X

آرشیف

نقدی بر کتاب نامه های دختران سلطان رضیه

 
مـنـت خدا ی را عـز ٌ و جــل که هـمـز ما ن با خـلـقـت بـشـر خـد ا ونـد مـتـعـال عـشـق و مـحـبـت ، عـلـم و دا نـش ، ا راده و ا مـیـد را آ فـریـد تا روابط مـعـنـوی ا نسـا نـهـا و ا جتـمـا عـا ت بـشـری را در جـهـان برا سا س هـمـیـن کـشـش هـا و جـا ذ بـه هـای معـنـوی و غـیـر مـر یـُی  که بر اسـا س فـریکـوینـسی ها ی خاص خلـقـت بـشـر ی، اســتـوا ر نـگـهــد ارد و ایـن ا نسـان پـر تـلا ش را در پـر تـو عـلـم و دا نـش نیـرو و توان بخـشـید تا دست به کـشـف و اخـتـرا عـات جـدید و حـیـران کـنـنـده بـز ند و بـنـی نـوع بـشـر به بر کـت این موهبه ُ ا لـهی در هـر مـر حـلـه ُ ا ز تا ریـخ در عـر صـه هـای گونا گون به مـو فـقـیـت های بزرگ دسـت یـا فـتـه ا ســت.
 
هــمـچـنـان سـپـا س بیکـران مـر خـدا وند متـعـا ل را که  به قـدرت لا یزالش بـه مـنـظـور آ زمـو ن بـنـد ه گا ن ظا لـم و مـظـو مـش در حا لات عـزت و ذلـت نـا لـه ها ی جـانکاه  و فـریاد های خـا نـمـانسـوز  و سـیـل هـا ی    اشـک و طـو فان خـیـز را آ فـریــد  تـا ا یـن ا نسـان با درد و احـسـا س را کـه خـلـیـفـه خـد ا وند مـتـعـا ل در روی زمـین هست در برابـر انـوا ع شـدایـد و مصـا یـب روزگار و مـظا لـم گـو نا گـون ا جـتـما عـی حـمـا یـت و حـفـا ظـت کـنـد و دا د  مـظـلـو مـا ن را از ظـا لــمـان بـگـیـرد .
 
و ا قـعـیـت چـنـین ا سـت کـه عـشـق و مـحـبـت خـمـیـر مـا یـه ُ خـلـقـت  بنی نوع  بـشـر هـسـت . ا گـر خـدا ی  نـخـوا سـتـه  وا ژه ُ عـشـق و مـحـبـت  از قـا مـوس بـشـر یـت بـر د اشـتـه شـود  دیـگـر در د لـهــا جای برای عـا طـفــه ، مـهـــر و شـفـقـت جـوا نــمـردی ، عـزت و ا فـتـخـا ر، نـو ع د وسـتـی بـا قـی نـخــو ا هـــد ما نـد . زیرا  انسـا نـهــا بـد و ن شـک فقط با عـشـق و ا مـیــد زنــد ه ا نـد و این عشـق و امیـد هسـت که جهـا ن وجهانیـا ن را بسـوی با لنـده گـی و تـمـد ن سوق میـدهــد .
 
بـنـا بـرا ن ا گـر بصـورت دقـیــق  بـر کـتـا ب نـا مـه هـا ی د خـتـران سـلـطـا ن ر ضیــه بـه وسـعـــت نـظـر بـنـگـر یـم در مـیـا بـیـم کـه :  ا یـن کـتـا ب  بـد و ن شــک  نـا لـه هـا ی در گـلـو گـر ه شـد ه ُ هـسـتـنـد  که هــر گـز نـتـوا نـسـتـنـد در وقـت و زمـا ن مـعـیـن شـا ن از حـلـقـو م هـا ی مـعـصـو ما نـه و نـای گلـو هـآی ُ نـو یـسـنـد ه گا نـش بـر آ یـنـد  ؛  نـا لـه شـوند ؛ فـریاد شـوند وبه گـوش های هـمــرا زان شـا ن بـرسـنــد . لا جـر م عـقــده شـدنـد ، رنـج شـد نـد  درد شـد ند و در دلـهـا و د لـخـا نه هـا هـا خـفـه شــد نـد ؛ ز نـجـیـر و  یا زولانه شــد نـد و بـعــد هـآ یا نـیم و نیـمکله درحـا فظـه  هـا یـا بـا قـی مـا نـد ه ا نـد و یا کـه از پریشـانـی  وتهـیـد ستی حـذ ف شــد نـد . ا مـا خـوشـا به حا ل عــده ُ از  آنـهـا یـــیکه از نـعـمـت سـواد و عـلـم و دا نش بـهـر ه مـنـد هـسـتـنـد و اکـنـون مـیــتـو ا نـنـد به فـیـض نـو ر و دا نــش  درد هـا ، ر نـج هــا ی شـا نـرا هـمراه باُ تـر س و دلـهـره گی  مـحـا فـظـه کا رانه و   مـر مـو زا نـه گـا ه  گـاه  بـه شـکـل نـا مـه هـا و یا رسـا لـه  هـا با احتیـا ط فـراوان بـنـو یـسـنـد. دریـغ ودرد کـه : تا هـنـوز هـم که هـنـوز اسـت و ما در قـر ن 21 زند ه گـی مـیـکـنـیـم برا ی دخـتـران نا مه نـو شـتـن در مـحـیـط عقـب نـگـهــد ا شـتـه شـد هُ  چون غـور عـیـب پـنـد ا شـتـه مـیـشــود و دخـتـران را به چـشـمـی می بینند که را بعـه ُ بلـخـی را در عـصـر وزما نش  میـد یـد نـد …
 
  امـروز خو شـبـخـتانه در هـر جا سـخـن از آزادی و آزادگی ومبارزه و جـهـاد و …. بسـیـار بر زبا نـهـا میـر ود ولــی در جـریان زنده گی کمـتـر کسـا نی میتـوانـنـد از آزمـون زمـا نه مـوفـقـا نه بـد ر آیند . یا خسته میشـوند ودست از مـبارزه میـکشـنـد ویا به پـیـروزی عقـیده ُ شـان اطمـیـنـان ندارند ویا اصـلا ُ برای مبارزه کردن سا خته نشــده اند . ورنه به نظر اکثـر بزرگان اندیشهُ مبارزه ُ حق عـلیـه با طـل تا زمانیکه ا ز ذهــن انسانها خارج نشـود احساس پیـروزی مـیـنمــآ یـنـد . بـر مـبـنــا ی عـقـا یـد بـزرگا ن عـا لـم بـشـر یـت  در حـقـیـقـت نیرومنـدی  اندیشـه ُ مبارزه  بر عـلـیـه ظـلـم و بیـعـدا لتی وتـا ُ مین عـدا لـت در ذ هـن انسا نـهـا ، خود پیروزی هسـت . به قـول  علاٌ مـه ا قـبـا ل  لا هـوری :

ا گـر خـوا هـی حـیـا ت ا نـد ر خـطـر زی
غـــزالی با غـــزا لـی  درد  د ل گـفـــت    ***     ا زیــن پـس د ر حـر م  گـیـر یـم  کـنـا مــی
به صـحـــرا صیـد بـنــدان در کمین ا نـد      ***     به  کـا م  آ هــوا ن  صـــبـحـی  نه شـا مــی
ا مـا ن از فـتــنـه ُ صـیـــا د خـوا هــیـــم      ***     د ل ا ز انــد یــشـه هـا  آ زاد  خـوا هـــیــــم
ر فـیـقــش گـفـت  ا ی یـا ر خـر د مـنــد      ***     ا گـر خـوا هــی  حـیـا ت ا نـد ر خـطــر ز ی
د ما د م خو یـشـتـن را بـر فـسـا ن  زن      ***     ز تـیـــغ  پـا ک گـــو هــــر تـیــز تـــــر ز ی
خـطـر تا ب و تـوا ن را ا متحا ن اسـت      ***     عـیٌــا ر  مـمـکـنـا ت  جـســم و جا ن ا ســت

بـهـر حـا ل کـتـا ب نـا مـه هـا ی د خـتـرا ن سـلـطا ن رضـیـه بـه عـنـوا ن بزرگـتـرین گا م در عـر صـه ُ نـگا رش نا مـه هـا ی دوسـتـا نه( که حق طبـعـی هـر انسان هسـت ) به هـمـت والای  یـکـتـعــداد از فـر هـنـگـیــان رسالتمنـد  ، ا سـتـاد ان ، ا هــل خـبـره ، عـدهُ ا ز وا لـدین شـا گـردان و به ابـتـکا ر عـمـل و رهـنـمـا یـی  اسـتاد جوان وپر تلاش  نـبـی  سـا قـی ا ز چـا پ بـر آ مـد  و خـوا نند ه گان و عـلا قـمنـدان فـر اوانی را بـه خـود جـلـب کـرد  و بـر د لـهـای دوستـدا ران کـتا ب چنـگ زد ه است  وپرده را از روی عــده ُ از حـقـا یـق زنـد ه گـی مـوجـود و جًــو حا کم  در محیـط  فـرهـنگی برد ا شـت . که  ذ یلا به صـورت مـخـتـصـر یاد آ ور مـیـشـو یـم :
 
نـخـسـت آ رزو مـنـد م هـمـه دوسـتـان و د ست ا نـد ر کـا ران فـر هـنـگـی بـنده را به لـطـف هـمیشـه گـی شا ن عـــفـو فـــر ما یـنـد که جـر ا ُ ت کـرد ه مـیـخـــوا هــم یـاد آ ور شـوم که ا گـر آ زرده نـشـوند نـا م کـتــا ب را با ا ضـا فـه کـردن کلـمـه ُ  لــیســه بـعـد ا ز کلــمـهُ د خـتـران، میـتوا نـید  خـوانـنـد ه گان را از سـر د ر گـمـی نـجـات بـد هـیـد یـعـنی نا م کـتـاب باید  اینـطـور نـوشـتـه  مـیـشــد  (( نـا مـه هــا ی د خـتـران لیسـه ُ سـلـطـا ن ر ضـیــه ))  تا خوانند ه گان  مـتـردد نـمـشـد ند فـکـر نـمـکـردنــد  که سلطان رضیه البته 63 د ختـر داشته اســت.
 
1 –  درین کـتـا ب  جـمـعـآ 63 نـامـه  تو سـط شـا گـردان لـیـسـه ُ سـلـطا ن ر ضـیـه غـوری عـنـوا نی هـمـصـنـفـی هــا و خـوا هـر خوانده های شـان نوشـته اند کـه صـر ف( 2 ) نـا مه ُ شـان بـرای مـرد ان ( برادران شـان) عـنـوا ن شـد است  متـبا قی آ نـهـا کـلا بـه  عـنـوا نـی هـمـصـنـفی هـا  و دوســتـان خوا هـر خوانده هـای  قـشـرُ ا نـا ث عـنـوا ن شـد ه ا سـت کـه ا ین خـود بـیـا نـگـر مـحـد ود یــت ها ی  فـر هـنـگـی د ر جـًـو اد بـیا ت حا کــم بر اندیشـه هـای مـحیـط ما هسـت که اقـلا ٌ یک نامهُ انتـقـادی هـم عنـوانی یک  اداره و یا یکی از شـخـصـیـت ها ی سیـا سـی ورهـبـران دولـتـی و یا نا بسامانی های عـصـر یاد آوری نـشـده است.  هـمـچـنـان مـطــا لـعـه ُ د قـیـق نـا مـه هـا بـیـا نـگـر ا یـن و ا قـعـیـت هـست که بیـش ا ز% 60  نـا مـه هـا  به شـکل طبـعـی ود ست نـخـورده تـحـریر شـد ه ا ست و لـی در  متـبا قـی نـا مـه هـا  نو یسـنـد ه ها  به دقـت وظـرا فـت خا ص جـا نـب حـزم و  ا حـتـیا ط را جـد آ ر عـا یـت کـرده انـد که  صـد هـا بـا ر مـر ا یـشـا ن را آ فـر یـن بـا د  که در چنین شرایـط دشـوار  جر اُ ت کرده ا ند  که  درایت وشـهـا مـت خا ص چنـین کاری را انـجـام د هـنـــد .   
 
2 –  و ا قـعـا به را ه انـد ا خـتـن و سـا زما نـد هـی ایـن چـنـیـن پروسـه هـا در شـر ایط کـنـو نـی کـا ر دشـوار و پر مـخـا طـره و حـسا سـیـت بـر ا نـگـیـز هـسـت و ایـن را ه طـی شـده  را با تـحـلـیـل شـرا یط کـنـونـی در ولا یـت  غـور مـیـتـوان  بد و ن مـبا لـغـه به راه پیـمـوده  هـفـتـخـوا ن ر سـتـم تشـبـیـه کـرد . کـه آن به زور بازو و گـرز و کـوپال و کـمـند وتـیـر کـما ن پـیـمـود و ا ین به قـوت مـنـطـق و نور دانـش و مـعـر فـت و درایت  و تـهـور و شـجا عـت و شـهـا مـت  بی مثا ل ا خـلا قـی تا زه  در نـوردیده و مـنتـظـر نـتا یـج پر با ر فـر هـنـگـی اش در آیـنـده ها ی نزدیک  هـسـت.
 
3 – نـگـا ر ش ایـن کـتـا ب ا و لـیـن سـنـگ بنـا ی اخـلا ق و فـر هـنـگ نو یـسـنـد ه گـی را در لیـسـه سـلـطا ن رضـیه گـذا شــت اسـت  و شـا گـردان مـحـرو م و نـا ا مـیـد را، ا مـیـد تـا زه و نـیـروی  تــا زه  بـخـشــیـد تا بـعـد ا زیــن به جـر اُ ت و شـهـا مــت ا خـلا قـی بـتـوا نند آ نـچـه در دلـهـا و ذ هـن هـا ی شـا ن داشـته  بـا شـد  با وا قـع بیـــنـی بـنـویـسـنـد  و بـه د سـتـرس خـوا نـنـد ه گا ن و عــلا قـمـنـدان فـر هـنـگ و ا دب  قـرا ر د هــنـد .
 
4 – درین کـتـا ب و ا قـعـیـت ها ی  عـیـنـی مـو جـود در ا جـتمـا ع بـه شـکـل خود آ اگاه ویا نـا خـود آ گاه تـحـریـر و ا نـعـکـاس یـا فـتـه است کـه هـر گـز کـسـی حا ضـر نـبـود ه که حـتـی بـه شـکل شـفا هـی آ نـهـا را  بـیا ن  نـمـا یـد چـه رسـد به گـزارش و تحـریـر که خـو شـبـخـتـا نـه تـحـریر گـر دیده اسـت. که بسـیـا ر جا لـب و بـیـا نـگــر حـقـا یـق انـکا ر نا پـذ یـر د ر جا معـه هســت .
 
5 – در حـیـن نو شـتـن نـا مـه هـا با وصـف ایـنـکه نا مه نـگا ران کـو شـیـد ه ا ند  ا دبـی و کـتـا بی بـنـویـسـنـد و لـی بـا ز هـــم بـیـشـتـر لـهـجـه هـا و ا صطلا حات و  لـغـا ت مـحـلی و مـر وج  در زبان مـاد ری شان که به سـطـح مـحـا ورهُ مـرد م نـز دیک ویا  برابر هـسـت تـحـریر گـردیده ا سـت . کـه این مـوضـوع  بر زیـبـا یـی ودسـت نـخـورده گی نا مـه هـا وطـر ز تفـکـر نویسـنـده گان درمـورد بیان حقا یـق افــزوده اســت . 
 
6 – در نـا مـه هـا ی یـا د شـده  بـعـضــی ضـمـا یــر چـون  او ، ازو ،  دوستــــدا شتـنـی ات ، ا و گـک وهـم چـنـا ن  ا خـتـصـا را ت طــنـز آمـیز و اختصارات زبان بیگانه  ما نند :  A ,M, Sh ,p ,T Nو غـیــر ه نیز به کا ر ر فتـه ا ست که بیا نگـر راز د ل کـردن ها ی اسـت که تا حا ل کمتر مورد به کا ر برد داشته است  و خصـوصـیـا ت مـو جـود مـیـان ا فـراد مـشـخـص نـزد نـو یـسـند ه گان هـسـت.
 
7 – بـکا ر بـرد ا صـطـلا حا ت و لـغـا ت مـحـلـی ، مـنـطـقـوی و مـر و ج در زبان ها ی مـحـلـی که در زبان نوشتا ری چندان مـر و ج نـیـسـت؛ نـیـز خوب وشایسته  به کـا ر رفـتـه  ا سـت که خـیـلـی هــم جـا لـب و در خــور ذوق و مورد پـسنـد خـو ا نـنـده گان و نـو یـسـنـد ه گان جوان ما هـســت. که آ رزو مـنـد یــم این شـیـو ه با   د لـچـسّـپـی و علا قمندی دنبال شـود .
8 – در تـمـا م نـامـه هـا بـصـورت یـکـسـا ن و اژه هـا ی د و ستـدا شـتـنـی مـحـبـت ، عـشق ، عـشـق بـه مقا م والای   انـسـان و ا نـسا نـیت ، دوستی ، وفـا ، مـهـر  ، هـمـنـو عـی ، شـفـقـت ، جـوا نـمـردی ، مـسا عـد ت ، خـو بی که هـمـه وهـمـه این وا ژه  هــا  مـظا هـر مـحـٌبت عـا طـفـهُ طـبـعـی بـشـری  و عـشـق بـه مـقـا م ا نسان هـست مـو ج مـیـزنـد یقــیـــنـــآ  واژه ها و ا صـطـلا حا ت که مرد م آنـهـا را عـمـلا گـم کرده اند وهـی هـی دارند ایشان را از زبان کودکان معـصـوم شـان که هـنـوز به گـنـا هـان بزرگ آلـو.ده نشـده اند مـیـا بـنــد.
 
9 – در ا ین نـا مـه هـا هـر گـز جـا ی بـرا ی د شـمـنـی و خـصـو مـت ، کـینـه ، ا نتـقـا م و جـو د نـد ا رد کـه بـیـا نـگـر مـعـصـو مـیـت جـوا نان و نـو جـوانان هـسـت . کـه خـو شـبـخـتـا نـه ا کـثـریـت جـوانان تـحـصـیـل کـرده ُ ما به کـلمـات و ا صـطـلا حات کینه ، فـسـاد ، قـتـل ، غـا ر ت و انـتـقام جـو یـی عـمـلا  آ شـنـا نیـسـتـند . که نا آ شـنا تـر با دا !
 
10 – مـا یـه ُ ا صـلـی و مـطـلـب عـمـد ه ُ نـا مـه هـا را عـشـق ، مـحـبـت ، هـمـنـو عـِی ، ا خـلا ص، بالنده گی وکار کوشـش  و احـتـرام تشـکـیـل مـیـد هـد . ا ین مـو ضـوع ا نـسـا نـهـا را به سـوی بـهـشـت گـم شـد ه و یا هـمـا ن مـد یـنـه ُ فـا ضـلـه ُ را که  گـم کـرده ا ند  ر هـنـما یـی مـیـنـما یـد . بدون شـک چـیـزی را که انسان امـروزی آنـرا از د سـت داده ا سـت . و یا به عـبـا رهُ د یـگـر ا نسـانـهـا ی ا مـروزی به د نبا ل آنـچـه را که از دست داده اسـت سـر گـردان در وادی مـحـرو مـیـت مـیـگـرد د.
 
ا ز آ نـچـه گـفــتـه آ مـد یـم بـد یـن نـتـیـجـه مـیـر سـیـم کـه : ا نـسـان ا مـروزی هـمان ا نسـان بیـسـواد گـذ شـتـه نیـسـت . آ رزو مـنـد یـم جـوانان و نـو جـوانان ما در پر تـو مـحـبـت و نور دا نـش وا قـعـیت هـا ی جـامعـه  و رسـا لـت هـا ی تاریـخـی شـا نـرا در ک نـما یــنـد و به مـد ییـنـه ُ فـا ضـلـه ویا به ا صـطـلا ح کـعـبـه ُ مقــصـود که هـمانـا  کسـب عـلـم و دانش ودسترسـی به تخـنیـک معـا صـر ، صـلـح  و صـفـا ، تر قـی و رفا ه ، صـمیـمـیت و و سـعـا د ت بـشـر و رفـع کلـیـه انوا ع خـصـو مـت هـا ا ست ؛  نـا یـل گـردنــد .
 
در فـر جـام با ر دیـگـر از ابتکار عـمـل  تـمـام فـر هـنـگـیـان غـور، شـا گـردان عـزیز که با قبـول جـر اُت عا لی اخلاقی توا نستند برای نخستین بار سـکـوت بی رونق را  در و لایت غـور بشـکـسـتـنـد و دست به قـلـم  بردند تا رونق تـفنـگ را کـمـرنگ و مصـا ف فـر هـنـگ  را سـبـز  سـبـز نماینـد وهـکـذا از جناب اوستاد  نبی سـا قـی بصـورت ا خـص سـپا سـگـزارم  و تـو فـیـق مـزید ایشـان را که هـنـوز جوان هسـتـنـد و فـر صـت کار وز حـمـت هــم شـکـر خـدا  مناسـب هـسـت  ازبار گاه ایزد متعا ل تمـنـا دارم. 
 
  بـا ا حـتــــرا م
 ا ســتـا د فـضــل ا لـحــق  فــضــــل
جـدی سا ل 1388 هـجـر ی شـمـسـی
 

X

به اشتراک بگذارید

Share

نظر تانرا بنویسد

کامنت

نوشتن دیدگاه

دیدگاهی بنویسید

مطالب مرتبط

پیوند با کانال جام غور در یوتوب

This error message is only visible to WordPress admins

Reconnect to YouTube to show this feed.

To create a new feed, first connect to YouTube using the "Connect to YouTube to Create a Feed" button on the settings page and connect any account.