آرشیف

امپراتوری غوری ها در سرزمین غور امروزی در یک برهه اساسی وتاریخی قد اعلم کرد که ساحات وسیع از کشور های آسیا میانه در تحت سیطره ونفوذ سیاسی ونظامی خود در آورد که به ادعا واستناد اکثریت از مورخین متقدم ومتاخر حدود و وسعت امپراتوری غوری ها از آب جیحون الی اقیانوس هند واز کوه های مرتفع پامیرالی بحیره مدیترانه در بر میگرفت واز سوی دیگر اهداف وآرمانهای سلاطین غوری بیشتر از همه گسترش وتوسعه دین اسلام بوده،برعلاوه به زبان وادبیات نیز توجه خاص داشتند که در بار شان مملواز شعرا ، ادبا ،منجمین وعلمای بزرگ و مشهورزمان بود که مرکزیت شان بطوردایم در فصول گرما فیروزکوه بود. علاقمندی ودلچسپی خاص به فیروزکوه داشتند وعلاوه ازینکه از نقط معین بنام غور در عرصه سیاسی پاگذاشتند،ولی جبر روزگار وبی عدالتی های همسایه گان شان فعالیت های سلاطین غوری را بیرون از محدوده غور کشاند، سلاطین غور اکثرا شاعر وادیب توانا بودند وآثار وهنر اسلامی را از همه بیشتر مورد توجه قرار میدادند چنانچه علایم عقاید وباور های ایشان نظر به تایید این ادعا تا هنوز به وضوح کامل شهادت میدهند که از جمله سوره ای مریم و کلیمه طیبه را در منار جام میتوان بعنوان (مشت نمونه خروار)یاد آور شد.
جوه ای اصلی وتفاوت های اساسی در نظام واهداف دوره غوری ها را از روی آثار متعددی شان در اکثری کشورهای همجوار ودر اکثر از ولایات افغانستان میتوان قضاوت وبه آن جنبه صحت وسقم قایل شد نسبت به دیگر امپراتوری های که از این منطقه عرض اندام کردن ولی فعالیت و روی کرد های شان محدوده واکثرا مقطعی و وابسته به یک دوره خاص خود شان بوده هدف من نقد ،رد وکدام انگیزه خاص ازین مقاله نیست ولی طرفدارانه ویک جانبه هم نپندارید وبا دید وسیع و قضاوت عادلانه توجه کنید به سرگذشت دوره غزنوی ها ویا کدام دوره دیگر اگر( بوت سومنات )تخریب شد بخاطر تقویه وتهیه آذوقه عساکرشد ولی در عوض غوری ها در آن سرزمین آثار را بجا گذاشتند که تا هنوز پابرجاست و تا چندین نسل شاهد وگوایی از این دوره پر افتخار خواهد بود.