آرشیف

2018-2-25

علم عبدالقدیر

نقش پروژۀ تاپی در اعادۀ ثبات وامنیت افغانستان

 
 
 
تأثیر پروژۀ تاپی بر صلح وثبات افغانستان:
پروژۀ  تاپی که شامل چندین سکتور اقتصادی ازقییل تمدید پاپ لین گاز، لین برق ،خط آهن وفایبر نوری است  علاوه از افغانستان برای  پاکستان  نیزحائز اهمیت است. امارت طالبان که بیشتر در راستائی بحرکت آوردن ماشین اقتصادی وسیاسی پاکستان فعال  بودهاند ازین پروژه  اعلان حمایت کرده  بخاطر تا مین امنیت آن  اظهار آمادگی نموده اند که یکنوع پیام مثبت در جهت اعادۀ ثبات در افغانستان است چون عناصری که در نا آرامی وبی ثباتی افغانستان فعال اند منافع شان در آرامش وامنیت در افغانستان تضمین میشود.  نقش کلیدی افغانستان منحیث یک کشور مهم از لحاظ کریدور اقتصادی میان آسیای میانه و جنوب آسیا بسیار مهم می باشد نقشی که از اثر نا امنی ونبود مدیریت کمتر احساس شده.این پاپ لین بنام خط وصل بین ملت های تر کمنستان، افغانستان وپاکستان وهند یاد میشود پس خیلی درد آور است که باعث وصل افغانها نشود.این پاپ لین  علاوه از منافع اقتصادی همکاری وهمدلی مشترک را نیز می طلبد واین همدلی ها ها زمینه های توسعه امنیت وثبات را در کشور مژده میدهد لذا این پاپ لین میتواند سب وصل افغانها به یکدیگر شود ومیشود نامش را زنجیر وصل افغانها گذاشت.
پیوند طالبان پا پروژۀ تاپی: اگر کتاب افغانستان در آتش نفت نوشتۀ خواجه بشیر احمد انصاری را مطالعه کنید در میابید که  نفت وبطور خاص پروژه تاپی یکی از دلائل وانگیزه های اثر گزار دفاع وحمایت امریکا وپاکستان از طالبان بوده است.پاکستان که به کمبود انرژی خصوصا گاز گرفتار بوده و هست میکوشید با تضعیف اداره کابل وتقویت طالبان یک قرار داد ارزان با اداره طالبان بخاطر انتقال گاز تر کمنستان امضا کند وامریکا هم آماده بود توسط شرکت یوینکال این پروژه را تکمیل وتسلط خودرا در منطقه گسترش دهد اما هند  با در نظر دشت حساسیت های آن زمان  خودرا کنار کشید که با عث پشیمانی تر کمنستان نیز شد ..چون تر کمنستان نمیخواست منافع اقتصادی آن با سیاست زهر دار آمریکا وکشمکش های هند وپاکستان آلوده شود.خصوصا امریکائی که قصد نزدیک شدن به مرز های آسیائی میانه داشت .حکومت تر کمنستان دران زمان از نا مساعد بودن شرائط سخن گفت وهمه را معطل گذاشت
امریکا طالبان و تا پی:از عوامل دفاع امریکا وپاکستان از طالبان هم همین پروژه انتقال پاپ لین گاز تر کمنستان به پاکستان بود که امریکا میخواست .طالبان امنیت را تضمین کنند وشرکت یونیکال آمریکا این پروژه را به اتمام برساند چنانچه نشست های بین مقامات امریکائی وطالبان ووزیر خارجه طالبان وتر کمنستان دران زمان صورت گرفت اما شرائط سخت دو طرف امریکا وطالبان که یکی اسامه میخواست ودیگری شنا سائی توافق را به بن بست کشانید تا اینکه عبدالسلام عظیمی که در زمان حاکمیت طالبان مسئول دفتر یوینکال در کابل بود دفتر را بست…حالا که کار تمدید پاپ لین گاز ترکمنستان از خاک افغانستان آغاز شده نیمی از ساحه عبور پاپ لین در کنترول طالبان است..اگر این پروژه که ضامن منافع پاکستان هم هست با عث تغییر سیاست پاکستان و نرمش طالبان و کنار آمدن شان به پروسه صلح گردد آیندۀ خوبی در انتظار است والا تکمیل فصل نا تمام طالبان مانند تکمیل فصل نا تمام امان الله خان بر رئیس جمهور اشرف غنی که ادعای تمام کردن را دارد دشوار خواهد بود.
وابستگی نا خود آگاه طالبان به پاکستان وآمریکا: اینکه طالبان برای نخستین بار یک جرقه خود جوش ونیاز عصر وزمان بود قابل انکا ر نیست اما استخبارات منطقه یعنی پاکستان  بر حسب نیاز های که داشت آنهارا مانند مجاهدین شکار کرد تا در راستائی منافع وسیاست خود مورد استفاده قرار دهد ..هدف اساسی این شکار تسلط بر مسیر عبور لوله گاز تر کمنستان بسوی پاکستان وشکستن شاخ غرور حکومت مجاهدین بود که با پاکستان میانه خوبی نداشت. به همین منظور امریکا وانگلیس وسعودی نام سیاسی این حرکت را تحریک طلبه گذاشتند که در نزد جامعه سنتی افغانستان مانند مجاهد مقدس ومحترم است..در سال های حاکمیت طالبان شرکت یونیکال امریکائی تصمیم داشت پروژه فعلی تاپی را اجرا کند اما طالبان از امریکا خواستار برسمیت شناختن امارت اسلامی شدند اما امریکا به دلا ئل حقوق بشری  وگاهی خواستن ابن لادن از تعامل با طالبان خود داری کرد.
مشخصات پایپ لاین گاز تاپی:
نام پروژه: خط لوله انتقال گاز ترکمنستان به افغانستان، پاکستان و هندوستان
تاریخ آغاز عملی پروژه: دسامبر ۲۰۱۵ 
هزینه پروژه: ۷.۵ میلیارد دلار خط لوله گاز و ۱۵ میلیارد دلار هزینه گاز
طول خط لوله گاز: ۱۸۱۴ کیلومتر
طول خط لوله در داخل افغانستان: ۸۱۶ کیلومتر
کشورهای ذینفع: ترکمنستان، افغانستان، پاکستان و هند
تاریخ تکمیل پروژه: ۲۰۱۹ میلادی
تطبیقکننده: شرکت تاپی لمیتد
منافع این پروژه برای افغانستان:
ای پروژه منافع زیادی برای افغانستان دارد که از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
1-    دریافت سالانه بیش از 400 میلیون دالر حق العبور
2-    ایجاد هزاران فرصت شغلی به شکل مستقیم و غیر مستقیم
3-    ایجاد سب استیشن های برق
4-    رشد اقتصادی و افزایش قدرت خرید مردم
5-    افزایش عواید ملی
6-    انکشاف صنایع
7-    تأمین بخشی از انرژی مورد نیاز کشور
8-    تأمین گاز مورد نیاز کشور
9-    تثبیت جایگاه و اهمیت اقتصادی و استراتژیکی افغانستان
10-   تقویت امنیت و تمرکز روی مسایل مربوط به انکشاف اقتصادی.
ثبات وامنیت در سایه پروژه تاپی:
مهمترین مسئله نحوۀ تا مین امنیت کار پروژه است..اینکه وزارت داخله افغانستان از تدابیر امنیتی کامل خبر میدهد به هیچصورت نمیتواند  مایه اطمینان باشد.تا مین امنیت به همکاری مشترک همه کشور های ذی نفع وهمه مردم افغانستان ارتباط دارد. دولت به هیچصورت نمیتواند وجب به وجب ساحه تمدید پاپ لین گاز وپایه های برق را تحت پوشش امنیتی قرار دهد.خصوصا در مناطق هلمند وفراه که غالبا غیر مسکونی ودر یک خلأ امنیتی قرار دارد.لذا همکاری پاکستان  که تقریبا به هدف خود نزدیک شده است وتعهد طالبان بخاطر حفظ امنیت نقش با سزائی در تا مین امنیت دارد..نیاز مبرم پاکستان وحمایت طالبان ازین پروژه وتعهد بر تا مین امنیت  که لزوما به اشاره پاکستان صورت گرفته  یک سگنال امید بخش است که منطقه ومردم  را در محور منافع مشترک اقتصادی با یکدیگر نزدیک میسازد..لذا فکر میشود پروژه تاپی تا مین کننده نیاز های مبرم پاکستان صد مرتبه بیشتر از شورائی عالی صلح افغانستان در تا مین امنیت وتوسعه اقتصادی افغانستان ثمر بخش  خواهد بود..