آرشیف

قسمت نخست:
برنامه آموزشي آنلاين در مورد جلوگيري از شكنجه به هدف ارتقاء ظرفيت كميسيون هاي ملي حقوق بشر كشورهاي جنوب شرق آسيا به شمول افغانستان از تاريخ 11 جولاي الي 13 آگست 2011 توسط مجمع آسيا آقيانوسيه و انجمن منع شكنجه  ملل متحد با حمايت اداره كمشنري عالي حقوق بشر ملل متحد برگزار گرديد، در اين  برنامه آموزشي 28 تن از كشور هاي بنگلد يش، هندوستان، مالديو، نيپال و سريلانكا به شمول چهاركارمند از كميسيون مستقل حقوق بشر افغانستان شركت كرده بودند.
برنامه آموزشي كه به مدت 5 هفته بصورت آنلاين ادامه يافت شامل مواد آموزشي درسي جهت مطالعه در يك موضوع مشخص، مباحثه و اظهار نظر در فضاي انترنتي در مورد موضوع حقوق بشري  مطرح شده، آموزش عملي از طريق ويديو و امتحان چهار گزينه اي آخر هفته بود. در ابتداي برنامه آموزشي، هريك از اشتراك كنندگان يك كاربري را با كلمه عبور برايش در فضايي انترنتي ايجاد نمودند كه  مي توانستند مواد آموزشي را از سايت داونلود، تست آخر هفته را انجام و در بحث هفته شركت كنند.
برنامه آموزشي روز دوشنبه هرهفته با پيام رهنماي برنامه آغاز مي گرديد كه در پيام راهنما موضوعات مهم درسي در جريان هفته و تكليف شاگردان مشخص مي شد. علاوه برآن راهنماي هفته بخش مباحثه و اظهار نظر اشتراك كنندگان پيرامون موضوع را توحيد نموده و در اخير هفته اظهار نظرات درست و مهم را برجسته كرده و خودش نيز در اخير در باره موضوع نظرياتي را مطرح مي نمود.
قابل ذكر است كه موضوع مورد بحث هفته اكثراً بشكل پرسش مطرح مي گرديد كه در آن نكات بسيار ظريفي نهفته بود و تا اشتراك كنندگان تمام مواد درسي را بصورت درست و دقيق مطالعه نمي كردند به آساني نمي توانستند پيرامون موضوع اظهار نظر كنند و يا امتحان آخر هفته را بگذرانند.
موضوعات مهم برنامه  آموزشي شامل مفهموم شكنجه  و اسناد بين المللي در مورد ممنوعيت آن، تحقيق ادعاء شكنجه، همكاري كميسيون هاي ملي حقوق بشر با ميكانزم هاي بين المللي در مورد  شكنجه، بلند بردن آگاهي عامه در مورد شكنجه و راه اندازي تحقيقات عمومي در مورد، انجام  مصاحبه و بازديد از محلات سلب آزادي مي گرديد.
شكنجه به اساس ماده 2 كنوانسيون منع شكنجه تعريف گرديده و اعمال شكنجه به اساس ماده 5 اعلاميه جهاني حقوق بشر، ماده 7  كنوانسيون حقوق مدني و سياسي، كنوانسيون منع شكنجه و ساير رفتار هاي خشن، غير انساني و تحقير كننده ، كنوانسيون اروپايي حقوق بشر، معاهده بين الايالتي حقوق بشر آمريكا، منشور آفريقايي حقوق بشر و  حقوق مردم و منشور حقوق بشر عرب ممنوع گرديده و استفاده از شكنجه در هيچ شرايطي چون شرايط جنگ، بي ثباتي داخلي و بي ثباتي سياسي مجاز نميباشد. فاكتور هاي مهم كه امكان شكنجه در آن متصور است شامل جو عمومي سياسي، چارچوب قانوني در سطح ملي، سيستم عدالت جزايي و محيط سازماني عمومي از قبيل  شفافيت و حسابدهي مسئولين، موجوديت پاليسي هاي عمومي در قسمت جلوگيري از جنايات، مؤثريت ميكانزم هاي شكايتي و فعاليت نهاد هاي مستقل چون نهاد هاي ملي حقوق بشر و نهاد هاي مدني. تمام فاكتور هاي ياد شده مي توانند مورد تجزيه و تحليل قرار گيرد و ميكانزم هاي موثري را جهت كاهش شكنجه روي دست گرفته شود. وضعيتي كه افراد آزادي اش سلب يا محدود مي گردد بعنوان حالت خطر شكنجه محسوب شده و مخصوصا در مراحل ابتدايي بازداشت، تحقيقات ابتدايي و انتقال زنداني از يك محل به محل ديگر حالت هايي هستند كه احتمال اعمال شكنجه بسيار زياد است. افراد مختلف مي توانند قرباني شكنجه باشد و بسيار مشكل است كه تنها يك يا چند گروپ خاصي از افراد را نام ببريم با آنهم اقشار آسيب پذير و محروم جامعه چون گروهاي اقليتي (اقليت هاي نژادي، قومي، مذهبي و زباني)، زنان، اقليت ها، مهاجرين، افراد معلول، افراد فقير و بي سرپناه بيشتر مورد شكنجه و رفتار هاي غير انساني قرار مي گيرند.
استراتيژي جلوگيري از شكنجه شامل سه بخش مهم مي باشد كه عبارت از:
1.     موجوديت چارچوب قانوني جهت ممنوعيت شكنجه همراه با تحقيق قضاياي شكنجه و مجازات عاملين آن.
2.     اجراي مؤثر قوانين.
3.      ميكانزم هاي نظارتي  جهت اطمينان از موجوديت چهارچوب قانوني و اجراي مؤثر قوانين.

كميسيون هاي ملي حقوق بشر ميتوانند در قسمت جلوگيري  از شكنجه نقش بسيار مهمي داشته باشند چون  تشويق دولت در تصويب معاهدات بين المللي، دادخواهي در مورد اصلاح قوانين تا شكنجه بعنوان يك جرم درقوانين ملي به تصويب رسد، ممنوعيت استفاده از شكنجه توسط مامورين خدمات عامه، مرور طرز العمل هاي مراكز سلب آزادي، تحقيق قضاياي شكنجه، مساعدت در برنامه هاي آموزشي براي مامورين خدمات عامه، همكاري با ارگان هاي بين المللي در مورد شكنجه، نظارت از مراكز سلب آزادي و انكشاف آگاهي عمومي در مورد شكنجه.
در اخير اين برنامه آموزشي خوشبختانه هر چهاركارمند كميسيون مستقل حقوق بشر افغانستان توانستند برنامه را با مؤفقيت به انجام رسانند كه با سپري نمودن اين برنامه، در وركشاپي كه در شهر كتماندو نيپال در ارتباط به موضوع برگزار شده بود دعوت شدند.
 
محمد  حسين "نبي زاده"- دفتر ولايتي غور