آرشیف

2015-6-20

جواد رضایی

بــــــه مناسبت ازهشتم مارچ: روز جهانی زن

بسم الله الرحمن الرحیم 
 
هشتم مارچ روزهمبستگی زنان جهان ؛همه ساله درسراسر جهان ودرافغانستان هم تجلیل می شود. هدف اساسی جنبش هشت مارچ؛ دستیابی به عدالت وحقوق اساسی وبنیادین خانمها بود .زنان آمریکا نخست برای دستیابی به حق رای ، وارد مبارزه شدند ؛سپس زنان کارگر درکارخانجات آمریکا برای دستیابی به دستمزدهای مساوی درمقابل کارمساوی دست به راهپیمایی وتظاهرات زدند.به هرطریق این حرکت بعدها ازآن سوی اقیانوس اطلس به این طرف یعنی اروپا رسید.وخانمها برای دستیابی به حقوق انسانی ؛اجتماعی وسیاسی شان وارد عرصه شدند ومبارزه کردند.دراین مقال ؛ به چند سوال به طور فشرده جواب می دهیم ،وبه وضعیت حقوق بشری زنان وخشونت ها علیه زنان درولایت غور نظرانداخته ،فشرده فعالیتهای دفتر ولایتی غوررا به شما تقدیم ودرآخرپیشنهادات مشخص غرض محو خشونت ونهادینه شدن حقوق شرعی واسلامی زن برای خوانندگان محترم سایت جام غور تقدیم می گردد.
1- آیا حقوق زن یک پدیده وارداتی غربی است یا اسلام هم به زن حقوقی داده است ؟ 
2- وضعیت حقوق زنان درولایت غوروراه حل مشکلات آنها چگونه است  ؟
یک :
به گواهی تاریخ اسلام درراه  ترقی واصلاح حال زنان واعاده حقوق آنها ازهمه ادیان ومذاهب پیش تازبوده است .حرکت پیامبراسلام درباب حقوق زن ؛حرکت ازظلم زمانه به سمت عدالت زمانه بوده است .اسلام به زن حق حیات وزندگی داد واززنده بگورشدن زنان جلوگیری کرد.حق کرامت انسانی برای زن قایل شد؛تعدد بی حدوحساب زوجات وحرمسراسازی رامحدود کرد ،درارث سهمی مبنی برای زنان قایل شد.میراث قراردادن زنان بیوه را ممنوع قرارداد ،رضایت زن را درازدواج وانتخاب همسر شرط صحت عقد نکاح قرارداد ،نکاح شغار(بدلی ) و خون بهاءدادن زنان راممنوع قرارداده است . حق تجارت ،حق تعلیم وتربیه وحق کارومالکیت وحق مهریه ازحقوق مسلم اسلامی زنان می باشد .همچنین برمبنای آیه 19 سوره نساء که می فرماید : بازنان تان به نیکویی معاشرت ورفتارکنید، خشونت درخانواده ولت وکوب زنان را ممنوع قرارداده است .حق مشارکت درتصمیم گیریهای سیاسی واجتماعی ازحقوق مسلم زنان است .درهنگام فتح مکه زنان ،با پیامبراسلام)ص) وحکومت نوپای اسلامی بیعت کردند .بیعت خود یک امر سیاسی بوده ودرعصرحاضر به شکل حق رای ازآن استفاده می گردد.
همه موارد فوق ازحقوق مسلم شرعی واسلامی زنان است که متاسفانه درافغانستان ودرولایت غور این حقوق اسلامی توسط مردان رعایت نمی شود. نکته اساسی ومهم این است که  متا سفانه حقوق اسلامی زن درجامعه هیچگاهی اجرا نشده است . مثلا وقتی ازحق تعلیم وتربیه صحبت می شود فقط پسران ومردان حق تعلیم دارند. درعمل ؛زنان درطول ادوارتاریخ افغانستان ازحق شرعی واسلامی تعلیم وتربیه محروم بوده وهستند . وآموختن علم توسط زنان جرم پنداشته می شود.
بنابراین حقوق زن  تحفه تمدن غرب ویک پدیده وارداتی غربی نیست ، بلکه اسلام زن را به حیث مادر؛همسر،خواهر،دختروبالاخره یک انسان وعضوجامعه بشرهمواره مورد تکریم واحترام قرارداده است وزن یک بشر دارای حق وحقوق مسلم شرعی است. ازدیدگاه اسلام بهشت زیرپای مادران است .
2-   وضعیت حقوق زنان درولایت غوروراه حل مشکلات آنها چگونه است ؟
ما روزجهانی حقوق زن را درحالی تجلیل می نماییم ،که دریک سال گذشته زنا ن بسیاری با خشونتهای بی شمارخانوادگی ولت وکوبها،درپشت دیوارها ودرکنج خانه ها مواجه بوده اند و دررنج وعذاب جسمانی وروحی ؛زندگی نهایت دلخراش را سپری نموده اند.آمارهای کمیسیون مستقل حقوق بشرنشان می دهد که خشونت علیه زنان نسبت به سال گذشته دوبرابرافزایش یافته است . تعدادی ازخواهران ومادران ما به قتل رسیده  و در جنگ های بین قوماندان های محلی مورد تجاوز قرار گرفته ویا به اسارت گرفته شده اند. ویا به خاطررهایی ازخشونتها مجبوربه خودکشی شده اند. رضایت دختران در ازدواج در نظر گرفته نمی شود و ازدواج اجباری صورت می گیرد. زنان بیوه میراث پنداشته می شوند، درنتیجه فقرجانکاه؛ مردم دختران خود را به بهانه ازدواج با گاو و گوسفند معاوضه نموده و به فروش می رسانند.  و در موارد قتل بسیاری از وقت ها دختران  دربدل خون بها داده می شوند. ازدواج اطفال خردسن امر عادی است که در بسیاری از وقت ها مادران خردسال هنگام ولادت جان  شیرین خود را از دست می دهند. مشکل و معضل بزرگ دیگر این است که به بهانه مهریه، پیشکش های گزاف از خانواده داماد گرفته می شود که این رسم ناپسند نیز باعث فقر بیشتر جامعه، مهاجرت و اعتیاد جوانان و باعث افزایش خشونت علیه زنان در خانواده ها گردیده است . این رسوم ناپسندیده ومغایرشریتعت اسلامی ،موجب فرار از منزل و در نتیجه اختلافات و جنگ های قومی و در بسا موارد باعث قتل و قتال میان اقوام شده است. کشته شدن 5 نفر درولسوالی  چهارسده و زخمی شدن 9 نفر در بهار 1390 در آن ولسوالی نمونه روشن از ادعای ماست.
فشرده فعالیتهای دفترحقوق بشردرولایت غور:
دفتر ولایتی غورکمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در5 سال گذشته تلاشهای فراوانی را برای نهادینه شدن حقوق شرعی واسلامی زنان ودفاع ازحقوق قربانیان خشونت انجام داده است .

  1.       فعالیتهای آگاهی دهی: در5 سال گذشته مجموعا تعداد 50 ورکشا پ سه روزه ،65   جلسه آگاهی دهی  یک روزه ؛ برای آگاهی عامه مردم،علما ،متنفذین واعضای شوراهای انکشافی ،قضات ،حارنوالان واعضاء نهادهای مدنی توسط این دفتردر10 واحد اداری غور دایرشده است  . همچنین غرض تنویر اذهان عامه برنامه های رادیویی وتلویزیونی تدویروپخش شده است .

  2.       نظارت وتعقیب قضایا: درسال جاری تعداد 37 قضیه خشونت علیه زنان دراین دفترثبت و درارگانهای عدلی وقضایی تعقیب وپی گیری وبه کمک ارگانهای همکارحل  شده است . جهت حل مشکل مراجعین راهنمایی ومشوره های لازمه ارائه شده است .  

 

  1.       نظارت ازمراکز سلب آزادی زنانه: به شمول زندان مرکزی غور، نظارت خانه پلیس ازفعالیتهای عمده کمیسیون می باشد که جهت حفظ محرمیت ودسترسی زندانیان زن به مشورتهای حقوقی،آب وغذ وحفظ الصحه محیطی تلاش فراوان صورت گرفته است .

  2.       نظارت ازحقوق اقتصادی واجتماعی زنان  درولسوالیها صورت گرفته ودرطول 5 سال گذشته بازنان بسیاری  درخصوص دسترسی به حقوق اجتماعی شان مصاحبه صورت گرفته ونتایج آن درگزارشهای موضوعی کمیسیون استفاده شده ومشکلات زنان به نهادهای حکومت مرکزی انعکاس یافته است .

  3.       تشکیل کمیته منع خشونت :کمیته منع خشونت علیه زن به ترکیب 13 ارگان به ابتکار این دفتر ومطابق قانون منع خشونت تشکیل شد،که فعالیتهای خوبی را برای دفاع ازقربانیان خشونت   درسال 1390انجام داده اند.همچنین به کمک همین کمیته وهمکاری شورای علما، شورای ولایتی ،ریاست حج واوقاف ،نهادهای مدنی وریاست امورزنان وارگانهای عدلی وقضایی ،تلاش فراوان صورت گرفت تا قانون منع خشونت عملا اجراء شود.   

پیشنهادات به منظور نهادینه شدن حقوق زن ومحو خشونها:
ازآدرس کمیسیون مستقل حقوق بشرافغانستان، به خاطر محو خشونتها ونهادینه شدن حقوق شرعی واسلامی زنان موارد ذیل را به اداره محلی وارگانهای عدلی وقضایی وعموم مردم نجیب وشریف غور پیشنهادا  ارائه می نماییم:

  1.       تامین امنیت مردم در10 واحد اداری ولایت غور: زیرا تازمانی که حاکمیت دولت وامنیت مردم وشهروندان غور تامین نباشد ومردم درسایه تفنگ وزورسالاری زندگی نمایند ،هیچگاهی ارزشهای اسلامی وانسانی وازجمله حقوق مردان وزنان تامین نمی شود.

  2.       حاکمیت قانون وتامین عدالت: به خاطر کاهش خشونت ، همه ارگانها ومخصوصا ارگانهای عدلی وقضایی وامنیتی مکلف می باشند قانون منع خشونت وسایرقوانین نافذه را ،عملا اجرا ومرتکبین خشونت به پنجه قانون سپرده شود وعدالت درمورد آنها تطبیق شود.

  3.       حکومتداری خوب واحترام به ارزشهای حقوق بشری : حکومت باید درقبال مشکلات ونیازهای مردم ومطالبات برحق اجتماعی زنان پاسخگو باشد ودراجراآت خود ارزشهای حقوق بشری را رعایت نماید.

  4.       ارتقاء سطح آگاهی عامه ازحقوق شرعی واسلامی زنان  ازطریق همکاری همه ارگانها مانند ریاست معارف درمکاتب ، ریاست حج واوقاف ازطریق منابرومساجد ،ریاست اطلاعات وفرهنگ ازطریق رسانه ها .

  5.       کاهش فقروتوانمند ساختن زنان : فقر ازعوامل عمده خشونتها علیه زنان بوده است. براثرفقردختران زیادی به بهانه ازدواج به فروش رسیده اند .برمبنای استراتژی انکشاف ملی باید 20 درصد کارمندان دولت ازمیان خانمها استتخدام شودحکومت باید زمینه کار 20 درصد زنان را درمحیط امن ومصئون فراهم نماید تا باکاهش فقر؛ خشونت علیه زنان نیز کاهش یابد.

  6.       مبارزه با رسوم وعنعنات مغایر شریعت اسلامی: این عنعنات ناپسندیده مانند پیش کش های گزاف باعث خشونت ونقض کرامت انسانی زنان گردیده است .

  7.        مبارزه موثربا پدیده  خشونت وتبعیض علیه زنان ازطریق ارگانهای 13 گانه ،شامل درکمیته منع خشونت : متاسفانه بعضی ازارگانهای عضو اصلا درجلسات کمیته منع خشونت شرکت نکرده اند وبعضی ازادارات اطلاع رسان؛ درکار آگاهی رسانی به مردم ؛ با ما همکارنبوده و مشکل تراشی نموده اند.

  8.       کاهش بی سوادی وبازگشایی مکاتب دخترانه درولسوالیهای نا امن  مثل پسابند .

  9.       آگاهی وبیداری زنان : حق گرفتنی است وزنان آگاه می توانند ازحقوق خود دفاع نمایند.همچنین ازعموم خواهران ومخصوصا خواهران جوان ،آگاه وبیدارخود می خواهیم ؛مانند همیشه با حفظ کرامت ،عزت ونجابت اسلامی خویش درصحنه حاضرباشند تا زمینه سرکوب ، بهانه گیری وتبلیغات منفی دیگران گرفته شود وزنان به حقوق حقه خود برسند.  

درپایان یک باردیگر روزجهانی زن را به تمام زنان افغانستان ومخصوصا زنان محروم غورتبریک وتهنیت عرض می نمایم.
ازهمه ارگانهابه شمول مقام ولایت ؛ ارگانهای عدلی وقضایی وامنیتی؛ نهادهای جامعه مدنی ؛ دفتر یوناما ،شورای محترم ولایتی ؛ شورای محترم علما وریاست حج واوقاف که درراه نهادینه شدن حقوق شرعی واسلامی زنان ودفاع ازقربانیان خشونت با ما همکاری نموده اند؛تشکر وقدردانی وخواهان همکاری بیشتر شان درسال آینده می باشیم.
 

با احترام
جواد رضایی
رئیس دفتر ولایتی غور
کمیسیون مستقل  حقوق بشر
  
18/12/1390 مصادف با هشت مارچ 2012
شهر فیروزکوه چغچران