آرشیف

2015-1-25

محمد سرور انوری غوری

تـــــــــــاریخچه شطرنج

اسم بازی شطرنج از کلیمه ((چترانگا)) گرفته شده است،که در زبان سانسکریت به معنی اندام چهار گانه ی سپاه (فیل،اسپ،عراده وپیاده )است.کسی از طراح و مبتکر این بازی خبری ندارد . برخی ها آن را به (شطرنجه) نسبت می دهند ،که اسم یک منجم ماهر ایرانی بوده است . محققان انگلیسی هم نظر میدهند ،که شطرنج در ایران اختراع شده،وسپس در هند رواج یافته ،ودر آن کشور کامل شده است،و این در قرن ششم میلادی بوده،که مجددآ به ایران باز گشته است،و بعدآ اعرابی ها آن را از ایرانی ها یاد گرفته اند،و در قرن دهم میلادی توسط آن ها به اروپا راه یافته است،اما تحول و تکمیل بازی شطرنج در قرن پانزدهم میلادی ،و به وسیله ی فرانسوس ها انجام پذیرفته است.پادشاهان و امپراطوران معروفی نیز به این بازی علاقه داشتند .وحتی برخی ازآن ها شطرنج بازان ماهری رادر دربار خود نگه میداشتند.تا فن این بازی را از آن ها یاد بگیرند .هر چند وقتی مغلوب آنها میشدند،سخت عصبانی میگشتند،گویند کسی که شطرنج را اختراع کرد ،آن را به سلطان زمان خود عرضه داشت، سلطان به او گفت :به عنوان جایزه هرآنچه می خواهد طلب کند.وی تقاضا کرد،در خانه اول صفحه ی شطرنج یک دانه ی گندم،در خانه ی دوم 2 دانه ی گندم و در خانه ی سوم 4 دانه ،و در خانه ی چهارم 8 دانه و…. به طور کلی در هر خانه دو برابر تعداد خانه های قبل دانه ی گندم بگذارد،و گندم های که بدین گونه جمع میشوند،به وی بدهند،شاه تقاضای اورا با نظر تحقیر نگریست،ووزیر خود را مامور اجرای آن کرد ، ولی در عمل معلوم شد،که نه فقد گندم های آن کشوربرای این کار کافی نیست،بلکه صاحبان تمام مزارع کشور های آن زمان نیز اگر 70 سال گندم خود را به وی ببخشند،باز هم گندم کافی برای انجام دادن این تقاضا فراهم نمی شود.اگر باور ندارید،عدد 2 را به توان 64برسانید،تا شمار دانه های گندم به صورت یک عدد نجومی به دست آید.ناگفته نباید گذاشت که امروز بازی شطرنج به یک بازی خیلی پیشرفته به سطح جهان شناخته شده است که قهرمانان زیادی دارد وآنها به اخذ پیشرفته ترین جوایز نایل آمده اند و انکشاف بازی بشکل علمی آن رو به انکشاف میباشد .اگر کوتاهی در مورد مطلب فوق باشد از شطرنج بازان گرامی ام پوزش می طلبم.

 

باعر حرمت
محمد سرور (انوری) غوری