آرشیف

همزمان با نزدیک شدن عاشورا، عزاداران محرم در کابل و ولایت‌های کشور نگران تأمین امنیت این مراسم مذهبی هستند. آنان می‌گویند که مراسم امسال زیر سایه‌ ترس و بیم برگزار می‌شود. شهروندان هراس دارند که نتوانند مراسم عزاداری را در فضای مصون و بیرون از سیطره ترس و رعب تجلیل کنند. این نگرانی‌ها در حالی افزایش یافته که طالبان از تأمین امنیت تکیه‌خانه‌ها و مساجد اهل تشییع در ماه محرم عاجزاند. از همین‌رو، مسوولیت امنیت تکیه‌خانه‌ها میان طالبان و عزاداران محرم تقسیم شده است.

استاد مظفر، رییس دفتر یکی از مراجع تقلید شیعیان کشور در صحبت با روزنامه ۸صبح، از همکاری مردم با مسوولان طالبان خبر می‌دهد. او می‌گوید: «در اظهارات مسوولان هم آمده است که آنان به تنهایی قادر به تأمین امنیت نیستند، کما این که ملت هم به تنهایی قادر به تأمین امنیت نیست.» او ابراز امیدواری می‌کند که با همکاری دو طرف امنیت عزاداری محرم به خوبی تأمین شود. آقای مظفر می‌افزاید: «در جلسات متعددی که با مسوولان امنیتی گرفته شده، امنیت دروازه‌ها و داخل مسجدها و تکیه‌خانه‌ها به دوش خود مردم است و امنیت بیرون و اطراف تکیه‌خانه‌ها را آنان {طالبان} تأمین می‌کنند و به مردم اطمنیان داده‌اند.»

از سوی دیگر محمدحسین فیاض، عالم دین و پژوهش‌گر، در صحبت با روزنامه ۸صبح تأکید می‌کند که مردم با دست‌ خالی و بدون سلاح قادر به تأمین امنیت مراسم عزاداری نیستند. او می‌گوید، در صورتی که طالبان از مردم می‌خواهند خودشان تأمین امنیت مراسم را بر عهده بگیرند، نیاز است برای نگهبانان تکیه‌خانه‌ها و حسینیه‌ها سلاح توزیع کنند.

آقای فیاض در عین حال تصریح می‌کند که حواله تأمین امنیت مسجدها و تکیه‌خانه‌ها به مردم یک نوع «دهن‌کجی طالبان و به تمسخر گرفتن» مردم است. او می‌افزاید: «طالبان باید با جدیت و قاطعیت امنیت مراسم محرم را بگیرند. هر اتفاقی که متوجه عزاداران شود، طالبان پاسخ‌گو خواهند بود. اگر امنیت را تأمین نکنند، خودشان زیر سوال قرار می‌گیرند و نشان می‌دهد که از مسوولیت‌شان شانه ‌خالی کرده‌اند.»

با این حال عزاداران محرم نسبت به اوضاع امنیتی و حملات احتمالی بر عزاداران ابراز نگرانی می‌کنند. شماری از این عزاداران در صحبت با روزنامه ۸صبح می‌گویند، مردم به تنهایی توانایی تأمین امنیت را ندارند. به گفته آنان، تأمین امنیت تنها تفنگ به دست گرفتن نیست و نیاز به منابع «اطلاعاتی و استخباراتی» دارد که چنین ظرفیتی در میان مردم نیست. این عزاداران می‌افزایند که با توجه به تشدید فعالیت‌های گروه‌های تکفیری در کشور، به‌ویژه گروه داعش، طالبان نباید بار مسوولیت امنیتی را به دوش مردم بگذارند، بلکه در هماهنگی و همکاری با مردم مکلفیت‌های‌شان را به درستی انجام بدهند.

رضا حسینی، یکی از باشنده‌گان کابل می‌گوید که عزاداران محرم در سال‌های قبل با وجود تهدیدهای امنیتی هیجان و علاقه فراوانی به برگزاری مراسم محرم داشتند، اما امسال به شدت نگران هستند. او می‌گوید: «می‌ترسیم که خدای ناخواسته یک کربلای دیگری اتفاق بیفتد. بسیار می‌ترسیم، چون هیچ چیزی سر جایش نیست.»

فاطمه اکبری (مستعار) یکی از باشنده‌گان بلخ می‌گوید، با تسلط طالبان بر کشور حمله‌های مرگبار بر مواضع شیعیان افزایش یافته و برگزاری مراسم محرم و عاشورا از نگرانی‌های جدی او به شمار می‌رود. او می‌افزاید: «مسجدها، ایستگاه‌های موترها و حتا فلانکوچ‌های حامل مردم هزاره و شیعه مورد حمله بمب‌گذاری قرارگرفته‌اند. بعضی دوستان ما در این حمله‌ها شهید شدند و شماری از آن‌ها هم‌اکنون در شفاخانه‌ها بستری می‌باشند.» خانم اکبری خاطرنشان می‌سازد، به رغم تشدید حملات، هنوز هم مردم با اشتیاق به سراغ برگزاری باشکوه‌تر این مراسم مذهبی می‌روند و متکی به تدابیر خود می‌باشند. چون به گفته او، هیچ اعتمادی بالای طالبان نیست که بتوانند امنیت مراسم را صادقانه تأمین کنند.

رضا دانش، دیگر باشنده‌ شهر مزارشریف، تأمین امنیت مراسم عزاداری محرم را چالش جدی می‌داند. به گفته او، در ۲۰ ‌سال گذشته تأمین امنیت مراسم مذهبی از چالش‌های جدی نیروهای امنیتی حکومت پیشین بوده است. او ابراز امیدواری می‌کند که طالبان در همکاری و هماهنگی با مردم بتوانند فضای مصونی را برای برگزاری مراسم عاشورا فراهم بسازند.

سایه ترس و بیم در حالی بر فضای روحی و روانی مردم حاکم شده است که دو روز قبل طالبان باشنده‌گان شیعه‌مذهب ولایت غزنی را از برگزاری مراسم عزاداری محرم در جاده‌ها منع کرده‌ و تأمین امنیت این مراسم را نیز برعهده مردم گذاشته‌اند. شماری از نماینده‌گان اهل تشیع در غزنی، در نشستی با طالبان محلی، نگرانی‌های امنیتی‌شان را در جریان روزهای عزاداری محرم شریک کرده‌اند.

منابع به نقل از فرمانده امنیه طالبان برای غزنی به روزنامه ۸صبح می‌گویند که طالبان محلی، به شیعیان این ولایت دستور داده‌اند که در جریان این روزها خودشان امنیت مساجد‌شان را تأمین کنند و هم‌چنان کسی حق بیرون شدن در جاده‌ها را نیز ندارد.

طالبان در حالی مردم را مسوول تأمین امنیت مراسم مذهبی‌شان دانسته‌اند که پیش از این چندین حمله مرگبار علیه نمازگزاران شیعه در ولایت‌های مختلف کشور صورت گرفته است. در ماه‌های نخست سلطه طالبان بر افغانستان در حمله بر نمازگزاران و مواضع شیعیان در ولایت‌های کابل، کندز، بلخ و قندهار ده‌ها تن کشته و صدها تن زخمی شده‌اند. مسوولیت اکثریت این حملات را گروه داعش بر عهده گرفته است. این گروه در روزهای آغازین سلطه طالبان بر کشور، حمله مرگباری در میدان هوایی کابل راه‌اندازی کرد که در آن بیش از ۲۰۰ تن کشته و زخمی شدند. حال باتوجه به تشدید حمله‌های داعش بر مکان‌های مذهبی شیعیان در افغانستان، مردم نگران‌اند که امسال در جریان برگزاری مراسم محرم حادثه خونین دیگری رخ ندهد.