آرشیف

زمان: 25 جمادي الآخر سال 491هـ . مطابق 3 ژوئن 1098 ميلادي

هنگام صحبت از دشمنان صليبي كه همواره از آغاز اسلام رودرروي امت اسلامي قرار گرفته اند بايد متوجه باشيم كه صلببيان دو گروه بوده اند :

1-گروه اول، حكومت بيزانس يا روم شرقي است كه از همان زمان رسول اكرم صلي الله عليه و سلم با مسلمانان برخورد هايي داشته است. در آن زمان امپراطور روم هراكليوس بود و امپراطوري روم شامل بالكان، اروپاي شرقي و تركيه امروزي مي شد و مصر و شمال آفريقا و بلاد شام را نيز تحت سلطه خود داشت. پايتخت آن كشور قسطنطنيه (كنستانتينو پل) و دين آن ها نيز مسيحيت ارتودوكس بود اين حكومت به وسيله سلطان محمد فاتح؛ مشهورترين سلطان عثماني سرنگون شد. البته قبل از سقوط قسطنطنيه بيشتر سرزمينهاي متصرفه روم به تدريج به دست مسلمانان افتاده بود. 

2- گروه دوم صليبياني هستند كه در واقع شامل يك كشور معين نبوده بلكه مجموعه اي از مردمان كشورها و سرزمينها و ايالات اروپاي غربي مي باشند كه زير پرچم صليب و با هدف از پيش تعيين شده كه نجات بيت المقدس از تصرف مسلمانان باشد گرد آمده بودند. تجمع چنين گروهي از مليتهاي مختلف و با هدف جنگ با مسلمانان نخستين باردرآندلس اتفاق افتاد. پس از اين تجربه يك گروه بزرگ كه به صليب و مذهب مسيحيت كاتوليك پايبند بودند در پاسخ به دعوت پاپ اوربان دوم و تحت تاثير خطابه هاي مشهور پطرس زاهد كه احساسات ديني اروپاييان را برمي انگيخت از اروپاي غربي به سوي جهان اسلام به راه افتادند. اين گروه دوم، همان دشمنان صليبي هستند كه حملات معروف صليبي را برضد بلاد شام و مصر در طول دو قرن به راه انداختند. اين دسته هاي وحشي و اراذل و اوباش كه پشت سر پطرس زاهد به راه افتاده بودند و دولت سلجوقيان روم به مقابله آنان شتافت، در واقع قرباني بي برنامگي و بي هدفي بودند و انگيزه و برنامه معيني نداشتند و حتي از يك سازماندهي منظم و اصولي برخوردار نبودند. لذا بسياري از مورخان اين تهاجم را از سلسله حملات صليبي به حساب نمي آورند. 

اگر چه بعضي از مورخين ديگر اين تهاجم را اولين حمله صليبي به حساب آورده اند و از آن به عنوان حمله ماجراجويان ياد كرده اند. پاسخ مثبت امراي فرانسه به دعوتهاي مكرر پاپ اوربان دوم براي جنگ و تهاجم به سرزمينهاي اسلامي، نخستين آتش جنگ منظم و حساب شده به شمار مي رود. اين مهاجمان را مسلمانان براي تمايز از رومي ها؛ فرنگي خوانده اند. فرنگي كلمه اي است كه از les farancs مشتق شده است و از آنجا كه بيشتر كساني كه دعوت پاپ را اجابت كردند امرا و فئودالهاي فرانسه بودند لذا همه آن مهاجمان را فرنگي ناميده اند. فرماندهي اين نخستين حمله منظم و هدفمند بر عهده تعدادي از شاهان و فئودالها از جمله ريمون چهارم كنت تولوز و «بولدوين» دوك لورين و «روبرت دوم» دوك نورماندي و تعدادي ديگر بود.

نخستين حمله صليبي در سال 490هجري برابر با 1097 م آغاز شد و سربازان صليبي در اين سال به قسطنطنيه رسيدند و فرماندهان اين سپاه با امپراطور بيزانس ملاقات كردند. او براي اينكه به اين سپاه گران اجازه دهد كه از خاكش عبور كنند با آنها شرط كرد كه در مسير خود نخست شهرانطاكيه را از تصرف مسلمانان خارج كرده و به او واگذار كنند. هدف وي آن بود كه از نيروي چنين سپاه عظيمي براي درهم شكستن قدرت و شوكت دولت سلجوقيان روم كه در آسياي صغير (تركيه امروزي) در مجاورت مرزهاي امپراطوري روم بودند استفاده كند. عملا هم سپاه صليبيون در كنار شهر قونيه بر سلجوقيان پيروز شد و از اين جا به سوي انطاكيه متوجه شدند. در مسيرراه «بولدوين» از سپاه جدا شده و به سوي شهر «الرها» حركت كرد و از آنجا كه بيشتر ساكنان آن مسيحي بودند در اشغال شهر به وي كمك كردند و بنابراين بولدوين به آساني بر اين شهر دست يافت. سايرين راه خود را به سوي انطاكيه ادامه دادند.

اين سپاه دهشت انگيز به انطاكيه رسيد و آن را به محاصره شديد خود درآورد. والي شهر كه «باغي ميان» نام داشت از سلجوقيان بود. وي آنچنان كه شايسته بود مانند يك قهرمان شجاع از شهر دفاع كرد و شهر 9 ماه تمام مقاومت كرد.

صليبي ها كه از فتح شهر نااميد شده بودند به حربه خيانت و رشوه متوسل شدند. لذا رشوه هنگفتي به سرنگهبان يكي از برجهاي قلعه شهر دادند. آن نگهبان نامش «زراد» و نصراني بود. متاسفانه مسلمانان غفلت كرده بودند كه يك نصراني را در چنين مكان خطير و حساسي آن هم در اين شرايط حساس گمارده بودند، مسيحيان، شهر را محاصره كرده بودند و مسلمانان هم يك مسيحي را مامور حفاظت از يك برج مهم كرده بودند!! زراد با دريافت رشوه، شبانه دروازه هاي شهر را گشود و صليبيان در 25 جمادي الآخر سال 491 ه مطابق 3 ژ‍وئن سال 1098 وارد شهر شدند و چنين شد كه پاي صليبي ها به نخستين شهر شام و اسلام باز شد و به دنبال آن شهرها و قلعه هاي ديگر هم سقوط كردند تا مدتي بعد كه خداوند از سر لطف خود آل زنگي و ايوب را براي دفع سلطه آنها برانگيخت.

ترتیب کننده :انجینر عبدالقادر"دژکام "