آرشیف

طالبان در یک سال و هفت ماه گذشته تلاش کرده‌اند با آوردن فشار بیشتر بر شهروندان، عواید داخلی خود را افزایش دهند. برای تحقق این هدف، مسوولان محلی این گروه بدون درنظرداشت بحران اقتصادی حاکم در کشور خواست‌های خود را به‌گونه اجباری بالای شهروندان به‌ویژه کسبه‌کاران تحمیل می‌کنند. طالبان در ادامه افزایش مالیات بر کسبه‌کاران، این بار مالیات کمرشکنی را بر دکان‌داران در شهر فیروزکوه، مرکز ولایت غور، وضع کرده‌اند. دکان‌داران شهر فیروزکوه می‌گویند که مالیات دکان‌های آنان تا دوازده برابر افزایش یافته است. به گفته آنان، مسوولان محلی گروه طالبان بدون درنظرداشت اصول مالیاتی، سنجش فروشات و عواید دکان‌داران، مالیه را افزایش داده‌اند و آنان نمی‌توانند در مقابل این اضافه‌ستانی طالبان ایستاده‌گی کنند. آگاهان اقتصادی توصیه می‌کنند که طالبان باید به جای آوردن فشار بر کسبه‌کاران، از مدارا کار بگیرند و با توجه به وقعیت ناگوار اقتصادی، مالیات را معاف کنند.

فریدون، یکی از دکان‌داران در شهر فیروزکوه، افزایش مالیات بر دکان‌داران را «اضافه‌ستانی» از سوی طالبان عنوان می‌کند و می‌گوید که در شرایط کنونی بازار فروش از رونق افتاده و فروشنده‌گان برای فرار از بیکاری روز خود را در دکان‌ها شام می‌کنند. او از طالبان می‌خواهد که به جای افزایش مالیات، در کنار آنان بایستند و از آنان حمایت کنند. فریدون که دکان می‌افزاید: «طالبان وقتی می‌بینند که فروش نیست و مردم توان خرید هیچ چیزی را ندارند، بیایند همراه ما کمک کنند؛ اما آنان از ما مالیه زیاد می‌گیرند و هیچ‌کسی فکر نمی‌کند که در چنین شرایطی این مقدار پول از یک دکان‌دار گرفته نشود.» این دکان‌دار توضیح می‌دهد که در سال‌های گذشته با وجود این‌که فروشات آنان بهتر بود و بازارها نیز به روال عادی می‌چرخید، مسوولان محلی نظام پیشین مطابق به اصول مالیاتی و نظر به عواید از آنان مالیه حصول می‌کردند؛ اما به سخن او، طالبان اکنون با وضع مالیات کمرشکن به‌گونه آشکار بالای کسبه‌کاران ظلم می‌کنند.

فریدون علاوه می‌کند: «خود شما فکر کنید که از دکانم که کار‌و‌بار هم خوب بود، ۲۰ هزار افغانی مالیه می‌دادم؛ اما امسال طالب از من ۲۰۰ هزار افغانی مالیه گرفته است.»

افزایش بهای مواد خوراکی، نبود بازار مناسب فروشات، نبود قدرت خرید مردم و وضع مالیات کمرشکن بالای کسبه‌کاران، اعتراض این طبقه اقتصادی را برانگیخته است. آنان طالبان را به اضافه‌ستانی و باج‌گیری زیر نام مالیه و قانون مالیاتی متهم می‌کنند.

گل‌احمد، دکان‌دار دیگری در شهر فیروزکوه است. او که دکان خوراکی‌فروشی دارد، از وضع مالیات کمرشکن توسط طالبان شکایت دارد و این اقدام را «ظلم آشکار» بر طبقه کسبه‌کار عنوان می‌کند. گل‌احمد می‌گوید که طالبان سال‌ها از آوردن نظام اسلامی داد زده‌اند، اما پس از تسلط بر کشور، از حلقوم مردم برای خود نان پیدا می‌کنند. این دکان‌دار می‌افزاید: «سال‌ها جنگ کردند و تبلیغ می‌کردند که ما حکومت اسلامی می‌آوریم، اما حالا ببینید که این گروه با مردم چه رفتاری دارند. از روزی که این‌ها حکومت‌داری را شروع کرده‌اند، به جز شر هیچ خیری از این گروه ندیده‌ایم.»

گل‌احمد که سال‌ها دکان‌داری کرده، خاطرنشان می‌سازد که مالیات از خود اصول و قوانینی دارد و وضع مالیات بالای دکان‌داران باید بر‌اساس قانون مالیاتی باشد. او علاوه می‌کند که وقتی بالای یک دکان مالیه وضع می‌شود، باید مقدار سرمایه، فروشات، عواید و همه مسایل سنجیده شود و مطابق آن بالای یک کسبه‌کار مالیات وضع شود؛ اما به گفته او طالبان بدون هیچ سنجش و معیاری مالیات کمرشکن وضع کرده‌اند. این دکان‌دار می‌گوید: «درست است که بی‌سواد هستیم، اما در چند سال کسبه‌کاری دولت قبلی هم از ما مالیات جمع‌آوری می‌شد، کارمندان مستوفیت می‌آمدند سرمایه و فروشات را سنجیده و در یک برگه مبلغ مالیات دکان ما را نوشته می‌کردند؛ اما امسال این طالبان آمدند و بدون محاسبه گفتند که این مقدار مالیه دکانت می‌شود.»

گل‌احمد شرح می‌دهد که در سال‌های گذشته زمانی که کار دکانش رونق بهتری داشت، از دکان مواد خوراکه‌فروشی او هشت هزار افغانی مالیه گرفته می‌شد، اما طالبان امسال ۱۰۸ هزار افغانی بالای او مالیه وضع کرده‌اند.

این دکان‌دار علاوه می‌کند که هرچند سعی کرده با طالبان در این باره صحبت‌های قانع‌کننده داشته باشد و از مالیاتی که قبلاً پرداخت می‌کرد به آنان معلومات بدهد، اما نیروهای طالبان بدون دادن فرصت به او گفته‌اند که مالیات خود را تحویل دهد. او که مالیه را از پول قرضه تکمیل و تحویل مستوفیت کرده، اضافه می‌کند: «وضعیت مردم هم خوب نیست. به ۲۰ نفر از قوم‌ها گفتم، چند نفری همکاری کردند. مردم هم در شرایط بد اقتصادی به سر می‌برند.»

آگاهان اقتصادی به این باورند که چگونه‌گی وضع مالیات بر عواید و عدم آگاهی از قوانین مالیاتی از مسایلی‌اند که طالبان با آن آشنایی ندارند و یا احتمالاً تلاش دارند این موارد را در نظر نگیرند. فرید میرزاده، آگاه مسایل اقتصادی، به روزنامه ۸صبح می‌گوید: «ایجاب می‌کرد که طالبان در همچون شرایط ناگوار اقتصادی از مدارا با کسبه‌کاران استفاده می‌کردند و از معافیت‌های مالیاتی کار می‌گرفتند، اما این گروه از وضع مالیات کمرشکن بر کسبه‌کاران استفاده کرده است.» از دید این آگاه اقتصادی، این اقدام طالبان قابل توجیه نیست.

این در حالی است که نه‌تنها در غور، بلکه مقدار مالیات بر عواید بالای همه کسبه‌کاران در ولایت‌ها افزایش یافته است. دکان‌داران در ولایت بادغیس نیز می‌گویند، از دکانی که در گذشته ۲۰ هزار افغانی مالیه می‌پرداختند، امسال تا ۸۰ هزار افغانی مالیه پرداخته‌اند. یک منبع در مستوفیت ولایت بادغیس وضع مالیات بر عواید را مطابق براساس طرزالعملی توصیف می‌کند که از کابل برای آنان فرستاده شده است. دکان‌داران اما می‌گویند که مسوولان محلی طالبان در ولایت‌ها به‌طور دلخواه بالای کسبه‌کاران مالیات کمرشکن وضع می‌کنند.