آرشیف

سفری راه افتاد تا مدتی در هندوستان بوده باشم، مطالعه ی در باره تاریخ کهن غوری ها در این سرزمین پهن آورداشته باشم خوشبختانه دراین سفر که محترم نثاراحمد حبیبی غوری معاون انجمن نیز حضورداشت وبرای تداوی شان آمده بودند، سهولت های تحقیقی را برایم مساعد تر ساختند.
ابتدای سفرم از شهر زیبای آگره آغاز گردید، آگره شهر تاریخی زیبائیست که با دیدن تاج محل، باغ تاج محل و سرخ قلا( قلعه ی سرخ) انسان را بحیرت می آورد، در تاج محل نشانه های از عشق مفرط به زنی فکر انسان را بخود معطوف میدارد که شوهرش نهایت عاشقش بوده ووصیت آنرابه مثابه یک امانت بزرگ بجا آورده است ( به سایت ویکی پدیا مراجعه گردد).
ساختمان تاج محل محدود است به یک گنبد سفید مرمرین با ملحقات مخصوص به آن،  با چهار پایه مناره های سنگی به سبک اسلامی، در دوجناح شرقی و غربی اش،  دوساختمان به سنگ های سرخ کار شده که یکی آن مسجد شریف و در طرف دیگر آن به عین ساختمان مهمانخانه اعمار گردیده است.

قسمت از احاطه مقبره های داخل گنبد تاج محل که توسط سنگ های ظریفه نقاشی شده است

اضافه باید کرد، بعضی از راهنمایانی که مشاهده گران راهنمایی میکردند، گفتند در دهه هشتاد یا پیشتر از آن در همین محل زلزله رخ داده و در قسمت مناره های شرقی یک اندازه انحنا رخ داده است، که دولت هند بلا توقف یک تعداد انجینران را مؤظف ساخت تا در قسمت ترمیم این نقیضه تصمیم لازم اتخاذ کنند، همین بود که انجینران مذکور مصمم شده به عین ساختمان مطابق به وزن تعمیر که از نگاه مهندسی یک امر طبعی است تعمیر در گوشه ی شرقی گنبد زیبای تاج محل اعمار نمایند که این کار در ظرف کمتر از شش ماه عملی، موازنه ساختمان را برقرار و کنون با اندک تغیر زیبایی مناره ها حفظ گردیده است.
بهر صورت وظیفه یا هدف که باید دنبال شود کاویدن موضوع است که علاوه از دستورشاه جهان این شخصیت والای که به حق زن احترام خاص داشته، کی ها در اعمار این بنا سهم داشتند؟ مواد این گنبد از چه بوده و هست و چگونه توجه دولت مردان هند به آن معطوف گردیده است؟
سری به دفتر حفظ و مراقبت تاج محل زده ازمسئول آن سوالاتی پیرامون این جای دیدنی صورت گرفت، با تأسف جوابی را باید می یافتم حاصل نکردم، او صرف میدانست که چگونه از باغ و تعمیر تاج محل نگهداری کند، اما نمی دانست که این بقعه ظریف به چه مناسبت در کنار دریای گنگ عرض اندام نموده است.

او از شاه جهان وچند شخصیت دیگر نام برده و در اخیر کلامش گفت : در اینجا کتابخانه ی بصورت موزیم قرارداشته که علاوه از معلومات لازم در باره ی این بنای تاریخی، اثرات خوبی از سرزمین پهناورهند را نیز درآرشیفش جاداده بود، اما بیشتر از صد سال این همه معلومات و با تراشیدن بعضی کتیبه ها از هند خارج شده است.
به نظر میرسد هندوستان بعد از حصول استقلال خود نیاز اصلی اش را دررشد اقتصادی اش جستجو کرده است، برای نگهداری وتاریخ خویش چندان توجهی نداشته است، از این سبب تا مدتی همه آثار تاریخی اش بی نام و نشان بوده و بعداز اندک زمان که اقتصادش راه افتاد حالا به باز سازی آثار تاریخی نیز اقدامات وسیع داشته و بخصوص در قسمت تاج محل که منبع بزرگ مالی است وبه محراق توجه دولت قرار دارد.
تاج محل به نوشته ویکی پدیا در200 کیلو متری جنوب دهلی  به دستور شاه جهان در سال 1630 میلادی بناشده، مواد ساختمانی  این بنا منحصر است به احجار ظریفه چون : مرمرسفید، سنگ سیاه، سنگهای زمرد، لاجورد،  لعل ویاقوت که بقول یکی از راهنمایان همه از افغانستان وارد شده بود.
بعضی از نویسندگان تاریخ از احمد لاهوری وحمیدالله لاهوری (در سده یازدهم هجری) بحیث معماران ، عیسی خان وامانت خان طغرا نویسان نام برده اند.
اما بزرگان هند افراد نزدیک به تاج محل ساختارآنرا بدستور شاه جهان و کارکنان آنرا افغانی وترکی میدانند، از گفتارمذکور برمی آید که اسامی که در بالا ذکر گردید نامهای افغانی داشته و درآن زمان لاهور جزء سرزمین افغانستان یا آریانای بزرگ بوده است.
هرگاه تاریخ را دقیق تر ورق بزنیم دیده می شود که تزئینات معماری امپراطوری غوری ها با خشت و سنگ بوده و در زیبایی و نبشته های که در ساختمان تاج محل صورت گرفته تیموریان افغانستان دست بالایی داشته اند و تاریخ حکم می کند که دست هنرمندان افغانستان در ساختار گنبد تاج محل فعالانه دخیل بوده است.
به نظر عموم مردم هند درآن زمان از خود کدام خلاقیت معماری نداشته، بلکه در صنعت سنگ تراشی و بت سازی از مهارت های خاصی برخورداربوده اند ،  با ترویج آئین اسلام توسط غزنوی ها چندان کار عمرانی درهند صورت نگرفته، افتخارات تاریخی شانرا که همانا بت و بت خانه هابود تخریب و به یغما رفته است، امادر دوره ی غوری ها، دین مقدس اسلام از یکسو با باز سازی های عمرانی، از قبیل : مساجد، خانقاه ها، حتی بقول بعضی ها معبد های مذهبی خود هندی ها و ازجانب دیگر تحول ژرف در توسعه اسلام رونما گردیده است، سر زمین اجمیر که به سرزمین مقدس در هندوستان معروف است محل ویامرکز اسلامیت است که افتخارش برمیگرددبه سلسله شنسبانیان غوری و حضرت معین الدین چشتی که همراه با سلطان معزالدین       ( شهاب الدین محمد سام غوری) بدان سرزمین اسکان پذیر شدند.
شایان ذکر است که در بیرون از باغ تاج محل مساجد زیادی وجود دارد که مسلمانان دراوقات پنجگانه با سردادن آذان نماز را به جماعت ادا می نمایندو این مسلمانان از مذاهب حنیفی و شافعی تبعیت می نمایند.
محمد صالح کنبو(متوفی قرن یازدهم) در شاه جهان نامه اش از یکی ازمتولیان تاج محل بنام میر حکیم، یکی از معماران را به نام عیسی و محمد حنیف قندهاری رابنام امیر عمارت(ناظر) و در بعضی از روایات معمار باشی آن عمارت نام برده است و نیز علاوه نموده که اسماعیل خان هم در سازندگی گنبد سهم داشته است و اسماعیل را بنای چیره دست گفته اند.
خلاصه عمومأ تاریخ های جهان مورد دستبرد بعضی از افراد، اشخاص وحکومتها قرارمیگیرند، تاریخ هند هم ازاین صدمات جان سالم بدر نبرده، متون تاریخی آن از بین رفته و یا توسط سلطه گران وقت انتقال گردیده است.
بهرحال از فحوای مطالب یاد شده هویدا میگرددکه،  درکار ساختمان این بنای زیبا کسانی کار کرده اند که ترک تباراند، یعنی از سلسله شاهان غوری ونوادگان قطب الدین ایبک، یا از سلسله تیموریان هرات بوده اند، البته نگاه سرسری که از تاج محل صورت گرفته ، نمی تواند تحقیق درست باشد، زمان زیادی بکار داردتا عمیقأ هرنقظه ی این اثر ژرف نگری گردد و واقعیت این معما بدست آید.