آرشیف

2018-6-10

محمد سرور انوری غوری

اهمیت افغانستان در معادلات جهانی :

درگام نخست موقعیت جیوپالتیک وجیوایکنومیک این سرزمین است که سبب میشود تا افعانستان اززمان ها درشعاع تحولات استراتیژیک جهانی وبازیهای بزرگ سیاسی نظامی قدرت های جهانی جایگاه ویژه وپراهمی  پرچالش وبحران زا را بخود اختصاص دهد. بعد از پایان جنگ جهانی دوم دو ابرقدرت جهانی امریکا وشوروی به رقابت با یکدیگر پرداختند هردو طرف اندیشه واستراتیژی جداگانه ای را دنبال میکردند با ایجاد پیمان های خویش ( پیمان ناتو وپیمان وارسا )

افعانستان برای هردو ابر قدرت دارای اهمیت سوق الجیشی خاص بود درمحور توجه هردو ابر قدرت جهان قرار داشت .

یکطرف میخواست با عبور ازافغانستان پا به پاکستان گذاشته وبه ابهای گرم وبحرهندبرسد وطرف دیگر میخواست که ازطریق اراضی پاکستان که متحدش بود به افغانستان داخل شود وبه جمهوری های مسلمان نشین اسیای میانه پیشروی کند وبا شکستاندن شوروی به منابع طبیعی منطقه خصوصآ نفت وگازدست یابد وکشورچین را ازنزدیک زیرنظرداشته باشد ودراین راستا هردوابرقدرت اماده ودرجستجوی فرصت لازم بودند. میان سلیک اس هاریسون درباره ی اهداف شوروی در افغانستان در " کتاب پشت پرده ی افغانستان " میگویند هنگامی که در دسامبر 1979 م . ارتش سرخ افغانستان را اشغال کرد تحلیل های رایج این بود که نیروهای شوروی به سوی اهداف واقعی خود حوزه های نفتی خلیج فارس پیشروی خواهد کرد این درحال بود که بیشتر تحلیل گران انچه را درافغانستان در طول سال های پیش از تهاجم رخ داده بود نادیده گرفته یا تحلیل درستی از ان نکردند . شوروی در طول دوران برژنف به تدریج در افغانستان سیاست آیده لیستی وماجراجویانه در پیش گرفت" مسکو "که بیش ازدودهه ناظر وضعیت عدم تعهد متمایل به شوروی درین کشور بود ناگهان شروع به تدارک یک انقلاب کرد اما رویداد های سیاسی افغانستان برژنف ومشاورانش را سریع تر ازانچه انتظار داشتند یا برای ان برنامه ریزی کرده بودند به مسیری کشاند که توان کنترول امور را از دست دادند وبه نتایج ناخوشا یندی سوق داد که ان را پیشبینی نکرده بود .