آرشیف

خواندن این برگردان به همه فارسی زبانان و ویژه برای مردم شمالی بزرگ، پنجشیر و بدخشان و حوزه‌ی فارسی زبان تاجیک نیاز است مانند نفس کشیدن تان.

هر روز بخشی و هر هفت روز بازپخش را بخوانید

برگردانِ فارسی کتابِ پشتوی دویمه سقاوی،‌‌ قانونِ اساسی پشتونِ سیاسی اقتدارگرا و تمامیت خواه.

اهدا به تمامِ فارسی زبانان و غیرِ‌پشتون هایی که جان های شان را در راهِ رهایی از یوغِ استبدادِ فاشیستی پشتونِ سیاسی و نظامی و پشتونِ گویا تحصیل کرده و به قولِ خودِ شان کلتوری از دست داده اند و یا هم اکنون در انواعِ جبهاتِ گرم یا مبارزاتِ مدنی و خیابانی و قلمی و‌ قدمی بدونِ تفکیکـ حسِ جنسیت و‌ قومیت سهیم اند و‌ برای برابری و هویتِ شان با جاهلانِ قبیله و تروریستانِ حرفه‌یی پشتونیسمِ مستبدِ مدرن و غیرِ مدرن می‌‌جنگند.

سوگ‌‌مندانه که روشِ نوشتاری پشتوی این کتاب هم نهایت رنجور است. وقتی می‌خواهی برگردان را آن‌ گونه که بایسته‌‌ است انجام بدهی، نادرستی های دستوری و پشتو‌ نگاری آن بسیار بوده و چیزی به نامِ علم نوشتاری ندارد. به هر رو، من برگردان را آن‌گونه که بهتر بوده و برای خواننده شیواتر باشد تا حدِ توانایی‌ام  انجام می‌دهم.  

عثمان نجیب.     

###############################———#——————

پارسی گویان به خصوص تاجیکان و اهالی شمالی بزرگ، پروان،‌ کاپیسا،‌ پنج‌شیر،‌ اندراب ها و تخار و بدخشان و تمامِ‌ غیرِ‌پشتون های شمال و جنوب و غرب و شرقِ‌ داخل و‌ خارج از کشور اگر پشتو نمی‌دانید،‌ این برگردان از پښتو به فارسی را حتمی بخوانید. من این کتاب را مو‌ به مو برگردانی فارسی می‌کنم. در این برگردان دخل و‌ تصرفی ندارم که محتوا را تغییر دهد. البته که داوری در موردِ آن را پسا کامل شدنِ‌ برگردان خواهم داشت. چون این کتاب از بیماری های گونه‌گونی رنج می‌بَرد. اما شما می‌توانید در هر بخش دیدگاه های تان را ابراز کنید.‌تا بعداً جمع آوری و در یک مجموعه چاپ شوند. هرگاه لازم دیدید دیدگاه های شما عزیزان در کتاب هم بازتاب یابند و ‌چاپ شوند. لطفاً در پای دیدگاه های تان علامتِ # را بگذارید و من آن ها را بای‌گانی می‌کنم تا اگر حیاتِ خودم باقی بود، در کتاب منتشرِ شان کنم و اکر حیات باقی نماند، در بعد از حیاتِ‌ من خانه‌واده و فرزندان‌ام دیدگاه های شما را هم منتشر کنند. البته فقط و تنها دیدگاه های نوشته شده‌ی شما بزرگان با ذکرِ‌ نام های شما قابلِ نشر در کتاب خواهند بود. علامه گذاری های پسندیدن و قلب گذاشتن شاملِ نشرِ کتاب نمی‌شوند. این یک رسالتی و‌ فریضه‌یی هم برای هر غیرِ پشتو زبان است تا در موردِ‌ هویت اش سخن بگوید و‌بداند که قبیله گرایان چه برنامه هایی برای نابودی شان دارند؟ با ادعا ها ‌و شعار نویسی دروغین نمی‌شود از هویت خود دفاع کرد. شاید این کتاب به طورِ کامل یا بخش بخش برگردانِ فارسی شده باشد. اما من بااحترام به دوستانِ برگرداننده و قدردانی از زحماتِ شان، حتا یک کلمه هم از برگردان های شان استفاده نه کرده و بر خلافِ روالِ برگردانی، به شیوه‌ی خودم برگردان می‌نمایم. 

نشرِ بخش بخشِ این کتاب نما هم زمان‌گیری انتظارِ شما را کم می‌کند و هم برای مطالعه و ابرازِ حوصله‌گیر نه میباشد.‌

(((د کتاب نوم: دویمه سقاوی 

نامِ کتاب: 

سقاوی دوم.

نگارنده‌: نامِ عاریتی سمسور افغان.

معنای کاربردی پشتوی تحت‌الفظی سمسور به فارسی: سبز و شاداب.

ریشه‌ی اصلی سمسور یا سم‌سور: فارسی.‌ 

ترادفِ نامِ معنایی سم‌سور: سبزوار.

نوعِ منتسبی‌ دستوری: اسمِ خاص و مربوط به ده‌کده یا روستا یا شهرستان. 

ریشه‌ی اصلِ‌ سقا: عربی 

معنای سقا به فارسی : آب‌رسان

نامِ سقا به پشتو : اوبه رَسَوُنکۍ که هیچ‌گاه کاربردِی نداشته و ندارد.

شکلِ نوشته‌ی سقاوی به پشتو: سقاوي

معنای نامِ افغان به فارسی: زاری کردن و شیون و ناله کردن. 

نمونه‌ی کاربردِ افغان در این بیت از برگرداننده:

گر نیایی به میعادگاه دلم را ویران کنی 

تو دشمنی مگر که مرا وادارِ افغان کنی

یا

نه طرب داری که دف زنی و افغان کنی

نه تابِ فِغانیْ داری که با دردِ من افغان کنی

نتیجه‌ی دریافتِ اصلِ ریشه‌ی واژه‌ی افغان: فارسی و مصدرِ مُرَکب.

اشتقاقِ‌ کلمه‌ی افغان از: آب‌گان و یا آبگان مرتبط به بحثِ اسطوره شناسی …

کاربُردِ نامِ دودمان افغان در افغانستانِ کنونی:

مربو‌ط به قبیله‌ی پشتون ها یا همان اوغان یا افغان ها که ایرانیان آنان را بخشی از اقوامِ خود می‌شمارند. 

ماناک فارسی نوشته‌ی پشتوی مُهرِ بالای کتاب یعنی، د افغانستان د کلتوري ودې تولنه:

مجتمع انکشافِ کلتوری افغانستان 

کتاب پیژندنه‌:

شناسه‌ی کتاب.

نوم : دویمه سقاوي. 

نام: 

سقاوی دوم.

لیکوال: سمسور افغان. 

نویسنده: 

سمسور افغان.

‌خپروندی: د افغانستان د‌کلتوري ودې ټولنه – جرمني.

ناشر: 

مجتمع انکشافِ کلتوری افغانستان – جرمنی.

د خپرونو‌ ‌لړ:  (۱).

نوبتِ‌ نشر:

(۱).

کمپوز: ایشیا سافت- پیښور – پښتونخوا

 تدوین:

سافتِ آسیا- پشاور – پشتون‌خواه.

کمپوزر: حفیظ‌الله.

تدوین کننده:

حفیظ‌الله.

شمیر: ۵۰۰ ټوکه

شماره‌گان:

۵۰۰ جلد.

دچا‌پ وخت: ۱۳۷۷ ل.‌ ۱۹۹۸ ع

زمانِ‌ نشر:

۱۳۷۷ ل، ۱۹۹۸ ع.

ډالۍ

 . اعلیحضرت غازي محمد نادرخان او ملي اتل محمدگل خان مومند ته چي لومړۍ سقاوي یې را وپرځوله.

. د هیواد هغو معصومو تنکیو او گلالیو زامنوته، چې دویمه سقاوي یې ړنګه کړه او د خپلو وینو او سرونو په قربانی یې هیواد له تجزیې څخه وژغوره.

پیش‌کش:

.‌ برای اعلیحضرت غازی محمد نادر خان و محمدگل خانِ مومند که سقاوی اول را سقوط دادند.

 برای آن فرزندان، نوجوانان و زیبا رخسارانی که سقاوی دوم را اسقاط و ویران کردند و با قربانی کردن خون ها و‌ سَرْ های شان وطن را از تجزیه نجات دادند.))

بخشِ دومِ برگردانِ فارسی کتابِ دویمه سقاوی.

وقتی به  برگردانِ این کتاب نما سعی می‌کنم، فکر می‌کنم، گروهی‌ از بی‌کارانِ بی‌سواد و

عقده‌یی دورِ هم نشسته یا دودِ چرس و بلند ‌کردنِ پیک‌ های شراب خواستند کاری کنند. اما به هر حال زنگِ هوش‌داری‌ست به غیرِ پشتون.

این تبصره شخصی است و ربطی به برگردان ندارد. البته در ختمِ برگردان دیدگاهِ خود را هم ابراز می‌کنم.

                                               محمدعثمان نجیب

###################################################  

برای‌جلوگیری از هدر دادنِ وقت اصلِ برگه ها را عکس گرفته و نشر می‌کنم.‌ و  پی دی افِ آن را هم منتشر خواهم کرد که به وفور در گوگل موجود است.

 ◦ نامه‌ی جدید.

 ◦ عنوان. البته کلمه‌ی مرکب است با پیش‌وندِ سَرْ که “فارسی و لیک” که‌ پښتو است.

 ◦ صفحات……. ۱ تا ۱۷۲

 ◦ سقاوی دوم، اثرِ کهنی و سیاسی آموزنده.

 ◦ مقدمه یا پیش‌گفتار.

 ◦ در آغاز،‌ نگاهِ‌ کوتاهی به سقاوی اول… ص ۶

 ◦ محکومیت در حاکمیت… ص ۱۳

 ◦ اقلیت در نقشِ  اکثریت… ص ۲۰

 ◦ کارمل شناسی و واکاوی شخصیتی… ص ۲۲

 ◦ دِرَفْش سالاری پښتو و‌ پښتانه…ص  ۳۳

 ◦ حاکمیتِ دُکتر نجیب‌ الله و‌ محکومیتِ ‌پښتون ها… ص ۴۴

 ◦ طاهرِ بدخشی و شکل‌گیری ساختارِ سِتَمِی ها… ص ۵۷

 ◦ ملیت های با هم برابر و تعبیر های آنان… ص ۶۵

 ◦ سقاوی دوم… ص ۷۰

 ◦ ربانی در راهِ اندیشه‌ی کارمل و گام‌‌گذارِ‌ عملی نقشِ راهِ بچه‌ی سقاء… ص ۷۶

 ◦ مسعود، در چهره‌ی قهرمان،‌ بازی‌گرِ اساسی سقاوی دوم… ص ۸۵

 ◦ شکست و ریخت های اقتصادی و تَوَرُم پولی… ص ۱۰۳

 ◦ اوضاع و حالاتِ اجتماعی … ص ۱۱۷

 ◦ کدورتِ تباری،‌ محله‌یی و زبانی… ص ۱۲۹

 ◦ زیان های وارد شده به فرهنگِ کشور… ص ۱۴۰

 ◦ اقلیت ها، سیاست ها و ساختار شکنی ها و ساز‌ش ها یا توطئه… ص ۱۴۸

 ◦ چند پیش‌نهادی یا دیدگاهی مرتبط به بازدارنده‌‌گی سقاوی سوم ‌و حفاظت از تمامیتِ ارضی افغانستان…ص ۱۶۳

 ◦ دیدگاه ها… ص ۱۷۲ 

سقاوی دوم، یک اثرِ پند آموزِ کهنی و سیاسی.

برای انجمن توسعه‌ی فرهنگی افغانستان مقیمِ جرمنی مایه‌ی خرسندی است که در اولین گامِ جد ‌و جهد های ملی و فرهنگی خود، کتابِ مستند و تاریخی بسیار مهمْ از سمسورِ افغان نویسنده‌ی‌ جوان و با استعدادِ کشور را به هواداران و دوستانِ گرامی سیاست تقدیم می‌‌دارد، 

این اثرِ آقای «سمسورِ افغان» از نگاهِ گذشته و تاریخی یک برگه‌ی حاوی ارزش بوده توجه به آن و به مثابه‌ی یک درسِ سیاسی و تاریخی آموزنده‌ حتمی است. جنابِ نویسنده در بحثِ تاریخی روشِ توضیحی را برگزیده و در پنج سالِ پسین گواهِ تعاملاتِ موقعیتی زیادی بوده و به همین دلیل کتابش به عنوانِ یک مجموعه‌ی مستند هم است. 

همین‌‌گونه ما از آقایان حاجی فضل‌الرحمان، انجنیر حبیب رسول، دگروال حضرت رسول، داکتر عبدالرسول، سیدآغا کُنری، دگروال حضرت عمر و شیرولی شیر به دلیل فراهم آوری مساعدتِ هزینه‌ی چاپ و نشرِ سپاس‌‌گزاری داریم. به همان مبنا بود که مرکزِ توسعه‌ی فرهنگی افغانستان توانایی چاپِ این اثر را بیابد،

باور داریم که مطالعه‌ی این کتاب برای محققان، پژوهنده‌گان ‌و پژوهش‌گران و علاقه‌مندان یاری و کمکِ کامل و همه‌ جانبه می‌نماید.

                                                            با حُرمت 

                               انجمن توسعه‌ی فرهنکی افغانستان – جرمنی

                                                        #########################

پیش در آمد:

گاه‌نامه‌ی بیست سالِ پسین در افغانستان بسیار خون‌بار و اندوه‌گین است.                                         .                                                 

در این میان سال های ( ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۵ ) غم‌گنانه‌ترین گسست هایی اند که نه بایست می‌‌آمدند. اما آورده شدند. در این سال ها آن همه‌ دارایی های مادی ‌و معنوی چپاول گردیده و به یغما برده شدند که مردمِ ما به آن ها آرزو هایی داشتند و فداکاری های گذشته‌ی شان را با همین داشته ها ماندگار ساخته و یادبود می‌کردند. ‌و این مراد را داشتند تا یک حاکمیتِ‌ ملی و اسلامی به صلاحیت و اختیار خود بسازند و حیثیتِ به دست آمده با شمشیر هم‌چنان مصئون باقی بماند و سهم شان را در عرصه‌ی دنیایی مانندِ توده های شهری‌‌‌گرا ‌داشته باشند. به همین آرزو چنان فرایندی از ایثار و سِلَحْشُورِیْ را در گاه‌شمارِ گیتی بای‌گانی کرد که ماننده‌ی آن هم در نبرد‌ های عالَمِ وجود و هم در فداکاری مردمانِ دنیا سراغ نه می‌شود. 

یک مردمِ تُهی‌دست، با یک اَبَرْ نیروی ریزین و هسته‌یی کوه مانند، رویارویی کرده و آن در دست دارنده‌ی بَمْبِ ذره‌وی ‌و تجزیه ناپذیر را از پهنه‌ی سیاسی دنیا کنار زد، اما آنان هم آرام ننشستند و بارِ دگر برای برگرداندنِ شکستِ سپاهِ خود به آن پایه و جنگ‌افزار بازگشت کرد که انگلیس ها آن را پنجاه سال پیش به کار گرفته بود. کهن‌نگاری گواهی می‌دهد که انگلیس ها در رزم‌‌‌گاهِ رزمی افغانستان ناکام و شکست خورده و از آوردگاهِ سیاسی آن مؤفق برون شدند. انگلیس ها تنها پسا چند سال با راه اندازی توطئه‌ی ملی « سقاوی اول » حکومتِ جوانِ افغانستان را از پا در آورده و همه تلاش های معطوف به ساختارِ یک دولتِ شهری‌نگر یا مدنی اندیش و همه تلاش هایش را نابود کرد. روس ها هم مانندِ انگلیس ها در معرکه‌گاهِ نظامی محکوم به شکست شده، اما در محورِ سیاسی مؤفق بر‌آمد. دلیلِ خروجِ مؤفقانه‌ی شوروی هم آن بود که نه کسی بالایش انگشتِ ملامتی و انتقاد بلند کرد و نه هم از او جبرانِ خساره‌ی وارده ناشی از جنگ را مطالبه کرد. آنان با نفوذِ در رده های جهاد چنان پابرجایی هایی انجام داده بودند که ایادی شان بسیار وفادارتر از دست‌اندکارانِ حکومت های دست نشانده بود که بسیار هم به نفعِ‌ شان تمام شد. روس ها در شکل یا فرمِ سقاوی دوم یک روی‌دادِ ناگوار و آشفته‌ی دیگر را بالای افغان ها تحمیل کرد که در ویران‌گری و خراب‌کاری چندین بار بیش‌تر از آن دگری است. روس ها با آن که به دلیلِ جنگ در افغانستان از نِگرگاهِ سیاسی و لشکری گوشه‌گیر و منزوی شده‌ اند، اما افکار شان سوی افغان‌ها است و به بینایی دشمنی آنان را نگاه ‌می‌کنند که همه شأن و وقارِ شان را برای آنان هم‌سانِ خاک ساخته اند. روس ها انتقام و‌ فرونشاندنِ‌ خشم و کینه‌ی شان توسط چند تن از ایادی پنهان ‌و حالا آشکارِ ترین‌دست‌نشانده‌های خود را از افغانان گرفته و هنوزم گرفته می‌رود. در این یادواره برخی نکته ها، راستی‌‌یابی ها و مورد هایی به شمولِ اهرم های بازی نشانه گرفته شده اند که به دلیلِ آن ها بدبختی های پنج سالِ پسین از ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۵ ظهور کردند. پاسخ چرایی گزیدنِ نامِ ( دویمه سقاوی ) این نوشته آن است که هم‌‌گونی های پی‌ در پی رُخ‌داد ها را دارد. این نام خودکرد برای دیوان ربانی ‌‌و مسعود کاربرده نه شده، ولی آنان هم این را سربلندی خود دانسته و به آن می‌بالیدند. مادامی که فردی بر یک پدیده احساس بالنده‌گی می‌کند،‌ فروهر و روان او هم چَمِ درست و آرسته راسته می‌گیرد. همه‌گانِ توده های شهروندان و بیش‌ترین آگاهان هم دروان فرمان‌روایی پر آشوب ربانی مسعود را سقاوی دوم می‌نامیدند، ربانی و مسعود هم راهیانِ راهِ حبیب‌الله کلکانی « بچه سقاو » اند و به نام او مباهات دارند. به این انگیزه که بیش‌ترین خواست ها هم بودند، نام کتاب را سقاوی دوم برگزیدم.

اگر چنان راستی گویی ها ‌و نا گفته هایی در این کتاب تبیین یافته و وجود داشته باشند که اندیشه و هوش مردم را صیقل دهد و بر بیداری آنان کارایی داشته باشد برای من دست‌آویز خوشی خواهد شد.  

زنده و‌ سربلند باد افغانستان. مُرده و سوزان باد دشمنان او.

 با مهرورزی. . 

 سمسور افغان

ادامه دارد…