آرشیف

خبر گزاری پژواک

باشندگان پنج ولسوالى ولايت غور ميگويند که تنها مکاتب در مرکز ولسوالی ها به گونۀ نیمه فعال وجود دارد و در مناطق دوردست، خبری از مکتب و استاد نیست. رياست معارف غور، مشکلات دراين عرصه راتاييد کرده؛ اما ميگويد که صرف ٢٠درصد مکاتب بنابر مشکلات امنیتی و موجودیت افراد مسلح و طالبان به سطح ولايت فعال نیست. غور ازولايات مرکزى وصعب العبوربوده و ٩ولسوالى دارد ومشکلات معارف، بيشتر درولسوالى هاى شهرک، پسابند، دولینه، چهارسده وتیوره وجود دارد که به گفتۀ مردم محل، مکاتب در اطراف مراکز اين ولسوالى ها مسدود مى باشد.
عبدالخالق باشنده قریه شاه جوی ولسوالی دولینه میگوید که از دوسال بدینسو، هیچگاه به یاد ندارد که حتی یک روز شاگردان مکتب برای درس خواندن جمع شده باشند. وى گفت که نام چندعضو خانواده اش در ليست حاضری مکتب نوشته شده است؛ اما تاهنوز درجریان نیستند که به کدام صنف رسیده وحتی خط شناس هم نشده اند. عبدالخالق که متنفذ محلى است علاوه نمود: "راست بگویم که نه مکتب وجود دارد ونه هم استاد؛ کسانیکه به مکتب ما معلم هستند، یا طالب اند ویاهم قاچاقبر! وشاگردان هم خبر نیستند که به کدام صنف رسیده اند وچه باید بکنند ویک نفرهم در قریه مکتب خط نویس نشده وکسی نیست که پرسان بکند، یکی به نام رفاقت چیزی نميگوید ویکی هم شاید از وضعیت ما خبر نباشد." با این همه مهرولاک دروازه های مکاتب در ولسوالی دولینه خلاصه نمیشود.
چهارسده ولسوالی دیگری است که هزاران شاگردنتوانسته اند جز اینکه نام شان درليست حاضری درج شود، دیگرسودى از درس وتعلیم ببرند. محمدعلم باشنده ولسوالی چهارسده، با انتقاد ازمسوولان ریاست معارف گفت که هرچند درولسوالی شان از یکسال بدینسو امنیت نیزوجود ندارد، ولی وضعیت معارف ازکارهايی است که از سال ها روبه بحران وسقوط بوده است. به گفته وی، ازهزاران شاگرد امکان دارد کمتراز سه صد تن آنها توانسته باشند که به سختی وتحمل مشکلات وکمبود امکانات از نعمت سواد برخوردار شوند؛ اما دیگر تنها نامى ازمکاتب بوده وبس. محمدعلم افزود که ناامنى وعدم توجه مسوولان معارف دررُشد وتقویت مکاتب وهمچنان عدم استخدام معلمین مسلکی وشایسته وبرعکس، استخدام افراد نالایق براساس روابط قومی ومنطقوی ازعواملى است که معارف ولسوالی را با سقوط مواجه کرده است. درهمین حال عبدالحق ومحمد باشندگان ولسوالى هاى تيوره و پسابند نیز از کسانی اند که از عدم فعال بودن مکاتب درمناطق شان سخن میگویند وعدم برنامه ریزی ونظارت درست ازمکاتب را ازعمده ترین عوامل فعال نبودن مکاتب در ولسوالی های شان ميدانند. وضعيت معارف به حدى تاسف بار است که برخى شاگردان درچوکات پوليس ايفاى وظيفه ميکنند.
یکتن ازشاگردان که ازگرفتن نامش خودداری نمود گفت: "من درپولیس سه سال میشود که وظیفه اجرا می نمایم، همچنان درمنطقه الله یار مرکز غور درمکتب شاگرد هستم، سالانه کامیاب میشوم؛ بدون اینکه به مکتب بروم." وى علاوه کرد که مشکل هم نیست، فقط همینقدر خبراست که امسال فارغ میشود؛ چون درمنطقه اش مکتب نیست وشاگردان ومعلمین به مکتب نمیروند وبعضى اوقات که بخاطر نظارت کسی بیاید، یک چند شاگرد و معلم به مکتب میروند و بسیاری از شاگردان هستند که خبرنیستند در صنف چندم هستند؛ چون سالانه کامیاب میشوند ومعلمین بخاطر خود هم آنها را کامیاب می نمایند. بعضى شاگردان ديگر، به ايران رفته و بعداز برگشت به صنف ديگر ارتقا ميکنند. محمدیکتن ازشاگردان صنف نهم مکتب قطس سفلی که در١٥کیلومتری شهرفیروزکوه مرکزغورقراردارد گفت که سال گذشته به ایران رفته بود وامسال برگشت ودر صنف نهم کامیاب شده وامسال فارغ میشود وبعداً سه پارچه خودرا به مکتبى که تاصنف دوازدهم باشد انتقال میدهد. وى علاوه کرد که هم کارو غريبی خودرا می نمایدو هم در مکتب کامیاب میشود و مشکلى هم ندارد. اين شاگردگفت: "مکتب ماتاصنف نهم است، ولی فقط سال یکماه یکتعداد معلمین وشاگردان مى آیندوبس." محمدهاشم فیضی عضوشورای ولایتی غور افزود که وضعیت معارف درولسوالی هابخصوص دولینه، شهرک، پسابند، تیوره، ساغر وچهارسده دربدترین شرایط قراردارد، دراکثریت مناطق تفنگداران غيرقانونى، طالبان وسهل انگاری وبی پروايی که از سوی معارف صورت میگيرد، سبب شده است که معارف فعال نباشد وفقط به نام میباشد . فيضى افزود که شاگردان ومعلمين به درس حاضرنبوده و معاش ميگيرند و شاگردان بدون اینکه به مکتب بروند، درنتایج چهارونیم ماهه وسالانه کامیاب میشوندکه این وضعیت، قابل قبول نبوده ومايه نگرانى است. اين عضوشوراى ولايتى گفت که دراکثر مناطق معلمين درزیر اثرطالبان وافراد مسلح غیرقانونى میباشند؛ بناءًمردم به آنها گفته نمیتوانند که برای اطفال شان درس بدهند. مردم میترسند که آنها را افراد مسلح جریمه ولت کوب نمايند؛ ازهمينروخانواده هايى که توان دارند، پسران شانرا یا به مرکزغور یابه کورس های خصوصی به هرات انتقال داده اند. مقامات محلى غور ميگويند که حدود٤٥٠٠ نفر مسلح غيرقانونى درقالب بيش از يکصدگروپ و ٢٤٠٠ مخالف مسلح دراين ولايت فعاليت دارند که باعث آزار و اذيت مردم و برهم زدن امنيت و اجرای قانون می شوند. خدایار واقف مسوول مجتمع جامعه مدنی غور گفت که اين یک حقیقت است که مکاتب در اکثرولسوالی ها به نام فعال بوده و حتی مکاتب یک منبع خوبی برای افراد مسلح وطالبان است. وی که از ولسوالی چهارسده است، گفت که دراين ولسوالى بيش از٣٠ باب مکتب وجود دارد، ولی یک باب آن فعال نیست، دولت باید دراین باره اقدام جدی نماید. شرایط روز، دیگر تقاضا نمی کند که اولاد وطن بیسواد باشد واز آنها برای جنگ استفاده شود. واقف باابرازنگرانى گفت: "ما بارها این مشکل را به مسوولان محلی ومرکزی، ازطریق گزارش ها نامه هاوحتی کنفرانس های خبری انتقال دادیم، کسی گوش نکرد. امروزیک واقعیت است که هزاران طفل وجوان به همین دلیل از مکاتب خصوصاً دختران محروم هستند و بیسواد باقی می مانند." صبغت الله اکبری ریيس معارف غور، هرچند مشکلات فراراه معارف را در غور پذیرفت؛ اما گفت که ٨٠ درصدمکاتب درسرتاسراین ولایت فعال است و٢٠درصد بنابر مشکلات امنیتی وموجودیت افراد مسلح وطالبان، فعال نیست که اکثر آن در پنج ولسوالى است که مردم ازآن نام برده اند. اما وی هرنوع بی توجهى در استخدام معلمین مبنی بردرنظر نگرفتن لیاقت و اجراى معاش معلمین را که در وظایف شان حاضر نباشند، رد کرد و افزود که درهیچ مکتبى که شاگردان ومعلمين درآن حضورنداشته باشند، معاش مجانی داده نمیشود وضمناً هیچ کسی به عنوان مخالف مسلح دولت از معاش معلمین استفاده نتوانسته است. رييس معارف گفت که یکی ازمشکلاتى که دامنگیرمعارف است، نبود کتب درسی است که از صنف هفتم الی دوازدهم یک جلد کتاب خصوصاً از نصاب تعلیمی جدید ندارند. همچنان ازمجموع ٨٤٣ مکتب درغور؛ تنها٢٠٠مکتب تعمیردارد وشاگردان مکاتب ديگر درفضای باز درس میخوانند.
تعدادمجموعى شاگردان دراين ولايت، به بيش از دوصد هزار تن ميرسد که ٨٤ هزار تن آنها را دختران تشکيل ميدهد. رئیس معارف گفت: "وقتی امنیت، سرپناه، کتاب وسایل درسی ومعلم مسلکی نباشد، حتماَ معارف و درس و تعلیم، به مشکل مواجه میباشد." این مشکلات درحالى مطرح میشود که سال قبل، نهادهای مدنی درغور با انتقاد ازمسوولان ریاست معارف وهمچنان موجودیت اسناد دست داشتۀ شان، مدعی عدم فعال بودن مکاتب و رفتن پول معارف به جیب مخالفان مسلح دولت بودند. قبل ازاين معصومه انوری رييس امورزنان غور گفته بود که زمينۀ رفتن هزاران تن اين شاگردان به مکاتب به علت ناامنى وموجوديت قوماندانان محلى و طالبان، مساعد نبوده وازجملۀ١٨٥مکتب دخترانه با کميت ٨٤ هزارشاگرد، ٧٠ درصد اين مکاتب بسته و يا قسماً بسته بوده اند.
رياست معارف نيزگفته بود که باجگيرى افراد مسلح غيرقانونى، نفوذ زورمندان دراستخدام معلمین، صنف هاى خالى، کمبود استادان مسلکى، نبود کتُب درسى و دلسرد شدن شاگردان، معارف ولايت غور را به بحران کشانده و بايد افراد مسلح خلع سلاح شوند. سید انور رحمتی سرپرست ولايت غور میگوید که به هیچ صورتى افراد مسلح غير قانونى رابه رسمیت نمیشناسند وطرح اصلی دولت، خلع سلاح آنها وسپردن مجرمین به پنجۀ قانون است؛ اما حضور نیروهاى امنيتی که درسطح ولایات جنوب وجنوبغرب توظیف شده اند، یک حضورنامتعادل بوده وعادلانه نیست و کمبود نيروهاى امنيتى سبب شده است که افراد مسلح غير قانونى در غورخلع سلاح شده نتوانند مشکلات فرا راه معارف از عمده ترین مسایلى است که از سال های متمادی بدینسوبه ويژه در شماری از نقاط آسیب پذیر غور، مورد بحث وگفتگو و انتقادات شديد مردم قرار داشته است. به همین اساس، اکنون نیز دامنۀ این چالش روبه گسترش است وگفته میشود که دروازه های بیشتر مکاتب در مرکز و شماری از ولسوالی ها به روی شاگردان مسدود است وحتى هنوز آدرسى از مکاتب دردست نيست.