آرشیف

 ☆اتفاقاً شایق تماشای گفتگوی ویژه آقای اتمر با طلوع نیوز بودم. سنجیده سخن گفتن آقای اتمر و بجا سوال کردن آقای نجفی زاده را از قبل می دانستم. این دو امر، موجب ازدیاد علاقه من نسبت به مصاحبه گردیده بود که خوشبختانه پُرس و پال را با نکاتِ ذیل دریافتم:
 ☆آقای اتمر که در دورانِ ریاست جمهوری آقای غنی لقب صدر اعظم حکومتِ وحدتِ ملی را بین همتا های سیاسی از آنِ خود کرد، طراحِ آنچه بود که رئیس جمهور غنی در چهار سالِ مأموریت اش انجام داده است و هدفِ اصلی مأموریت خویش را، بیرون کشیدنِ کشور از منجلاب مشکلاتی می داند که روبرو است. در بر آورده ساختنِ اهداف تا آخر کوشیده است و مشترکاً قادر شده اند موانع عمده را از سر راه بر دارند. نقشِ آقای اتمر به اندازه ی برازنده بود که حتی وزرای سکتور های امنیتی در محور ایشان می چرخید.
 ☆آقای اتمر، اهدافِ پیوندِ سیاسی اش با رئیس جمهور غنی را روی دلایلِ فوق عنوان نمود که دستآورد های ذیل را با خود داشته اند:
 • تحکیمِ وحدت ملی: ایجاد ریاست تیم مذاکره با حزبِ جمعیتِ اسلامی. 
 • استقرارِ صلح: ایجادِ فرصت برای ادغام مجددِ گلبدین حکمتیار – رهبرِ حزبِ اسلامی در پُروسه صلح. 
 • حکومتداریِ خوب: ایجادِ پروسه های جدیدِ جذب در ادارات.
 • سیاستِ خارجی: تآمین روابطِ حسنه دیپلماتیک با جامعه بین المللی و خصوصاً کشور های منطقه.
 • تآمینِ امنیت: ایجادِ سر قوماندانی اعلی قوای مسلح برای هماهنگی ریاست و وزارت های امنیتی کشور.
 
 ☆علتِ اصلی ائتلافِ اتمر با غنی در انتخابات:
 • غنی را شخص با ایده/برنامه یافته بود.
 • از تجارب و دستآورد های مأموریت های قبلی اش آگاهی داشت. 
 • غنی به نظرِ آقای اتمر شخصِ قوم گرا نیست.
 • در انتخابات؛ صادقانه با غنی بوده چون به وی اعتماد داشته است. 
 • همانطور در دوره حکومت، آقای غنی به آقای اتمر اعتماد نموده و مشاورِ امنیت ملی خویش تعیین نمود.
 
 ☆اتمر، موارد ذیل را علت اصلی اختلاف با رئیس جمهور غنی می داند:
 • موافق به سیاستی نیست که از طرف دولت دنبال می شود.
 • مشوره اش به عنوان مشاور امنیت ملی پذیرفته نمی شد.
• دولت می بایست تا وحدت ملی را تحکیم کند که متأسفانه نکرد.
 • رهبران سیاسی کشور احساس آرامش نمی کنند.
 • حکومت در انزوا است.
 • عدمِ مشارکتِ ملی سیاسی تمام نیروهای سیاسی کشور است.
 
 ☆در بُعد سیاستِ خارجی و همکاری های منطقوی دولت:
 • روابطِ حکومتِ وحدتِ ملی با همه کشور ها خوب بوده است.
 • دولت توانست امنیتِ نسبی خوبی را بر همسایگان اش تأمین نماید.
 
 ☆مسئله پیمانِ امنیتی با آمریکا: 
 • آقای اتمر در امضای پیمان امنیتی با آمریکا افتخار می کند.
 • پیمان امنیتی با آمریکا را مهم‌ترین سند برای تقویت نیروهای صلح به منظور دفاع مستقلانه از کشور می داند.
 • به قول آقای اتمر، امضای این پیمان دلالت بر خود کفایی نیروهای ملی امنیتی افغان می نماید‌.
 
 ☆پیامدِ طرحی امنیتی چهار ساله آقای اتمر:
 • گسترشِ حاکمیتِ دولتی ۸۰%در طول چهار سال. 
 • بدوش گرفتن مکلفیت های نیروهای خارجی توسط نیروهای افغان. 
 • تعلیماتِ عالی و اساسی.
 • نبود و کمبود تجهیزاتِ سالم و کافی موجبِ سقوطِ ولایات و کُشتار نیروهای افغان تمام شد.
 • به پیش بینی آقای اتمر؛ اگر چنین طرحی توسط وی بعد از خروج نیروهای خارجی راه اندازی نمی شد، وضعیت از حالتِ موجود هم خراب تر می شد.
 
 ☆شورای بحث بر انگیزِ امنیت در زمان اتمر: 
 • نزدیک به یک هزار کارمند در زمان آقای اتمر مصروف کار در شورای امنیت ملی کشور بودند.
 • طرحی جذبِ ۱۰۰۰تن کارمند با اساس پلانِ یک فرد گسترش نیافته است.
 • افتخارِ رسمی سازی کارمندان این شورا را دارد. 
 • شورای امنیت در این دوره چارچوبِ حقوقی پیدا نموده است. 
 • مشاوریتِ امنیت ملی، به اساسِ مقرره شورای امنیت و تایید کابینه افغانستان تصویب شده است. 
• کارمندانِ این اداره دایمی و خدمتی اند.
 • وی انتقادِ دوستم و محقق از دفترش را نیمه خالی گیلاس و تقدیر شدن با مدال توسط رئیس جمهور را نیمه پُر گیلاس داند. 
 • بقول وی، نقاطِ ضعف هم داشته اند ولی نقاطِ قوتِ شان بیشتر بارز، خوانا و مشهود بود.
 
 ☆شخصیتِ غنی از دیدِ اتمر:
 • انسانِ صادق با آرمان های از قبل طرح شده اش.
 • آدم که سیاستِ قومی را دامن نمی زند.
 • شخصِ که مُشوره را اغلباً نمی پذیرد.
 
 ☆اشتباهاتِ حکومتِ وحدتِ ملی: 
 • وحدت را در بین خود (ارگ و سپیدار) ایجاد کرده نتوانستند. 
 • توانایی توافق بر مسائلِ مهمِ ملی را نداشتند. 
 • حکومت نتوانست رهبری ارشدِ سیاسی کشور را در مشوره و تصمیم‌گیری شامل بسازد.
 • نتوانست مشارکتِ واقعی ملی را در نظام به میان بیاورد.
 • بیرون دادِ حکومت برای عوام به گونه اقدام به قوم گرایی مطلق بود در حالیکه واقعیت ندارد. 
 • ضایع وقت ارگ‌ و سپیدار بر تعیینات وزیران در وزارت ها.
 
 ☆سه موردِ حیاتی ملی برای اتمر:
 • اسلامی بودن‌ِ حکومت 
 • حقوق در نظر گرفته شده فعلی برای بشر، زن و شهروندی.
 • جمهوری اسلامی بودنِ نظام.
 
 ☆احتمالِ همکاری/مخالفت اتمر با غنی در آینده: 
 • روی مسائلِ استقرارِ صلح، آینده اولادِ وطن و تأمین امنیت کشور همکار خواهد بود.
 • هیچگاه بحیث هم تیم با آقای غنی در پروسه های انتخاباتی کار نخواهد کرد.
 
 ☆تفاوت/ فرقِ آقای غنی با اتمر: 
 • مراجعه شود به طرزِ دیدِ مردم از شخصیتِ هردوی شان.
 • خود را متعهد و وفادار به اجرای تعهد نامه امضا شده اش برای کار در ادارات مختلف می داند. 
 • اهداف اش با غنی یکسان بوده ولی در روش تکامل اهداف بین شان اختلاف نظر وجود داشته است.
 
 ☆دخیل بودنِ آقای اتمر در انتخاباتِ آینده ریاست جمهوری:
 • به توفیق خداوند، نامزد انتخابات خواهد بود.
 • در گفتگو با احزاب جمعیت اسلامی و وحدت ملی برای تعیین معاونین اش به موافقه رسیده است ولی نهایی نشده است. 
 • مسئله نامزد بودنش را با احزاب سیاسی، برزگان اقوام و نمایندگان کشور های خارجی در میان گذاشته است. 
 • طرحی داشتنِ معاونیت سوم در تکتِ انتخاباتی خویش را تأیید می کند و بخاطر قانونی ساختنِ این کار نیاز به تعدیل قانون اساسی می داند.
 • دو سره بودنِ حکومت را به نفع کشور نمی داند‌.
 • تغییر در نظامِ حکومتی را نا ممکن می داند.
 • شرطِ حزبِ جمعیتِ اسلامی مبنی بر تغییرِ نظام را قابل بحث می داند، ولی می گوید که هدف شان تغییر نوع نظام (ریاستی) نیست بلکه در قالب آن می خواهد کُرسی صدارت نیز موجود باشد که این نو آوری در نظامِ حکومتداری است نه تغییر آن.
 
 ☆مسئله صلح با طالبان:
 • بقولِ آقای اتمر، طالبان در گفتگو های صلح با دولت افغانستان رضایت مندی نشان ندادند.
 • صلح با طالبان زمانی ممکن است که طالبان سر میز مذاکره نشسته و خواست های شان را مطرح نمایند، بعد از آن؛ دولت افغانستان رجوع به اراده ملت نماید. 
 •مردم افغانستان زمانی صلح با طالبان را ماهیت اصلی می دانند که تصمیم‌گیرنده دولت افغانستان باشد نه امارت.
•آقای اتمر بر مشارکت سیاسی طالبان راضی است ولی پیاده شدن دوباره نظام طالبانی را هیچگاه نمی خواهد.
 
 ☆مهم‌ ترین مشوره آقای اتمر که توسط غنی رد شد:
 • آقای اتمر از آقای غنی خواسته بود تا در انتخابات آینده ریاست جمهوری زمینه/فرصت کار را بر تیم جوان سیاسی واگذار کند و از کاندید شدنش در انتخاباتِ آینده صرف نظر کند که بد بختانه از طرف غنی شنیده نشد.
از لابلای این گفتگو، آقای اتمر را می توان یک سیاست مدار سنجیده، توانا، دور اندیش، خلاق، وطن پرست و سیاستمدار دانست که در بین سیاسیون کشور نظیر اش را کم داریم. او با همان بینش عمیق فکری و اندیشه پخته سیاسی وارد کارزار های انتخاباتی قرار خواهد گرفت و به احتمال قوی از جمله نامزدان پیشتاز، سخن ساز و نُقل مجلس خواهد بود. 

گرد آورنده: گل رحمان فراز