X

آرشیف

اصول و روشـهـــــای تـنـقـیـــــــد

دوستان عزیزوخواننده گان گرامی همانطوریکه میدانید  دیدگاها، آراء ونظریات انسانها یکسان نبوده  برداشتهای متفاوت متنوع ازموضوعات، اختلافات ایده یی سبب دل رنجی ایجاد فاصله بین عده کردد .  
اگرچه اساسا انتقاد ویاهم پیشنهاد موارد هستند که انسانهارا برای رسیدن به اهداف شان کمک میکند تا ازینطریق به مقاصد اهداف اصلی خود دست یابند بصورت مشاوره، مباحثه، شریک ساختن نظریات بر بسیار ازمشکلات فایق آیند ولی بسا موارد دیده شده که انتقاد نه تنها نتوانسته مشکلات را حل کند بلکه سبب بروزبسیاری ازمشکلات وسد راهی پیشرفت انسانها گردیده است.                                      
ازینروخواستم  جنبه های  انتقاد سالم وسازنده وهمچنان ابعاد منفی انتقادات ناسالم را تاحدود برجسته سازم ممکن  مورد دلچسپی عده قرارگرفته وازآن بهره گیرند                                                 
قبل از تنقیدی روشها، کردارها، گفتارها پندارهای دیگران بهتر است ازشخصیت،  ویژه گیهای کسیکه میخواهیم سخن،مطلب ویاراهکار اورا مورد انتقاد قراردهیم یک مطالعه دقیق داشته باشیم. زیرا شناخت درست ازکسیکه عمل کرد ویاهم مسایل مرتبط به آنرا نقد مینماییم به  شخص منتقد کمک میکند تا به بهترین وجه با استفاده ازشیوه های اکادمیک  که سمع آن برای مخاطب قابل تحمل باشد طورجسورانه نقیصه های که به ان انتقاد گفته میشود بیان گردد نحوه انتقاد طورباشد که ترجیح یک امررا برامردیگر  درقالب یک پیشنهادیه  تبارز دهد نه یک فرمان یا دستورامرانه. زیرا این کارخود مخاطب را واه میدارد تا درمورد نکته انتقادی درنگ نموده کمی فکر کند عمل خوب ناخوب را ازهم تفکیک ومنتقدرا تحمل کند به حرف های اوگوش داده ضعفها وعیوب خود را درک واصلاح نماید.  برعکس اگرشیوه انتقاد بگونه آمرانه باشد نه تنها برای مخاطب مفید واقع نمیگردد بلکه درذهن وی تشنج ایجاد خواهد کرد ودرنتیجه این گونه انتقاد مخاطب را براشفته ساخته حرف های طرف مقابل را نسبت بخود تحقیر توهین  توجیه میکند اینکارنه تنها سود منفعت برای جانبین ندارد سبب ازرده گی دل رنجی طرف مقابل نیزمیگردد شاید فکرکند شخص منتقد  باومشکل دارد ویاهم عقده یی برخورد مینماید. ازینرو ازخود واکنش نشان میدهد به موضع گیری غیری منطقی متوسل میگردد.                                                            
_ نقد فرق نمیکند طورمستقیم یاغیر مستقیم  برای فرد یاگروهی باشد هدف ازنقد مسایل روزتحول دیگرگونی دراوضاع فرهنگی ، اجتماعی، سیاسی جامعه وتغیر در اعمال، کردار، رفتارافراد بشکل مثبت آن مد نظرناقد باشد نه وسیله برای رسیدن به قدرت کسب منفعت شهرت جاطلبی ویاهم نیش زدن زهرریختن برای نابودسازی وترورافراد شخصیت ها وگروهای سیاسی که ازجایگاه اجتماعی محبوبیت ویژه بین مردم برخوردارهستند.
انتقادبایدعاری ازهرنوع امتیازطلبی، تعصبات قومی، لسانی، مذهبی باشد. دخیل بودن انتقاد  باینگونه مسایل چه بشکل تصریحی یا تلویحی منتقد را ازرسیدن به هدف بازمیدارد باعث میشود تا موثریت وتاثیر گذاری خود را دراذهان عامه ازدست دهد.                                                                       
انتقاد مستلزم آن است که  مستدل ومستند باشد. باین معنی زمانیکه میخواهیم  روشها، رفتارها،مطالب و موضوعات مرتبط بدیگران را نادرست نابکاروغیر موثر  جلوه دهیم ضرورت مبرم است تا پیشنهادات خود را باارایه دلایل مقنع، منطقی با تحلیل ارزیابی همه جانبه درقالب یک طرح پیشکش نماییم. مزایا ی طرح خود راکه میخواهیم برای جلب توجه دیگران پیشهادنماییم طورمقایسوی برجسته سازیم. وافضلیت آنرا باثبات برسانیم . دربعضی موارد شده میتواند که منتقد کدام گزینه پیشنهادی بطرف مقابل نداشته باشد اما ایجاب مینماید برای اثبات حقانیت انتقاد خود ازعملکرد ویاموضوعات دیگران نواقص،خلاها ،تخطیها وجنبه های منفی  مورد نظرخود را با استدلال مباحثه  برای منتقد له مطرح بسازد وخود را برای مناظره آمده نماید.                                                                                                  
دربساموارد ممکن انتقاد بطورآنی ویکباره گی کدام تاثیر گذاری مثبت نداشته باشد که این بیشتر ارتباط میگیرد به مسایل حاد  جامعه برمنتقد لازم است تا درچنین حالات ازاصل تدریجی پیروی کند مبارزه جدی را روی دست گیرد برای رسیدن به هدف طورزمانگیر مراحل مختلف را مد نظرداشته باشد وهربارکه شرایط  مساعد میشود اقدام کند وآهسته آهسته بشکل تدریجی بعد ازمدت زمان زیاد یاکم به هدف میرسد که این سیر تدریجی بهترین شیوه وموثرترین راهی است برای فایق آمدن برمشکلات حاد وکلید خوبی است برای بازگشای چالشهای فراراهی  شخص منتقد .
کسیکه انتقاد میکند وکسیکه ازاوانتقاد صورت میگیرد وآنچه که بحیث موضوع انتقاد مطرح است درموقعیت ها وسطوح مختلف  ازلحاظ جزئی وکلی حاد وغیر حاد تفاوتها ی وجود دارد. دررفتارهای اجتماعی اینگونه اختلاف نظرها ازروابط بین دوفردشروع تا ارتباط اعضای  خانواده گروهای اجتماهی فرهنگی وسیاسی رادربرمیگیرد ازینرو دربحث انتقاد برای منتقدین  کسانیکه مورد انتقاد قرارمیگیرند وجود برخی ازشرایط ضروری پنداشته میشود.
 منتقد باید ازتحمل حوصله مندی نسبی برخوردارباشد زیراشکیبای، برده باری اورا کمک میکند تا درصورت مواجه شدن به عکس العمل طرف مقابل اوضاع را تحت کنترول خود اورده با اینکاراحساسات منتقد له را فرونشاند وزمینه پذیرش انتقاد را برایش مساعد سازد.                           
برای ناقد ضرورت است تا اعتماد به نفس داشته ازخود کم بینی مبرا باشد دربرخی مواقع دا شتن توانای های علمی، تجارب مسلکی وشهرت نیک اجتماعی فرهنگی سیاسی نیز مهم بوده شروط اساسی انتقاد را تشکیل میدهد.                                                                                                        شخص منتقد ممکن همیشه حق بجانب نباشد دربعضی موارد طرف مقابل آن حق بجانب باشد با ارایه دلایل حرفهای منتقد را ردنماید برحقانیت خود اصرارورزد اینجاست که منتقد باید خطاخودرا قبول کند واشتباه خود را به پذیرد برحقانیت طرف مقابل سر تسلیم فرودآورد انعطاف پذیری داشته باشد این روش نه تنها ازجایگایی منتقد چیزی نمیکاهد بلکه منزلت موقف علمی اجتماعی منتقد را به مراتب نزد مردم با لامیبرد.   فروتنی، نرمش ، تحسین کردن ، تمایلات مسلکی همگراهی ذهنی فکری در بحثهای انتقادی دارای اهمیت بسزای میباشد این رویه منتقد را موفق میسازد تا باظرافت زیبای کامل مخاطب را به قبول پذیرش بیانات تنقیدی خود متقاعد سازد بدون تردید کسانیکه دارای اخلاق حسنه اند وازسلوک رفتارخوب وشهرت نیک بین مردم جامعه برخوردارمیباشند بیشتر حرفهای شان مورد پذیرش وتایید دیگران قرارمیگیرد. درکناراین همه موجودیت یک سلسله شرایط والتزامات برای منتقدله دراثنای صدورتنقید نیزضروری پنداشته میشود. منتقدله حین دریافت انتقاد دررابطه به موضوع مطروحه مکث نموده  تحلیلی وسیع وهمه جانبه  پیرامون ابعاد موضوع داشته باشد مدبرانه بعدازبررسی ونتیجه گیری زوایای مختلف قضیه به تایید ویارد حرفهای انتقاد کننده طبق ایجابات زمان مکان تصمیم اتخاذ کند. طرف منتقد بانظرداشت اصل انتقاد پذیری بهتراست بجای پرداختن به مسایل ناکارابیمورد نکات راکه منتقد به آن متوجه ساخته دقیق مطالعه نماید نارساییها کمبودیها ضعفها ی موجوده که سبب تنقید وبرانگیخته شدن احساسات دیگران شده است پیدا کند دررویه و برنامه های خود تغیرات واصلاحات آورد.
موضوع مورد انتقاد باید دررفتارهای اجتماعی ، مباحثات علمی ربط داشته    باشد جدا ازمسایل شخصی افراد هدف آن راهنمای مفیدیت وحسن نیت ناقد را بیان کند بیشتر ازاین آنچه مهم است ناقد موقعیت اینکارخودرا باید خوب درک کند ارتباط خودرا باطرف مقابل ارزیابی نماید تمام عواقب اقدام به این عمل را دقیق مطالعه نماید درنظرداشته باشد بداند که منتقد له آمده پذیرش انتقاد وی میباشد وبرایش تاثیرگذاراست.

این بحث اگرچه ابعاد وسیع را دربرمیگیرد برای استفاده بیشترایجاب مقاله تحقیقی رامینماید  که ازمنابع ماخذ معتبر علمی ونظریات دانشمندان وتجارب آنها گرداوری شده باشد اما معترفم که به علت بعض مشکلات موانع پیشرو  نتوانستم چنین مقاله معتبر را بخد مت شما دوستان تقدیم نمایم آنچه را مطالعه میفرمایید تحلیل وبرداشتهای خود بنده بوده که نواقص کم کاستیها ی زیاد دارد . دوستان عزیز انشاالله وعده میدهم اگرعمرباقی بود درین باره مطلب مفصل معتبر علمی را حتما بزودی بخد مت شما تقدیم خواهم کرد.

ومن الله توفیق
نویسنده : عبدالقدیر دلاوری
مرکزغور شهر فیروزکوه
مورخ14/10/1394

X

به اشتراک بگذارید

Share

نظر تانرا بنویسد

کامنت

نوشتن دیدگاه

دیدگاهی بنویسید

مطالب مرتبط

پیوند با کانال جام غور در یوتوب

This error message is only visible to WordPress admins

Reconnect to YouTube to show this feed.

To create a new feed, first connect to YouTube using the "Connect to YouTube to Create a Feed" button on the settings page and connect any account.