آرشیف

:عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: مَنْ قَامَ رَمَضَانَ إِيمَانًا وَاحْتِسَابًا غُفِرَ لَهُ مَا تَقَدَّمَ مِنْ ذَنْبِهِ رواه البخاري (37)، ومسلم

کسیکه درماه رمضان از روی ایمان داری وآرزوی ثواب به نماز استاد شود گناهان آن بخشیده میشود..

اصل در تراویح: نماز تراویح همان قیام اللیل است که پیامبر بدون مشخص ساختن تعداد رکعات برای صحابه رهنما ئی کرد.وهیچ نام از تراویح برده نشده لفظ نام این نماز أصلا قیام اللیل بوده بعدا تراویح شد.

اولین حدیث مشروعیت نماز  تراویح یا قیام اللیل:

فعن عَائِشَةَ – رضي الله عنها – : ((أَنَّ رَسُولَ اللهِ صلى الله عليه وسلم خَرَجَ لَيْلَةً مِنْ جَوْفِ اللَّيْلِ ، فَصَلَّى فِي الْمَسْجِدِ ، وَصَلَّى رِجَالٌ بِصَلاَتِهِ ، فَأَصْبَحَ النَّاسُ فَتَحَدَّثُوا ، فَاجْتَمَعَ أَكْثَرُ مِنْهُمْ ، فَصَلَّوْا مَعَهُ ، فَأَصْبَحَ النَّاسُ فَتَحَدَّثُوا ، فَكَثُرَ أَهْلُ الْمَسْجِدِ مِنَ اللَّيْلَةِ الثَّالِثَةِ ، فَخَرَجَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم فَصَلَّى ، فَصَلَّوْا بِصَلاَتِهِ ، فَلَمَّا كَانَتِ اللَّيْلَةُ الرَّابِعَةُ عَجَزَ الْمَسْجِدُ عَنْ أَهْلِهِ ، حَتَّى خَرَجَ لِصَلاَةِ الصُّبْحِ ، فَلَمَّا قَضَى الْفَجْرَ أَقْبَلَ عَلَى النَّاسِ ، فَتَشَهَّدَ ثُمَّ قَالَ : « أَمَّا بَعْدُ ، فَإِنَّهُ لَمْ يَخْفَ عَلَىَّ مَكَانُكُمْ ، وَلَكِنِّي خَشِيتُ أَنْ تُفْتَرَضَ عَلَيْكُمْ فَتَعْجِزُوا عَنْهَا » . فَتُوُفِّيَ رَسُولُ اللهِ صلى الله عليه وسلم وَالأَمْرُ عَلَى ذَلِكَ))(رواه البخاري رقم الحديث (1908) ، ومسلم وَهُوَ التَّرَاوِيحُ رقم (1819) وزاد.

عائشه رض روایت کرده که پیامبر اسلام در نیمه های شب بیرون شد ودر مسجد نماز خواند صحابه هم به آن اقتدا کردند فقط سه شب پیهم این کار تکرار شد ودر شب چهارم بیرون نشد ولی وقتیکه نماز صبح را ادا کرد به صحابه گفت : به این دلیل این نماز را به جماعت نخواندم که فکر کنید این نماز فرض است وشما از ادای آن عاجز باشید.

آنچه از مفهوم حدیث فهمیده میشود:

• این نماز بنام قیام للیل نفل واضافی خوانده میشده.
• این نماز وقت مشخص نداشته برایش آذان داده نشده.
• این نماز چند شب محدود ادا شده نه در طول رمضان.
• این نماز اجباری نیست اختیاری است چون پیامبر ص فرمود ترک کردم تا شما بنام فرض ازادای آن عاجز نشوید.
• در این نماز رکعات معین تا کید نشده لذا انتخاب تعداد رکعات به انتخاب نماز گزار است هرچه توان دارد بخواند..
• در روایات دیگر آمده که پیامبر اسلام همرا هبا صحابه شب های تاق دهه اخیر را قیام اللیل کرده.
• اینکه ادای این نماز به جماعت با حدیث فعلی صورت گرفت ولی ترک جماعت آن با حدیث قولی پیامبر ص که ترک جماعت بخاطر این است که فکر نکنید این نماز فرض است. لذا ادای قیام اللیل بدون جماعت بوده در زمان خلافت ابوبکر صدیق هم همینگونه بوده ..بعد عمر فاروق بامر کرد تراویح به جماعت خوانده شود آن هم بیست رکعت وگفت دعت حسنه است.

گذشت زمان وتغییرات تراویح.

• تراویح در عهد رسول کریم قیام اللیل نام داشت. هفت مورد فوق را بخوانید.
• در عهد خلافت ابوبکر صدیق رض هم به اساس همان هدایت پیامبر ص تراویح به جماعت ادا نشد .مسلمانان تنها ودر خانه ها طبق أراده خود ادا میکردند.
• در عهد خلافت عمر فارق: روایت است که عمر فاروق دید صحابه وتا بعین به اشکال مختلف این نماز را ادا میکنند امر کرد همه یکجا به امامت ابی ابن کعب بیست رکعت ادا کنند. وگفت این بدعت حسنه خوب است.
• حالا حنفی ها وحنبلی ها بیست روکعت میخوانند (  در أفغانستان در شهر ها یرقه ودر قریه ها به خیز که غالبا فهمیده نمیشود ملا چه خواند..
• سائر مذاهب أهل سنت هشت تا سی وشش رکعت میخوانند .
• أهل تشیع هیچ تراویح نمیخوانند .میگویند قیام اللی هست نه تراویح هرکس واختیارش.
• تراویح عصر حاضر از لحاظ کمیت وکیفیت با تراویح عصر پیامبر ص شباهت ندارد..تراویح در عصر حاضر سنت ونفل نیست عملا رئیس فرض هاست همانطوری که پیامبر اسلام فر موده بود مبادا فکر کنید که فرض است وبجماعت خوانده میشود.. درین زمانه مسلمانان  همه نماز های جماعت را ترک میکنید اما وقتی در رمضان آذان خفتین را بشنوند  یک بوت بپای ویکی در دست میدودند که تراویح رفت.
• ختم در تراویح : ختم قر آن وتلاوت مکرر آن در رمضان سنت است از تنبلی وبیسوادی صد ها نفر پشت یک امام قاری یا حافظ استاد میشوند سی جزء قرآن را بنام ختم گوش میکند اما معنی سه کلیمه را نمی فهمد وآخر خوشحال وسر شار است ومیگوید خدا قبول کند قرآن را ختم کرده ام .چه ختمی؟ تلاوت خیز بدون درک معنی ومفهوم.الله بالله گردن ملا.
• دلا ئل این همه اختلاف: چرا ابوبکر صدیق تراویح را به جماعت نخواند؟ طبق هدایت پیامبر اسلام عملکرد ویا دلیل مفیتان را بپذیریم که  گفتند حضرت ابوبکر صدیق بخاطر اینکه مصروف جنگ با مرتدین وما نعین زکوة بود فرصت نیافت تراویح را به جماعت  ادا کند یعنی در طول دورۀ خلافتش برای انجام سنت ها وقت نداشت .تنها فرض هارا از طریق جنگ بجا میآورده .اگر این دلیل صحی پنداشته شود افغانها برای همیش از نماز تراویح آن هم به جماعت معاف اند.

10 به جواب این سوال که پیامبر اسلام گفت دیگر به جماعت نمیخوانیم تا مبادا فکر شود که این نماز فغرض است .

گفتند بعد از رحلت پیامبر ص اگر سنت ها به جماعت خوانده شود کسی فکر نمکیند که فرض است چون وحی قطع شده همه میدانند تراویح فرض نیست..بلی پیامبر اسلام ص بخاطر رهنمائی به جماعت خواند وبعد گفت دیگر به جماعت نمیخوانیم تا فکر نشود این نماز فرض است چون جماعت مخصوص نماز های فرض است نه سنت….ولی تصریح پیامبر اسلام را کنار گذاشتند وتقریر خودرا یک حکم فقهی ساختند.

در نتیجه.هرکس هشت رکعت میخواند یا 13 ویا بیست رکعت یا سی وشش  ویا با جماعت مشکل ندارد اما اصل در ادای تراویح یا قیام اللیل خواندن نماز در دل شب تنها ودر خانه است.

در مورد چگونگی ادای نماز تراویح وتعداد رکعات آن بین علماء وپیروان .مذاهب اختلاف است.دلیل آنرا در پست قبلی نوشتم که چهره دین اسلام به مرور زمان تعویض شده هرحاکم ومفتی با کشیدن رنگ تازه بر تابلوی اسلام سیمای اصلی آنرا تغییر دادند.باز هم عرض میکنم هرکس به اصوا اسلام مانند توحید ورسالت ومیعاد عقیده دارد و فروعات را به هرنحو که ادا میکند مزاحمش نشوید وعیب جوی نکنید.چون نظری واحدی درین زمینه وجود ندارد. والله ولی التوفیق.