آرشیف

روشهای به خاطر سپردن لغتهای یک زبان خارجی می تواند یکی از بخشهای خسته کننده در فراگیری زبان باشد. خوشبختانه روشهای مختلفی برای سرعت بخشیدن و نیز لذت بخش کردن آن وجود دارد که در ادامه به آن می پردازیم:

1. دیکشنری یا فرهنگ لغت خوب. 
یک دیکشنری خوب میتواند شما را به آموزش لغات جدید بطور آسان کمک کند. دیکشنری های خوب برای هر لغت تعریف آورده اند که این خود کمک کننده ای شماست، نمونه ای از آن دیکشنری ها، دیکشنری سویه بالایی آکسفورد 75000 لغاتی و دیکشنر سویه بالایی کمبریج را میتوان خطاب کرد.

2. دفتر لغت 
سعی کنید حتماً یک دفتر لغت مناسب تهیه کنید و هر موقع که به لغت جدیدی برخوردید آن را در دفترتان یادداشت کنید. فقط به نوشتن لغت و معنی آن اکتفا نکنید. بعضی از مواردی که می‌توانید در دفترتان ثبت کنید عبارتند از: توضیح انگلیسی معنی لغت، مترادف ها، متضادها، تصاویر، جملات نمونه (به انگلیسی)، علائم فونتیک، نوع کلمه (اسم، فعل و …)، نکات گرامری (قابل شمارش، غیرقابل شمارش و …)، کلمات هم خانواده و مرتبط و …. کارهای جالبتری هم می توانید انجام دهید: مثلاً می‌توانید خودتان با لغت جدید یک جمله بسازید و یادداشت کنید. و یا صفحاتی را به موضوعات خاصی اختصاص دهید؛ مثلاً حیوانات، رنگها و شکلها، پول، مسافرت، غذاها و میوه ها… وغیره.

3. نوشتن لغات جدید:
شروع به نوشتن لغات کنیدکه برای شما کاملا جدید است بعدا ببینید که به دکشنری چه معنی ای را افاده میکنند و معنی آنرا در کتابچه خود بنویسید. ممکن برای آن لغت جدید که شما در جستجوی آن به دیکشنری هستید دارایی چندین مترادف و یا هم چندین معنی باشد. پس بدقت معنی لازمه را از دیکشنری پیدا کرده و به لیست ترتیب شده ی کتابچه لغات تان اضافه کنید.

4. وقتیکه دیکشنری استفاده میکنید، متوجه باشید؛
– خواندن متن، تعریف و یا لغات پیدا شده را اولتر از مراحل دیگر تا پایان شرح آن بخوانید و بعد متن، تعریف و یا لغت مطلوب را بگیرید.
– بعضی از دکشنری ها بشما مثال از طرز استفاده لغات را میدهند که چطور میتوانید لغات جدید را به جملات استفاده کنید. یاد تان باشد که مثال های داده شده را حتما بخوانید برای اینکه آن مثال ها بشما کمک میکند که چطور بتوانید لغت جدید را استعمال کنید. 
– همچنان، متوجه باشید برای اینکه اکثر لغات دارایی اضافه تر از یک معنی میباشند. حین لغت میتواند معنی مختلف در جمله ای دیگر افاده کند! دیکشنری برای شما لیست تشریحات و تعریف های مختلف هر لغات را ترتیب کرده است. وقتیکه در جستجوی لغات هستید، مطمین شوید که تعریف را از دیکشنری دریافت نموده اید در قالب جمله و یا پراگراف تان مفهموم کلی را ارایه میکند.

5. تمرین
وقتیکه شما فکر میکنید که معنی یک لغت را بکلی میدانید، پس جمله ای را بخاطر کاربردن همان لغت بسازید. بعدا توصیه ای شخصیکه مهارت کامل به زبان انگلیسی داشته باشد، بگیرید. در حقیقت استفاده از این روش بشما در صورت داشتن اشتباهی کمک میکند. میشه از یک استاد و یا یکی از رفیق هایتان کمک بگیرید. با سروکار شدن شبکه های مخابراتی در افغانستان، این روش را برای ما زیاد تر آسان ساخته است، میشه از طریق تلیفون با استادان زبان انگلیسی برای رفع اشتباهات و مشکلات استفاده گردد.

6. کتاب های آموزش حفظ لغت
بعضی این کتاب ها مشکل و بعضی دیگری شان آسان طراحی شده اند، با استفاده از تمرین ها و مشخصات نهفته ای این کتاب ها نیز میتوان به رشد مهارت های انگلیسی خویش پرداخت.

7. مطالعه مجله ها، نشریه ها، ماهنامه ها، و روزنامه های دو زبانه
مطالعه مجله ها، نشریه ها، ماهنامه ها، و روزنامه های دو زبانه هم میتواند برای رشد مهارت های یادگیری لغات زبان انگلیسی کمک کند، مانند مجله های آیساف که به سه زبان نوشته شده است. این نشریه های دوزبانه برای ما کمک میکند تا طرز استفاده لغات مخصوص انگلیسی را با لغت،جمله و پراگراف فارسی یاد بگیریم.

8. ویدیو های آموزشی میستر دنکن
البته ویدیو کلیپ های آموزش انگلیسی استاد مشهور بریتانیایی بنام میستر دنکن هم میتواند برای روش حفظ لغات انگلیسی و طرز تلفظ آنها کمک کند.

9. آموزش از طریق کمپیوتر
هرگاه به کمپیوتر دسترسی دارید، روش بسیار ساده و عالی برای حفظ لغات همراه با تلفظ و طرز استفاده لغات که مثالا واضح شده است، در نسخه ویرایش سوم ادوانسد لرنر کامبریج دیکشنری استفاده کنند. (خوبی دیگری این دیکشنری تلفظ لغات به دو لحجه مهم و مشهور انگلیسی است که عبارت از لحجه بریتیش و لحجه امریکن است).

10. تصویر سازی ذهنی:
در این روش شما یک لغت انگلیسی را با یک لغت فارسی که تلفظ و یا املای مشابهی دارد، به نحوی مرتبط می کنید که تانگ: به معنی زبان))tongue الزاما از لحاظ معنایی با هم ارتباطی ندارند. بعنوان مثال اگر شما برای اولین بار به لغت برخوردید، متوجه میشوید که تلفظ آن شبیه تانک زبان فارسی یا دری است. بنابراین میتوانید در ذهنتان مجسم کنید که بجای زبان، یک تانگ از دهان کسی در حال خارج شدن است!
مثال دوم: به معنی شجاع بر میخورید. در این حال میتوانید در ذهن خود کلمه valorous را چنین فرض کنید که در کنار دریا ایستاده اید و مشغول تماشای وال ها هستید. والها یکی یکی به سطح آب می آیند ولی به محض اینکه شما را میبینند می ترسند و فرار میکنند، تا اینکه یک وال روس (یک وال از کشور روسیه) به سطح آب می آید و بجای اینکه از شما بترسید و فرار کند، به سمت شما می آید. شما با خود می گویید: وال روس، شجاع است!
این تکنیک به شما کمک میکند تا هرچه بهتر معانی لغات را بخاطر بسپارید. همچنین گفته می شود که هر چقدر تصویر ساخته شده عجیب تر باشد، به خاطر آوردن آن هم آسانتر خواهد بود.

11. تکرار، تکرار و تکرار!
مطالعات نشان می‌دهند که احتمال فراگیری لغاتیکه بیش از 8 بار به هنگام مطالعه متن های مختلف دیده می‌شوند، بسیار بیشتر از لغاتی است که کمتر تکرار شده‌ اند. همچنان زبان‌شناسان به اتفاق معتقدند که تکرار لغات با صدای بلند بهتر از، از یاد کردن آنها کمک زیادی می‌کند. بنابراین گاهی همین تکرار کردن ساده حافظه شما را برای بخاطر سپردن لغات دشوار یاری می‌کند. در ضمن توصیه می‌شود که جمله کاملی را که لغت مورد نظر را در خود دارد، از یاد کنید و یا چند بار با صدای بلند تکرار نمایید.

12. مطالعه آزاد:
شما می‌توانید دایره لغات خود را با مطالعه آزاد افزایش دهید، اگر چه بسیاری از زبان‌شناسان ادعا می‌کنند که در ابتدا باید بین 3000 تا 5000 لغت و هم خانواده‌های آنها را فرا بگیریم تا این توانایی را پیدا کنیم که معنی دقیق لغات را با توجه به متن آن پیدا کنیم. پس تا آنجا که می‌توانید وقت آزاد خود را برای مطالعه متن‌های انگلیسی (داستانهای کوتاه، اخبار و مقالات و …) اختصاص دهید. وقتی به لغت جدیدی بر می‌خورید، ابتدا سعی کنید معنی آن را از روی بقیه متن حدس بزنید و سپس با مراجعه به دیکشنری معنی دقیق آن را پیدا کنید.

13. طبقه‌ بندی لغات
با طبقه ‌بندی کردن لغات، بخاطر سپردن آنها راحت‌ تر می‌شود. به مثال زیر توجه کنید:

VEGETABLES سبزیجات
Cauliflower گل پی
Pea نخود
Onion پیاز
Carrot زردک
FRUIT میوه جات
Pear ناک
Peach شفتالو
Apple سیب
Cherry گیلاس
Melon خربزه

 

شما همچنین میتوانید لغاتی را که از لحاظ دستوری، ریشه‌ای، معنایی و … با هم مرتبط هستند، یکجا یاد بگیرید:

Child – بچه
Childhood – بچگی
Childish – بچگانه
Childless – بی‌بچه – بی‌اولاد 
و یا 
Marry – عروسی کردن
To Marry – عروسی کردن (مصدر)
Married – عروسی شده (متاهل) 
Remarried – ازدواج دوباره (عروسی بار دوم)
Unmarried – مجرد
Get Married – ازدواج کردن
Marraige – ازدواج 
Forced Marriages – ازدواج های اجباری
Inter Marriages – ازدواجهای داخلی (بین خانواده ها)

 

و سخن آخر اینکه هیچ کدام از روشهای فراگیری لغات کامل نیستند و هر کدام نقاط ضعف و قوت خاص خود را دارند. بهترین راه این است که این روشها را با هم تدوین کنید.

14. کدام کلمات را باید یاد بگیریم؟!
باید به این فکر کنید که یک کلمه تا چه حدی می تواند مفید باشد. بعضی کلمات برای مباحثات غیر رسمی مناسب اند و برخی دیگر در بحث های رسمی و جدی تر مورد استفاده قرار می گیرند. سعی کنید در نظر داشته باشید که هر کلمه یا اصطلاح تا چه حد و در چه نوع متن هایی استفاده می شود. این به شما کمک می کند که ببینید آیا یادگیری یک کلمه ارزش وقت و تلاش شما را دارد یا خیر. کلمات و واژگان همیشه به تنهایی به کار نمی روند. شما باید از کلماتی که معمولا همراه یکدیگر به کار می روند و "fixed expressions" یا "collocations" نامیده می شوند نیز یادداشت برداری کنید. 
بهترین راه برای یادگیری واژه های جدید ، مشاهده کلمات در متن است، هرچند که انتخاب کلمه برای یادگیری سخت است.همانند انگلیسی زبان ها ، برای زبان آموزان نیز کلمات به دو دسته تقسیم می شوند: 
(Passive Vocabulary به واژگان Passive)، (Active Vocabulary به واژگان Active) و (passive، receptive و productive) هم گفته میشود. 
اینکه با چه هدفی انگلیسی را یاد می گیرید مشخص می کند که چه مقدار باید تلاش کنید تا کلمات خاصی را به کلمات active و productive خود اضافه کنید. سعی کنید مفهوم یک کلمه را درک کنید. یک کلمه چگونه به کار می رود؟! چرا به کار می رود؟! در کجا به کار می رود؟! و چه زمانی مورد استفاده قرار می گیرد؟!

15. در مورد یک کلمه چه چیزهایی را باید یاد بگیریم؟!
یک دیکشنری ، اطلاعاتی پیرامون این مسائل به شما می دهد: Spelling)، Meaning ، Pronunciation ، Opposite Words or Similar ، (Examples or Phrases ,Sentences زمانی که یک کلمه را در دفترچه تان یادداشت می کنید ، می توانید به انتخاب خودتان بعضی یا همه این اطلاعات را بنویسید. به شما بستگی دارد که تصمیم بگیرید چه مقدار اطلاعات را ثبت کنید .این مورد را باید در نظر گرفت : آیا می خواهید این کلمه را به کلماتactive خود اضافه کنید یا این که می خواهید هنگامیکه آن را می خوانید یا می شنوید، صرفا معنی آن را بفهمید. اگر می خواهید یک کلمه را به کلمات active خودتان اضافه کنید در این صورت باید از موارد نام برده شده در زیر یادداشت کنید :

Spelling, Meaning, Pronunciation, Part of speech, Inflected from, Grammatical features, collocations, similar or opposite words, Example phrases or sentences.

16. چگونه باید به دنبال یادگیری کلمات جدید بروید؟!
کلمات را باید در متن بیاموزید. صرفا آنها را حفظ نکنید ، توجه کنید که یک کلمه یا اصطلاح چگونه و در کجا مورد استفاده قرار می گیرد. سعی کنید مقاله ای جالب در یک روزنامه یا مجله پیدا کنید. هر اندازه که برایتان ممکن است به صحبت های انگلیسی گوش دهید: رادیوهای عمومی ، فیلم ها ، سریال ها و موسیقی های انگلیسی. از هر چیز جدید که می شنوید یادداشت برداری کنید. 
کلمات و اصطلاحات جدید را در یک دفترچه لغت بنویسید. می توانید کلمات را به ترتیب الفبایی قرار دهید یا به هر صورت دیگری که فکر می کنید برای شما مناسب تر است.

 

با احترام و حرمت 
گل رحمان فراز
دانشجو در دانشکده زبان و ادبیات دانشگاه کابل
01 حوت 1392 – 20 فبروری 2014