آرشیف

2022-7-22

جام غور

هریرود تشنه است

باشندگان و کشاورزان در ولایت غور می گویند که در اثر خشک سالی شدید در این ولایت اکثر چشمه ها و رودخانه ها خشک شده و حاصلات کشاورزان در خطر نابودی قرار دارد. تقریبا ۹۰ درصد کشت دهاقین این ولایت از بین رفته است. آنان همچنان از کم شدن آب دریای هریرود، یکی از دریاهای مهم افغانستان که به ولایت غور آب می‌رساند، ابراز نگرانی می کنند و می گویند که امسال این دریای مشهور کشور نیز در حال خشک شدن است.

به باور باشندگان غور خشک سالی شدید سبب شده است که کشت و کار کشاورزان در مناطق مختلف این ولایت از بین برود، و دامداران نیز مواشی شان را بدلیل کمبود آب و علوفه جات به قیمت پایین به فروش برسانند.

هریرود

دریای هریرود یکی از دریاهای مهم و مشهور افغانستان است که با طول ۱۱۰۰ کیلومتر از مناطق مرتفع ولسوالی لعل و سرجنگل ولایت غور سرچشمه گرفته و با گذر از ولایات غور و هرات، از مرز مشترک افغانستان و ایران می گذرد و وارد خاک ترکمنستان شده و در ریگزار های این کشور جذب می شود.

هریرود از دریاهای مهم حوزه غرب کشور است که میان رشته کوه های سفید کوه و سیاه کوه از شرق به سمت غرب در جریان می باشد. منبع اصلی این دریای بزرگ افغانستان دریای لعل و سرجنگل است که از کوه بابا سرچشمه می گیرد و بسوی شهر فیروزکوه جریان پیدا می کند، سپس در ولسوالی دولتیار ولایت غور دریاهای  دیگری نیز به آن یکجا شده و دریای بزرگ هریرود را تشکیل می‌دهد.

اهمیت و ارزش دریای هریرود

دریای هریرود برای تامین آب آشامیدنی و کشاورزی باشندگان غور و هرات و همچنان ایرانیان نقش مهم دارد، ساکنان ولایت هرات عمده ترین مصرف کنندگان آب این دریا هستند که بیشتر در کشاورزی استفاده می کنند.

بند بزرگ سلما بالای دریای هریرود ساخته شده است که بر اهمیت این دریا افزوده است. همچنان قرار بود بند گرمآبک پوزلیچ در شرق شهر فیروزکوه مرکز ولایت غور نیز بالای دریای هریرود ساخته شود. با آنکه کار ساخت آن آغاز شده بود، دو باره متوقف شد و آرزوهای مردم غور به یاس و ناامیدی مبدل شد؛ ساکنان این ولایت سالها فریاد زدند تا اینکه کار ساخت آن بند آغاز شد. همچنان قرار بود دو بند آبگردان دیگر نیز در ولایت هرات بالای دریای هریرود ساخته شوند؛ اما با سقوط حکومت پیشین عملی نشد.

یکی از ویژه گی های این دریای مهم افغانستان این است که منار باستانی جام غور دومین منار خشتی جهان با ارتفای ۶۵ متر در حاشیه این دریا قرار گرفته است.

خشک سالی‌های اخیر دریای هریرود را متضرر کرد

به علت خشک سالی‌های پی در پی اخیر دریای هریرود از بزرگترین رودخانه‌های افغانستان در حال خشکیدن قرار گرفته و سطح آب این دریا به صورت بی پیشینه‌یی پایین آمده است.

عدم دسترسی مردم به آب آشامیدنی صحی

باشندگان غور در مرکز و ولسوالی‌های این ولایت از عدم دسترسی به آب آشامیدنی صحی شکایت دارند. آنان می گویند که در طی چند سال اخیر چشمه‌ها و دریاچه‌ها خشک شده و اکنون مردم به آب آشامیدنی صحی دسترسی ندارند.

ظاهر، باشنده ولسوالی دولتیار ولایت غور، می گوید که در پی خشکسالی‌های اخیر سطح آب‌های زیرزمینی به‌گونه‌ی چشمگیری پایین رفته و مردم در کنار این که نمی‌توانند کشت و زراعت شان را به صورت درست به پیش ببرند، به آب آشامیدنی صحی هم دسترسی ندارند.

به گفته‌ی وی، آب چاه‌های حفر شده مردم در مرکز و ولسوالی‌های غور خشکیده و آنان را با چالش‌های فراوان مواجه کرده است. باشندگان و کشاورزان در ولایت غور می گویند که کم شدن آب دریای هریرود سبب کاهش حاصلات کشاورزی شده و دامداری نیز از رونق افتاده است.

بهاءالدین، از باشندگان روستای پوزلیچ در شرق شهر فیروزکوه که در کنار دریای هریرود زندگی می کند، می گوید که امسال آب این دریا به گونه‌ی بی‌سابقه کم شده است ونمی‌تواند نیازمندی‌های کشاورزان را تامین کند.

او افزود:”ما خیلی از خشکسالی امسال نگران هستیم. مردم زحمت کشیدند و کشت کردند اما تمام کشت و کار مردم بدلیل کمبود آب خشک شده است. کشت للمی هم نشده و آبی هم موجود نیست؛ امسال مصارف زیاد کردیم، اما بدیل کمبود آب و خشکسالی سخت متضرر شدیم، حتی مالداران هم به دلیل کمبود آب و علوفه جات مواشی شان را به فروش می‌رسانند”.

عبدالجبار یکی دیگر از باشندگان شهر فیروزکوه از خشک سالی شدید و پایین رفتن سطح آب های زیرزمینی سخت نگران است.

خشک شدن دریای هریرود امسال نگران کننده است؛ ما هیچ وقت شاهد خشک شدن این دریای بزرگ نبودیم اما حالا نفس های آخرش را می کشد. همچنان دریاهایی که از روستاها می‌آمد خشک شده است؛ ما از جامعه‌ جهانی می خواهیم که برای مردم افغانستان، به ویژه مردم غور، توجه جدی کنند.

عبدالجبار به روزنامه اطلاعات‌روز

برخی دیگر از باشندگان غور می گویند که در سال جاری ۹۰ درصد کشاورزان و دامداران به خاطر خشک سالی متضرر شدند. کشمیر یکی از شهروندان شهر فیروزکوه می گوید: ” دریای هریرود به یاد من که ۵۸ ساله شده‌ام هیچ وقت خشک نشده بود. اما امسال خشک شده. مردم ولایت غور اکثر شان زارعت پیشه و مالدار هستند که بدلیل خشکسالی ۹۰ درصد متضرر شدند”.

باشندگان غور در مناطق این ولایت مجبور می شوند، ساعت ها راه فاصله را برای آوردن آب آشامیدنی طی کنند که آنان را با چالش های زیاد مواجه می کند.

فعالان مدنی غور هم از عدم دسترسی مردم به آب آشامیدنی صحی در مرکز و ولسوالی‌های این ولایت سخت نگران هستند. گل احمد الماس از فعالان مدنی غور می گوید که بدلیل خشکسالی‌های پی در پی سطح آب‌های زیرزمینی و چشمه‌های این ولایت کاهش یافته و اکنون مردم با چالش‌های زیاد دست و پنجه نرم می‌کنند. این فعال مدنی غور هم چنان از کم شدن آب دریای هریرود از دریاهای مهم افغانستان ابراز نگرانی می کند و می گوید که این دریا اگر به گونه‌ی کامل خشک شود، فاجعه انسانی رخ خواهد داد.

باشندگان و فعالان مدنی غور از حکومت سرپرست طالبان و جامعه جهانی می خواهند که برای ساکنان این ولایت توجه جدی کنند.

مسئولان محلی طالبان در ولایت غور می گویند که خشک سالی‌های پی در پی سبب پایین رفتن سطح آب‌های زیرزمینی شده و کشاورزان و دامداران را سخت متضرر کرده است.

آب دریای هریرود امسال نسبت به سال گذشته زودتر خشک شده است. خشک سالی تاثیرات منفی گذاشته است؛ کانال‌های شمال و جنوب شهر فیروزکوه  که از دریای هریرود به این شهر کشیده شده است امسال در اول ماه سرطان خشک شده بود؛ در حالی که سال گذشته در ماه سنبله خشک شده بود. این امر بالای کشت و زراعت مردم تاثیرات منفی گذاشته است.

رحمت الله امانی رئیس آبیاری طالبان در ولایت غور

به گفته وی، دریاهای فراه رود و خشرود در مناطق جنوب غربی ولایت غور هم از اثر خشکسالی کاملا خشک شده است. خشک شدن این دریاها سبب از بین رفتن کشت و زراعت مردم در ولسوالی‌های جنوب غربی این ولایت شده است.

رئیس آبیاری غور همچنان می گوید که چالش‌های خشک سالی و کمبود آب آشامیدنی را با مسئولان مرکزی در میان گذاشته و خواستار توجه جدی شده است. مقامات مرکزی وعده‌ی همکاری دادند.

یکی از پیشنهاد های مسئولان محلی طالبان به حکومت مرکزی اعمار بند آبگردان بالای دریای مرغاب و استفاده‌ی مردم ولایت غور در بخش انرژی و زراعت از این دریا بوده است که اکنون این آب بدون استفاده  از خاک غور می گذرد. مسئولان محلی طالبان در ولایت غور اعمار چک دّم ها، بندهای آبگردان و تقویت آب‌های زیرزمینی را برای مهار خشکسالی موثر می‌دانند و از حکومت مرکزی می‌خواهند که در این مورد توجه جدی کنند. آنان همچنان از باشندگان غور می خواهند که در مصرف آب صرفه جویی کنند.

منبع: روزنامه اطلاعات روز