آرشیف

2015-1-14

شرف الدین مقصودی

معرفی گیاهان مفید دارویی: بخش اول

 

هل      Cardamom نام علمی   Elettaria cardamomum

كليات گياه شناس

هل گياهي است كه در مناطق حاره  و گرم مي رويد . وطن آن هندوستان مي باشد و حدود 80% مصرف هل دنيا از هندوستان صدر مي شود

اين گياه پايا و علفي است كه ريزوم آن ساقه هاي هوائي مانند برگ بهم پيچيده گاهي تا ارتفاع 4 متر خارج مي شود

يك يا دو ساقه گل دهنده از قاعده ساقه هاي هوائي خارج مي شود كه داراي گل هاي كوچك برنگ سفيد يا سبز روشن مي باشد

ميوه هل بيضي شكل ، مانند قلب و برنگ زرد يا سبز روشن بطول 1-2 سانتيمتر است . دانه هاي معطر و مطبوعي برنگ قهو هاي ماي به قرمز در آن وجود دارد كه به مصرف اد.يه و خوشبو كردن مشروبات و غذاها يم رسد

تركيبات شيميايي:

هل داراي اسانس فرار و معطري در حدود 4% مي باشد ضمنا اين گياه داراي مواد رزيني و چربي نيز است .

خواص داروئي:

هل از نظر طب قديم اگرم و خشك است

1)چون هل بشكل قلب مي باشد بنابراين تقويت كنده قلب است

2)بادشكن بوده و گاز معده و روده را خارج مي سازد

3)تقويت كننده بدن است

4)ادرار آور است

5)قاعده آور است

6)مقوي سيستم هضم است

7)باعث هضم غذا مي شود

8)زخم هاي دهان را برطرف مي كند بدين منظور دم كرده هل را در دهان مضمضه كنيد .

9)خوشبو كننده دهان است

10)براي تسكين گوش درد ، گرد هل را در گوش بريزيد

11)براي برطرف كردن دل بهم خوردگي و تهوع  ،‌از دم كرده هل استفاده كنيد

12)اشتها آور است

13)تب را پائين مي آورد

14)معالج سرماخوردگي است

15)براي تسكين درد رماتيسم مفيد است

16)ترشي معده را برطرف مي كند

17)ضد مسموميت است

18)براي رفع بيماريهاي چشم مفيد است  

طرز استفاده:

دم كرده : مقدر 30 گرم هل كوبيده را در يك ليتر آب جوش ريخته و بگذاريد بمدت 10 دقيقه دم بكشد سپس صاف كرده و بنوشيد . هل را همچنين مي توان به چايي يا ديگر مشروبات الكلي اضافه كرد

مضرات :

مقدر مصرف زياد هل براي روده ها مضر است . براي رفع اين اشكال آنرا بايد با كتيرا خورد

 

دارچين    Cinnamon    نام علمی   Cinnamomum zelanicum

 كليات گياه شناسي

دارچين از قديم الايام در دنيا بكار ميرفته است در مصر حتي قبل از ساختمان اهرام ثلاثه مصر براي درمان امراض مختلفه مصرف مي شده است .

اسم دارچين Cinnamon از كلمه عربي Kinnamon مشتق شده و در كتاب مقدس مسیحیان به آن اشاره شده است و در مراسم مذهي يهوديان بكار مي رفته است .

دارچين پوست درختي است كه تا 10 متر ريشه مي كند برگ اين درخت سبز سير و داراي گلهاي برنگ سفيد مي باشد . پوست اين درخت را كنده و معمولا پوارد مي كنند و در غذا يا بعنوان چاي از آن استفاده مي كنند .

 

خواص داروئي:

دارچين رمز جواني است و مصرف روزانه آن انسان را سلامت  جوان نگه مي دارد .

دارچين براي زياد شدن و بازيافتن نيروي جنسي نيز بكار مي رود كليه را گرم مي كند و ضعف كمر و پاها راازبين مي برد و كم خوني را درمان مي كند .

دارچين بهترين دارو براي دردهاي عضلاني است و جديدا در آمريكاي شمالي و كانادا كرم هايي ببازار آمده كه داراي دارچين است و براي رفع درد بكار مي رود .

حتما تا بحال متوجه شده ايد كه بعد زا خوردن يك دونات دارچين در همه چيز را زيبا مي بينيد و چقدر آرام هستيد . اين خاصيت دارچين است زيرا دارچين اثر آرام كنده وشاد كننده دارد و از بسياري از داروهاي آرام بخش بهتر است . و در حقيقت مي توان گفت دارچين واليوم گياهي است زيرا در دارچين ماده اي است بنام Cinnamodehyde كه روي حيوانات و انسان اثر آرام بخش دارد .

اثر مهم ديگر دارچين پائين آوردن تب مي باشد و حتي امروزه دارچين را بصورت قرص و كپسول درآورده اندكه بعنوان تب بر بكار مي رود . شما مي توانيد بآساني با نشويدن يك فنجان چاي دارچين تب را بسرعت پائين بياوريد . دارچين رگها را باز مي كند و اثر خوبي  در گردش خون درد .

دارچين خاصيت عجيب ديگري درد و آن قوي كردن مصونيت بدن در مقابل امراض است و حتي مي توان گفت كه اثر پني سيلين و آنتي بيوتيك را به مقدار زيادي درا است . اگر حس كرديد كه ضعيف شده ايد و ممكن است مريض شويد چاي دارجين را فراموش نكنيد و حتي اگر سرما خورده ايد يا ضعف شديد داريد چاي دارچين بهترين دارو است .

يكي از دانشمندان انگليسي در كتابي كه قرن نهم تاليف نمود ادعا كرد كه دارچين معده را تميز و آرام و قوي مي كند . بنابراين اگر ناراحتي معده داريد حتما از دارچين استفاده كنيد دارچين با اين همه خواص طعم بسيار خوبي دارد . حتي اگر چاي معمولي مي نوشيد آنرابا يك قطعه پوست دارچين بهم بزنيد كه طعم آنرا بهتر كند

بي دليل نيست كه در گذشته سلماني ها كه در حقيقت دكترهاي طب قديم بودند به مشتريهاي خود چاي دارچين مي دادند .

مضرات : مضرات خاصي براي آن بيان نشده است

 

بادام   Almond  نام علمی   Amygdolus

كليات گياه شناسي

درخت بادام به بلندي 8 متر مي رسد . درختي است زيبا كه از زمانهاي قديم در نواحي مركزي و غربي آسيا مخصوصا افغانستان و ايران ، سوريه و فلسطين پرورش مييافته است .ريشه درخت بادام بسيار قوي است . اين درخت مي تواند حتي با كمي رطوبت نيز رشد كند .برگهاي آن بيضي ، باريك ، نوك تيز و برنگ سبز مي باشد . گلهاي آن بسيار زيبا و برنگ صورتي است . در اوائل بهار شكوفه هاي بادام ظاهر مي شود .

بطور كلي دو نوع بادام وجود دارد :

1- بادام شيرين  Sweet Almond

2- بادام تلخ      Bitter Almond

ميوه درخت بادام بصورت شفت مي باشد كه قشر خارجي آن سبز رنگ و پوشيده از كرك است كه در داخل آن بادام با پوست سخت وجوددارد . در ابتداي تشكيل ميوه پوشش خارجي سبز رنگ و گوشت دار است كه پوشيده از كرك است و هنوز بردستي رشد نكرده كه آنرا چغاله بادام Amandon مي نامند كه داراي خواص مخصوص مي باشد . پس از رسيدن بادام بتدريج پوشش خارجي سبز رنگ خشك شده و پوست آن نيز سفت و سخت مي شود و مغز بادام در داخل آن رشد كرده و آماده استفاده مي شود .

مغز بادام بيضي شكل و مسطح بوده كه يكطرف آن نوك تيز است . مغز بادام در داخل پوسته نارك قهوه اي رنگي مي باشد كه مي توان آنرا بكمك آب گرم از آن جدا كرد كه مغز بادام سفيدرنگ در داخل آن است .

مغز بادام شيرين و طعم ملايم و خوشمزه اي دارد و بسهولت از بادام تلخ تشخيص داده مي شود .

از كليه قسمت هاي درخت بادام شيرين مانند شكوفه ، برگ و ميوه آن استفاده می توان کرد

 

تركيبات شيميايي:

بادام شيرين داراي 50 تا 55 درصد و بادام تلخ داراي 40 تا 45 درصد روغن مي باشد . بادام همچنين داراي 25 درصد مواد سفيده اي و دياستازي بنام امولسين (Emulsine) ، قند ، صمغ ، موسيلاژ و مواد معدني مي باشد

بادام تلخ داراي ماده مخصوصي ( 1 تا 3 درصد ) بنام آميگدالين (Amygdlin ) مي باشد كه از اثر آب بر روي اين ماده اسيد سيانيدريك و آلدئيد بنزوئيك (Aldehyde benzoic) و گلوكز حاصل مي شود .

اسانس بادام تلخ (آلدئيد بنزوئيك ) در عطر سازي بكار مي رود و همچنين از آن رنگ سبزي بنام مالاشيت Malachite درست مي كنند .

اسانس بادام تلخ بدليل اينكه داراي اسيد سيانيدريك است كمي تلخ مي باشد .مقدر اسيد سيانيدريك در بادام تلخ 0/000025 درصد است .

در صد گرم مغز بادام شيرين خشك شده مواد زير يافت مي شود :

آب                                            4/7 گرم

انرژي                                        598 كالري 

پروتئين                                        18/6 گرم

روغن هاي اشباع نشده                    54/2 گرم

نشاسته                                        19/5 گرم

كلسيم                                        320 ميلي گرم

فسفر                                          500 ميلي گرم

آهن                                            4/7 ميلي گرم

پتاسيم                                       770 ميلي گرم

ويتامين ب 1                                0/25 ميلي گرم

ويتامين ب 2                               0/9 ميلي گرم

ويتامين ب 3                              3/5  ميلي گرم

 

خواص داروئي:

بادام شيرين از نظر طب قديم كمي گرم و تر است .

1) بادام ملين بوده  و روغن بادام ضد يبوست است مخصوصا از روغن بادام مي توان رفع يبوست براي بچه ها استفاده كرد .

2)بادام سينه را نرم مي كند .

3)شيره بادام براي رفع سرفه ، ناراحتي حنجره و تنگي نفغس مفيد بوده و خلط آور است .

4) بادام براي درمان زخم روده ها و مثانه و اسهال مفيد است .

5)بادام بو داده مقوي معده بوده و قابض است .

6)بادام تقويت كننده نيروي جنسي است و توليد اسپرم را زياد مي كند .

7)بادام را آسياب كرده و با عسل مخلوط كنيد براي درد كبد و سرفه مفيد است .

8)چغاله بادام لثه و ريشه دندان را تقويت مي كند .

9) چغاله بادام براي خشكي دهان مفيد است .

10)شكوفه بادام را دم كنيد و بعنوان مسهل براي اطفال استفاده كنيد .

11)دم كرده پوست قهوه اي رنگ مغز بادام بهترين دارو براي تسكين درد و التهاب مجاري تنفسي است .(مقدر مصرف 5 گرم در 100 گرم آب )

12)جوشانده برگ درخت بادام براي نارسائي كبد و كيسه صفرا مفيد است .

13)روغن بادام خواب آور است و بيخوابي را از بين مي برد .

14)براي صاف كردن سينه و نرم شدن روده ها و از بين بردن سرفه خشك بايد روغن بادام را با شكر و كتيرا مخلوط كرده و بخوريد .

15)روغن بادام را با آب گرم مخلو ط كنيد داروي خوبي براي رفع اسهال و دل پيچه بچه ها خواهد بود . ضمنا اين مخلوط سنگ مثانه را خارج كرده و ادرار كردن را آسان مي كند .

16)براي درمان نقرس و رفع خميدگي پيران ، مهره هاي پشت را با روغن بادام چرب كنيد .

17)برگ تازه درخت بادام مسهل و ضد كرم است .

18)برگ خشك شده درخت بدام قابض بوده و اسهال را از بين مي برد.

19)روغن بادام شيرين بدليل خاصيت نرم كنندگي و ضد التهاب در كرم ها و پمادها بكار مي رود.

20)براي رفع بيماريهاي سينه ، روغن بادام شيرين را با هموزن آن عسل و يك زرده تخم مرغ مخلوط كنيد كه بصورت خمير يكنواختي دارايد سپس به آن جوشانده گل ختمي اضافه كرده و يك قاشق چايخوري از انرا بفاصله هر سه ساعت بخوريد .

21)براي رفع خارش پوست بچه هائيكه كه سرخك و مخملك دارند روغن بادام را در تمام سطوح بدن آنها بماليد خارش را تسكين مي دهد .

22)ماليدن روغن بادام بر روي پوست التهاب را رفع كرده و سوختگي را درمان مي كند.

23) روغن بادام اگزما را رفع مي كند

 

خواص بادام تلخ

چون بادام تلخ داراي اسيد سيانيدريك است در مصرف آن بايد نهايت دقت را بعمل آورد .

مغز بادام تلخ ازنظر طب قديم خيلي گرم و خشك است

1-بادام تلخ را آسياب كرده و با سركه مخلوط كنيد ضماد خوبي براي سر درد مي باشد همچنين ماليدن آن بر دور چشم براي تقويت بينايي مفيد است .

2- خوردن بادام تلخ براي تنگي نفس ، سرفه و ورم ريه مفيد است .

3-بادام تلخ رابا عسل بخوريد كبد و طحال را تميز مي كند .

4-براي رفع درد كليه ها بادام تلخ را با نشاسته و نعناع بخوريد .

5- بادام تلخ را با عسل براي قولنج مفيد است .

6-براي از بين بردن سنگ كليه و ناراحتي هاي كليه ، بادام تلخ را با شيره انگور مخلوط كرده و بخوريد .

7-اگر عادت ماهيانه خانم ها عقب مي افتد بهترين طرز درمان آن قرار دادن شياف بادام تلخ در مهبل است .

8-براي ازبين بردن لكه هاي صورت ، بادام تلخ را پودر كنيد و با سركه مخلوط كرده و ضمادي از آن درست كنيد و روي پوست بماليد .

9-ضماد بادام تلخ براي درمان زخم هاي كهنه خارش و مخملك بكار ميرود .

10- ضماد ريشه درخت بادام تلخ براي درمان انواع دردها مفيد است .

11-ضماد ريشه درخت بادام براي پاك كردن طحال ، كليه و دفع كرم روده بكار مي رود .

12-دم كرده ريشه درخت بادام تلخ براي پاك كردن طحال ، و دفع كرم روده بكار مي رود .

13-روغن بادام تلخ خاصيت مسهلي درد .

14-روغن بادام تلخ براي تنگي نفس ، درد كليه و خارج كردن سنگ مثانه مفيد است .

15-براي رفع زنگ زدن و صدا در گوش يك قطره از روغن بادام تلخ را در گوش بريزيد .

16-ماليدن روغن بادام تلخ روي صورت ، لكه ها و چين و چروك را از بين مي برد .

17-رغن بادام تلخ ترك دست و پا را كه از سرما ايجاد شده از بين مي برد .

18-آنهايي كه مبتلا به اگزما هستند اگر از بادام تلخ خميري درست كنند و از آن بجاي صابون براي شستن نقاطي كه مبتلا به اگزما است استفاده كنند بزودي بهبود مي يابند .

19-خمير بادام تلخ براي رفع بوي بد پا و زير بغل مفيد است .

20-روغن بادام تلخ براي درمان سياه سرفه مفيد است .

 

طرز استفاده:

روغن بادام : براي بدست آوردن روغن بادام ، مغز بادام را پس از تميز كردن و خشك كردن خرد مي كنند و بصورت خمير در مي آورند و سپس آنرا تحت فشار قرار داده  و روغن آن را استخراج مي كنند . اين روغن را فشار اول مي نامند .

تفاله بادام را كه از فشار اول باقيمانده تحت اثر حرارت و مواد شيميايي قرار داده و روفن فشار دوم را بدست مي آورند . بدليل اينكه روغن بادام گران است معمولا تقلب كرده و آنرا با روغن هاي ديگر مانند روغن مغز هسته زردآلو و هلو مخلوط كرده و بام روغن بادام مي فروشند .

همانطور كه گفته د اگر روغن بادام تلخ يا مغز زردآلو و يا هلو تحت اثر آّب قرار گيرند اسيد سيانيدريك و آلدئيد بنزوئيك توليد مي شود كه سمي است بنابراين براي گرفتن روغن از اين هسته ها نبايد از آب استفاده كرد .

اسانس بادام تلخ : اين اسانس مايعي زلال و بيرنگ است كه در اثر كهنه شدن برنگ زرد كمرنگ در مي آيد . بوي آن قوي ، طعمش سوزاننده و تلخ و بسيار سمي است . اسانس بادام تلخ بسهولت با اكسيژن هوا تركيب و اكسيد مي شود . بنابراين بايد هميشه محتوي آن كاملا پر و در بسته بوده و در جاي تاريك و سرد نگاهدري شود .

شكوفه و گل بادام : گل و شكوفه درخت بادام داراي بوي مطبوعي و طعم تلخ مي باشد .

پوست ميوه بادام : بصورت جوشانده مصرف مي شود . طرز تهيه آن به اين صورت است كه 50 گرم پوست بادام شيرين را در يك ليتر آب ريخته و مدت چند دقيقه آنرا مي جوشانند سپس آنرا صاف كرده و مصرف مي كنند .

برگ درخت بادام: براي تهيه جوشانده برگ درخت بادام 50 گرم برگ درخت را در يك ليتر آب مي جوشانند و سپس صاف مي كنند .

مغز بادام : معمولا بصورت خشك شده و خام و يا بوداده مصرف مي شود .

شير بادام : شير بادام را از مغز بادام بو نداده و خام تهيه مي كنند . براي تهيه آن 50 گرم مغز بادام را كاملا آسياب كرده كه بصورت پودر در آيد . سپس مقدر 50 گرم شكر يا قند به آن اضافه كرده و با يك ليتر آب مخلوط مي كنند مايعي مانند شير بدست مي آيد .

نوع ديگر شير بادام براي كودكان شير خوار و اطفال بسيار مفيد است و مي تواند جانشين شير مادر و يا مكمل آن باشد بدين ترتيب بدست مي آيد كه مقدار 50 گرم بادام را بمدت چند دقيقه در آب گرم قرار مي دهند تا پوست آن كنده شود سپس آنرا آسياب كرده و بصورت پودر در مي آيند و مقدر كمي آب را باآن اضافه مي كنند و بهم مي زنند تا بشكل خمير در آيد سپس خمير حاصل را با يك ليتر آب مخلوط و بهم مي زنند و سپس مقدر 50 گرم عسل بآن اضافه مي كنند تا كاملا حل شود . اين مايع را از پارچه ململ مي گذرانند تا مايعي مانند شير از آن باقي بماند.

البته اگر اشخاص بالغ بخواهند از شير بادام استفاده كنند احتياجي به صاف كردن آن نخواهد بود .

طريقه ديگري كه آسان تر است بدين صورت مي باشد كه مقدر 50 گرم بادام پوست كنده يك ليتر آب و 50 گرم عسل يا شكر را در داخل مخلوط كن برقي بريزيد و تا مايعي مانند شير بدست

 

مضرات :

بادام از نظر اينكه داراي مواد مغذي بسياري است بنابراين غذاي بسيار خوبي است ولي چون سنگين و ثقيل الهضم مي باشد نبايد در خوردن آن افراط كرد و مقدر آن نبايد در روز بيش از ده دانه باشد . بادام همچنين براي معده هاي ضعيف و سرد خوب نيست و اشخاصي كه معده ضعيف دارند بهتر است بادام را با شكر بخورد .

 

گشنيز Coriander     نام علمی    Coriangrum sativum

كليات گياه شناسي

گشنيز گياه بومي جنوب اروپا و مناطق مديترانه است . در بيشتر نقاط ايران نيز مي رويد . از زمانهاي قديم وجود داشته و حتي مورد مصرف مصري ها بوده است .

بقراط اين گياه را مي شناخته و براي درمان بيماريهاي مختلف از آن استفاده مي كرده است . در قرون وسطي ضعف جنسي را با گشنيز درمان مي كردند .

گشنيز گياهي است علفي و يكساله ، برنگ سبز كه ارتفاع آن تا 80 سانتيمتر نيز مي رسد . برگهاي آن به دو شكل ظاهر مي شود آنهائي كه در قاعده ساقه وجود دارد بشكل دندانه دار و ديگري در طول ساقه كه باريك و نخي شكل مي باشند .

قسمت مورد استفاده گياه ،‌ساقه و برگ و ميوه آن است . ميوه گشنيز گرد و برنگ زرد مي باشد . بوي تازه آن مطبوع نبوده و تقريبا بد بو است ولي بر اثر خشك شدن اين بو از بين رفته و خوشبو مي شود . حتي نام لاتين گشنيز از لغت يوناني Korio مشتق شده كه به معني بد بو است .

تركيبات شيميايي:

در يكصد گرم گشنيز مواد زير وجود دارد

آب                    7/5 گرم

مواد چرب           15 گرم

سلولز                 38 گرم

اسانس               1 گرم

اسيد اگزاليك        12 ميلي گرم

كلسيم               170 ميلي گرم

ويتامين آ             200 واحد

ويتامين ث           50 ميلي گرم

مواد جرب گشنيز مركب از اسيد اولئيك ، اسيد پالمتيك ، اسيد لينولئيك و اسيد پتروسه لينيك است .

ذر برگهاي خشك گشنيز مقدر زيادي ويتامين A,C   يافت مي شود .

 

خواص داروئي:

خواص طبي گشنيز

گشنيز و تخم گشنيز از نظر طب قديم سرد و خشك است

خواص تخم گشنيز بقرا ر زير است

1)تخم گشنيز را پودر كرده و با نسبت مساوي با شكر و يا عسل مخلوط كنيد براي تقويت بدن بسيار مفيد است

2)معده را تقويت مي كند

3)خوذن تخم گشنيز با غذا به هضم غذا كمك مي كند

4)ادرار آور است

5)قاعده آور است

6)كرم هاي معده و روده را از بين مي برد

7)براي برطرف كردن تب تيفوئيد مفيد است

8)خاصيت ضد باكتري درد و بيماريهاي عفوني روده را برطرف مي كند

9)تب هاي نوبه اي را از بين مي برد

10)براي نرم كردن سينه از جوشانده تخم گشنيز استفاده كنيد

11)جوشانده تخم گشنيز خواب آور است

12)زكام را برطرف مي كند

12)تخم گشنيز شير را در مادران شير ده زياد مي كند

13)براي تسكين درد دندان تخم گشنيز بجويد

14)تقويت كننده قلب است

15)جوشانده تخم گشنيز يا خوردن تخم گشنيز بوداده اسهال خوني را برطرف مي كند

خواص برگ وساقه گشنيز

1)آّ گشنيز خواب آور است

2)مسكن و آرام كننده است

3)مسموميت هاي حاصله از مواد پروتئيني را برطرف مي كند

4)با غذا گشنيز بخوريد تا از ترش شدن غذا جلوگيري كند

5)تشنگي را برطرف مي كند

6)طحال را تميز و تقويت مي كند

7)براي فتق مفيد است

8)براي برطرف كردن بوب بد دهان سوپ گشنيز بخوريد

9)دل درد را برطرف مي كند

طرز استفاده:

فرمول برطرف كردن بواسير

حدود 10 گرم تخم گشنيز را در ماهي تابه ريخته و بو بدهيد تا رنگ آن قهو ه اي شود سپس آنرا پودر كنيد و با سركه و يا شراب مخلو ط  كرده و چند روز آنراب نوشيد تا بواسير از بين برود

براي برطرف كردن دندان درد

حدود 10 گرم تخم شگنيز را در چهار ليتر آب ريخته و بگذاريدبجوشد تا حجم آن به يك ليتر برسد آنرا كمي سرد كنيد و در دهان مضمضه كنيد تا درد دندان برطرف شود

براي شستن دهان و دندان

يك قاشق چايخوري پودر تخم گشنيز را در يك ليوان آّ ب جوش ريخته و بمدت 5 دقيقه دم كنيد سپس آنرا براي شستن دهان ،‌دندان و گلو غرغره كنيد

مضرات :

گشنيزاگر باندازه بكار رود هيج گونه ضرري ندارد ولي مصرف زياد از حد آن توليد مستي توام با خستگي شديد مي كند و گاهي به خوابي عميق و گنگي و بي حسي منجر مي شود .

 

زيره سبز (کرابیه)     Cumin Seed         نام علمی        Cuminum cyminum

 كليات گياه شناسي

زيره گياهي است يكساله كوچك و علفي كه ارتفاع آن 60 سانتيمتر است ريشه آن دراز و باريك برنگ سفيد ، ساقه آن راست و برگهايش به شكل نوار باريك و نخي شكل و برنگ سبز مي باشد .

گلهاي زيره سفيد يا صورتي بصورت چتري در انتهاي ساقه  ظاهر مي شود . اين گياه بطور وحشي در مناطق مديترانه مي رويد . زيره برنگهاي زرد تيره ، سبز و خاكستري وجود دارد . در گویش محلی طبس به آن کرابیه می گویند.

 

تركيبات شيميايي:

زيره داراي تانن ، روغن زرين و اسانس است .

اسانس زيره را از تقطير ميوه له شده تحت اثر بخار آب بدست مي آورند . اين اسانس مايعي است بيرنگ كه در اثر ماندن ابتدا برنگ زرد و سپس قهو ه اي رنگ مي شود .

بوي زيره مربوط به آلدئيدي بنام كومينول است  . مقدار كومينول در زيره بسته به محل كشت آن بين 30 تا 50 درصد است .

 

خواص داروئي:

 1) قابض و خشك كننده است

2)ضد تشنج است

3)براي برطرف كردن بيماري صرع مفيد است

4)در دفع گاز معده موثر است

5)قاعده آور است

6)عرق آور است

7)براي رفع برونشيت از دم كرده زيره استفاده كنيد

8)براي برطرف كردن سوءهاضمه مفيد است

9)ترشحات زنانگي را برطرف مي كند

10)براي تحريك اشتها زيره سبزه را با سركه و آب مخلوط كرده و قبل از غذا بخوريد

11)براي برطرف كردن قطره قطره ادرار كردن زيره را تفت داده و سرخ كنيد سپس با آب بخوريد .

12)براي رفع نفخ روده و معده مي توانيد دم كرده زيره را تنقيه كنيد

13)براي التيام زخم چشم ، دانه هاي له شده زيره سبز را در آب برنج خام خيس كرده و سپس مايع بدست آمده را قطره قطره روي زخم چشم بريزيد.

14)هنگاميكه اطفال شير خوار دل درد دارند و نفخ در شكم شان پيچيده چند قطره اسانس زيره را با روغن بادام مخلوط كرده و با آن شكم آنها را ماساژ دهيد .

15)و بالاخره زيره را در غذاهايي كه نفاخ هستند مخصوصا حبوبات استفاده كنيد .

طرز استفاده:

دم كرده زيره : مقدار 5 گرم زيره را در يك ليتر آب جوش ريخته و بمدت 10 دقيقه دم كنيد .

مخلوط با عسل : گرد زيره را به مقدار يك گرم عسل مخلوط كرده و استفاده كنيد .

اسانس زيره : اين اسانس را مي توانيد از فروشگاههاي گياهان دارويي و يا برخي از داروخانه ها  خريداري كنيد . مقدار مصرف آن 2 قطره در يك ليوان آب نيم گرم مي باشد.

مضرات :

مضرات خاصي براي آن بيان نشده است .

 

این مطلب ادامه دارد