آرشیف

2015-1-14

عبد الصمد صائب

سستم دریــــــای هـــریــــرود:

 

در یای هریرود یکی از دریا های مهم افغانستان است در حوزه غرب باعث دوام فعالیت های زراعتی واستقرار نفوس در حوزه هرات شده است حوزه آبگیردریای هریرود معادل (39300) کیلومتر مربع وطول آن (850) کیلو متر می با شد دریای هریرود از نقاط مرتفع لعل وسر جنگل از دره های )خوک کشته ( منبع گرفته این سلسله جبال که از ارتفاعات 3900 و4000 متر می باشد اصلآ ساحه آب بخش هریرود وبند امیر بوده ولایت غور را از بامیان جدا ساخته معاونین اولی هریرود عبارت اند از دریای لعل وسرجنگل که هردوی آن در حصه دولت یار باهم یکجا شده به استقامت غرب. از قلب شهر چغچران شمال منار تاریخی ) جام (کمنج دره تخت .چشت واوبی جریان می یابد .فاصله سر چشمه هریرود الی اوبی 300 کیلومتر است در طول این مصافه معاونین هریرود بصورت دریاچه های کوچک بان وصل میگردد بعد از فاصله 34 کیلومتر به استقامت غرب اوبی در نزدیکی ماروه در یای دیگری بنام تگاب اوشلان به آن وصل میشود که از نشیبی های سیا کوه منبع میگیرد وبعد از انیکه دهکده های شهرک وحصار را می پیماید در مجاورت ماروه به هریرود میریزد این دریا چه در حدود((260 کیلومتر طول داشته که با هریرود بطور موازی جریان داردهریرود بعد از اتصال به دریای تکاب اوشلان در ماروه به استقامت پشتون زرغون وشهر هرات به جریان خود ادامه داده از جنوب شهر هرات میگذرد .درساحه شرقی هرات دریای کرخ که از جمله معاونین ساحل راست آن می باشد با آن یکجا میشود در یای کرخ از نشیبی های سفید کوه با الخصوص از نشیبی های جنوب بند سبزک منبع گرفته طول دریای کرخ در حدود 95 کیلومتر بوده .هریرود از جمله دریاهای مهم حوزه غرب کشور است که بین سلسله سفید کوه وسیاه کوه از شرق به ا ستقامت غرب جریان داشته از منبع الی دهکده های کوهستانی تقریبآ (560) کیلومتر فاصله را موازی با سلسله سفید کوه وسیاه کوه می پیماید در ین ناحیه خط السیر آن موازی با شکستگی های جیو لوجیکی هریرود توآم بوده واز دهکده های کوهستانی به بعد استقامت شمال را اختیار کرده و(95) کیلومتر فاصله را به همین ترتیب الی دهنه ذوالفقار طی میکند واز دهنه ذوا لفقار به بعد خاک کشور مارا ترک نموده سرحد مشترک ایران وترکمنستان را الی سرخس تشکیل میدهد بعد از ناحیه سرخس اولا استقامت شمال را اختیار کرده بعد از آن قدری جانب شمال غرب انحراف نموده در ریگستان های تر کمنستان جذب میگردد.هریرود علاوه بر ارزش اقتصادی وزراعتی .ماهیت بزرک سیاسی را نیز دارا است زیرا از شمال اسلام قلعه الی دهنه ذولفقار سرحد سیاسی را بین افغانستان وایران تشکیل میدهد.
هریرود از منبع اصلی آن الی محله اوبی در سرزمین ها ی کاملآ کوهستانی جریان دارد دراین ساحه نشیبی های دره هریرود قسمآ برای زرع جبوبات مساعد بوده وقسمآ بحیث چراگاه از آن استفاده بعمل می آید بعد از روستاهای اوبی بخصوص از ناحیه ماروه به بعد جای که آب تگاب اوشلان با هریرود یکجا میشود دره هریرود وسیع گردیده از آب آن بیشتر غرض آبیاری استفاده می شود وهمین ساحه است که وادی اصلی هرات را معرفی میکند وضع زراعت در این ناحیه قناعت بخش بوده وبا اعمار کانال ها وبند های آبگردان شهر هرات ونواحی شرق آن مناطق خیلی سرسبز وشاداب است.

با احترام
(صائب)