آرشیف

2015-2-4

محمداکرام اندیشمند

در نهمین سالروز شهادت احمد شاه مسعود

 
بنام  خداوند جان  و  خرد
کزین بر تر اندیشه بر نگذرد
خانم ها و آقایان !
السلام علیکم :
ما امروز این جا در بزرگداشت شهدای جهاد و مقاومت به ویژه تجلیل از شهادت قهرمان ملی افغانستان احمد شاه مسعود قرار داریم . احمدشاه مسعود سی سال عمر خود را صرف مبارزه و پایداری در راه آزادی و عدالت کرد  و در فرجام  این سی سال جان خود را هم قربانی این مبارزه ساخت . مبارزه و جهاد او در این سالها مراحل مختلفی را پیمود :
مرحله ی اول سالهای نخست  مبارزه ی او را در سالهای جمهوریت سردار محمد داود تشکیل میداد . ایستادگی در برابر تجاوز شوروی و جنگ با ارتش سرخ دومین مرحله را در دوران مبارزات او می ساخت . حضور او در پایتخت و در فرماندهی نیروهای مسلح دولت اسلامی به عنوان وزیر دفاع سومین مرحله و سالهای مقاومت علیه طالبان و القاعده مر حله ی چهارم و نهایی سه دهه مبارزات او بود .
اگر به سیمای مسعود و ویژگیهای شخصیت او در تمام این مراحل نگاه شود ، او را چگونه می توان یافت ؟
پاسخ این پرسش را بر غم توفیر های  نهفته در اهداف و شرایط زمانی این مراحل در ثبات سیما و یک رنگی شخصیت او می توان جستجو کرد . او در تمام سالهای مبارزه و مقاومت ، این ویژگیها را داشت :
انسان مؤمن و معتقد که اعتقاداتش پیوسته در عملکرد هایش تبلور داشت .
متقی ، عابد ، متوکل و عفیف  بود . صراحت ، قاطعیت  و هدفمندی در تمام مراحل مبارزات  او به چشم می خورد .  بهره مند از  اراده ی قوی و بر خوردار از  توان مقاومت و پایداری شگفت انگیز بود . عملگرایی تؤام  با ارزیابی و خرد ورزی داشت و پیوسته با آرمان و امید می زیست . در شرایط تلخ و دشوار یأس و شکست ، امید می آفرید و برای یاران و همرزمانش انگیزه و روحیه ایجاد می کرد . آدم ها را در میدان مبارزه و مقاومت بیشتر از آنچی که بودند می ساخت . در حالت بحران ، با مدیریت خوب ظاهر می شد و به مهار بحران می پرداخت .
در حالی که او سه دهه عمر خود را در مبارزه و جنگ با دشمنان افغانستان سپری کرد ، داعیه و آرمان  صلح را پیوسته  با خود داشت .
احمد شاه مسعود سیمای یک افغانستان آزاد ، آرام و آباد  را در سایه ی  صلح و امنیت جستجو می کرد . از این رو  به هر صدایی که در جهت صلح در تمام  مراحل مبارزه و مقاومتش بلند می شد ، لبیک می گفت و از  هر فُر صتی برای تحقق صلح بهره می گرفت . قرار داد آتش بس و صلح او با نیروهای شوروی در دهه ی هشتاد میلادی برغم هر گونه توجیه و برداشتی ، داعیه و آرمان او را در جهت تأمین صلح به نمایش میگذارد . مسعود در تمام سالهای جنگ با گلب الدین حکمتیار و طالبان تلاش های مستمری برای تحقق صلح انجام داد . سفر او به میدانشهر در 22 دلو 1373 خورشیدی به مقر فرماندهی طالبان بدون هیچ نیروی مسلح ، ریسک بسیار بزرگی بود که عمق علاقه و پایبندی او را به صلح نشان میداد .
نشان و شاهد دیگر از دلبستگی احمد شاه مسعود به صلح این بود که در هیچ مقطعی از سه دهه مبارزه و مجاهدت ، خود را انقلابگر فرامرزی در جهت اشاعه ی آیدئولوژی انقلابی خویش به بیرون از مرز های افغانستان معرفی نکرد . مبارزه و جنگ  وی در داخل افغانستان برای صلح و آزادی وطنش بود . باری خطاب به خارجی های عرب و مسلمانی که به نام جهاد در افغانستان می جنگیدند گفت ، هر کس جهاد می کند برود در کِشور خود جهاد کند .
 احمد شاه مسعود چنان برای صلح تپید که جانش را بر سر صلح گذاشت . او در برابر کامره ی تروریستان القاعده نشست تا به دنیای عرب پیام صلخواهی خود و نیاز صلح را برای وطنش برساند و اَعراب را به کمک در تأمین صلح فرا بخواند .
احمد شاه مسعود انسان آزاده و وطندوست بود . به آزادی و و طنش علاقه ی بسیار داشت .  او  پیوسته هوای یک افغانستان واحد ، با ثبات ، پیشرفته و مقتدر را در سر می پر وراند .  استحکام  وحدت  ملی را مستلزم  و متضمن این آرمان تلقی می کرد .  و  تحکیم پایه های این وحدت را  در شکل گیری  نظام  عادلانه ی سیاسی  جستجو می نمود .  او نماد آزادی و وطندوستی بود که در سالهای جهاد و مقاومت خویش با دو تجاوز خارجی جنگید .
احمد شاه مسعود  در این مبارزه و جنگ علیه هر دو تجاوز بر حق بود . هم در میدان نبرد با تجاوز شوروی و هم در معرکه ی پیکار و مقاومت با مثلث طالبان ، القاعده و حامیان خارجی آنها . حقانیت مقاومت مسعود در برابر این مثلثِ بیداد و تجاوز روشنتر و بیشتر بود . چون مسعود در این مقاومت هم حقانیت داشت و هم مظلومیت . 
9 سال پیش از امروز ، احمدشاه مسعود با همان نیرویی می جنگید که در این 9 سال ،  42 کِشور به رهبری ایالات متحده امریکا و یگانه پیمان بزرگ نظامی جهان "ناتو" با ده ها هزار نیروی خود در کنار ده ها هزار نیروی دولت افغانستان  می جنگند .
9 سال قبل بسیاری از کِشورهای ذیدخل در جنگ و بی ثباتی سه دهه ی اخیر افغانستان به خصوص ایالات متحده امریکا ، کِشورهای اروپایی ، پاکستان و دولت های ثروتمند عربی خلیج فارس نه تنها چشم خود را بر حقانیت مقاومت مسعود می بستند ، بلکه  در جهت پیروزی طالبان والقاعده و شکست مقاومت گام بر می داشتند .
در آن سالها به مقاومت احمدشاه مسعود ائتلاف شمال علیه جنوب ، ائتلاف غیر پشتونها علیه پشتونها نام گذاشتند . ژنرالان حاکم پاکستانی به خصوص پرویز مشرف با لجاجت عجیبی به نمایندگی از طالبان سخن می گفت و به زعم خود حق حاکمیت پشتونها را در پیروزی و استحکام حاکمیت طالبان وانمود می کرد . او و حاکمان پاکستان پیوسته این ذهنیت را به امریکایی ها می دادند و شاهان وامیران نفت دار عرب را  کنار خود در حمایت از طالبان می کشاندند که طالبان یک جریان جدا از القاعده و برخاسته از جامعه ی پشتون هستند و خصومت با طالبان ، دشمنی با پشتونها و جامعه ی پشتون در افغانستان است .
اما 9 سال پس از مسعود  و مقاومت او ، طالبان  و القاعده  در حالی هم چنان به جنگ  ادامه دادند که قربانی اصلی جنگ آنها ، مردم  مسلمان و متدین پشتون در افغانستان هستند . جامعه ی پشتون پاکستان نیز  در این 9 سال به صف اول قربانیان جنگ طالبان کشانده شد . هر روز پشتونها در افغانستان و پاکستان قربانی  جنگ طالبان می شوند .  طالبان مکتب ها را بیشتر در مناطق پشتونها به آتش می کشند ، معلمان پشتون را سر می زنند ، و زنان با سواد و تعلیم یافته ی پشتون را می کٌشند ، فرهنگ عملیات انتحاری و ذبح گوسفند وار انسانها را در میان جوانان و حتی اطفال پشتونها ترویج  می کنند .
چرا پس از شهادت مسعود و مقاومت او ، در این 9 سالی که سپری شد قربانی اصلی جنگ و جنایت طالبان در گام نخست ، پشتونها هستند؟
پاسخ درست این پرسش ، دروغ پردازی و اراده ی نا پاک دشمنان صلح و آبادی افغانستان را آشکار می سازد و در مقابل ، حقانیت مبارزه و مقاومت احمد شاه مسعود را به اثبات می رساند .
 پیکار و مقاومت احمد شاه مسعود علیه طالبان و القاعده ، مقاومت عادلانه ی ملی و جنگ برای آزادی و عدالت بود ؛ نه ائتلاف شمال علیه جنوب و نه جنگ میان پشتون ها و غیر پشتونها . مسعود در این مبارزه و مقاومت سمبول وحدت ملی و نماد استقلال خواهی بود که صدها تن از مجاهدان پشتون در کنار او  و به فرماندهی مقاومت او جان خود را از دست دادند .
احمد شاه مسعود علی رغم  حقانیت  خود  بار دشوار مقاومت را مظلومانه و به تنهایی بدوش کشید . او بیداد و بی عدالتی  دولت های غربی و حاکمان عرب و مسلمان  در حمایت از طالبان و القاعده  و یا کم از کم  سکوت و بی اعتنایی آنها را به نظاره نشست تا شاهد بیداری  وجدان آنها بر این  بی عدالتی باشد .
اکنون 9 سال پس از شهادت احمد شاه مسعود ، حقانیت مقاومت او  هم برای مردم افغانستان و هم برای  کشور ها و جامعه ی جهانی که در خط مبارزه و مقاومت او قرار گرفتند ، آشکار تر می شود . اما آنچی که پس از فقدان مسعود در 9 سال  جنگ دولت افغانستان و جامعه ی جهانی به خصوص کشور های غربی با طالبان و القاعده به بحث و ارزیابی نیاز دارد ، بازتاب خواست ها و ارزش های عادلانه ی مقاومت مسعود است . تأمین صلح ، ایجاد پایه های دولت سالم ملی و معتدل اسلامی مبتنی بر  نظام  عادلانه ی سیاسی و اجتماعی ، گسترش وحدت ملی ، تعمیم رفاه و انکشاف متوازن اقتصادی  ، تقویت پایه های استقلال و همزیستی مسالمت آمیز افغانستان با کشور های همسایه ، منطقه و جهان خطوط کلی و اساسی ارزش های مقاومت احمد شاه مسعود بود . بحران افغانستان بدون تحقق این ارزش ها حل نمی شود .
 صلح برای افغانستان که احمد شاه مسعود جانش را قربانی آن کرد ، تنها غیابت جنگ نیست . صلح با آزادی و عدالت اجتماعی ، حاکمیت عادلانه ی ملی ، تحکیم و گسترش وحدت ملی  و رفاه اقتصادی پیوند ناگسستنی دارد . امروز در قرن 21 نمی توان به نظام  عادلانه و مدرن و  به تأمین وحدت مِلی ، تحقق ثبات سیاسی و پیشرفت اجتماعی در افغانستان با توسل به روش متروک ارباب رعیتی و کاربرد سیاست تبعیض و تزویر  و تمامیت خواهی دست یافت . 
آنچی را که برخی افراد و حلقه های غربی به نام  تجزیه ی افغانستان به عنوان نسخه ی حل این بحران زمزمه می کنند ، نه راه حل بلکه بیراهه ی رنج و مرارت برای افغانستان و حتی  همسایگان آن است . نسخه ی حل بحران افغانستان نه تجزیه و تفرقه و نه تبعیض و انحصار گرایی بلکه ، وحدت و همبستگی  ملی بر مبنای عدالت و برابری اجتماعی است . غربی ها به ویژه امریکایی ها و انگلیس ها که در افغانستان حضور نظامی دارند و از دولت ما با خون و پول خود حمایت می کنند ، اگر در این حمایت صادق هستند حمایت خود را در جهت تحکیم  نظام عادلانه و پایدار سیاسی  متمرکز سازند ، نه در جهت  اقتدار افراد و اشخاص .
نکته ی را که می خواهم در آخر عرض کنم این است که تجلیل و بزرگداشت از شهادت احمدشاه مسعود نباید یک تظاهر و رواج بدون پیام و هدف باشد . در بزرگداشت از یاد و نام مسعود چه در داخل کِشور و چه در هر گوشه ای از زمین  این پرسش را پیوسته در ذهن خود داشته باشیم  که چگونه میتوان به ارزش ها و آرمان های مجاهدت و مقاومت احمد شاه مسعود  که برمبنای عدالت ، استقلال و اعتدال اسلامی در افغانستان استوار بود دست یافت ؟ و چگونه میتوان سالروز شهادت او  را به گسترش تفکر عادلانه ی ملی و تحقق صلح و پیشرفت در افغانستان مبدل ساخت ؟
ممنون از توجه تان
شهر لندن ، یکشنبه 21 سنبله 1389 خورشیدی برابر با 12 سپتمبر2010میلادی