آرشیف

اگر استراتژی نظامی امریکا وناتو درافغانستان وکلاءدرآسیای جنوبی مورد تدقیق ومطالعه قرار گرد,نتایج حاصله ی آن استراتژی  که مبارزه  با تروریزم  بین المللی دراولویت های کار آن قرار داشت بکدام نتائج مثبت دست یافته است؟ اسامه بن الادن وایمن الظواهری توقیف ویادستگیر گردیده اند؟بعد دیگرمسا ئل بغرنج وپیچیده ی سیاسی درآسیای جنوبی مهارطالبان وکنترول این گروه درپاکستان وافغانستان بکدام نتائج رسیده است؟پاسخ به همه این چراها؟ درمنطقه وجهان,مورد تحلیل وارزیابی قرارگیرد.بیک نگاه اجمالی پاسح به همه این چراها؟منفی بوده ,جامعه ی جهانی هنوز نتوانسته است درمدت 9 سال  استراتژی واحد در منطقه طرح وبه مرحله ی اجرا گذارد, ودرعمل با اتخازسیاست های مقطعی که برای مردم افغانستان آن پالیسی قابل فهم ودرک نبوده ,که خودمعضل مهم وجدی را درمنطقه بوجود آورده است,ناتو وامریکا دراین مدت طولانی با مصارف هنگفت اقتصادی وتلفات انسانی  درگیر یک جنگ  فرسایشی با القاعده وطالبان بوده  درعمل نتوانسته است به موفقیت دراین زمیه دست یابد ,برعکس القاعده این سازمان مخوف به یک تشکیلات فراگیر درجهان مبدل شده ,فعالیت های آن ازشمال افریقا الا یمن وقفقاذ تا جمهوری های آسیای میانه به مرکز اصلی خویش  درپاکستان ارتباط کامل  ارگانیک  دارد,واسامه بن الادن چون امپراطور بدون کشورواحد حکمران این امپراطوری است,که مرکزاداری وسیاسی آن صوبه سرحد ومناطق قبایل پاکستان می باشد,پاکستان و خاصتا سازمان استخباراتی آن با پیشبرد سیاست های خصمانه  به مقابل هندوستان و افغانستان منافع خویش را با القاعده و طالبان همسو و هم نوا دانسته ، دراین مسیر بازی خطرناک را در منطقه به پیش میبردازاین سبب افغانستان با موقعیت جیوپولوتیکی خویش در همسایگی پاکستان در خط اول توطیه و دسایس علنی ونهانی پاکستان قرار دارد, مشکل اساسی این جا است امریکا پاکستان را متحد قدیمی خود میداند, این بازی دوگانه و خصمانه پاکستان را نادیده انگاشته منافع خویش را با منافع پاکستان جهت نفوذ و رخنه در آسیا مرکزی یکسان مینماید, این عمل امریکا واکنش جدی فیدراتیف روسیه و کشور های اسیای مرکزی چین ،هندوستان و ایران را به همراه دارد ،لذا این بازی برای امریکا و غرب نهایت دشوار و خالی از مخاطرات نیست چون امریکا هنوزهم درقضایای بحران افغانستان از دریچه دیدگاه های پاکستان مینگرد.از این سبب اوضاع سیاسی و نظامی افغانستان بغرنج تر و پیچیده تر میشود.این سیاست دوگانه غرب وپاکستان نهایتاء اوضاع افغانستان را متشنج ساخته و فعلا اوضاع امنیتی در تمام کشوربحرانی میباشد,با درنظرداشت گسترش بحران درافغانستان ذهنیت عامه مردم  اروپا وکانادا درخصوص جنگ افغانستان در حال تغییر بوده وآنها دولت های خویش را جهت خروج نیروهایشان از افغانستان تحت فشار فزاینده قرار داده اند,ازآن جمله فرانسه ,ایطالیا وکانادادرصف اول این مخالفت ها قراردارند ,توجیه را که غرب وناتو جهت خروج نیروها بکار می برندمسله انتقال مسولیت جنگ  ازناتو به اردو وقوای مسلح افغانستان میباشد.
 وزارت دفاع کشورازابتدای تشکیل آن در این صد سال آخیر مسیر پرپیچ وخم را پیموده,ساختار قبیلوی آن از آغاز بوجود آمدن آن بگونه ی غیر متوازن, هویت کامل ملی آن را تحت سوال قرارداده بود , نقیصهءاین اداره درزمان سلطنت محمد نادرشاه,ومحمد ظاهرشاه وصدارت محمد هاشم خان وشامحمد خان محمدداود کاملاء مشهود بود ولی موجودیت سرباز وپرسونل در قدمه های پائین ازتبارهای دیگر مشکلات را دراداره ی اردو بوجود آورده ,که این عامل بازدارنده  دراثرتغیر اوضاع ملی وبین المللی به تدریج دگرگون شد ,ولی کودتاه های سال های1352   و1357  اردوی افغانستان رامحراق  توجه سیاست مداران چپ وراست قرارداد,واردوی افغانستان مطابق به اندیشه ها وتفکرات حزبی تغییرشکل یافت ,و اردو, یکه تاز عرصه ی سیاسی کشورشد,این کودتاها بزرگترین اشتباه اردوی افغانستان بود, ولی گذشت زمان وتجارب تلخ آن نشان داد که وابستگی های حزبی اردو مخاطرات جدی را درعرصه ی گوناگون درتحولات اجتماعی وسیاسی بهمراه داشت,حفیظ الله امین با رهبری وزارت دفاع کشور بابرخورد های فاشیستی بزرگترین صدمات را به اردوی افغانستان واردنموده ,وتصفیه های خونین آن زمان, هنوزهم ورد زبان مردم ماست,بعد ازمداخله نظامی اتحادشوروی اردو  کشور به دوجناح ظاهراءهمگون, توام بامخاصمت شدید, تغیر شکل  یافت ,حتی کارمل به حیث ریس جمهور وسرقوماندان قوای مسلح نمیتوانست جناب گلاب زوی  وزیر داخله  وشهنوازتنی لوی درستیز خویش را امرونهی نماید ,این تناقض درزمان دوکتورنجیب الله منجر به کودتاه خونین شد  وجنرال تنی شاید به حیث اولین وزیردفاع کشور درجهان بود که کودتااومنتج به ناکامی شد,شکست شهنوازتنی سلسله مراتب قدرت ورهبری قوای مسلح افغانستان را تغییرداد,جناح توامیت خواه دردولت دوکتورنجیب الله ریس جمهوررا تجت فشارقراردادند تا تغیربنیادی دررهبری وزارت دفاع ووزارت امنیت دولتی بعمل آورد,اقدامات تصفو ی نجیب الله باعث قیام مسلحانه  درشمال کشورگردیده ومنجر به ازهم پاشی" اردو "کشورشد,و"اردو"درزمان دولت مجاهدین دراثری مداخلات پاکستان نتوانست قوام یابد وطالبان با ارتباط وروابط تنگا تنگ که با القاعده داشتند نمی توانستند اردوی مدرن را تشکیل
دهند, اما ساختار اردومدرن بعد ازسقوط طالبان نهایتا بطی توام به عطا لت بوده,این اردو با تشکیل  75 هزارنفری نمیتوانست جوابگوی نیازمندی این کشور بحران زده ی چون افغانستان را برآورده سازد,ناتو بعد ازگذشت  9 سال و"دی دی آر" نمودن اردوی دوران مقاومت گران ومجاهدین حال ملتفت گردیده است این اردوی کوچک نمی تواند کشور جنگ زده ی چون افغانستان را اداره نماید,همگان واقف اند این تشکیل کوچکوتاءخیر9 ساله, ودی دی آرمقاومت گران دیکته وپلان یک کشورهمسایه افغانستان بود ,گذشت سال های متمادی فرصت های ازدست رفته است به مشکل میتوان آن راجبران نمود,فعلا که ناتو درحصه ساختاراردوی سیصدهزارنفری عزم خویش راجزم نموده, بائیسب رهبری وزارت دفاع کشوراز هرگونه تمایلات حزبی ,قومی,وقبیلوی دوری جسته, وجهت سوق واداره سالم رهبری متعهد وملی درکدررهبری آن وزارت بوجود آورد,ودرمقابل هرنوع گرایشات منفی مقاومت نموده,ودرراستای حفظ منافع ملی با قاطیعت استادگی نماید,فعلا  که مسولیت ادامه جنگ به تدریج به دوش اردوی کشور گذاشته میشود ناتو وامریکا درجهت تجهییز این اردو پلان های دقیق روی دست گرفته,تااردو بتواند وظایف سپرده شده ی امنیتی را به وجه احسن اجرانماید.
برعلاوه مخاطرات داخلی که اردوی افغانستان به آن مواجه است ,تهدیدات بیرونی ومداخلات خارجی ونفوذ استخبارات خارجی ,خاصتا نفوذ کشورها ی همسایه چون ایران وپاکستان درصدر این مداخلات قراردارد,ریاست استخبارات اردو کارمشکل توام با دشواری زیاد فرا راه آن قراردارد,تا جلو هرنوع نفوذ استخباراتی  خارجی را سد نموده ,از تجارب سال های گذشته ی اطلاعات سود جسته  اقدامات جدی را روی دست گیرد .
آوانیکه اردو ظرفیت اطلاعاتی ,کشفی ,تحرکات تکتیکی واستراتژیکی را پیدانماید مسله انتقال مسولیت حربی از قوای ناتو به قوای مسلح افغانستان بدون دشواری صورت خواهد گرفت,دراین روزها موضوع خریداری طیارات میگ روسی برای قوای هوای کشور ورد زبان ها است  معلوم نیست چرا امریکا  تمایل جدی  برای اکمال قوای هوای افغانستان ندارد  ومیخواهد با خریداری طیارات میگ ازدادن طیارا ت پیشرفته امریکایی  جلوگری نماید  ,اگر تکرار مکرات گردد بازهم فشارپاکستان است که از تحویلی طیارات امریکای جلوگری می نماید, تا قوای مسلح افغانستان را به حالت ضعف وعطا لت نگاه داشته وازخصوصیت تهاجم آن بکاهد .
 
§        نویسنده      عبدالحی نزهت