آرشیف

 
بسم الله الرحمن الرحیم
 
درقرآن کریم که یگانه کتاب آسمانی به زبان خود خداوند توانا میباشد، تعداد زیادی آیات وجود دارند ودر 21 سوره روی اهمیت زراعت وتهیه رزق از زمین  آیاتی ذکر گردیده اند تا انسانها بدانند که زمین وگیاهان روئیده درآن از جانب پروردگار توانا به آنان اعطا شده تا یگانه منبع بخاطرپیشبرد حیات پاک وحلال و مرفه باشد نه از طریق اعمال غیر مشروع دیگر همچون رشوت، دزدی، اختلاس وغیره. این آیات به ترتیب طی چند بخش توضیح خواهند شد.
 

بخش اول:

1.   سورۀ البقرة آیۀ 22: الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الأَرْضَ فِرَاشاً وَالسَّمَاء بِنَاء وَأَنزَلَ مِنَ السَّمَاء مَاء فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقاً لَّكُمْ فَلاَ تَجْعَلُواْ لِلّهِ أَندَاداً وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿22﴾ .
ترجمه: همان [خدايى] كه زمين را براى شما فرشى [گسترده] و آسمان را بنايى [افراشته] قرار داد و از آسمان آبى فرود آورد و بدان از ميوه‏ها رزقى براى شما بيرون آورد پس براى خدا همتايانى قرار ندهيد در حالى كه خود مى‏دانيد (22)
تبصره: خداوند متعال زمین را برای کشت وبدست آوردن رزق حلال گسترانید وآسمان را بالای آن برافراشت وازآسمان آب را بشکل برف وباران نازل ساخت تا از برکت آن گیاهان مختلف اززمین برویند، میوه وسبزی ودانه ببار آورند تا روزی برای انسانها فراهم گردد. غذای که به این طریق حاصل میشود حلال وازهمه چیز پاک میباشد. خداوند متعال از طریق این آیة توضیح میدهد که آنچه اززمین حاصل میشود پاک است وشما از همچو چیزهای پاک بخورید. از طرف دیگر این ذات خداوند است که قادر به این کار میباشد نه کسی دیگر بنا برآن خلقت زمین وبرافراشتن آسمان وایجاد باران ونزول آن بزمین وسبز نمودن گیاهان مختلف را فقط کارخداوند بدانید وبس وهیچگاه غیر از ذات باریتعالی کسی دیگررا سازنده همچو امور ندانید زیرا این خداوند است که چنین میکند. آنانیکه همچون فرعون خودرا خدای زمین وآسمان میدانند بدانید که غیر از اظهار اندیشه شیطان چیز دیگری کرده نمیتوانند آنها نه تنها این نیرومندی را ندارند بلکه حتی جلو اندک ترین ناملایمات طبیعی را نیزگرفته نمیتوانند. اگر کسی چنین ادعا کرده میتواند بفرماید حتی برای یک جریب زمین هم که شده آب ازآسمان فرود آورد ویا غیر از کشت دانه درزمین ازراه دیگری نان ومیوه وسبزی تهیه کند درحالیکه این برای انسان ناممکن است. پس بهتر آنست که از پروردگار خود اطاعت کنیم وهمه چیز را خلقت او بدانیم واز کبر وزورگوئی بدورباشیم . خداوند توانا رزق حلال رااکثرا مربوط به چیزهای میداند که اززمین میرویند چنانچه درآیۀ زیر میفرماید:
2.      سورۀ البقرة آیه 168 : يَا أَيُّهَا النَّاسُ كُلُواْ مِمَّا فِي الأَرْضِ حَلاَلاً طَيِّباً وَلاَ تَتَّبِعُواْ خُطُوَاتِ الشَّيْطَانِ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُّبِينٌ ﴿168﴾
ترجمه:   اى مردم از آنچه در زمين ‏حلال  پاكيزه است بخوريد و از گامهاى شيطان پيروى مكنيد كه او دشمن آشكار شماست (168)
تبصره:  اگر با دقت به محتوای این آیة متوجه شویم، بدست آوردن رزق حلال وپاک تنها زمین میباشد درغیر آن ازراه رشوت،اختلاس، استفاده جوئی ، دزدی، غارت وچپاول، قسم ناحق  وامثال اینها همه گامهای شیطانی اند که خداوند عالی مرتبه دراین آیة صریحا ازآن نام برده است. آنانی که قبل ازاین درهرزمان وهردوره به همچو اعمال شیطانی روآورده بودند، پروردگار توانا ازطریق پیامبران برگزیده خویش این رسوم شیطانی را به ایشان گوشزد کرده بود ولی همینکه به گفتار خدا گوش نداده بودند، برای ابد نابود شان کرده است. خداوند توانا ظلم وتعدی را شیوه کافری ونافرمانی از اوامر ذات خود دانسته وبه پیامبر بزرگ خود از طریق هرسورة تصریح کرده است که پیروان اسلام باید از کارهای شیطانی به پرهیزند وبدنبال آن نروند که او دشمن آشکار ایشان است. خداوند عالم درآیۀ دیگری درزیرچنین میفرماید:
3.    سورۀ البقرة آیۀ 267 : يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ أَنفِقُواْ مِن طَيِّبَاتِ مَا كَسَبْتُمْ وَمِمَّا أَخْرَجْنَا لَكُم مِّنَ الأَرْضِ وَلاَ تَيَمَّمُواْ الْخَبِيثَ مِنْهُ تُنفِقُونَ وَلَسْتُم بِآخِذِيهِ إِلاَّ أَن تُغْمِضُواْ فِيهِ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ ﴿267﴾
ترجمه :  اى كسانى كه ايمان آورده‏ايد، از چيزهاى پاكيزه‏اى كه به دست آورده‏ايد، و از آنچه براى شما از زمين بیرون آورده‏ايم‏، خرچ كنيد و در پى ناپاك آن نرويد كه از آن انفاق نماييد، در حالیكه اگر چیزهای ناپاک بشما داده میشود، میل به گرفتن آنها نکرده مگر اینکه چشم ‏پوشى کنید و بدانيد كه خداوند، بى‏نيازِ ازصدقۀ شما‏ وستوده صفات است. (267)
تبصره: چیزهای پاکیزه که بدست می آید عبارت از حقوقی است که دربرابر کار انجام داده شده حاصل میگردد و یا تجارت که به شرع نبوی برابر باشد ویا اجاره زمین واموال طبق احکام الهی . وچیزهای ناپاک همانا دلالت به رشوت واعمال دیگری مینماید که درفوق ازآنها نام برده شد. دراین آیة دیده میشود که ذات باری تعالی با چقدر وضاحت اینهارا بیان کرده وبه پیغمبر خویش ارشاد فرموده است. اما افسوس که مسلمانان امروز همه درعمل از این ارشادات خدائی منکر اند و چنان میکنند که فرعون میکرد. اسلام امروز فقط هستی خودرا درپیروی ازراه های شیطان میداند وبه آیات وکلام الله(ج) وقعی نمیگذارد. عالم دین امروزی گاهی به این ایات با این صراحت نمی نگرد ورشوت را که قاضی شد بمراتب افزونتربدون ترس از خدا میگیرد.
 آنچه که برداشت منست اینست که خداوند لایزال رزق پاک را از طریق زمین وزراعت وتجارت ومعادن ومالداری وامثال اینها دانسته ورزق ناپاک وپلیدرا رشوت، دزدی، اختلاس، استفاده جوئی ، چپاول وامثال اینها. خداوند توانا درآیات فوق تصریح کرده که از رزق حلال بخورید نه از حرام. زیرا رزق حرام ازراه شیطان که دشمن آشکار شما است بدست می آیدو هیچ زنده جانی حاضر به این نیست که ولو به دم مرگ هم باشد، از راه ورسم دشمن رزق بخورد.
تاکید من روی علمای دین میباشد. بسیارکم اتفاق افتاده که عالم دین ما از طریق رادیو وتلویزیون ویا مساجد صراحت وشایستگی آیات خدا واحکام اورا بمردم تشریح دهند و به قضات واهل ظلم  خطاب نمایند که از راه شیطان برگردند. خداوند بزرگ به حضرت موسی وظیفه داد تا فرعون را بفهماند که بالای اولاد یعقوب ویا بنی اسرائیل اینقدر ظلم نکند ورنه آن ذات باعظمت قدرت اینرا دارد تا اورا یکجا بادیگر ظلم پیشگانش به هلاکت برساند ولی فرعون گفتار خدارا نپذیرفت وعاقبت پروردگار عالم اورا با جمله ستمگرانش برای همیش نابود ساخت. فرعون که با این همه غرور وکبرش به هلاکت رسید، این چوچه فرعون های امروزی در نزد آن ذات بی همتا بقدر بشیزی ارزش ندارند ولی حکم خداوند همین است تابرای یک مدت زمانی به بوتۀ آزمایش قراداده شوند. پس برماست تا با اعتقاد به وعده های الله (ج) به دامن صبر پناه ببریم وفقط از خداوند بخواهیم تا همانطوریکه انسانان پیش از این را از چنگال جباران وستم پیشگان نجات داد، مارا نیز که خلق کرده شدۀ همان خدائیم زود یا دیر از چنگال این همه ظالم وخدا ناترس وغداّر رهائی دهد. فرق ندارد که ظالم قاضی رشوت خور، رئیس جمهور مافیای تریاک ، وزیر استفاده جو وامثال اینها باشدیا قوماندان سلاح دار و غارت پیشه ویا دزد رهزن وچپاولگر. خداوند خود همه چیزرا میداند وبهمه چیز دانا است. لذا صرف ازآن ذات بی همتا باید مدد جست و فقط به آن اعتقاد وباورکامل داشت.
 والسلام
 

آیات قرآنی راجع به گیاهان: بخش دوم

 
بسم الله الرحمن الرحیم
 
به سوره ها وآیات دیگر خداوند متعال دقت نمائیم. آن ذات مقدس درهر زمان ومکان پیغمبر بزرگ خودرا ارشاد میفرمودند تا به بندگان خداوند یاد دهند که تهیه خوراک فقط از طریق زمین ، آب وهوا حاصل میشود وبس چنانچه درآیات زیر میخوانیم:
4.   سوره الأنعام آیۀ 99 : وَهُوَ الَّذِيَ أَنزَلَ مِنَ السَّمَاء مَاء فَأَخْرَجْنَا بِهِ نَبَاتَ كُلِّ شَيْءٍ فَأَخْرَجْنَا مِنْهُ خَضِرًا نُّخْرِجُ مِنْهُ حَبًّا مُّتَرَاكِبًا وَمِنَ النَّخْلِ مِن طَلْعِهَا قِنْوَانٌ دَانِيَةٌ وَجَنَّاتٍ مِّنْ أَعْنَابٍ وَالزَّيْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُشْتَبِهًا وَغَيْرَ مُتَشَابِهٍ انظُرُواْ إِلِى ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَيَنْعِهِ إِنَّ فِي ذَلِكُمْ لآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يُؤْمِنُونَ ﴿99﴾
ترجمه:   و خدا آن ذاتی است كه از آسمان آبى فرود آورد پس به وسيله آن از هر گونه گياه رویاند و از آن گياه جوانه سبزى خارج ساختیم كه از آن دانه‏هاى متراكمى بوجود آوردیم و از شكوفه درخت‏خرما خوشه‏هايى است نزديك به هم و نيز باغهايى از انگور و زيتون و انار همانند و غير همانند خارج نمودیم. وقتیکه ثمر دهد به ميوه آن و به رسيدنش بنگريد یقینا در اينها براى مردمى كه ايمان مى‏آورند نشانه‏هاست بروجود خداوند(99)
تبصره: خداوند متعال آسمان را بالای زمین بلند نمود تا درآن ابرها را ظاهر سازد که ازآنها باران درزمین نازل گردد وبه این ترتیب سبزشدن ورشد نمودن گیاهان را مهیا سازدتاازاین گیاهان تعدادکثیری دانه های متراکم ونزدیک بهم مثل دانه های گندم ، انار وانگور بوجود آیند که وسیلۀ رزق به انسان ودیگر حیوانات فراهم گردد.
انسان وقتی این خلقت عجیب کائنات را مشاهده میکند که این گیاهان میوه دهند دراین وقت است که انسانها به رنگ ومزه وطریق پخته شدن آنها می نگرند وتا پیش ازآن شبیه همدیگر به نظر میرسیدند ، بعد ازاین به تفاوت ها وفرق های آنها متوجه میشوند در اینجاست که اگر کمال وخرد درآنان موجود باشد وبخداوند ایمان واعتقاد داشته باشند میدانند که اینها نشانه هائی اند دال براینکه خداوند خالق ورازق است واوست که صاحب قدرت عظیم وآگاه برهمه مخلوقات خویش واعمال واندیشه های ما میباشد. آن ذات بزرگ از اینطریق بما روزی میدهد ومارا درزندگی کامگارمیسازد..هیچ انسانی تا کنون قادر به این نشده است تا حتی یک دانه گندم را از طریق دیگری جز ازکاشت دردرون خاک وگرفتن قطرات آب باران بوجود بیاورد.
 پس برماست تا فقط اززمین رزق بدست آوریم وکارهای نیک کنیم یعنی ظلم را بردیگران روا نداریم واز خباثت دوری جوئیم تا درروز بازپرس نزد پرودگار خویش سربلند ومفتخر باشیم وخدای ناخواسته طوری نباشد که بواسطۀ اعمال بد درکنار شیطان وعمالش قرار بگیریم.چونکه همه اعمال بد از دست شیطان میخیزد تا دشمنی خودرا بخداوند پاک زیادتر سازد. درآیۀ دیگری درزیر چنین آمده است:
5.   سوره الأنعام آیۀ 141: وَهُوَ الَّذِي أَنشَأَ جَنَّاتٍ مَّعْرُوشَاتٍ وَغَيْرَ مَعْرُوشَاتٍ وَالنَّخْلَ وَالزَّرْعَ مُخْتَلِفًا أُكُلُهُ وَالزَّيْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُتَشَابِهًا وَغَيْرَ مُتَشَابِهٍ كُلُواْ مِن ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ وَآتُواْ حَقَّهُ يَوْمَ حَصَادِهِ وَلاَ تُسْرِفُواْ إِنَّهُ لاَ يُحِبُّ الْمُسْرِفِينَ ﴿141﴾
ترجمه:    و اوست كسى كه پیداکرده باغهايى بلند ساق اززمین و غیر بلند ساق اززمین و خرمابن و كشتزار با ميوه‏هاى گوناگون وزیتون وانار شبيه به يكديگر و غير شبيه پديد آورد از ميوه آن چون ثمر داد بخوريد و از آن حق خداوندرا در روز برداشت حاصل بدهيد ولى زياده ‏مصرفی نكنيد آنقدر که به عیال واولاد شما باقی نماند ویا اینکه شریک بخداوند نسازید دیگر کس رااز آنچه از حاصلات بدست می آورید كه خداوند اسرافكاران را دوست ندارد (141)
تبصره: آنچه که بحیث غذا میخوریم یا دانه است یا میوه ویا سبزی که خداوند بزرگ با نزول قطرات باران وآب از هوا به زمین سبز شدن ورسیدن گیاهان را از خاک مساعد میسازد تااینکه کشت زارها بمیان آید. بهمین قسم از شگوفه زدن درخت خرما خوشه های بهم فشرده حاصل میشود و باغ هائی از انگور وزیتون وانار که دررشد ونمو باهم شبیه ولی در نوعیت وتشکیل میوه ها ومزۀ آنها از هم فرق دارند، بوجود آمد. انگور با ساقه پیچان خود ودیگران با ساقه های راست ومتکی بخود به حاصل دهی می آیند وگیاهان مختلف درعین خاک وآب وهوا میرویند ولی همینکه به تولید میوه ودانه شروع کردند اختلافی درمزه ،رنگ ، سایز ودیگر خصوصیات آنها بروز مینماید ، میوه های انگور وانار، سیب وبهی، زردالو وآلو، خرما وکیله ، توت وامثال اینها ثبوت این مدعاست.اما پروردگار عالم تاکید نموده است تا درهنگام جمع آوری حاصلات اینها، آنهارا تنها نخورید ویک قسمت را بدیگر همنوعان خویش بنام عشر بدهید تا آنان نیز از محصول کشت وزحمات شما مستفید گردند علاوتا درمصرف نمودن حاصلات خویش از اضافه خرچی و یلا دستی کارنگیرید وطوری نکنید که تمام آنهارا بمدت کوتاهی مصرف کنید بلکه با احتیاط مصرف نمائید و مقداری را پس انداز کنید تا در آینده بدرد شما بخورد ورنه به فقر وتهیدستی مواجه خواهید شد که درآنصورت وای بحال شما چنانچه شاعری درمورد چنین گفته است: دراحوال آن شخص باید گریست    که دخلش بود چارده خرچ بیست. مصارف بیش از ضرورت را خداوند متعال اسراف میداند ودراین آیة تصریح کرده است که خداوند پاک مردم اسراف کننده را دوست ندارد.نقش باد درپیدایش باران نیز برجسته میباشد چنانچه  درآیۀ مبارکۀ زیر چنین آمده است:
6.   سوره الأعراف آیات 57 و58: وَهُوَ الَّذِي يُرْسِلُ الرِّيَاحَ بُشْرًا بَيْنَ يَدَيْ رَحْمَتِهِ حَتَّى إِذَا أَقَلَّتْ سَحَابًا ثِقَالاً سُقْنَاهُ لِبَلَدٍ مَّيِّتٍ فَأَنزَلْنَا بِهِ الْمَاء فَأَخْرَجْنَا بِهِ مِن كُلِّ الثَّمَرَاتِ كَذَلِكَ نُخْرِجُ الْموْتَى لَعَلَّكُمْ تَذَكَّرُونَ ﴿57﴾وَالْبَلَدُ الطَّيِّبُ يَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَالَّذِي خَبُثَ لاَ يَخْرُجُ إِلاَّ نَكِدًا كَذَلِكَ نُصَرِّفُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَشْكُرُونَ ﴿58﴾
ترجمه:  و اوست كه بادها را پيشاپيش باران رحمتش مژده ‏رسان مى‏فرستد تا آنگاه كه ابرهاى گرانبار را بردارند وبه سوى سرزمينى مرده برانیم تا از آن باران یاآب به شهریاسرزمین مرده  فرود بیاوریم .بدینسان بانزول آب از هر گونه ميوه‏اى بیرون آورده ایم. بهمین قسم  مردگان را نيز از قبرها خارج مى‏سازد. باشد كه شما ذكروثنای اورا بجا بیاورید وپند بگیرید(57) و زمين پاك و آماده گياهش به اذن پروردگارش برمى‏آيد و آن زمينى كه ناپاك یا نامناسب است گياهش جز اندك ، بى‏فايده بیرون نمیشود .خداوند پاک اينگونه آيات خود را براى گروهى كه شكر مى‏گزارند طورگونا‏گون بيان مى‏كند (58)
تبصره: زمین در فصول خزان وزمستان مرده وبی گیاه میگردد.ولی خداوند متعال عامل دیگری را نیز در بارندگی دخیل میسازد که آن عبارت از باد میباشد تا ابرهارا بهر طرف برده وبه بخش های مختلف زمین مرده وبی گیاه برساند تا وسیله ریختن باران وسبز شدن گیاهان میوه ودانه باب شود. بدینسان مردگان نیز زنده میشوند وازخاک سربلند میکنند ونزد پرورگار خویش به حساب دهی بد ونیک کشانده میشوند. تنها ذات خداوند است که مارا بعد از مردن زنده ساخته وبسوی خود میخواند ویکایک کارها وتفکرات مارا بما بازگو میکند وبه آنچه که کرده ایم پاداش می بخشد.
زمین مرده دارای خاک یکسان نیست بعض قسمت ها خاک عمیق وحاصلخیز دارد وسبب حاصلدهی بیشتر وبهتر میشود ولی بعض قسمت ها خاک کم عمق و ضعیف دارد که درآن گیاهان کمی میرویند. هرچیزی که از زمین میروید باآنکه مقدارش کم ویا کیفیتش ناچیز است،  خالی ازمفاد و ارزش برای زنده جانها نیست. عمده ترین مفاد گیاهان سبز تولید هوای صاف یا آکسیجن ، تصفیه هوا از گرد وغبار ومیکروب ها وتولید انرجی میباشد واین تنها گیاهان اند که توان اجرای این وظایف سنگین وحیاتی را دارند نه زنده جانهای دیگربنابرآن گیاهان سبز مولد نعمات زندگی اند درحالیکه زنده جانهای دیگر مصرف کننده گان ضرورت های زندگی. حاصلخیزی خاک مربوط مقادرزیاد بقایای گیاهی وحیوانی است که درخاک افزوده میشوند ولی ضعیفی خاک مربوط به مقدار ناچیز این مواد درخاک میشود.اینست نشانه های واضح وروشن خداوند به کسانی که به او باور دارند وشکران نعماتش را میکنند.
 

آیات قرآنی راجع به گیاهان: بخش سوم

 
بسم الله الرحمن الرحیم.
 
زندگی انسان جز تجمعی از آب، خاک وگیاه نمیباشد این مسئله درقرآنکریم وضاحت تام دارد .خداوند متعال ارزش این سه چیز را بهر یک از پیغمبران خویش بیان کرده است تا آنان به امتان خود آنهارا تشریح دهند وآنان را آگاه سازند. چنانچه خداوند بزرگ در سورۀ  یونس چنین فرمودند:
1.   سوره یونس آیه 24:  إِنَّمَا مَثَلُ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا كَمَاء أَنزَلْنَاهُ مِنَ السَّمَاء فَاخْتَلَطَ بِهِ نَبَاتُ الأَرْضِ مِمَّا يَأْكُلُ النَّاسُ وَالأَنْعَامُ حَتَّىَ إِذَا أَخَذَتِ الأَرْضُ زُخْرُفَهَا وَازَّيَّنَتْ وَظَنَّ أَهْلُهَا أَنَّهُمْ قَادِرُونَ عَلَيْهَآ أَتَاهَا أَمْرُنَا لَيْلاً أَوْ نَهَارًا فَجَعَلْنَاهَا حَصِيدًا كَأَن لَّمْ تَغْنَ بِالأَمْسِ كَذَلِكَ نُفَصِّلُ الآيَاتِ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ ﴿24﴾
ترجمه: در حقيقت زندگى دنيا بسان آبى است كه آن را از آسمان فرو ريختيم ، گياه زمين رابا آن درآميختیم تاازآن  مردم و حیوانات بخورند پس آنگاه كه زمين تازگی وزینت خود را برگرفت و آراسته گرديد آنوقت اهل آن گمان میکردند كه آنان بر آن قدرت دارند. شبى يا روزى فرمان ويرانى ما آمد و آن را چنان نابود كرديم كه گويى ديروز وجود نداشت. اينگونه نشانه‏هاى خود را براى مردمى كه می اندیشندو فکر میکنند،  به روشنى بيان مى‏كنيم (24)
تبصره: زندگی انسان وابسته به باریدن باران از آسمان است که سبب میگردد تا زمین خشک وبی گیاه زنده شود یعنی شروع به روئیدن گیاهان مختلف نماید همینکه این گیاهان کاملا زمین را پوشانیدند، آنوقت سیمای زمین دیگرگون میشود ودرنتیجه بمرکز تهیه غذا به حیوانات وانسانان تبدیل میگردد. دراینوقت هرکس میکوشد تا قسمت پوشیده ازگیاهان را تصاحب شود ویا یک بخش اززمین آبداررا به کشت خاصی اختصاص دهد وهمینکه با گیاهی پوشیده شد آنگاه خودرا چنان می پندارد که گویا او این کاررا کرده است درحالیکه خبر ندارد ازاینکه زمانی فرا میرسد که خشک سالی ها یا سیلاب ویا حریق ویا زلزله وامثال اینها سرازیر میشود و آنرا با جمله گیاهانش چنان نابود میسازد که گوئی اصلا درآن چیزی موجود نبوده است. بدین قسم خداوند متعال وجود وقدرتمندی خودرا به آنانیکه  دارای تفکر سالم اند می نمایاند.
این نشانه ایست گویا ازطرز زندگی انسان. خداوند متعال حضرت یونس را آگاه ساخت به اینکه وجود گیاهان وآب وخاک باعث میگردد تا اطراف محل زیست انسان را همه نعمات مادی فراگیرند تادرنتیجه اورا به پله های  خوشی وسرور رفعت دهند ولی به تعقیب آن دیر یا زود بعلت کفران وسرکشی های خود انسان  خشک سالی ها پدید می آیند که منجر به هلاکت انسانان وحیوانات میشوند چونکه انسانان با بی رحمی برعلیه طبیعت رفتار میکنند وتمام آنچه که از زمین روئیده یکسره نابود شان میسازند یاظلم وپیشۀ شیطان را اختیار میکنند. باران بخاطر سبز شدن گیاه فرومیریزد وگیاه برای تهیه روزی به انسان. هرگاه این گیاه نابود شود، بارانی بکار نیست تا فرو ریزد . ازاینجا معلوم میشود که خداوند هرکاری که میکند بقدرت واختیار خود میکند وبدون اختیار کاری را انچام نمیدهد ونیز ازاین آیة فهمیده میشود که خداوند چنانچه قدرت سبز گردانیدن این گیاهان را دارد، قادراست که همه مخلوقات را بروز قیامت زنده گرداند وبحساب وبازپرس بکشاند  علاوتا خداوند توانا به  تاکیداظهار میکند که انسانان از آنچه بدست می آورند مقداری را پس انداز کنند تا درروز تنگدستی کمک شان کند نه آنطور که همه را حیف ومیل سازند وچیزی را برای روز فردا نگاه نکنند ورنه به هلاکت سخت مبتلا میشوند. قصه تعبیر خواب حضرت یوسف بیانگر این واقعیت میباشد واگر مصری ها گندم را ذخیره نمیکردند به همان بدبختی مواجه می شدند که کنعانی ها دچارآن گردیده بودند.
 همینکه به نزول قطرات آب بشکل برف یاباران ازهوا به امر پروردگار توانا توقف داده میشود، دیگر به زندگی انسان آشوب برپا میگردد وهمه هست وبود وی به سوی نابودی رو می آورد.درزمان ما سال قحطی 1350 درغور و5 سال خشک سالی متواترسال های اخیر واضح ترین  نمونۀ این گفته میباشد که خداوند پاک به دید همه ما مجسم وبرجسته ساخت. درسال 1350 هجری شمسی مردم تمام هست و بود زندگی را در ظرف یک ماه ازدست دادند وبعد آن رهسپار دیار ابد شدند ودرجریان پنج سال خشک سالی اخیر فقط سرمایه های مردم درسال اول به نابودی رفت ویک راس بز وی برایش 2 کیلو برنج ارزش داد. ما باید به دید روشن بنگریم که وجود باران وآب بما به چه پیمانه ارزش دارد وازاین نگاه عاقلانه وواقع بینانه به همه این عطاهای کردگار دقیق شویم . شاعری میفرماید: فکرآن باشد که بکشاید رهی     عقل آن باشد که پیش آرد شهی  وبه یقین بدانیم که تنها خداونداست که همه چیز را برای انسان می آفریند تا اورا با خوشنودی و رفاه دمساز گرداند.
آیۀ مبارکه ثبوت این مدعاست که حیات محصول آب، خاک وگیاه است که امروز آنهارا بنام منابع طبیعی مینامیم. بنابرآن این منابع طبیعی اند ک بما زندگی وراحت می بخشند نه چیزی دیگری.لذا باید درنگهداری درست منابع طبیعی بسیار کوشا باشیم ورنه جز لطمه زدن برزندگی خود، چیز دیگری نخواهیم کرد. خداوند عالم درآیات دیگری درزیر چنین می فرماید:
2.     سورۀ الرعد آیات 3 و4: وَهُوَ الَّذِي مَدَّ الأَرْضَ وَجَعَلَ فِيهَا رَوَاسِيَ وَأَنْهَارًا وَمِن كُلِّ الثَّمَرَاتِ جَعَلَ فِيهَا زَوْجَيْنِ اثْنَيْنِ يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهَارَ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ ﴿3﴾ وَفِي الأَرْضِ قِطَعٌ مُّتَجَاوِرَاتٌ وَجَنَّاتٌ مِّنْ أَعْنَابٍ وَزَرْعٌ وَنَخِيلٌ صِنْوَانٌ وَغَيْرُ صِنْوَانٍ يُسْقَى بِمَاء وَاحِدٍ وَنُفَضِّلُ بَعْضَهَا عَلَى بَعْضٍ فِي الأُكُلِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ ﴿4﴾
ترجمه: و اوست كسى كه زمين را گسترانيد و در آن كوهها و رودها نهاد و از هر گونه ميوه‏اى در آن جفت جفت قرار داد روز را به شب مى‏پوشاند یقینا در اين امور براى مردمى كه تفكر مى‏كنند نشانه‏هايى وجود دارد (3) و در زمين قطعاتى است كنار هم و باغهايى از انگور و كشتزارها و درختان خرما چه از يك ريشه و چه از غير يك ريشه كه با يك آب سيراب مى‏گردند و با اين همه برخى ميوه هارا از حيث مزه و نوع و كيفيت بر برخى ديگر برترى مى‏دهيم درحقیقت در اين امر نيز براى مردمى كه تعقل مى‏كنند دلايل روشنى است (4)
تبصره : خداوند عالم زمین را گسترانید ودرآن کوه هارا قایم ساخت وبعد از دامن کوه ها چشمه سارها واز تجمع آب چشمه ها رودبارها را جاری ساخت تا ازآب آنها میوه ها بوجود آیند که خوراکی باشد برای انسانها.هرمیوه تشکیلی از یک ساختمان مذکر است ومونث تا از امتزاج آنها میوه ببارآید علاوتا روز باشب عوض میشود تا به پختگی ولذت میوه بیفزاید زیرا نور باعث اجرای عملیۀ غذاسازی یا ترکیب نوری میشود.  همه اینها دلایل روشنی اند برای آنانیکه فکر دارند . هکذا زمین مجموعۀ از قطعات جدا ولی پهلوی هم قرار گرفته میباشد که نوعیت میوه، آنهارا ازهم جدا میسازد طوریکه دریک قطعه باغ انگور، دردیگرش باغ خرما ودرجای دیگری مزرعه کشاورزی میباشد وقطعۀ وجود دارد که گیاهانش با خشکه زندگی میکنند. انگور یک قسم ریشه دارد، خرما قسم دیگری ومزرعه ریشه دیگری ولی همه اینها از عین آب سیراب میشوند مگر باآنهم میوه های آنها ازحیث مزه، رنگ وجسامت ازهم فرق میداشته باشند. بدون شک درتمام اینها دلایل روشنی است برای آنانیکه صاحب خرد وعقل اند. خداوند توانا عین مطلب را توسط آیاتی چند به حضرت ابراهیم بیان نموده است که درزیر چنین میخوانیم:
3.     سوره ابراهیم آیات 32،33 و34: اللّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ وَأَنزَلَ مِنَ السَّمَاء مَاء فَأَخْرَجَ بِهِ مِنَ الثَّمَرَاتِ رِزْقًا لَّكُمْ وَسَخَّرَ لَكُمُ الْفُلْكَ لِتَجْرِيَ فِي الْبَحْرِ بِأَمْرِهِ وَسَخَّرَ لَكُمُ الأَنْهَارَ ﴿32﴾ وَسَخَّر لَكُمُ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ دَآئِبَينَ وَسَخَّرَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ ﴿33﴾ وَآتَاكُم مِّن كُلِّ مَا سَأَلْتُمُوهُ وَإِن تَعُدُّواْ نِعْمَتَ اللّهِ لاَ تُحْصُوهَا إِنَّ الإِنسَانَ لَظَلُومٌ كَفَّارٌ ﴿34﴾
ترجمه: خداست كه آسمانها و زمين را آفريد و از آسمان آبى فرستاد و به وسيله آن از ميوه‏ها براى شما روزى بيرون آورد و كشتى را براى شما رام گردانيد تا به فرمان او در دريا روان شود و رودها را براى شما مسخر كرد (32) و خورشيد و ماه را كه پيوسته روانند براى شما رام گردانيد و شب و روز را نيز با شمامسخر ساخت (33) و از هر چه از او خواستيد به شما عطا كرد و اگر نعمت‏خدا را شماره كنيد نمى‏توانيد آن را به شمار درآوريد(حتی دربدن انسان بیش از ده هزار نعمت موجود است) یقینا انسان ستم‏پيشه ناسپاس است که بخداوند شریک می آورد(34)
تبصره:  خداوند توانا ارزش وابستگی حیات را به منابع طبیعی بهر یک از پیغمبران محبوب خود به تکرار بیان نموده است تاآنان به بندگان الله (ج) تصریح سازند که زندگی مرهون آب، خاک وزمین است وبس  ونمیشود غیر از اینها زندگی کرد. پس اینها نعمت هائی اند بی اندازه باارزش وبیرون از شمارش. آفتاب منحیث یگانه منبع انرجی  پیوسته درگردش است وروز بخاطر کار وفعالیت وشب برای رفع خستگی واستراحت  وسپاس گزاری ازذات باریتعالی بوجود آمده اند. گیاهان را الله(ج) قادرگردانیده است تا انرجی آفتاب را به غذا تبدیل کنند تا ازآنها انسانان ودیگر زنده جانها بخورند. برگ گیاه یگانه فابریکه غذاسازی خداوند میباشد که مثل ومانندی ندارد. شاعری درین موردچقدر شیرین گفته است: برگ گیاهان سبز ازنظر هوشیار      هرورقش دفتریست معرفت کردگار.  ولی این انسان است که ناسپاسی نموده وبه اینها ارزش نمیدهد وبه دنبال هوا وهوس شیطان میرود وبه چیزهائی که خداوند حرام ساخته است رجوع میفرماید تا وابستگی خویش را به اهریمن نشان دهد، آن کسیکه دشمن آشکار وی است. کشتی را الله (ج) به این منظور رام گردانید تا وسیلۀ حمل ونقل باشد. باوجودیکه امروز وسایل بهتر ومجهزتری عرض وجود کرده اند که بمراتب موثر تر وراحت تر وظیفۀ حمل ونقل را اجرا مینمایند مثل طیارات و خطوط آهن که شرق وغرب را باهم وصل نموده اند. ولی یک چیز درهمه جا وضاحت دارد وآن اینکه درهرکنج وکنار زمین همین آب، خاک وگیاهان اند که وسیلۀ روزی به انسانان میباشند وبس لذا پاکی وحتمی بودن رزق حلال اززمین فراگیر گیتی وساکنان آن میباشد. پس بیائید تا درکسب رزق حلال وپاک اززمین جدیت بخرچ دهیم وازفرمان برداری شیطان یعنی اخذ رشوه، غارت اموال دیگران، ظلم بحق دیگران ، استفاده جوئی ها وامثال اینها دست برداریم ورنه خداوند توان این را دارد تا مارا نیز مانند حفیظ الله امین، کارمل، نجیب وآدم کشان حرفوی دیگر از روی کره خاکی نابود سازد وروسیاه مان درنزد تاریخ بگرداند.
 
والسلام
تحریر وترجمۀ آیات از انترنیت: پارس قرآن، کتاب الکترونیکی قرآن مجید،  متن فارسی قرآن.
تبصره از:  محمود بی پروا.
تصحیح وتعدیل از: الحاج مولوی عبدالکریم " برهانی".
 چغچران، اسد 1389 برابر با آگست 2010
 
 

آیات قرآنی راجع به گیاهان: بخش چهارم

 
بسم الله الرحمن الرحیم
 
قرآنکریم باآیات ویا جمله های بسیار کوتاه ولی بی اندازه بامعنی ومفهوم نوشته شده است که اگر به تفصیل روی آن صحبت شود میتواند از یک آیة یک کتاب جامع تحریر گردد.هرآیة موضوع کاملا جداگانه ئی راتوضیح میدهد وبمطلب خاصی ارتباط میگیرد ازینرو ایجاب مینماید تا روی هرآیة قدری بیشتر حاشیه روی شود تا مطلب واضح گردد درغیرآن با ترجمه تحت اللفظی به اصل مفهوم آیة پی برده نمی شود. صحبت روی آن تعداد آیات قرآنکریم میباشد که با آب، گیاه وخاک واهمیت آنها درزندگی سروکاردارند. درسورۀ الحجر آیات ذیل را میخوانیم:
1.   سوره الحجرآیات 19،20 و 22: وَالأَرْضَ مَدَدْنَاهَا وَأَلْقَيْنَا فِيهَا رَوَاسِيَ وَأَنبَتْنَا فِيهَا مِن كُلِّ شَيْءٍ مَّوْزُونٍ ﴿19﴾ وَجَعَلْنَا لَكُمْ فِيهَا مَعَايِشَ وَمَن لَّسْتُمْ لَهُ بِرَازِقِينَ ﴿20﴾ وَأَرْسَلْنَا الرِّيَاحَ لَوَاقِحَ فَأَنزَلْنَا مِنَ السَّمَاء مَاء فَأَسْقَيْنَاكُمُوهُ وَمَا أَنتُمْ لَهُ بِخَازِنِينَ ﴿22﴾
ترجمه: و زمين را گسترانيديم و در آن كوههاى استوار افگنديم و از هر چيز سنجيده‏اى در آن رويانيديم (19) و براى شما و هر كس كه شما روزى‏دهنده او نيستيد در آن وسايل زندگى قرار داديم (20) و بادها را بارداركننده فرستاديم و از آسمان آبى نازل كرديم پس شما را بدان سيراب نموديم و شما خزانه‏دار آن نيستيد (22)
تبصره: زمین وکوه ها کتله های خاکی اند و روئیدن چیزها همان گیاهان اند که بخاطر تهیه غذایعنی نان، میوه وسبزی ازخاک میرویند ولی بسیار سنجیده ودقیق چنانچه انگور وخرما بخاطر میوه، غله جات بخاطر نان وبادنجان وپیاز وامثال اینها بمنظور سبزی تا تمام اینها بصورت کل روزی باشند برای همه زنده جانها علاوتا وسایل زندگی که غذا، مسکن وپوشاک وادویه جات باشند نیز ازهمین خاک وگیاهان پیدامیشوند تا انسان ستم پیشه ودیگر حیوانات زندگی آرامی داشته باشند هکذا بادها همراه ابرها بهرسومیتازند تاوسیله نزول باران ازآسمان شوند. ازآب باران همه زنده جانها سیراب میگردند تا به فعالیت های حیاتی خود ادامه داده بتوانند. زندگی ازآب شروع شده وباآب ختم میشود. انسان دربدو پیدایش مدت 9 ماه دربین خریطۀ مملو از آب بنام رحم میگذراند تااینکه درهمانجا رشد نموده، اعضای بدنش تکمیل شده ونفس درجسمش دمیده وزنده میگردد ونیز همینکه وفات یافت با آب شسته شده وبخاک ملحق میشود بناء دوران حیات ازخاک وآب شروع وپس با آنها می درآمیزد. به بینید این حکمت ذات کبریارا که با چقدر مهارت وظرافت تنظیم یافته است. کیست آنکسی که بگوید که کلید دروازۀ آب دردست اوست یا خاک را او ساخته است؟ هیچ کس وبا هیچ زمانی چنین گفته ئی را بزبان آورده نمیتواند چونکه قدرت آنرا ندارد. بناء آفریدگاری این چرخش عظیم الله (ج) میباشد وبس. باآنکه فرعون چنین ادعاهائی را مینمود که خالق رود نیل اوست ولی دیده شد که توسط مخلوق خود غرق وکشته شد. ازآنجائیکه هیچ خالقی چیزی را خلق نمیکند که باعث هلاکتش شود بناء آنچه که سبب هلاکت زنده جانی شود، واضح است که خالق دیگری غیر او دارد که اورا بمنظور انجام همان وظیفه خلق کرده است لذا بوجودآورندۀ خاک، آب وزندگی وگیاه جز ازذات باریتعالی کسی دیگری شده نمیتواند.
پروسۀ تشکیل خاک نه تنها ساده نیست بلکه بی اندازه مغلق وپیچیده میباشد که غیر از الله (ج) کسی به اصل خلقت آن پی برده نمیتواند. امروز به اثبات رسیده است که تشکیل یک سانتیمتر خاک حد اقل 400 سال وقت بکارداردودرضمن فشارهوا،درجۀحرارت ، برودت ، رطوبت وبسا عامل دیگر باسنجش ومهارت خاصی دخیل اند تا خاک ساخته شود درحالیکه عمر یک انسان حد اعظمی 80 سال میباشد پس با این عمر کوتاه وشرایط دقیقا سنجیده شده چطور ادعا کرده میتواندکه آفریدگار خاک باشد. قطعا این امکان ندارد. همچنان تشکیل یک قطره آب شرایط خاصی را می طلبد ازآنجمله اند وجود رطوبت نسبتی بدرجۀ صد درصد، سردی به اندازۀ معین، موجودیت منابع که آب ازآنها تبخیر نماید، بودن بادها تا بخارات وابررا انتقال دهند وازاین قبیل. آیا کیست آنکسی که این همه چیزهارا آماده کرده بتواند؟ یقینا کسی داشتن این توانمندی را ندارد وفقط این خداوند است که این کاررا کرده میتواند وبس. الله (ج) درجای دیگری چنین میفرماید:
2.   سورۀ النحل آیات 10تا 15: هُوَ الَّذِي أَنزَلَ مِنَ السَّمَاء مَاء لَّكُم مِّنْهُ شَرَابٌ وَمِنْهُ شَجَرٌ فِيهِ تُسِيمُونَ ﴿10﴾ يُنبِتُ لَكُم بِهِ الزَّرْعَ وَالزَّيْتُونَ وَالنَّخِيلَ وَالأَعْنَابَ وَمِن كُلِّ الثَّمَرَاتِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَةً لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ ﴿11﴾ وَسَخَّرَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَالْنَّهَارَ وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ وَالْنُّجُومُ مُسَخَّرَاتٌ بِأَمْرِهِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ ﴿12﴾ وَمَا ذَرَأَ لَكُمْ فِي الأَرْضِ مُخْتَلِفًا أَلْوَانُهُ إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَةً لِّقَوْمٍ يَذَّكَّرُونَ ﴿13﴾ وَهُوَ الَّذِي سَخَّرَ الْبَحْرَ لِتَأْكُلُواْ مِنْهُ لَحْمًا طَرِيًّا وَتَسْتَخْرِجُواْ مِنْهُ حِلْيَةً تَلْبَسُونَهَا وَتَرَى الْفُلْكَ مَوَاخِرَ فِيهِ وَلِتَبْتَغُواْ مِن فَضْلِهِ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ ﴿14﴾ وَأَلْقَى فِي الأَرْضِ رَوَاسِيَ أَن تَمِيدَ بِكُمْ وَأَنْهَارًا وَسُبُلاً لَّعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ ﴿15﴾
ترجمه :   اوست كسى كه از آسمان آبى فرود آورد كه آب آشاميدنى شما از آن است و روييدنى هايى كه رمه‏هاى خود را در آن مى‏چرانيد نيز از آن است (10) به وسيله آن كشت  زيتون و درختان خرما و انگور و از هر گونه محصولات ديگر براى شما مى‏روياند یقینا در اينها براى مردمى كه انديشه مى‏كنند نشانه‏اى است (11) و شب و روز و خورشيد و ماه را براى شما رام گردانيد و ستارگان به فرمان او مسخر شده‏اند مسلما در اين امور براى مردمى كه خرد دارند نشانه‏هاست (12) و همچنين آنچه را در زمين به رنگهاى گوناگون براى شما پديد آورد (مسخر شما ساخت) بى‏ترديد در اين امور براى مردمى كه پند مى‏گيرند نشانه‏اى است (13) و اوست كسى كه دريا را مسخر گردانيد تا از آن گوشت تازه بخوريد و پيرايه‏اى كه آن را مى‏پوشيد از آن بيرون آوريد و كشتيها را در آب شنا کنان مى‏بينى  تا از فضل او بجوييد و باشد كه شما شكر گزاريد (14) و در زمين كوههايى استوار افگند تا شما را نجنباند و رودها و راهها قرار داد تا شما راه خود را پيدا كنيد (15)
تبصره: خداوند متعال ازآسمان آب را بزمین فرود می آورد تا انسانها از آن بنوشند وباغ ها ومزارع کشاورزی خودرا آبیاری نمایند تا حاصل فراوان بدست آورند که تکافوی زندگی شان را بنماید ونیز از اثر آب گیاهان، درچراگاه ها سبز شوند که علوفۀ مواشی ایشانرا بسازد. آب به تنهائی کافی نمیباشد بلکه خداوند عالم خورشید، ستاره گان وشب وروز را نیز خلق کرده تا درپروسه حیات کمک نمایند. خورشید نور وحرارت را به گیاهان میرساند و شب وروز بخاطر کار واستراحت ورفع خستگی.آب باران که چشمه هارا میسازد وچشمه ها دریاهاو ابحاررا. رویهمرفته آبها بحکم خداوند متعال ایجاد گر زندگی بحراند تا بزرگترین منبع گوشت برای بشر باشد علاوتا دریاها وابحار امروز وسیلۀ مهم کشتی رانی اند تااز طریق تجارت همه ضرورت ها  بدست آید. تمام اینهارا خداوند توانا به انسانان رام گردانید ودرخدمتش قرارداد تا به فساد واوامر شیطان رو نیاورد. از حکمت وارزش اینها کسانی میدانند که بخدا(ج) نزدیک اند وصاحب فضل بزرگی از جانب اویند. هکذا دانش وعلم توضیح کننده ارزش های خلقت اند وبیانگر مفهوم واقعی زندگی. صاحبان خرد وحکمت خوب آگاه اند که خلقت جهان درکل برای راحت انسان است تا ازراه حلال رزق حاصل کرده درمقابل شکران وسپاس کردگار بزرگ را بنماید نه اینکه از همه این نعمات صرف نظر کرده پشت خواهش شیطانی برود ودست به تلاشی جیب و دارائی مردم بزند، راه گیری کند، استفاده جوئی نماید، از زور کار بگیرد و خلاصه همه فرموده های خداوند را زیرپا گذاشته به شیطان واعمالش متوسل شود. باز در آیات دیگر چنین میخوانیم:
3.   سورۀ النحل آیات 65 ، 67 ،68 و 69: وَاللّهُ أَنزَلَ مِنَ الْسَّمَاء مَاء فَأَحْيَا بِهِ الأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَةً لِّقَوْمٍ يَسْمَعُونَ ﴿65﴾ وَمِن ثَمَرَاتِ النَّخِيلِ وَالأَعْنَابِ تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَكَرًا وَرِزْقًا حَسَنًا إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَةً لِّقَوْمٍ يَعْقِلُونَ ﴿67﴾ وَأَوْحَى رَبُّكَ إِلَى النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذِي مِنَ الْجِبَالِ بُيُوتًا وَمِنَ الشَّجَرِ وَمِمَّا يَعْرِشُونَ ﴿68﴾ ثُمَّ كُلِي مِن كُلِّ الثَّمَرَاتِ فَاسْلُكِي سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلاً يَخْرُجُ مِن بُطُونِهَا شَرَابٌ مُّخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ فِيهِ شِفَاء لِلنَّاسِ إِنَّ فِي ذَلِكَ لآيَةً لِّقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ ﴿69﴾
ترجمه:  و خدا از آسمان آبى فرود آورد و با آن زمين را پس از پژمردنش زنده گردانيد یقینا در اين امر براى مردمى كه شنوايى دارند نشانه‏اى است (65) و از ميوه درختان خرما و انگور خوراكى نيكو و باده مسرت ‏بخش ( منظور شراب است که بعد اسلام این باده را تحریم نمود) براى خود مى گيريد به یقین در اينها براى مردمى كه تعقل مى‏كنند نشانه‏اى است (67) و پروردگار تو به زنبور عسل وحى (الهام غريزى) كرد كه از پاره‏اى كوهها و از برخى درختان و از آنچه خاصیت بافت دارند ، خانه‏هايى براى خود درست كن (68) سپس از همه ميوه‏ها بخور و راههاى پروردگارت را فرمانبردارانه بپوى آنگاه از درون (شكم) آن شهدى كه به رنگهاى گوناگون است بيرون مى‏آيد در آن براى مردم درمانى است. راستى در زندگى زنبوران براى مردمى كه تفكر مى‏كنند نشانه قدرت الهى است (69)
تبصره: گردش سال را همه بچشم خویش می بینیم. همینکه موسم خزان فرامیرسد گیاهان پژمرده میشوند و به زندگی وداع میگویند. زمین بیک جسم مرده وبیجان تبدیل میشود. غبار مرگ ویاس همه جارا فرامیگیرد. پژمردگی روی هرچیز تاثیر می افگند. تااینکه باز فصل بارندگی ونزول آب از آسمان فرا میرسد. از برکت باران وآب باردیگر زمین شروع به سبز شدن گیاهان مینماید واز نو زینت از دست رفته خودرا حاصل میکند. درختان خرما وانگور میوه های لذیذ و پرمزه ببار می آورند که از آنها خوراکه های پرانرجی ونوشابه های بسیار خوشگوار وبا مزه حاصل میشود طوریکه خوردن آنها روح وروان انسان را بوجد می آورد.دراسلام افطار روزه در ماه مبارک رمضان باخرما از ثواب خاصی برخورداراست  وقاب های انگور وکشمش ومیوه های گوناگون هروقت زیب سفرۀ مردمان بلند پایه می باشد. هر قسمتی از زمین با میوه وسبزی های مختص بخود زیب می یابد که امروز ما بنام میوه ها وسبزی های مناطق حاره ومعتدله ، مناطق مرطوب وخشک آنهارا می شناسیم.ازجانب دیگر خداوند بی نیاز زنبور عسل را به چه اندازه دقیق خلق کرده است تا از گیاهان بخود جال بتند ودرداخل جالی ها شیرۀ گیاهان را به سیستم خاصی جمع نموده ازآن عسل بسازد تا غذای بسیار بامزه ودوای مطبوع برای انسان باشد.
آنچه که درین ایات وضاحت دارد اینست که الله (ج) همه نعمات را بخاطر انسان ناسپاس وسرکش آفریده است تا از طریق آنها روزی پاک وحلال تهیه نماید واز رفتن بدنبال اعمال وآرزو های شیطان به پرهیزد وبدام خواهشاتش نیفتد چونکه شیطان دشمن آشکار انسان میباشد. بنا برآن خداوند متعال از طریق این آیات واضح میسازد که خوراک حلال آنهائی اند که اززمین، تجارت قبول شده با شریعت، مواشی،  کسب وکار، ابحار ومحصول زنبور عسل بدست می آیند. اینها برای انسان پاک و حلال ومنزه از تمام پلیدی ها اند. بیرون از اینها همه ناپاک وپلید وحرام اند وکسیکه به آنها رغبت مینماید به یقین خادم وغلام شیطان میباشد و بحکم او دست به ظلم وتعدی وبی رحمی میزند که مطابق آیات قرآنی ، ظلم خود بیانگر کفر میباشد.ازینرو میتوان چنین فهمید که ظلم واستبداد علامت مطلق کفر ونشانۀ  واضح انحراف از راه خدا ودین میباشد. قرآن کریم سرتاپا حکایت از ظالمان وسرنوشت آنها میکند تا دروس اساسی برای امتان محمد(ص) باشند که براه شیطان نروند درغیرآن بهمان پیشۀ ظالمی و کافری رجوع میکنند که گذشتگان کردند . بیقین که سرنوشت ظلم محکومیت ابدی میباشد وهیچ ظالم وخداناترس نام نیک درجهان ازخود بجا نگذاشته است. پس تو:
 ای انسان! بترس ازخدا ورجوع کن به اوامر او ومنع بفرما خودرا از اعمال ونیات شیطان وبدان که اهریمن جزدشمن معلوم الحال تو چیز دیگری  نخواهد بود. اینقدر ظلم به هم نوعانت روامدار تا کار بجائی برسد که آه مظلومان ، تو وهم کیشانت را بیکدم  هلاک سازد مثل که دیگر ظلم پیشگان را نابود گردانید. بدان که وعدۀ خداوند درحق ظالمان حق وراست است و خداوند میکند همان طور که بخواهد.  . 
 
والسلام
تحریر وترجمۀ آیات از انترنیت: پارس قرآن، کتاب الکترونیکی قرآن مجید،  متن فارسی قرآن.
تبصره از:  محمود بی پروا.
تصحیح وتعدیل از: الحاج مولوی عبدالکریم " برهانی".
 چغچران، سنبله 1389 برابر با سپتمبر 2010