آرشیف

 

با آنکه ، مشخصات جامعه روزگار رودکی ( یکهزارویکصد وپنجاه و پنج سال پیش از امروز) ، با علایم ونشانه های اجتماعی وفرهنگی جوامع ایکه اکنون ما در آن زیست داریم یکسان نبوده ، اما گونه های معتنابه ای از وجوه اشتراک این دو عنصراز هم متفاوت در اندیشه های رودکی روشن بینی شده است.
در آموزش رودکی مدارک فراوانی وجود دارد که تصویربسیار شفافی از اوضاع و احوال حیات و اجحاف لایه های اجتماعی زمانش حکایت می کند.
انگاره های فکری و شروحی عقلانی رودکی از هنجار های موزون عصرش ، اساسی ترین مفاهیم جامعه شناختی را در قالب منظوم به نفع انسان وبیداری او به تأمل گرفته است.
ما دراین بحث برخی از اساسات تفکر وی را که شهودی از اندیشه های جامعه شناختی و فلسفی واخلاقی اوست به بیان می گیریم. 
دراشعار رودکی قوه تخیل وتشبیه و نزدیکی معانی به سرشت ووصف آن ، روح فرح وشادمانی ، شباهت ، نازک بینی ، پاکی و کردار نیک ، دشواری حیات ، بیداری ضمیر ، اندازه قربت و مهر ، بیان پیوند آزادگی باسجایایی اخلاقی شرف ، عشق و موقعیت لذتی آن در زندگی ، شفافیت عشق و محبت ، قضا ودائره ای تکرار تألم ودرد ، جدال نو و کهنه در سیر دورانی زمان ، خوش زیستی و همزیستی ، مقاومت و استقامت ، گذشت ، قناعت و اقبال ، عالم امکان ، متاع فاقد ارزش ، نیستی ، وده ها مقوله های ناب دیگر، بازتاب روشن یافته است. چنانیکه در یک نمونه غنایی او مینویسد :

هـــرکه ناموخت از گذشت روزگار
نــیز نامـــوزد زهیــچ آمــــوزگــــار

تا جهان بود از سر مـــــــردم فراز
کس نــــبود از راز دانـش بی نـــیاز

مــردمان بخــرد اندرهــــر زمـــان
راز دانـــش را بـه هــــر گونه زبان

گــــــرد کردند و گـــــرامی داشتند
تـا به سنگ انـــدر همی بنگـــاشتند

دانش اندر دل چـراغ روشن است
وزهمه بــد بر تن تو جـــوشن است

اشعار رودکی ، و رویکرد های فکری و ادبی سایر پیشکسوتان زبان پارسی تنها شرح مناسبت های گـُل وبلبل نیست. 
بلکه آموزش ومعرفت علمی و اخلاقی ، فلسفی وادبی ، عرفانی ودینی ایست که بمثابه یک کهکشان در آسمان معرفت بشری نور افشانی می کند. نسل جوان باید هرچه بیشتراز این نور وروشنایی دررشد آموزش و پرورش شخصیت علمی خویش استفاده معقول وآگاهانه نمایند.

باعرض حرمت

دکـتربصـیرکــامـجو
مارچ 2013میلادی

http://www.facebook.com/basir.kamjo.75