آرشیف

کنفرانسها و نشست های افغانی به صورت مستقل، به کمک  خارجیها و یا مانند اطاق  فکر و نظر برای موشګافی بحران و معضلات، آسیب شناسی و راههای حل ممکن و عام کردن منطق راههای حل درست، با مصارف کم و با مدت زمان کوتاه  ، ضرورت ماست و باید از آن استقبال کرد. 

حتمی نیست  در همه موارد اشتراک کننده و یا موضوعات مورد بحث همه ای اشتراک کننده ها به باب دندان و خط کشی های ما نباشند و با زخمهای موجود تازه اګر در موارد از چوکاتهای مثبت و اهداف خیر دعوت کننده  ها هم خارج شوند قابل فهم است! این نشستها نباید به عقده ګشایی های فردی و تلاش ناروا برای حلب توجه استخبارات اجنبی و فند بګیری و صدور حاکمیت های فراشوتی مبدل شوند و تجارب ناکام ګذشته، کما کان تکرار شوند! 

بلی با این فهم و این هدف خیر،  از نشستهای مذکور باید استقبال کرد و باور داشت که سخن حق به کرسی خواهد نشست و به راه و تدبیر نادرست، نه ګفته خواهد شد و باید نه ګفته شود! 

ما منطق سخن حق را ارایه میکنیم ولی در صدد تحمیل حق و سفید خود بر دیګران  نیستیم! 

این مسأله  ابعاد مختلف دارد، ولی  من چند جنبهٔ انتخابی آنرا موشګافی میکنم و با شما در میان میګذارم. 

در بحث کنفرانسهای بین الافغانی و جهانی طرح حضور و عدم حضور نماینده های واقعی و مشروع ملت درین کنفرانسها، و به این بنیاد قبول و رد این کنفرانسها، یک موقف، روش و تأکید بی جاء ، غیر ضروری و اضافی است! 

کی مشروع و کی نمایندهٔ مشروع ملت است که دریک کنفرانس خود خواسته ای به نام افغانستان اشتراک کند و کی نه کند، یک بحث است که برای آن قواعد و نورمهای از قبل و نورمال متداول جهانی و منطقوی وجود ندارند و داشته نمی تواند! درین بخش در موارد زیاد سؤالات  بحث برانګیز و دارای یک جواب قطعی نیست و بوده نمی تواند! 

لذا تمرکز بیشتر براین جانب  و قبول و عدم قبول را به آن منوط ساختن علی الاقل، ضیاع وقت و بی نتیجه است. 

کی مشروع وکی مشروع نیست و کی از نام افغانستان ګپ بزند و یا نمی زند ، کی به نام زنان و دختران و کي از نام جمهوریت و کي از نام من و شما کپ بزند، در حالکیه چنین انتخاب صورت نه ګرفته، جطور ممکن است؟ آیا کسیکه در منع و ایجاد محدودیت های جهانی برای بخش از سپورتهای قهرمانانه افغان موانع ایجاد کند( خانم کوفی) حق دارد به نام زنان افغان در کنفرانسهلی افغانی نمایندکی و بحث کند؟ مسلم که هیچ خانم و افغان ایشان را برای چنین نمایندګی انتخاب نه کرده و بحث بحث انتخاب هم نیست! ً

بلی کی  مشروع و باز مشروع متداول و کی نیست، مباحث لا یتنهایی هم به نظر میخورند. 

مشروعیت متداول چیست و چه میکانیزم  برای آن وجود دارد، و اشتراک در یک کنفرانس شخصی میتواند اصلاً مطرح شود؟ مګر این نشیت تقسیم قدرت است؟ به یقین نه و مرجع تقسیم قدرت و مرجع آن ملت افغان است، تا مراجع استخباراتی اجنبی و همسایه ها ( پاکستان و ایران و …). 

بحران ما و راههای حل قابل بحث و در حالت ما ضرورت به اجماع ممکن سیاسی مقدماتی و تدویر نشستهای مشابه و دوامدار و زمینه ساز از جانب سازمان ملل متحد و سایر نهادهای خیر جهانی دارد! اما نقس اساسی ګردانندګی آن باید و بایددافغانی باشد! و این یک پروسه است! 

لذا کنفرانس پنجم ویانا کنفرانس شخصی عدهٔ از افغانان بود که با پشتیبانی مراجع معین از خارجی افراد و سازمانهای که با ایشان راحت احساس میکردند، دعوت شده بود و اجراء شد. 

از جانب دیګر دقیقاً عدهٔ میخواستند که در آن اشتراک کنند که دعوت نه شده بودند و این یک تصمیم و کار کاملاً شخصی بود و هست. عدم شرکت تعداد زیاد درین کنفرانس قابل فهم هم است! هیچ کس، کسی دیګر را به دعوت و عدم دعوت مکلف نمی سازد! 

اګر عدهٔ  از افغانان و لو برای تلافی ګناهان ګذشته ای خویش، تلاش به خرچ میدهند تا ممد رهایی افغانستان از بحران موجود شوند، چنین تلاش قابل احترام است و ضرور به نکوهش و سرزنش ندارد!  

کسانیکه درین عرصه تلاش و لو ناکام هم داشته باشند، محض جدو جهد به نیت ( نیت امر داخلی و مکنون است!)، کار قابل ستایش است! و ما درآن مشکل خاص نمی بینم. 

بلی عدهٔ نشسته و بر ما هم بحث دارند! ما از خود دهن و موقف داریم و به تفاهم معقول آماده ایم! 

اما اشتراک کننده های این و یا کنفرانسهای  بعدی بدانند که دیګر معامله در غیاب ملت و تکرار بن جدید،  نه راه حل بود و نه هم است و نه هم قابل قبول. 

جا نشین طالب چند متخلف و بی کفایت  و یا یتیم و یسر نشسته در عیش ( ګیمباز و کمپیوتر باز ) و یا در خارج هم نیست! 

جانشین طالب و یا هر استبداد دیګر، ملت  افغان و ساختار سیاسی ای  توافق شدهٔ، است که درآن یک شهروند و یک رأی را بکار برده بتواند، به تدریج و به سرعت ممکن غیر مضر، با یک دور ګذار کوتاه، حاکمیت صرف و صرف مسلکی با پشتیباني سیاسی شورایعالی نجات، راه را برای ملت سالار ی مستمر و روی کار کردن سیستم سیاسی مستقر مانند سایر جوامع مستقر بشری، آماده کند و این ممکن هست! 

اګر درین نشست ها عدهٔ برنامه های ناکام و تجربه شدهٔ ، ناکام ګذشته تحمیل شدن بخواهند  و یا تلاش ملت را فریب دادن داشته باشند،  از همان آغاز تلاش ناکام است و جهان نباید فریب بخورد!  اګر اشتباهات ګذشته تکرار شوند،  همان منفی خواهد بود که بود و هست! 

اګر کسې با برنامه ای دیګر، تحمیلی و غیر موجه ، با نیرنګ و چالاکی تلاش فریب داشته باشد، مطمیناً بداند که فهم سیاسی ملت و تا حدی جهان هم، بلند است و دیکر نه فریب جهان و نه فریب چند مکار سیاسی را خواهند خورد! 

برماست بر اصول معقول متفق و اجماع پیدا کرد و درین میان برای قبول هر منطق سلیم و تجربه شده ای مثبت، باز بود! 

ملت باید در صورت انتخاب فرصت انتخاب مجدد در هر چهار یا پنج سال را باید داشته باشد! 

بشریت دیګر وسیلهٔ برای چنین روش و برخورد ندارد

فرصتها را نباید به هدر داد و در چوکات ارزشهای اصیل اسلامی به انتخاب ملت مجاهد و مسلمان، مانند اساس کار ادای رسالت بس مهم کرد و امانت دولتداری را به سیستم ملت سالار متداول تنظیم کرد و این ممکن هست! 

و علی الله توکلنا و الیه المصیر 

داکتر ص سعیدی 

۱۹/۲/۲۰۲۴ 

۰۰۴۴۷۸۸۶۴۷۴۶۳۸