آرشیف

 
منابع طبیعی اساس وبنای زندگی بشریت میباشند و به جیزهائی گفته میشوند که خداوند متعال برای مخلوقات خود آفریده وطورمجانی بدسترس آنها قرارداده است. بصورت کل اینها شامل خاک ، آب وگیاهان میباشند. از یکجا شدن آب با خاک گیاه اززمین میروید واین گیاه است که تمام احتیاجات زندگی انسان یعنی غذا، آکسیجن ، لباس وسرپناه موجودات حیه را برآورده میسازد.
متاسفانه طی سی سال اخیر ولایت غور بسرعت طرف صحرا شدن میرود وصحرا شدن به عملیه ئی گفته میشود که گیاهان از روی زمین نابود گردیده وخاک عاری از پوشش سبز باقی میماند درنتیجه باد وباران باعث ازبین بردن خاک شده یعنی  ازجای اصلی خود رانده میشود، اندازۀ بارندگی کاهش یافته ونامنظم میگردد، سیلاب ها وطوفان های تباه کن سرازیر میشوند، منابع آب به خشکی میگرایند ازینرو روئیدن گیاهان وسلسلۀ پوشش سبز زمین مختل گردیده وبهم میخورد درنتیجه تغییرات مدهشی درحیات انسانها ودیگر زنده جانها پدید می اید تاآنجا که منجر به قحطی ونابودی آنها میشود.
دراثر رشد روزافزون نفوس و تشدید جنگ های داخلی مردم غور بدون تفکر وسنجش درآینده تا توانستند گیاهان را بیرحمانه ازروی خاک دورکردند . این عمل ایشان باعث ایجاد فقر وتهیدستی ساکنین غور گردید.
یکی از راه های خلاصی ازاین فقر همانا احیا وتنظیم منابع طبیعی میباشد که این کار منحیث یک پروگرام نهایت عمده وباارزش از طرف جامعه جهانی بمردم افغانستان دانسته شده است واکنون کوشش زیاد روی اینست تا پروگرام های عمده بمنظور احیا وتنظیم چراگاه ها روی دست گرفته شود ودراین راستا همراه مردم بشدت کار شود.
موسسه CRS و سازمان مواد خوراکه وزراعت ملل متحد(FAO) فعالیت های موثر وجالبی را درمورد روی دست گرفته اند ولی ازآنجائیکه درک مردم بسیار پائین بوده ولی تقاضا های ایشان خیلی بلند، آنقدر که لازم میباشد به اهمیت این کارها پی نمی برند و طوریکه توقع برده می شد، همکاری نمیکنند با آنهم ازاینکه هرکار جدید درآغاز با مشکلات و مقاومت ها روبرو میشود واین کار نیز یک اقدام کاملا جدید وتازه است لذا با داشتن بسا مشکلات ، نتایج ثمربخش وباارزش همراه داشته ودارد.
FAO یک پروژۀ دوساله را روی احیا وتنظیم چراگاه ها بر بنیاد همکاری مردم درغور رویدست گرفت ودر طی زمستان که گذشت تیم اجراکننده پروژه که شامل مامورین ریاست زراعت، محیط زیست وانکشاف دهات میباشند سروی ایرا بخاطر شناسائی قراء همکار آغاز نمود واز جمله 19 قریه اطراف مرکز چغچران که سروی گردید ، به تعداد هفت قریه یافت شدند که توجه زیاد به احیا وتنظیم چراگاه های مربوط خویش دارند وبه اهمیت این چراگاه ها دقیق پی برده اند.
این قریه ها بترتیب ذیل از طریق انتشارات سایت جام به علاقمندان وخوانندگان مغرفی وشناسائی میشوند.
 
معرفی قریه اول:
نام قریه –  دره شیخا: این قریه درناوه کاسی موقعیت داشته وبفاصله 4 کیلومتر بطرف شمال مرکز چغچران واقع است . بتاریخ 12.11.1388 برابر با اول فبروری 2010 توسط تیم همکار سروی  شد. قریه دارای شورای انکشافی، سرک ، وامنیت کامل بوده و ازکمک های دولت و موسسات بوجه خوب برخوردار میباشد.
موقعیت قریه : ناوه ایکه قریه درآن واقع است از شمال بجنوب امتداد دارد ورود کاسی از وسط آن عبور کرده قریه را بدو بخش جدا میسازد. ارتفاع قریه از سطح بحر 2270 متر، عرض البلد شمالی  47.72 ، 33 ، 34  N= و طول البلد شرقی 49.00 ، 14 ، 65  E=. طرف شرق وغرب قریه را کوه ها وتپه های مرتفع تشکیل داده است که درجه تندی آنها دربعضی قسمت هابالاتر از 40 درصد میباشد . به تعداد 46 خانواده از اقوام مختلف خدایار، شیخ، مهری، تیوره دراین قریه حیات بسر میبرند.
زمین داری قریه:  زمینداری مجموعی قریه نظر به اظهار خود شان 100 جریب آبی و 1590 من( یک من درغور 5 کیلو میباشد) للمی وحدود 400 هکتار چراگاه دراختیار دارند که ازجمله حدود 20 هکتار چراگاه را قرق کرده اند تا آذ وقه زمستانی برای سوخت و علوفه برای مالداری دراختیار داشته باشند. ساحۀ قرق شده کاملا از بته ها وخوزبه ها و یک تعداد درختان چکه  پوشیده میباشد . قرق طوری تنظیم شده است که قطع بته ها، خوزبه ها وچکه ها کاملا ممنوع میباشد وچرانیدن علوفه تا پخته شدن دانه های آنها یعنی موسم خزان مجاز نیست وبعد ازینکه دانه های علوفه جات پخته شده ودرزمین ریختند ، ازطریق مواشی خود آنهارا مورد چرش قرار میدهند(در زمستان واخیر فصل خزان). ساحه قرق شده کاملا از سیلاب های بهاری امسال و پارسال قریه را نگاه داشته است . همچنان مردم قریه هر دو ساحل رودبار کاسی را که از بین قریه میگذرد مکمل درخت شانی کرده اند تا  ازتخریب خاک توسط سیلاب محفوظ باشد. درساحه قرق شده نشانی از علایم سیل بردگی مشاهده نمیشود درحالیکه ساحه خارج از قرق کاملا از اثر سیلاب ها تخریب شده  است. ساحه تحت قرق شامل هردو موقعیت شرق وغرب قریه میباشد.
 
مالداری قریه: ساکنین قریه جمعا   450 راس بزوگوسفند و 100 فردگا و وماده گاو و 60 راس خر دارند. اسپ درقریه وجود ندارد ومرغ خانگی درهرخانه موجود میباشد خصوصا فیل مرغ در قریه زیاد میباشد.
طی صحبتی که تیم همکار با ایشان داشت توضیح دادند که الآن ایشان دقیق میدانند که تنها همین گیاهان اند که زندگی آنهارا تامین مینمایند واز فقر شان میکاهند زیرا برای ایشان علوفه و هیزم تهیه میکنند ، مانع سیلاب وگرد وخاک میشوند ،از امراض وناپاکی ها جلوگیری میکنند و هوای قریه را خیلی گوارا ومطبوع نگهمیدارند.
نحوۀ تصمیم گیری: 5 سال قبل دراوایل بهار به تعداد 25 نفر اهالی قریه درمسجد گرد هم آمدند تا روی حفاظت از چراگاه اطراف قریه صحبت کنند. بعد از جروبحث آزاد حاضرین به این فیصله رسیدند که:

1. هیچ کس از قریه بعد ازین حق ندارد تا بته ها، آول، یمه ودیگر گیاهان خشبی ونیمه خشبی را قطع نماید.

2. چریدن ساحه توسط مواشی تا پخته شدن دانه گیاهان بهیچ کس مجاز نمیباشد ولی بعد ازآن برای  رمه وگله گاو اجازه چرانیدن داده میشود ولی به فیصله موسفیدان قریه.

3. به بیوه زنان ومسجد از طریق محاسن سفیدان اجازه داده میشود تا از گیاهان خشک شده در مواقع زمستان شدید وکم هیزمی بقدر رفع ضرورت یومیه ، سوخت جمع آوری نمایند.

4. دراثر شدت سردی زمستان طولانی اگر کسی فوت نماید وبازماندگانش به کم هیزمی دچار باشند با اخذ اجازت از محاسن سفیدان ، برای شان اجازه تهیه هیزم داده میشود ولی فقط بقدر رفع ضرورت یومیه تا زمانی که سردی شدید برطرف شود.

5. اگر کسی خلاف این فیصله اقدام به قطع بته ها ودیگر گیاهان نماید، از طرف قریه به  جزا محکوم خواهد شد. بخاطر تصدیق ووفاداری به این فیصله ها باید ابتدا همه اهالی قریه اززیر قرآنکریم بیرون شوند تا اطمینان حاصل شود که ساکنین قریه با این تصمیم صادق اند. همان بود که فردای آنروز مراسم گذشتن اززیر قرآن اجرا شد.

باری چند نفر از قریه دست به قطع بته هازدند ولی قریه  بته های قطع شدۀ آنان را آتش زده وخود شان را لت وکوب کردند بعد ازآن دیگر کسی جرئت نتوانیست تا چنین کند. آقای کرم بخش یکی از محاسن سفیدان قریه که درسازماندهی ومحافظت قرق نقش اساسی دارد، قصۀ جالبی را بشرح زیر بیان نمود:
روزی از روزها متوجه شدم که شخصی مصروف قطع بته های ساحه قرق قریه میباشد. نزدش رفتم وپرسیدم که چکسی هستید وچه میکنید؟ نام برده درجواب گفت که یک تن ازآقایون پیر شما هستم ودراینجا آمده ام تا با خود هیزم تهیه کنم. من را قهر گرفت ودشنام را با حوالت به خانمش آغاز کردم . نفر همراهش گفت که دشنام به آقا مزن ورنه ترا میترقاند. من درجواب گفتم که من گاو نیستم که سبست خورده باشم ومرا بترقاند، ترقاندن انسان کار خدا است نه کرامت آقا واگر آقا اینقدر صاحب کرامت میباشد، بخود هیزم تهیه نماید وبه قرق ما هجوم نکند. من شخصی هستم که با جنگجال های متواتر یومیه این ساحه را قرق کرده ام وهرکسی که تجاوز کند با دشنام ها وفحش گفتن و حتی لت وکوب ویرا ازاینجا بیرون میکنم .بمن فرق نمیکند که چکسی ودرچه موقفی باشد. اینرا گفته وهیزم هایش را آتش زدم وخودش را با قهر از ساحه بیرون کردم.
مشکلات درراستای قرق :  یگانه مشکل قریه دراینست که بمرکز چغچران نزدیک بوده ازینرو باشندگان مرکز بعضی اوقات شبانگاه ها طور دزدی به محل قرق هجوم برده وبته های قرق شده را قطع وباخود درخانه های خویش می آورند درضمن بازار مال فروشی مرکز چغچران که از اول جوزا الی اخیر سنبله از رونق وجنب وجوش خاصی برخوردار میباشد، چراگاه قرق شده را تهدید مینماید.
اهالی قریه دونفر محافظ را با پرداخت گندم استخدام کرده اند تا درطول سال از ساحه قرق شده نگهداری ومراقبت بعمل آورند.
درحال حاضر تیم همکار ماه دو مرتبه از ساحه قرق شده دیدن نموده درصورت بروز کدام مشکل ، موضوع را به مقامات مسئول ولایت گزارش میدهند تا درحل آن چاره سازی گردد. تا کنون کدام مشکل حاد که راه حل نداشته باشد بوجود نیامده است.
 درزیر چند قطعه  فوتوی قریه را مشاهده کرده میتوانید:
 

 
عکس 1: قسمتی ازقریه را نشان میدهد.

عکس 2: نمائی از ساحه قرق شده طرف غرب قریه.

عکس 3: نمائی از ساحه غیر قرق که تخریبات سیل را نشان میدهد.

عکس 4: عقب دود ساحه قرق را نشان میدهد.