آرشیف

بسم الله الرحمان الرحیم

تاریخ افغانستان دو احمد شاه را فراموش نخواهد کرد. یکی امپراطوری افغانستان را ایجاد کرد و دیگری امپراطوری مقاومت را در برابر افراط گرایان و فاشیستان برافراشت. بلی، احمد شاه خان ابدالی مشهور به احمد شاه درانی، احمدِ ابدال و ملقب به احمد شاه بابا که پدرش محمد زمان خان از پشتون های خیبر پختونخواه پاکستان و مادرش از قندهاری افغانستان بود، در سال 1101 هجری خورشیدی در شهر هرات زاده شد و به سن 12 سالگی به صفوف نادر افشار پیوست و به سال 1126 هجری خورشیدی به قدرت رسید و دولت افغانستان را به وجود آورد یعنی که خراسان را به افغانستان تغییر نام داد و در سال 1152 هجری خورشیدی وفات نمود. احمد شاه را احمد ابدال، احمد ابدالی، احمد شاه بابا و احمد شاه درانی نیز میگویند که مربوط به قوم درانی – پوپلزایی بوده است. روحش شاد و یادش گرامی باد.
     اما، احمد شاه مسعود این استوره ی مقاومت، ستاره ی ملت دری زبان، یگانه قهرمان ملی کشور و رزمنده ی دلیر در سال 11 سنبله 1332 هجری شمسی به وادی پنجشیر ویا پنجهیر در یک خانواده ی خاندانی چشم به جهان هستی گشود و توانست که به دانشکده ی انجینری دانشگاه پولیتخنیک (پولیتکنیک) کابل راه پیدا کند اما با تاسف که اوج اختلافات و تعصبات وی را آرام نگذاشته و به مبارزات حق طلبی و آزادی خواهی اقدام کرد. باوجود اینکه به صفوف مجاهدین بود ولی تمام اتباع کشور به نزدش محترم بودند و میخواست که در اقتدار خویش از استعدادها و توانایی های همه استفاده ی مفید و موثری را نماید. باوجود که در مقابل لشکر شوروی وقت دست تسلیم پیش نکرد، ولی یارانش که در آن رژیم کار میکردند را نیز از بین نبرد. یگانه شاهکارش در طول تاریخ بی نظیر بوده است که عبارت از مقاومت و ایستادگی وی در مقابل لشکر طالبی و فوج پاکستانی بود که این لشکر سیل آسا نتوانستند مراکز مقاومت وی را کاملا به تصرف خویش در آورند و همیش تلفات سنگین مالی و جانی را متقبل میشده اند. احمد شاه مسعود به تاریخ 18 سنبله 1380 هجری شمسی در خواجه بهاالدین ولایت تخار توسط دو تروریست که خود را خبرنگار معرفی کرده بودند، ترور شد. روحش شاد و رهش پر رهرو باد.
     این مقاومت و شهامت بود که از وی شیر پنجشیر، فرمانده ی شجاع، قهرمان ملی، کج کلاه پنجشیر، چه گوارای افغانستان و استوره ی مقاومت ساخت. بادرنظرداشت این همه القاب و اوصاف که برشمردم یگانه نام نیک که همراهانش به وی داده بودند "آمر صاحب" بود که به نزد همراهان و همردیفانش به منزله ی بلندترین مقام محسوب میشد. در زمان پیروزی مجاهدین آن وقت و به متکی شدن شهید صلح پروفیسور برهان الدین ربانی به اورنگ ریاست جمهوری، احمد شاه مسعود به مقام رسمی وزارت دفاع ملی رسید. موصوف که متلعق به حزب جمعیت اسلامی به رهبری شهید پروفیسور برهان الدین ربانی بود بخاطر نقطه ی تقاطع و رهبری واحد که حکم یگانه نهاد استخباراتی را داشت به نام "شورای نظار" را ایجاد کرد. گرچه شاید بعضی ها به این فکر باشند که شورای نظار به منزله ی حزب جداگانه از جمعیت اسلامی بوده که گویا قهرمان ملی تصمیم مجزا ساختن خویش را از جمعیت اسلامی داشته است ولی برداشت من براین است که احمد شاه مسعود اهداف دراز مدت و استراتیژیک داشت و میخواست که عمق استراتیژی خویش را ازین نقطه آغاز کند و هدف از تاسیس شورای نظار شاید هم منحیث یگانه ارگان استخباراتی ویا شکل شورای نگهبان ایران، خاد حکومت شهید داکتر نجیب الله ویا ازین قبیل منابع را داشته باشد.

تفاوت ها و ویژگی های این دو رهبر:
باید اعتراف کرد که هردو رهبر (احمد شاهان) وقت از ویژگی های خاص برخوردار بودند. ولی باآنهم از دید رهبری و مدیریتی دارای اوصاف مختلفِ میباشند:

1. احمد شاه بابا شخصیت نظامی بود و حکومتِ شاهی وراثتی را تاسیس گذاشت که بعد از آن تخت و تاجش به پسر وی تیمور شاه به ارث گذاشته شد ولی احمد شاه مسعود شخصیت ملی و یک رهبر با تدبیر بود.
2. احمد شاه مسعود دیدگاه وطنی داشت ولی احمد شاه بابا دیدگاه قومی و قبیلوی.
3. احمد شاه بابا شخصیت ملی شد ولی احمد شاه مسعود شخصیت جهانی که در موردش بسیاری از مورخین و نویسندگان داخلی و خارجی قلم فرسایی کرده اند.

 
باعرض حرمت
غلام رسول مبین
غور، شهر چغچران
03 حوت 1394 هـ.ش.