آرشیف

2014-12-20

علم عبدالقدیر

به مناسبت میلاد با سعادت الگوپی انسانیت

(ولکم فی رسول الله أسوة حسنة در عظمت پيامبر اسلام همين بس که خداوند ج  آن حضرت را  به عنوان انسانى الگو براى تمام جهانيان معرفى مي کند، حضرت محمد ص به حق دارائى اخلاقى کامل و جامع تمام فضايل و کمالات انسانى است . در سیره عملی پیامبر (ص) صدها نمونه از اخلاق نیک و زیبا وجوددارد که هر کدام نشانگر قطره ای از اقیانوس عظیم حسن خلق اوست. بعضى از مفسران خلق عظیم پیامبر (ص)  که در قرآنکریم تذکر رفته را صبر در راه حق، و گستردگى بذل و بخشش، و تدبیر امور، و رفق و مدارا، و تحمّل سختی ها در مسیر دعوت به سوى خدا، عفو و گذشت، جهاد در راه پروردگار، ترک حسد و حرص" تفسیر کرده اند،  ولى" خلق عظیم" ایشان منحصر به اینها نبود بلکه ایشان مظهر همه محاسن ونیکوئی های چون لطف و محبتى بى نظیر، صفاوصمیمیتى بى مانند، صبر و استقامت ، تحمّل و حوصله اى توصیف ناپذیربودند که به مناسبت میلاد پر سعادت شان به شاخصه ها ونماد های خلق نیکو اشاره میکنیم..
*سلامت زبان و دست:
زبان و دست، ابزار گناهان و به ویژه ظلم و خیانت به دیگران و آزار رساندن به انسانهاست. با زبان و دست انواع مفاسد و تبهکاری‌ها روی می‌دهد. پیامبر گرامی اسلام(ص) فرموده اند: المسلم من سلم المسلمون من لسانه و یده ) (زبان، پاک از گناه و رذایل اخلاقی و دست پاک از فساد و ظلم و گناه و آلودگی‌های رفتاری، نشانه اخلاق مسلمانی است.) از این رو پیامبر خدا(ص) در حدیثی ملاک اصلی رتبه بندی‌های درون جامعه اسلامی و معیار کسب مدارج اسلامی را همین سلامت زبان و دست دانسته بخاطریکه زبان بد دل را زخم میزند وروح را افسرده میسازد ودست بد هستی مادی وسر انجام انس را از انسان میگیرد.
*  خود داری از بد گمانی (إیاکم من الظن ) چون اخلاق پیامبر آمیخته از آموزه های قرآن است انسان اگر از دوستی ویا هر مخاطیب پاسخی منفی یافت آنرا بر بد نیتی وبد خواهی نسبت بخود تعبیر نکند چه هر کس مشکل خودرا دارد و بسا این عکس العمل منفی بخاطر مثبت اندیشی در مورد تو صورت گرفته گمان منفی یک بیماری روانیست که همه پدیده هارا به انسان دشمن نشان میدهد.
* رواداری:یکی از نماد های اخلاق عالی روا داریست اینکه بی نیازی عزت سر بلندی وتوانمندی را برای همگان آرزو داشته باشی واز نیکنامی وسر بلندی دیگران غبطه نخوری.روا داری صفت مقابل خود خواهیست.شخصی حریص وآزمند از توانمندی ونیکنامی دیگران غبطه میخورد وحس رواداری در نهادش مرده است واگر روا داری در نهاد انسانها رشد کند به همان تناسب اوصاف بد ضعیف ونابود میشود.این خصلت از مناعت عالی همت بزرگ ریشه میگیرد.
*  پر هیز از عیب جوی:سوره مبارکه حجرات که مجموعه اخلاق اسلامی وانسانی را درس میدهد انسانهارا از عیب جوئی بر حذر داشته شاید عیب جوئی وتهمت زنی در نظر عدۀ نا فهم یک شوخی وسر گرمی باشد واما از آنجائیکه کیان شخصیت ویا خانواده را ضربه میزند اثرات منفی آن از بعد مادی ومعنوی کمتر از ترور وکشتن انسانها نیست چه ترور شخص مادی وترور شخصیت یک امر معنوی است یعنی عیب جوی وتهمت گناه کبیره بوده ومساوی با قتل وخوردن مال یتیم وعاق والدین است.اگر کسی سواد دارد به سورۀ حجرات مراجعه کند وبرای فارسی خوانها متن فوق کافیست.
* صداقت در گفتار وامانت در کردار: هر چند در گفتار نیز باید امین ورازدار بود ولی معمولا صداقت با گفتار مصداق پیدا مکیند وامانت در کردار. پیغمبر بزرگوار اسلام وعده خلافی در وعده وخیانت در امانت را نشانه مناققت معرفی نموده است.کسانیکه در گفتار صادق نیستند ویا وعده خلاف اند منافق خوانده شده اند یعنی بد تر از کسیکه کافر ویا خدا نا شناس است.شاید انسانها به سادگی دروغ بگویند وبر امانت خیانت ورزند ولی این خصلت انسان را از مسیر انسانیت خارج ودر ردیف منافقین قرارمیدهد.
تواضع:از اوصاف نیکو واخلاق عالی تواضع وبرد باریست واما تواضع ز گردن فرازان نیکوست  گدا گر تواضع کند خوی اوست.برد باری، تحمل وعدم تکبر از خصلتهای است که زیر عنوان تواضع تفسیر میشود ویکی از ملکه های قدرت انسانیست. پيامبر اکرم چنان متواضع بود که تمام خودخواهان، مغروران و متکبران را به اعجاب وا مي داشت. زندگي آن حضرت، رفتار و خصوصيات اخلاقي وي، محبت، قدرت، خلوص، استقامت و بلندى انديشه و زيبايى روح را الهام مي بخشيد. فروتني حضرت محمد(ص) از صلابت شخصيت و جذبه معنويت وي نمي کاست. هر دلى در برابرش به خضوع مي نشست و هر غرورى از شکستن در پاى عظمت زيباي او سيراب مي شد.
این صفت در شفقت با اطفال ملایمت با زیر دستان وهم غدا شدن با فقراء وتهی دستان بیشتر تبلور میابد.پيامبر عزيز ما با افراد فقير هم غذا مي‌شد و با آنان دست مي‌داد. روي زمين مي‌نشست، حتي اگر يك عدد خرما را به او مي‌دادند مي‌پذيرفت و هميشه تبسم بر لب داشت. حس بر تری جوئی وخود خواهی صفت انسانی نیست چه پیامبر اسلام معلم انسانیت بوده است وما هم قبل از اسلامیت بکمال انسانیت می اندیشیم.
تحمل وبردباری:
پيامبر اکرم (ص) زماني که تفاخر، غرور، تکبر، حيله، نيرنگ و انواع فسادهاي اخلاقي و تکثر طلبي فزوني گرفته بود و دختران را زنده به گور مي کردند، به بعثت رسيد و تحولاتي اساسي و بسيار چشمگير ايجاد کرد.شک نيست يکي از مهمترين عوامل پيشرفت اسلام، اخلاق نيکو و برخورد متين و ملايم آن حضرت با مردم بود. .در قرآن مجید، به نقش اخلاق پیامبر (ص) در پیشرفت اسلام و جذب دل ها اشاره شده است، آن جا که خاوند ج میفر ماید:«فبما رحمة من الله لنت لهم و لو کنت فظا غلیظ القلب لانفضوا من حولک فاعف عنهم و استغفر لهم و شاورهم فی الامر; ای رسول ما! به خاطر لطف ورحمتی که از جانب خدا، شامل حال تو شده، با مردم مهربان گشته ای، و اگر خشن و سنگدل بودی، مردم از دور تو پراکنده می شدند، پس آن ها را ببخش، و برای آن ها طلب آمرزش کن، و درکارها با آن ها مشورت فرما.» از این آیه استفاده می شود که .
:1- نرمش و اخلاق نیک، یک هدیه الهی است، کسانیکه نرمش ندارند،از این موهبت الهی محرومند.
;2- افراد سنگ دل و سخت گیر نمی توانند مردم داری کنند، و به جذب نیروهای انسانی بپردازند.
;3- رهبری و مدیریت صحیح با جذب و عطوفت همراه است.
در روایت است که در سفري، همراهان پیغمبرص مي‌خواستند غذا تهيه كنند و هر كس كاري را به عهده ‌گرفت. پيامبر ص فرمود: پس من هم براي پخت غذا هيزم و آتش تهيه مي‌كنم. ياران او گفتند: ما كارهاي شما را انجام مي‌دهيم. حضرت قبول نكرد و فرمود: اگر مي‌خواهيد من از اين غذا بخورم، من هم بايد سهمي از اين كار داشته باشم
احترام به رأئی مردم:از نظر حضرت محمد(ص) کسى حق مداخله در کارهاى خصوصى ديگرى را نداشت و هر گاه مسئله اي مربوط به جامعه بود حق اظهار رأى را براى همه محفوظ مى دانست و با اينکه به واسطه هوش سرشار خود در تشخيص مصالح امور بر همگان برترى داشت، هرگز به تحکم و استبداد رأى رفتار نمى کرد و به افکار مردم بى اعتنايى نمي نمود بلکه نظر مشورتي ديگران را مورد مطالعه قرار مي داد .واین را هم از قرآن آموخته بود وشاورهم فی الأمر.