آرشیف

بسیاری از دولت ها، زمام داران و سیاستمداران جهان به انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده امریکا امریکا که فردا سه شنبه پنجم نوامبر 2024 / پانزدهم عقرب 1403 خورشیدی،  برگزار می شود، چشم دوخته اند.  جالب این است که حتی دولت های دوست و متحد مانند روسیه و جمهوری اسلامی ایران و مخالف در برابر امریکا و سیاست هایش، علاقمندی و آرزوی متفاوت برای دو نامزد رقیب این انتخابات دارند، هرچند که بصورت رسمی و علنی در این مورد سخن نگفته اند و نمی گویند. مسکو از تۀ دل می خواهد ترامپ جمهوری خواه را پیروز این انتخابات ببیند، در حالی که آرزوی قلبی تهران، پیروزی خانم کاملا هریس دموکرات است.

نکتۀ جالب دیگر در این انتخابات به آرزو و علاقمندی زلنسکی رئیس جمهور اوکراین و نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل بر میگردد. در حالی که آرزوی حاکمان اسرائیل و روسیه، پیروزی ترامپ است، اما زلنسکی از این پیروزی به شدت احساس نگرانی و وحشت می کند و میخواهد کاملا هریس را در قصر سفید ببیند تا هیزمی را که صاحب بعدی این قصر برای آتش جنگ اوکراین به زلنسکی فراهم می کند، کاهش نیابد و قطع نشود.

تمایلات قلبی حاکمان عرب سنی رقیب و مخالف جمهوری اسلامی ایران و چینی ها بر سر انتخابات امریکا نیز جالب و قابل توجه است. بسیاری از شاهان، امیران و حاکمان عرب مخالف و رقیب تهران، با نتانیاهو، آرزو و تمایل مشترک دارند و می خواهند ترامپ را در قصر سفید ببینند. این در حالی است که چین دوست نزدیک مسکو و پوتین بر خلاف رفقای روسی خود متمایل است تا کاملا هریس دموکرات وارد قصر سفید شود.

اروپایی های متحد و هم پیمان امریکا نیز در مورد انتخابات فردای ایالات متحده امریکا، بسیار نگران اند و بیشتر با آرزو و علاقۀ چین کمونیست نزدیکی و همصدایی دارند تا با پوتین و نتانیاهو. اروپایی ها میخواهند هریس برندۀ انتخابات فردا باشد، نه ترامپ. چونکه ترامپ برای آنها شبیه یک کابوس است که آنها احساس می کنند پیروزی ترامپ تمام بار و هزینۀ جنگ اوکراین را بر شانه های شان قرار میدهد و ترامپ بیشتر در پی باج گیری از آنها می باشد.

انتخابات فردای امریکا در رابطه با افغانستان و برای حاکمان و سیاستمداران مختلف آن نیز مهم و قابل توجه است. بعضی از رهبران و چهره های سیاسی جمهوری فروپاشیده و گروه های تنطیمی و قومی مخالف طالبان هنوز چشم براه پیروزی ترامپ هستند. به خصوص اینکه ترامپ با انتقادهای همیشگی خود از خروج تحقیر آمیز قوای امریکا توسط بایدن و حکومت دموکراتها، آنها را امیدوار ساخته است. آنها گاهی در ذهن خود این امید را مطرح می کنند و پرورش می دهند که اگر ترامپ شعار بازگرداندن عظمت امریکا را سر میدهد و می گوید من این شکوه و عظمت و اقتدار به امریکا را بر می گردانم، ممکن است برای جبران تحقیر و فضیحت خروج امریکا از افغانستان کاری انجام دهد تا شکوه خدشه دار شده و شکست خوردۀ امریکا جبران شود و بر گردد. اینکه ترامپ گاهی برای دروغ های تبلیغات انتخاباتی خود از تصاحب دوبارۀ میدان هوایی بگرام حرف میزند، ذهن امید وار و تنبل تاجران سیاسی، دینی و قومی افغانستان را بیشتر درگیر و امید وار می سازد.

علی رغم آنکه ترامپ آدم غیر قابل پیش بینی و دیوانۀ سیاسی ارزیابی می شود، اما به نظر نمیرسد که او در مورد افغانستان پس از پیروزی خود حتی طرحی داشته باشد و بخشی از وقت خود را مشغول افغانستان کند. چونکه ترامپ و هر حاکم دیگر در قصر سفید اولویت های دیگر بر سر منافع و سیاست های امریکا دارد که افغانستان قطعاً شامل این اولویت ها نخواهد بود.

رو یهمرفته انتخابات فردای ریاست جمهوری امریکا برای تمام جهان اهمیت دارد. چونکه امریکا با در دست داشتن 25 درصد اقتصاد جهان، با داشتن بودجۀ نظامی معادل تمام بودجه های نظامی جهان و با داشتن صد ها پایگاه نظامی  در بیش از یکصد کشور، بر تحولات و حوادث سیاسی و نظامی و اقتصادی دنیا تاثیر مهمی بجا می گذارد.

فردا، کی خواهد بُرد، ترامپ یا هریس؟

سیستم انتخابات ایالات متحده امریکا نیز سیستم جالب و منحصر به فرد است. در نظام انتخاباتی ریاست جمهوری امریکا آنکه اکثریت آرای رای دهندگان را ببرد، برندۀ انتخابات نیست. برندۀ انتخابات نامزدی است که نصف  جمع یک رای الکترال (کالج های انتخاباتی)را ببرد.

در سال 2016، دونالد ترامپ با اینکه نزدیک به سه میلیون رأی کمتر از خانم هیلاری کلینتن داشت، پیروز انتخابات شد. در سال 2000 نیز جرج بوش با وجود اینکه الگور، نامزد دموکرات، بیش از نیم میلیون رأی بیشتر از او داشت، انتخابات را برد.

ایالات متحده امریکا در مجموع 538 رای الکترال دارد. نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری برنده می شود که 270 رای الکترال را بدست بیارود. یعنی نصف رای الکترال که 269 رای می شود را با یک رای دیگر از آن که به 270 رای الکترال میرسد.

نظر سنجی ها میان ترامپ و هریس بسیار نزدیک است و پیروزی آنها با توجه به نزدیکی رقابت از سوی منابع معتبر، به شکل قطعی پیش بینی نمی شود. هر چند منابع و حتی نهاد های که نظر سنجی ها را ترتیب می کنند با توجه به جانبداری و تمایل خود از پیروزی نامزد مورد نظر گزارش می دهند.

رای الکترال یا کالج های انتخاباتی چیست؟

رای الکترال یا کالج های انتخاباتی به معنی مجمع انتخاب کنندگان است. “کالج” به معنی مجمع و “الکتر”، انتخاب کننده یا گزیننده است.

نامزدان ریاست جمهوری در پنجاه ایالت امریکا رقابت می کنند. هر ایالت بر مبنای تعداد نفوس یا جمعیتش، سهمیۀ مشخص آرای الکترال دارد که مساوی با مجموع تعداد نمایندگان آن ایالت در مجلس سنا و مجلس نمایندگان ایالات متحده امریکا است.

تمام ایالات متحده امریکا در مجموع 538 سهیمۀ الکترال دارند. سهمیۀ رای الکترال ایالت کالیفرنیا بر اساس نفوس این ایالت که بیشترین نفوس را دارد، 55 رای الکترال است. در حالی که ایالت های الاسکا، داکوتای جنوبی و چند ایالت دیگر سه سهمیه الکترال دارند. ایالت تگزاس 38، ایالت های فلوریدا و نیویارک هر کدام 29 رای الکترال و باقی ایالت ها بین 3 تا 20 سهیۀ الکترال دارند.

نکتۀ جالب و شگفت آور این است هر کدام از نامزدانی که در یک ایالت پیروز شود، صاحب تمام سهمیۀ رای الکترال آن ایالت می شود. اینگونه نیست که بازندۀ آن ایالت به حد رای خودش، سهمیۀ الکترال را بگیرد.

شما چه فکر می کنید، فردا برندۀ انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحدۀ امریکا کیست، ترامپ یا هریس؟

محمد اکرام اندیشمند