آرشیف

حرف «جوبایدن» حرف دقیق و استوار بر شناخت و مطالعات عینی او از روند ملت‌سازی در افغانستان است، اینکه سیاسیون ما در حد شعار می‌خواهند از یک واقعیت عینی انکار کنند و طفره بروند، مسئله‌ی جداست، اما واقعیت موضوع همین است که جوبایدن گفته است. ملت شدن از خود مولفه‌های واضح و مشخص دارد که متاسفانه ما تاهنوز نه تنها اینکه در راستای اجرایی شدن آن شاخص‌ها هیچ اقدامی نکرده ایم، بلکه حتا به یک مولفه آن هم توافق دیدگاه نداریم.
در افغانستان عناصر ضد وحدت همیشه از بالا به پایین به گونه عمودی اعمال شده و امروز به قوت خود رسیده است. تفکر ناسیونالیستی بر محور قومیت، زبان، مذهب و سمت همیشه برای کرسی‌نشینان زعامت افغانستان یک اصل مهم تلقی شده است. سهم‌خواهی و سهم‌دهی چوکی‌های دولتی بر اساس قومیت، دادخواهی‌ها بر محور قوم و مذهب، تطبیق عدالت بر مبنای منافع قوم، بازسازی بر اساس موقعیت قومی، عقده گشایی‌های حکومتی بر اساس قوم، امتیازدهی بر عناصر ضد همگرایی و وحدت ملی، کمپاین‌های انتخاباتی بر اساس نفوس قومی، علاقه‌مندی و نفرت بر اساس قومیت، شریک شدن به مرگ و زندگی بر اساس قومیت و همینطور به صدها مورد دیگر که همه و همه بر پایه قوم، زبان، مذهب و سمت و سو صورت می‌گیرد. پس چگونه و بر چه مبنای می‌شود سخنان جوبایدن را رد کرد؟!
شاید کسی پیدا شود و در جواب جوبایدن بگوید که «او بچه خر ما هزار سال ملت بودیم، ملت هستیم و ملت خواهیم ماند»، اما واقعیت این است که با چیغ زدن‌ها نمیشه فاصله‌سازی‌های عمدی گذشته و حال را از میان هویت‌های قومی برداشت و یک شبه در بین این ملت از هم پاشیده تخم محبت کاشت.
در یک کلام؛ من زمانی می‌توانم به روند دولت-ملت‌سازی به مفهوم واقعی کلمه باورمند شوم که دیگر به جای اعمال عمودی تبعیض، تعصب، شاهد تطبیق عادلانه مفاد قانون برای تغییر زندگی و نجات ملتم به گونه یک‌سان باشم.
اما از سوی دیگر آنچه که مربوط مردم می شود اینست که مردم باید بدانند که موادخام و یا همان شیرازه شکل‌گیری روند ملت‌سازی در افغانستان رسیدن به یک احساس مشترک نسبت به یکدیگر است و برای رسیدن به آن باید بطور جدی«تحمل تفاوت‌ها» را در خود تمرین کنند. این در حالی است که داشتن «حسن نیت» و «حساس مشترک» از سالهای زیادی تنها به یک رویا میماند تا یک واقعیت عینی و ملموس.
به قول دکتر نسیم جعفری ما هنوز یک ملتی هستیم که برای دیگران گریه و به مرگ هموطنان خود شادمانی می‌کنیم.
 
با حرمت
راغب
21/11/1398