آرشیف

شعار امسال تجلیل از هفته شهید  ویا گرامیداشت از شانزدهم سالیاد شهادت شهید احمد شاه مسعود وفاق ملی  بود. شعاری که درست انتخاب شده بود ونیاز روز بود اما سخنرانان وتحلیل گران ومبصرین سیاسی در بر نامه های مختلف که بمناسبت هفته شهید بر گزار شد طبق ذوق وسلیقه خود در فشانی کردند ویا عمدا چون باد صر صر از کنار وفاق ملی گذشتند، در واقع  جهت رسیدن به این پدیده  کمیاب ملی هیچ عزم وارادۀ ملی دیده نشد.در کابل علیه یکدیگر فتوی دادند ودر خارج از افغانستان نیز عدۀ به بر تری های قومی وزبانی اشاره نمود.بر خلاف انتظار نادر سخنرانی پیرامون وفاق ملی وپیش زمینه ها وپیش شرط های این نیاز اساسی مردم افغانستان صحبت کرد.تکرار کلیمه وفاق ملی مانند آرزو های دیگر چون وحدت ملی  ومیثاق ملی وهمبستگی ملی  شبیه یک شعار بر دیوار بود  وراه های عملی رسیدن به وفاق ملی گاهی هم  مشخص وبر جسته نشد واینکه کدام عناصر ومؤلفه ها  مارا به وفاق ملی نزدیکتر میسازد  وفاق ملی  چیست وچگونه بدست میاید.؟
وفاق ملی چیست وچگونه بدست میاید؟  معنی وفاق همدلی ، یکدلی  وهمراهی است وپسوند ملی هم مربوط به ملت ویا همه شهروندان کشور است. در اصطلاح سیاسی وفاق ملی  همان  همراهی و  یکدلی ملت  در  رابطه  با موضوع مشخص سیاسی  و یا  اجتماعی  که  برای   حفظ موجود یت  و یک پارچگی ملت  و یا   یک پارچگی  و  تمامیت ارضی  کشور  ویا  ادامه حیات نظام  سیاسی مردم سالار میباشد.واین وفاق تجسم وتبلور عزم وارادۀ ملی است که طور داو طلب وطیب خاطر ظهور میکند وهرگز بو سیلۀ زور ،اجبار ، ارعاب وتهدید بدست نمی اید، البته ذوق وسلیقه وریا هم کار آمد نیست. وفاق ملی با اتحاد وائتلاف گروه های سیاسی جهت توافق بر سر چوکی های حکومت متفاوت است به همین دلیل حکومت وحدت ملی افغانستان نتیجه یک وفاق وتفاهم ملی نیست بلکه نتیجه بازی سیاسی احزاب وگروه زیر نام ملی است که پیامدش گویا وشاهد این مدعاست.
 وفاق ملی یک نیاز ملیست:اینکه شیشۀ باور ها واعتماد ملی  که تونل رسیدن بسوی خانه وحدت ملی است سال هاست با سنگ جفای نفاق  وشقاق در هم شکسته قابل انکار نیست واینکه وفاق ملی از شدید ترین ومبرمترین نیاز های مردم افغانستان است نیز تردیدی وجود ندارد .حال برای جبران نا سازگاری های گذشته ورسیدن به وفاق ملی  بر کدام پله ها باید قدم گذاشت وبا تمسک به کدام عناصر به وفاق ملی نزدیک میشویم ؟وفاق ملی باید وحدت ملی را در پی داشته باشد..واینکه مردم بجای وحدت  به اختلاف رو آورده اند دلیلش چیست ؟ بسیاری ها عدم تطبیق عادلانه قانون را  دلیل نفاق ملی وویرانی خانه وحدت ملی یا  وفاق ملی میدانند وادعا دارند که  خانه وحدت ملی باید توسط  ستون درخت پر بار عدالت اجتماعی  استوار باشد منهای عدالت اجتماعی وفاق ملی ووحدت ملی دو شعار در لوح خاطره وسینه های پر ارمان باقی خواهد ماند..از آنجا ئیکه تطبیق بدون تبعیض قانون  بدون جغرافیائی امن ممکن نیست این مشکل سال ها بر سر جایش باقی خواهد ماند چون قسمت قابل ملاحظۀ از خاک افغانستان توسط مخالفین کنترول واداره میشود وهر ناقض قانون به سادگی میتواند از ساحه حاکمیت دولت خارج وبه دشمنان به پیوندند .پس ما بخاطر تطبیق عالدلانه قانون به سر زمن امن نیاز داریم وامنیت شرط اساسی حاکمیت قانون است واین حاکمیت وتطبیق عادلانه وبدون تبیعض قانون میتواند راه رسیدن به وحدت ووفاق ملی را هموار تر وکوتاه تر سازد.در کنار آنچه گفته شد سهمگیری مردم در مدیریت وتا مین امنیت طور داوطلبانه خیلی حیاتی است.
دشواری های امنیت بر دشواری تا مین عدالت افزوده: افزایش ناامنی، گسترش فساد اداری، بیکاری و تداوم جنگ سبب شده تا حاکمیت قانون را با موانع جدی روبرو سا خته.باید بخاطر تعمیم حاکمیت قانون و تقویت  فر هنگ دفاع از حقوق بشر وتعمیم عدالت اجتماعی راه کار های عملی روی دست گر فته شود.بخاطر تا مین حاکمیت عادلانه قانون وگسترش فر هنگ دفاع از حقوق بشر دو عنصر  ونیاز جدی است. اول تعمیم امنیت ورشد اقتصاد بخاطر حاکمیت قانون دوم فهم وآگاهی مردم در مورد حقوق انسان وسائر قوانین کشور.لذا دستیابی به وفاق ملی منوط به دست یابی به نیاز ها وعناصر به هم پیوسته است که نبود هر یکی ازین حلقه ها زنجیر وفاق ویا وحدت ملی را شکسته نگهمیدارد.این عناصر عبارت است .از حاکمیت قانون، عدالت اجتماعی، همدلی وهمبستگی  که در پرتو فضای سالم امنیتی قابل دسترسی است .امروز که افغانستان از رهگذر امنیتی دچار مشکل وبحران است تا رسیدن به وحدت ملی باید فاصله های زیاد طی کند واز گردنه های دشواری  بایدعبور کند. برای رسیدن به این هدف بایست روی مسئله امنیت من حیث ابتدائی ترین نیاز تمرکز صورت گیرد واینکه چطور میتوانیم امنیت را تا مین کنیم تا زمینه تطبیق قانون وتعمیم عدالت میسر گردد.
امنیت ملی  پیش شرط وحدت ویا وفاق ملی است: بخاطر مبارزه با نا امنی همکاری مشترک مردم ودولت شر ط اساسی است .بدون حمایت وهمکاری مردم  تا مین امنیت کاری دشواریست.برای اینکه مردم در تا مین امنیت سهم بگیرند چه باید کرد؟
نا امنی وعدم آگاهی مردم از قانون مانع اصلی بر تطبیق قانون وگسترش فر هنگ دفاع از حقوق بشر است ما باید کو شش کنیم .مشارکت وسهمگیری مردم را در تا مین امنیت وحتی مدیرت نظام بگونۀ سالم مساعد سازیم وهمچنین آموزش های لازم را در جهت آگاهی مردم نسبت به ارزش قانون وحقوق بشر روی دست گیریم..در افغانستان مردم کمتر از قوانين آگاهي دارند و در عين حال، مردم درگير زندگي روزمره خود هستند یعنی بیکاری ومشکلات اقتصادی  باعث شده تا  بيشتر بفکر تأمين ضروريات اوليه زندگي خود باشند به همين خاطر، مردم کمتر به فکر حاکميت قانون  وحتی درک حقوق شان اند. بنابراين، شهروندان کشور در وضعيت کنوني کمکي به حاکميت قانون نمي تواند مگر اینکه زندگی شان از رهگذر اقتنصادی وامنیتی تغییر کند وفرصتی برای درک وشناخت حقوق شان داشته باشد.چون عدم شناخت اساسی مردم از قوانین، منافع حقوقی، سیاسی و مدنی شان، به نوبه خود تأثیر منفی را بر عدم تطبیق قانون و حاکمیت آن در کشور دارد.در کنار این مهم چگونگی تا مین امنیت وچگونگی تطبیق قانون نیز از اهمیت خاص بر خوردار است.
 کیفیت تطبیق قانون وتا مین امنیت : نه تنها شناخت ودرک قانون بلکه نحوه تطبیق چگونگی عملی سازی قانون نیز در تقویت حاکمیت قانون مهم است و لازم  است مردم این را درست بدانند. باید خاطر نشان ساخت که چگونگی و کیفیت اجرای قانون در تحکیم و نهادینه شدن آن اثر خاص خودرا دارد به همین تر تیب امنیت. عدم معقولیت، عدم دقت، وعدم رعایت مساوات در اجرای قانون سبب خواهد شد که حاکمیت قانون با مشکل روبرو گردد به همین تر تیب در مورد چگونگی تا مین امنیت نیز باید دقت کرد.درین راستا  هنجار های فر هنگی وروش های سنتی خود افغانستان خیلی مهم است.میتود ها وروش های کشور های دیگر مانند بر نامه دی دی آر ضربه محکمی به امنیت وارد کرد که جبران آن مانند شرائط فعلی افغانستان دشوار است.ما بخاطر جبران اشتباه سیاست گذشته وبر نامه دی دی آر که نیرو های محلی طرفدار دولت را خلع سلاح وزمینه باز گشت مخالفین را مهیا ساخت باید حالا پولیس محلی بسازیم وروی محلی سازی امنیت بر نامه ریزی کنیم.چون مردم محل در تا مین امینت خیلی مؤفق تر از نیرو های امنیتی نا آشنا با اراضی است واینکه انگیزه هم ندارند..طرح بر نامه فعلی وزارت دفاع ملی افغانستان که نیرو های محل را برای دفاع وحفاظت منطقه بسیج میکند یک اقدام نسبتا خوبی است که باید حمایت شود وحتی بجای انداختن کمر بند بر اطراف دیوار های تعمیر های دولتی وئفاتر وزرآئ باید در واحد های سومی وولسوالی من حیث کمر بند اول امنیتی تدابیر درست گر فته شود ونیمی این سر مایه گزاری در دور ترین نقاط صورت گیرد . ومحلی سازی امنیت هم طرح معقول ومنمطقی است اگر نیرو های دفاعی به محل جنگ وتو پو گرافی حربی وفر هنگ محیط آشنا نباشند مؤفقیت شان در دفاع ومبارزه خیلی ضعیف است ومن الله توفیق.