آرشیف

سوال اول: معنی این شعر که در باب رضاعت سروده شده چیست ؟

از جانب شیر ده همه خویش شوند
از جانب شیرخواره زوجان و فروع

جواب سوال اول

معنی شعر فوق بدین شرح است :
از جانب شیرده همه خویش شوند

یعنی زن شیر دهنده ، شوهر شیر دهنده « در صورتی که شیر مال او باشد» واولاد واقارب شان برای شیرخوار محرم میگردند.
مثلاً زن شیر دهنده ، مادر ، و شوهر زن شیرده پدر شیرخوارمی‌گردد، و پسران و دختران قبلی و بعدی زن شیرده وشوهرآن ، برادران و خواهران شیرخوارمی‌شوند، و نوه‌های دختری و پسری شان برادرزاده ها و خواهرزاده‌های شیرخوار می‌گردند
همینطور مادرزن شیرده ، و مادر شوهر زن شیر ده  ، مادر بزرگان ، و پدر زن شیرده  و پدرشوهر زن شیر ده ، پدر بزرگان ، و خواهر زن شیرده خاله و برادر زن شیرده ماما ، و برادر شوهر زن شیرده کاکا ، و خواهر شوهر زن شیرده عمه‌ شیرخواره می‌شود.
.
از جانب شیرخواره زوجان و فروع
وازجانب شیر خوار فقط زوجان وفروع محرم میگردند
زوجان یعنی زن وشوهر ، جهت روشن شدن و توضیح بهتر زوجان ، لازم است مثالی بیاوریم :
مثلاً فاطمه از پستان زهرا، شیر نوشیده ، شوهر فاطمه داماد زهرا ، و زهرا مادر زن داماد ، و شوهر زهرا پدر زن داماد میگردد
 معنی فروع این است که: خود شیرخوار، و اولادش، و نوه هایش تا آخرین نسل ، قرابت شیرخوارگی دارند ، و با همه کسانی که در مصرع اول تشریح شد ، محرم میگردند ، یعنی شیرخوار هرگاه بچه رضاعی زن شیرده شد، اولادش نوه‌های زن شیرده ، و شوهر زن شیرده می‌گردند تا آخر.
سوال 2
حکم رضاعت وشیر خوارگی چیست ؟
جواب – 2
حکم آن طبق قرآن و سنت و اجماع علماء ، ایجاد محرمیت است یعنی اگرطفلی از زنی طبق شرایط معینی که شرع تعیین کرده است شیر بخورد، آن طفل به آن زن و خانواده اش نسبت محرمیت پیدا میکند، یعنی این کودک فرزند شیرخوار آن خانواده میگردد ، بناءً  اصول و فروع و برادران و خواهران و کاکا هاو عمه های آن زن وشوهر بر این طفل شیرخوار محرم میشوند ، زیرا پیامبر صلی الله علیه و سلم  فرموده است که:
« یحرم من الرضاع ما یحرم من النسب » حرام می شود بواسطه رضاعت وشیرخوارگی آنچه که حرام میشود به سبب نسب
سوال 3
فلسفه ی مشروعیت حکم رضاع چیست؟
جواب 3
رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمودند:
«لا رضاع إلا ما أنشز العظم , وأنبت اللحم – رواه أبو داود -» رضاع نیست مگر آنچه که محکم کند استخوان را وبرویاند گوشت را .
برخی در فلسفه تحریم محارم رضاعى گفته‌اند ،  با توجه به اینکه رشد بدن طفل در دو سال اول عمر بسیار سریع و حساس است ، پرورش گوشت و استخوان آن با شیر ، بدنش را ، جزئی از بدن شیر دهنده میگرداند ، و این جزئیت وبعضیت بین شیر ده و شیر خوار ، فلسفه مشروعیت حکم رضاع را شکل میدهد ، چنانچه حدیث رسولخدا ص موِید همین حقیقت است .
مثلاً زنى که کودکى را شیر می‌دهد، بدن او با آن شیر رشد مخصوصى می‌کند ، و در اثر این رشد یک نوع شباهت در میان آن کودک و سایر فرزندان آن زن پیدا می‌شود ، و در حقیقت هر کدام جزئى از بدن آن مادر محسوب میشود ، بناءً  دو نفر که هم شیر بوده اند، یعنی هردو از یک زن با شرایطی که در احکام آمده ، شیرخورده اند ، با هم محرم هستند و با تمام فرزندان آن زن هم محرم می شوند.
سوال 4
می شود راجع به کیفیت وکمیت رضاع محرم معلومات دهید ؟
 
 
جواب 4
در ارتباط به کیفیت شیر خوردن طفل به شرط اینکه به معده طفل برسد ، اختلاف قابل ملاخظه بین فقهاء به چشم نمی خورد ، اما در کمیت شیر محرم نظرات مختلفی دارند .
احناف و مالکیها و به روایتی  امام احمد و جمهور علماء  بر این باورند که با یکمرتبه شیرخوردن وحتی با یک قطره شیربه شرط اینکه به شکم طفل برسد ، محرمیت ایجاد میشود ، زیرا خداوند ج رضاع محرم را بطور عام و مطلق ، بدون ذکر تعداد دفعات شیر خوردن ، ذکرکرده است « وَأُمَّهَاتُکُمُ اللاَّتِی أَرْضَعْنَکُمْ وَأَخَوَاتُکُم مِّنَ الرَّضَاعَة » و پیامبر صلی الله علیه و سلم فرموده است: « إنما الرضاعة من المجاعة صحیح البخاری» یعنی همانا رضاعت محرم از واسطه گرسنگی است .
 اهل ظاهر « به استثنائی ابن حزم » وتعدادی از علماء بر این باورند که حد اقل باید سه دفعه طفل شیر خورده باشد تا  محرمیت ایجاد شود، زیرا پیامبر صلی الله علیه و سلم فرموده است اند « لا تحرم المصة ولا المصتان » صحیح مسلم  – یعنی  یکی یا دو مکیدن حرام نمیکند ، واز حدیث فوق دانسته میشود که از دوبار به بالا محرمیت ایجاد میگردد.
 
درحالیکه امام شافعی ، ابن حزم ، ابن تیمیه ، شوکانی ، ابن قیم جوزی و برخی دیگر از علماء نظر به حدیثی که از حضرت عایشه رضی الله عنها روایت شده است ، پنج دفعه شیر خوردن معلوم را معیار ایجاد حرمت می دانند .
 

ادامه مطلب در اینجا