آرشیف

اغلب هموطنان عزیز ما وعده ای از خارجی ها تا حدود پیرامون دواثر عمده وتاریخی هر یک منار جام به ارتفاع( 3/63) متر در ولایت غور افغانستان وقطب منار به ارتفاع ( 73) متر در دهلی هندوستان معلومات کم وبیش خواهند داشت که از زمرۀ عجایب جهان میباشند اکنون میخواهم در مورد دو منار دیگر که بسیار مشهور نشده اند ولی از جمله شاهکار های معماری غوری ها میباشد توجه شما را جلب نمایم که عبارت است : 
1 – منار بخارا به ارتفاع ( 56) متر .
2 – منار شیروان در هرات .
در مورد منار بخارا معلومات مفصلی از قبیل اینکه در کدام تاریخ توسط کدام سلطان در کدام شرایط و به چی سبک و شیوه ساخته شده در دست نیست تا با شرح و بسط آن را معرفی می نمودم فقط آنچه بر موجودیت این منار و ساخت آن توسط غوری ها صورت گرفته مختصراً باید گفت : در صفحه ( 191) کتاب جغرافیای تاریخ غور اثر پروفیسور استاد عزیز احمد پنجشیری چنین آمده : ( منار جام از لحاظ قدامت تاریخی معماری آن نسبت به دو منار دیگر یعنی قطب منار دهلی ومنار بخارا برتری دارد . ) آقای پنجشیری اعمار منار بخارا را به لفظ صریح مربوط به ا حفاد سلاطین غور می داند ولی کدام معلومات بیشتری را بدست نمی دهد .اما منار شیروان : این منار فعلاً وجود عینی وظاهری ندارد ومعلوم نیست که بکدام تاریخ اعمار گردیده وبکدام تاریخ از بین رفته آنچه درین باره بملاحظه کتب تاریخ میدانیم جریان ازین قرار است : منار شیروان در فاصله ده کیلو متری غرب ولسوالی اوبه ولایت هرات که فعلاً ( سیروان ) گفته می شود و فاصله آن از مرکز ولسوالی اوبه ده کیلو متر است اعمار گردیده این منار باشرح وتفصیل و خیلی باجزئیات معرفی گردیده و اینجا بسیار فشرده و کوتاه به بعضی مشخصات آن اشاره می کنم : این منار بصورت بسیار محکم ساخته شده آنقدر با نوشته ها ، کاشی کاری ها و ظرافت کاری های معماری مزین گردیده که توجه هر بیننده را جلب می نمود ، نوشته های گونا گونی برسم الخط های مختلف ومتنوع مانند سایر بنا های اسلامی شاهد روابط این ابنیه با اسلام است ، کتبه های دینی مانند نوشتن آیات قرآن بدون توضیح وتبصره منظور خاص را افاده می کند .بانی این منار باشکوه که در زمین حکم آفتاب را داشت ملک غیاث الدین بن سام میباشد که زیب وشکوهش نسبت به دیگربناً های غوری ها در جایگاه خاص قرار داشت ، نوشتن آیات به شکل کوفی ونسخ علاوه براینکه بر تزین ظاهری آن می افزود بانی آن را به اسلام مرتبط می ساخت وجلوه آیات به چشم خاص وعام خود تبلیغ بود در راه اسلام ملک غیاث الدین عاشق شریعت وطریقت بود نسخه های قرآن کریم را در مدارس و خانقاه هایکه خودش اعمار وبنیاد نهاده بود بوقف می گذاشت . کتبه هایکه درین منار بمشاهده رسیده از بعضی آنها ذیلآ تذکر داده می شود : 
1 : کتبه می باشد که از بالا به پایان نوشته شده : ( لا اله الا الله محمد رسول الله ) وترجمه شده .
2 : کتبه می باشد یکی از آیات قرآن کریم به این مضمون : (نصرمن الله وفتحآ قریبا . ) ترجمه شده .
3 : کتیبه است که در قسمت نیمه علیای منار بخط کوفی نوشته شده : السطان المعظم غیاث الدینای والدین ابوالفتح محمد بن سام . )
4 : نوشته مرکزی منار از کاشی نوشته شده ولی بخط خورد نسبت بدیگر کتبه ها :
الف : السطان المعظم شاهنشاه الاعظم غیاث الدینا والدین معزالا لسلام والمسلمین ابوالفتح محمد بن سام .
ب : قسیم امیرالمومنین خلدالله ملکه .
سه کتبه دیگر این منار بصورت کل خوانده نشده لذا از آنها ذکر بعمل نیامده همچنان آنقدر در مورد فن معماری آن سخن گفته شده که در اینجا ظرفیت آوردن آن نیست جهت توضیح بیشتر ایجاب می نماید تارساله خاص درین مورد نوشته شود .از تمام دانشمندان ، فرهنگیان ، تاریخ پژوهش گران بخصوص از غوری های عزیز خواهشمندم اگر ازین دو منار متذکره ویا معلومات دیگری در رابطه به امپراطوری غوری ها داشته باشند مارا باخود شریک گردانند . اعضای بنیاد حوزه غرب سخت علاقمند است تا جهت گسترش معلومات واندوخته های خویش کدام مجله نشراتی داشته باشند وبه آگهی بیشتر صرف همت نمایند امید است روزی به این آرزوی خود نایل گردیم وتوجه علاقمندان علم وفرهنگ را به آ ن معطوف سازیم .