آرشیف

2017-8-21

خلیل الرحمن سلحشور

بررسی راهبرد جدید ایالات متحده آمریکا در افغانستان

 

از دیدگاه کارشناسان افغانستان استراتژی دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در افغانستان امیدی برای پایان جنگ در کشورشان باقی نگذاشته و تصمیم برای اعزام شرکت‌های نظامی خصوصی نیز غیرقانونی است.
استانبول / خلیل سلحشور/ خبرگزاری آناتولی
سارا سندرز، سخنگوی کاخ سفید شامگاه جمعه در پایان دیدار با دونالد ترامپ و تیم امنیت ملی این کشور اعلام کرد رئیس جمهور آمریکا گزینه‌های پیش روی خود در مورد استراتژی جدید واشنگتن در افغانستان را بررسی کرده و در زمان مناسب طی بیانیه‌ای منتشر خواهد شد.
هفت ماه پس از آغاز کار دونالد ترامپ، تدوین و اعلام استراتژی وی در قبال افغانستان نهايي نشده و نشست روز گذشته در مورد افغانستان نیز بدون انتشار بیانیه ای پایان یافت.
به نظر می‌رسد یکی از گزینه‌های دونالد ترامپ در مورد افغانستان واگذاری مسئولیت جنگ در این کشور به شرکت‌های خصوصی همانند بلک واتر و هالیبرتون است.
پیش از این ژنرال جان نیکلسون فرمانده نیروهای آمریکایی و ناتو در افغانستان اعلام کرده که برای عقب راندن طالبان، به چند هزار نیروی خارجی دیگر جهت آموزش نیروهای افغان‌ نیاز است.
همچنین ژنرال هربرت مک مستر مشاور امنیت ملی و دیگر مقامات ارشد امنیت ملی آمریکا طی نشستی در اواسط ژوئیه، خواهان افزایش 3000 تا 5000 سرباز خارجی در چارچوب حمایت قاطع ناتو در افغانستان شد.
عزیز آریانفر، کارشناس سیاسی و رئیس سابق مرکز مطالعات استراتژیک وزارت امور خارجه افغانستان در گفتگو با خبرگزاری آناتولی اظهار داشت:
«به نظر می رسد هنوز ترامپ تردید دارد که آیا نیروی بیشتر بفرستد، یا سربازان بلک واتر استخدام کند؟ گزینه دومی از نظر مقررات بین المللی مشکل حقوقی دارد و کارایی آن زیر سوال است. گسیل نظامیان بیشتر هرچند ناگزیر، اما تاثیر و مدت زمان حضور آنها محل تردید است؟
بهترین راه تثبیت وضعیت بی طرفی مثبت و فعال افغانستان و دستیابی به تفاهم جهانی بر سر مساله افغانستان و در بعد داخلی انجام اصلاحات در قانون اساسی و ساختار نظام است. مادامی که این دو مساله جدی گرفته نشود، هر استراتژی با ناکامی رو به رو خواهد شد.
آمریکا باید بعنوان اقدام تاخیر ناپذیر در گام نخست اشرف غنی رئيس جمهور افغانستان را وادار به تمکین توافقتنامه دولت ملی و اجرای آن، تعیین هر چه سریع تر کمیسیونی برای بازنگری قانون اساسی، تغییر ساختار نظام و برگزاری لویه جرگه فوق العاده در این زمینه بکند».
در ادامه احمد سعیدی کارشناس مسایل سیاسی و سفیر سابق افغانستان در پاکستان نیز طی یادداشتی اختصاصی برای آناتولی تصریح کرد:
«یکبار دیگر مقامات آمریکا در طرح استراتژی برای افغانستان ناکام ماندند. مخالفت‌ها با رهبری واشنگتن به اوج خود رسیده است. از دیدگاه من ریاست جمهوری ترامپ عملا تمام شده است و تعجب خواهم کرد اگر تا آخر سال ادامه یابد. به احتمال زیاد تا پائیز استعفا می دهد، شاید هم زودتر.
دلیل کوتاهی در اعلام استراتژی ترامپ برای افغانستان امتناع شماری از مشاوران وی است. آنها خود کمپانی های نظامی خصوصی یا شرکت‌های اسلحه سازی دارند و خواهان بستن قرارداد برای شرکت در جنگ افغانستان هستند.
واشنگتن می‌داند که نبرد افغانستان طولانی ترین جنگ در تاریخ آمریکا بوده و در شرایط کنونی با گذشت زمان فراگیرتر و خونین تر می‌شود و امیدی به پایان آن نیست.
با توجه به توافقنامه امنیتی میان کابل و واشنگتن که در اوایل دولت وحدت ملی افغانستان امضا شد حضور کمپانی های خصوصی نظامی در جنگ این کشور هیچ‌گونه توجیه حقوقی و قانونی ندارد».
از دیدگاه کارشناسان مسائل نظامی طرح و اتخاذ این تصمیم به معنی ادامه جنگ در افغانستان است، اما بدون تردید راهبرد ترامپ برای اعزام چند هزار نیروی جدید به این کشور با پیشنهادات و سفارشات دیگری همراه خواهد بود.
این در حالی است که دو نفر از مشاوران ترامپ، از جمله داماد اش جرارد کوشنر تلاش دارند تا جنگ طولانی افغانستان به شرکت‌های امنیتی خصوصی بلک واتر و داین کورپ واگذار شود. به گفته او هدف از این پیشنهاد کاهش هزینه و خطرات برای سربازان آمریکایی است.
گفتنی است اشغال افغانستان توسط آمریکا در سال 2001 با 100 هزار سرباز آغاز شد و تاکنون 8400 سرباز ادامه دارد و 700 میلیارد دلاری برای این کشور هزینه داشته است، اما علیرغم تغییر سه رئیس جمهور در کاخ سفید به تعبیر جورج بوش نتوانسته آزادی را برای افغانستان به ارمغان بیاورد.
براساس اعلام پايگاه مستقل اينترنتی "icasualties.org"، از سال 2001 تاکنون 3539 تن از نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا در افغانستان کشته شده اند که 2403 نفر آن‌ها آمريکايی بوده‌اند.
کارشناسان سیاسی متفق‌القول اند که شرایط موجود با توجه به اقتدار طالبان در افغانستان، واگرایی قومی و همچنین دورشدن ناتو از نقش اصلی خود در این کشور، استراتژی آمریکا را وارد بن‌بست کرده و گزینه‌های دیگر در دسترس واشنگتن نیست.
هرچند اخباری دال بر تصمیم آمریکا برای اعزام سربازان بیشتر و واگذاری جنگ به شرکت‌های خصوصی در راستای استراتژی این کشور در افغانستان شنیده می شود، اما این گزینه‌ها پیش از این نیز اجرا شده و حاصلی نداشته است. بدین ترتیب به نظر می‌رسد راه‌حل «بومی» و یا دست‌کم حرکت به این سمت تنها طرحی است که می‌توان به آن امید بست.