آرشیف

 
سیر تاریخی بر حدود طبیعی افغانستان
}       با ملاحظه اسناد اویستا در حدود (2500) سال قبل از میلاد جمعیت بزرگ انسانهای آریائی در سرزمینی که در آریا ویجه نام داشت در وادی های شمال آمو در حالت کوچی و رمه داری زنده گی می کردند بعد از کثرت نفوس یک تعداد آنها به جنوب آمو به سرزمین باختر دردامنه شمال و جنوب هندوکش متوطن شدند یک تعداد دیگرشان به وادی های پهناور هند شمالی ساکن ومدنیت را بنام ویدی تشکیل دادند که درچهار کتاب قدیم (ویدا ) یعنی (وید سام ) (ریگویدا ) (اتهروا وید ) و (بجوروید ) منعکس گردیده است وید سام یعنی سام وید می باشد .
                       
}       مدنیت دوم آریانا بنام مدنیت اوستائی است که حدود (2500) قبل از میلاد آغاز شد و کتابی از آن دوره باقیست بنام ( اوستا دارای پنج باب ) درین کتاب سرزمین آریائی در بلخ و شمال هندوکش تذکر یافته است و همچنان اوضاع مدنی ، فکری و فرهنگی مردم قدیم افغانستان را به روشنی بیان می کند درهمین دوره اولین بار دولت شاهی در بلخ ایجاد شده و پادشاه آن (یما ) نام داشت .
 
}       نام های تاریخی افغانستان امروز

1.      آریانا

}       سرزمین تاریخی ما از عهد اوستا تا قرن پنجم میلادی بیش از (500 سال) بنام آریانا یاد شده است ، حدود طبیعی آن از طرف شرق از منطقه گلگت تا بحر هند که تمام حوزه سند را احتوا می کرد  ازطرف غرب از گوشه بحیره کسپین شروع از بلوچستان گذشته به بحر هند اتصال داشت از طرف شمال به سیردریا می رسید و از طرف جنوب به بحرهند محدود می شد

1.        خر اسان

}       خراسان در مشرق (جای برآمدن آفتاب ) بعد از قرن سوم میلادی با ظهور دین مقدس اسلام در دوره خلفای راشدین سرزمین آریانا بنام خراسان یاد می شد مدت (1500 سال ) به این نام مسمی گردیده بود .
}       بعد ازتحصیل استقلال سیاسی از عرب ها ، طاهریان ، صفویان ، سامانیان ، غزنویان ، غوری ها ، سلجوقیان ، خوارزم شاهیان ، تیموریان ، صفا ریان ، هوتکیان ، ابدالیان درخراسان حکمرانی نمودند فرهنگ و تمدن اسلام جای فرهنگ گذشته را گرفت در آن زمان سرزمین خراسان به دو قسمت تقسیم شده بود :
A:- خراسان خاص .
B:-خراسان عام .
 
حدود حکمرانی میرزیس خان هوتکی
}       از فراه ، سبزوار ، سیستان ، غزنی ، قبایل ابدالی ، غلجائی ، کوه سلیمانمی رسید ،  بلوچها نیز با وی همکاری داشتند . میرویس خان هوتک مدت (8) سال بنام نیکه حکومت کرد .
حدود طبیعی خراسان در دوره غزنویان
}       ازطرف شمال سیر دریا و خوارزم از طرف جنوب تا سواحل بلوچستان و کاتیاواره از طرف شرق تا سواحل گنگا هند از طرف غرب تا همدان ، اصفهان ، طبرستان و عراق می رسید کشورهای امروزی افغانستان ، هندوستان و ایران را تشکیل می داد . غزنوی ها درپیشرفت شعر و ادب دری ، تربیه علما ، فضلا ، توسعه ورشد صنعت معماری درگرد آوری کسبه کاران و اهل فن توجه داشتند .
}       حدود طبیعی خراسان دردوره غوریان :-
}                 از طرف شمال تمام کشورهای آسیای میانه از طرف جنوب به بحیره عرب و دریای عمان از طرف شرق تا سواحل گنگا هند از طرف غرب تا عراق می رسید .
}       غوری ها به مدت (572 سال ) یعنی از سال(40 – 612 هجری ) به تعداد (32 ) شاهان غوری در خراسان حکمرانی نمودند با خلیفه بغداد جناب ناصرالدین الله سفرا تبادله می کردند در فتح هند و انتشار دین اسلام و تمدن اسلامی ، کارهای فوق العاده را انجام دادند در صنعت و معماری ترقی و پیشرفت شایان داشتند از آثار معماری آن دوره قطب مناردهلی ، منارجام و مسجد جامع هرات را می توان نام برد .
}                 دربار شاهان غوری مرکز علما ، فضلا ، شعرا ، نویسنده گان ، اهل فن و هنر و کسب  و صنعت بود ، آثاری از شعرا و نویسنده گان به لسان پشتو و دری از این دوره به یادگارمانده است ، غوری ها مدنیت های دوره غزنوی ها را به درجه اکمال رساندند که نظیر آن در تاریخ خراسان کمتر دیده می شود که مضمون اصل مدنیت  غوری ها انتشار دین ، فرهنگ و تمدن اسلامی در خراسان و هند بوده است .

1.       افغانستان :-

}       درقرن ( 18 م ) درسال (1747 م) سرزمین خراسان ازطرف احمد شاه بابا بنام افغانستان مسمی گردید.
افغانستان درین دوره دارای حدود سیاسی ذیل بود:
}       از طرف شمال سرزمین ماورای آمو ازطرف جنوب به بحیره عرب از طرف شرق تا دهلی و کشمیر و سرحد چین از طرف غرب مشهد و نیشاپور ، خراسان ، سیستان و بلوچستان .
افغانستان امروز :
}       از تاریخ (28 اسد سال 1298 هجری شمسی ) مطابق سال (1919 عیسوی ) تا فعلا بنام افغانستان یاد می شود . حدود طبیعی آن از جانب ابرقدرت های جبار و سیاست باز انگلیسی ، دولت فارس و روسیه تزاری طور ذیل محدود شده است:
}       ازطرف شمال دریای آمو (تاجکستان ، ازبکستان ، ترکمنستان ) .
}       از طرف جنوب شرق پاکستان و چین .              
}       و از طرف غرب با کشور ایران هم سرحد می باشد .

افغانستان از جمله (12) کشور آسیائی محاط به خشکه است از ولایت نیمروزتا بحیره عرب(500کیلومتر) از مرکز کابل تا بندر کراچی پاکستان ( 1633کیلومتر ) فاصله دارد.
}       افغانستان از نگاه وسعت خاک در کشورهای آسیائی درجه (11) داشته به مقایسه کشورهای اروپائی جز از روسیه مساحت بیشتر دارد و مساحت آن(652225)کیلو متر مربع ) بوده عرض آن ازشــــــــمال به جــــــــــــنوب ( 912 کیلو متر) وطول آن از شرق به غرب (1226) کیلومتر می باشد .