آرشیف

 
 
بانوعادله ادیم درود و مهر به شما، با تشكر از اينكه  وقت گذاشتيد و در اين گفت و شنود سهم  فعال گرفتيد،در دقایق نخست خواهشمندم  فشرده از زندگي نامه خود را بیان دارید.
با سلام وعرض ادب خدمت شما وخوانندگان صفحه ارزشمند و پر بیننده ی و پرخواننده ی تان.
خوب از حریم شخصی خود چه بگویم؛ من در عاشقان ‌عارفان شهر کابل چشم به جهان باز کرده ام،دوره ابتدایی را در مکتب مستوره غوری با شوق وذوق کودکانه تمام کردم و پس از آن شامل دبیرستان آمنه فدوی و با لقب دانش آموز شایسته از این مکتب فارغ شدم. به ادامه آن دوره دانشگاهی خود را در روسیه در انستیتوت( پوشکین) در رشته ادبیات روسی درسال 1994به پایان رسانیدم و موفق به اخذ دیپلوم شدم. در دوره مهاجرت مدت سه سال در هلند در رشته های دفتر داری و تجارت مختص به بانوان درس خواندم ودیپلوم آن را نیزکسب کردم.
ازدواج نموده ام آشیانه خود را با عشق آراسته ام و با سه فرزندم و همسرم  درکشور هلند زندگی می کنم. 

  پرسش؛ اگر به صورت فشرده تعریف کنید سینما یعنی چه ؟
   پاسخ، سینما آخرین هنر و به عبارت دیگر هفتمین هنر است.
درسال 1895 نخستین بار برادران لومیر فرانسوی با نمایش تصاویرمتحرک تماشاگران را به حیرت انداختند و اختراع سینما را بنام خود ثبت کردند.
 سینمای امروز تحول زیادی نموده و جزء جدایی ناپذیری از زندگی میلیون ها انسان در سراسر کره خاکی شده است.

 پرسش؛ نخستین پروژکتور سینمایی چه وقت وارد افغانستان شد، در اوایل چه نوع فیلم ها در سر زمین ما ساخته می شد نخستین سینما و فیلم سینمایی چه نام داشت؟  
پاسخ، داستان ورود نخستین پروژکتور سینما به افغانستان هنوز مشخص نیست؛ ولی بنابر روایاتِ نخستین پروژکتور توسط وایسرای هند بریتانیایی به شاه حبیب‌الله درسال‌های ۱۹۱۴ یا ۱۹۱۵ هدیه داده شده‌بود؛ ولی اسناد رسمی نشان می‌دهد که شاه امان‌الله برای نخستین بار پروژکتور سینمایی را با خودش از سفر اروپا در سال1927- ۱۹۲۸ وارد افغانستان کرد. 
شاه در طی سال‌های متذکره سفری  به اروپا داشت ودرآنجا با تماشای فیلم های سینمایی مجذوب این هنرشد و دانست سینما یکی از بهترین و موثرترین وسیله ای است که می توان با نمایش فیلم، مردمش را از پیشرفت و ترقی جهان آگاه کرد.
 شاه هنگام بازگشت چندین پایه دوربین و پروژکتورو فیلم هایی را با  خود به افغانستان برد و در باغ عمومی پغمان که یکی از مراکز تفریحی و محل تجمع مردم بود به نمایش گذاشته شد و البته فیلم ها در آن  زمان صامت یا بدون صدا بودند.
ازسینمای بهزاد و سینمای تیاتر پغمان می توان به عنوان نخستین سینما هایی افغانستان نام برد.

 پرسش نخستین فیلم هنری افغانستانی با صدا  چه نام داشت؟
نخستین فیلم داستانی افغانستانی که با همکاری سینماگران هندوستان به وسیله کمپنی فیلم سازی ” شور” در لاهورهند سابق ساخته شد( عشق و دوستی ) نام داشت. 
سناریوی این فیلم از استاد مرحوم عبدالرشیدلطیفی پدرتیاترافغانستان است و چندتن هنرپیشگان افغان نیز درآن نقش هایی را ایفا کرده اند. 
 اما نخستین فیلم نیمه مستند ونیمه هنری تولیدی افغانستان (مانند عقاب‌ها) نام داشت  که به کارگردانی فیض محمد خیر زاده در نوار  ۱۶ میلی متری  ساخته شده بود.

پرسش؛ اوج شکوفایی سینمای افغانستان کدام دهه ها است؟
پاسخ، اوج شکوفایی سینمای افغانستان دهه‌ شصت است  که دراین دوره افزون برفیلم های مستند و اخباری حدود سی تا چهل فیلم داستانی دردستگاه افغان فیلم تهیه و تولید شد. بگونه نمونه فیلم هایی فرار،صبوری سرباز،پرنده های مهاجر،آرمان ،بیگانه، مردهاره قول اس  و…. فیلم هایی اند که در همین دوره ساخته شده و من خودم نیز دراین فیلم ها نقش بازی کرده و نه تنها از جانب هم میهنان عزیزم مورد تشویق و ترغیب قرار گرفتم، بل از طرف شخص دوکتورنجیب الله رییس جمهوروقت افغانستان نیز مورد تفقد قرارگرفتم.

پرسش؛ طلبان با سینمای افغانستان چه کردند؟
پاسخ، قسمیکه همه ما شاهد استیم،طالبان چنان با قساوت و بیرحمی با سینما برخورد کردند که درهیچ گوشه جهان، هیچ رژیم نکرده، نفس سینما را از حرکت انداختند، بخشی ازفیلم ها را ازآرشیف افغان فیلم بیرون آورده آتش زدند، خوشبختانه کارمندان صادق افغان فیلم صد ها حلقه فیلم را در نقاط مختلف پنهان کردند اگرطلبان این فیلم ها را می یافتند آنان را به مرگ محکوم می کردند.
 گروهی طالبان سالن های سینما را بستند، تلویزیون و عکاسی را ممنوع کردند  و در برخی استان ها سالن هایی سینما ها را تخریب و به جای آن مسجد ساختند.
من در آن دوران دو فیلم روی دست داشتم بنام هایی ( کجرا )ازساخته های محروم جوانشیر حیدری و فیلم (سقوط)از محترم فقیر نبی که فیلم ها نیمه تمام ماندن وهنرمندان در کشور های بیگانه مهاجرشدند سختگیری های طلبان باعث شد تا فعالیت های هنری وفرهنگی در افغانستان فلیج شود.

پرسش: آیا تا کنون کدام فیلم افغان به اسکار راه باز کرده است؟
پاسخ، راه یافتن به اسکارکار ساده و آسانی نیست با آنهم فیلم های مانند آرمان شهر، "نامه به ریس جهمور" ، "رونا مادرعظیم" ،"حوا ،مریم ،عایشه"، فیلم "رفتن" و فیلم "بچه های بزکشی "به اسکار نامزد شدند متاسفانه برنده جایزه اسکار نشدند.

پرسش؛ با توجه به محدودیت های که دختران افغانستان به آن مواجه بودند و استند چطور وارد سینما شدید؟
پاسخ، من از اوان نو جوانی همیشه می اندیشیدم که چگونه می توانم درجامعه یک انسان مفید باشم؟
تصادفن یک روز  که هنوز صنف نهم و یا دهم مکتب بودم در راه مدرسه  مورد نگاه هنرسنج مرحوم توریالی شفیق  قرار گرفتم.سناریوی را روی دست داشتند خیلی اظهار کردند که  در فیلم شان نقش بازی کنم. من که اصلن درفکر فیلم وسینما نبودم همینکه نقطه روشنی رسیدن به آرزویم را یافتم  که چگونه می‌توانم یک انسان مفید باشم خدمتی را برای مردم خود کرده بتوانم پیشنهاد شان را پزیرفتم تقریبن مدت یک سال طول کشید که رضایت خانواده را حاصل کنم.

 پرسش؛ زن بودن و بازیگر بودن را در کشوری چون افغانستان چطور تجربه کردید؟
 پاسخ؛ زن بودن در دنیا ی مرد سالاری بنام افغانستان آسان نیست. 
آنهم زن اگر بازیگر یا آوازخوان باشد.   
زن بودن وهنرمند بودن را با همه این حق تلفی ها و ناملایمت های روزگار تجربه کردم
بار ها به زمین خوردم  ودوباره باقامت استوار تر به راه خویش ادامه دادم . هرقدر فرهنگ غلط وکوتاه نظری مرا ضعیف، بی حیا و ناقص العقل نامید بازهم قوی تر از قبل از پشت همین واژه سربلند کرده بادرخشش بیشتر قدعلم نمودم.به این عقیده بودم وقتیکه انسان می خواهد مانند آفتاب بدرخشد باید مانند آفتاب درد سوختن را تحمل کند.
من هم درد سوختن را تجربه کردم هنوز هم  درد را احساس می کنم اما افسوس با آنهمه مقامت با خانواده و اجتماع نگذاشتند بدرخشم.قبل از آمدن خزان، بهار زندگی ام را خزان ساختند.

پرسش؛ اگر روزی بتوانید فیلمی بسازید نخستینفیلم شما بیانگر چه داستانی خواهد بود؟
پاسخ،بله بانو نظیری عزیز من تقریبن دو سال می شود مصروف نوشتن داستان زندگی خودم استم.اگر روزی پولدار شوم بتوانم فیلم بسازم داستان زندگی خودم را فیلم می سازم. تا برای آینده سازان کشور درس بزرگی باشد.

پرسش؛ طوریکه در برگه فیسبوک شما خواندم شما علاقمندِ به نوشتن هم استید؛
 آیا تصمیم دارید؛ روزی نویسنده شوید و کتابِ بنویسید؟
خیلی علاقمند استم بنویسم از نوشتن لذت می برم. نویسنده نیستم  گاه گاهی احساسات خود را روی کاغذ سفید خط خطی می کنم.
دوستان عزیزم برایم انرژی مثبت می دهند تشویق وترغیب می‌کنند. تا بیشتر بنویسم وعده کرده ام که منبعد دلنوشته های خود را به سطل زباله نیدازم با ایشان شریک بسازم. 
برای هنر نویسندگی باید زیاد کتاب مطالعه کنیم باتاسف در مهاجرت چیزیکه خیلی رنج ام میدهد دسترسی به کتاب های فارسی است گاهی دلم برای کتاب  فروشی  پل باغ عمومی کابل خیلی تنگ و چشمانم اشک آلود می شود …نگارش قاعده ‌و آدابی دارد که برای من هنوز خیلی مشکل است باز هم کوشش می کنم بنویسم.

پرسش : اگر روزی به شما در فیلم جدیدی پیشنهاد شود که نقش بازی کنید،می پذیرید؟
پاسخ، بله بانو نظیری عزیز- من سینما را ترک نکرده ام هنوز هم سینما را مانند دوره نو جوانی ام دوست دارم.
 بعد از سقوط حکومت طلبان چندین بار افغانستان به دیدن همکارانم به ریاست افغان فیلم رفتم. شماره تماس خود را به ایشان سپردم و یاد آور شدم هر وقتیکه به من ضرورت داشتند تماس بیگیرند. فیلم های که در بیرون از افغانستان ساخته شد پیشنهاد کردند نظر به سناریو فیلم نتوانستم قبول کنم.
بانو عادله ادیم هنر پیشه ی موفق و محبوب کشور؛ آرزومندیم بار دیگرشما را با فیلم های تازه در روی پرده سینما ببینیم و از نقش های برجسته و هنرنمایی هایی بی نظیر تان بهره ببریم. سلامتی همراه با موفقیت وکامگاری برايتان آرزومی کنم.