آرشیف

2014-12-10

عبدالغفور غوری

چند دلبیتی

کــَرباس

پـیــراهــن تـُـنــبـان ِ کـَربـاس کـــرده
شب ِ عـیـد اسـت نگارم راس کــرده
دَمی دَربـَـّچَـه، بـَلبَل داره چون مَهتـَو
فــقــط گــویـــي هــــوا اَّیـاس کـــرده
 

خـمچـَه

کـمـر باریک و نـاز و خـمچه بودی
بـمـثـل زَّره گِــیـن و غُــنـچـه بـودی
هـمـان روز شــد دلـم دیــوانــهً تــو
کـه اسـتــاده دمـی دَر بَـچــه بــودی
 

بچه

تـو رفـتی ای بـچـه تـرک مه کـردی
بـه قـهـر و تـَمَـچـه تـرک مه کـردی
مـیــان گـَـلــبَــچــه دل بـــا تـــو دادم
تـو نـا مرد و کَـچــه تـرک مه کردی
 

سوچه

تـَـر و تـمـیـز و پاک و سُوّچـه بـودی
بَــه رویـي تـوشک و نالـیـنـچه بـودی
بـه عـشـق و عاشـقی پَی نـَمیـبـُـردی
ز آسما ن گـَز میکـردی چوچه بودی
 

تیر

ازیـن زنــده گـی تــیـرم از غــم تـو
قــسـم دارم مـیـمــیـرم از غــم تــو
فــرامـوشــم شــده آ ب و خـوراکـه
خو ناوه خـورده سـیـرم از غـم تــو
 

خیره

دو چـشمم گشته خیره کی می آیی
مـایـه از غــم بـمـیــره کی می آیي
تیره ماه رفت زمستان و بهـار شد 
شــده مـوســم زیــره کـی مـی آیـي
 

قـیـر

نـگــارم رفـتـه از مـن تــیر گشـته
چـو ابـر آسـمان دلگـیـر گــشـــتـه
مـیـبـارد بـر ســرم بــاران و ژالــه
سـیـاهــبـخـتی مـن چون قیر گشته

 

گذ شته

ز مـن یــار، یــار جـانجـانی گـذشته
خـیـلـی زود و بـه آسـانـی گـذشــتـه
صدایم میکـنـد هر بار به هـی هــی
مگر عـمرش بـه چــوپـانـی گـذشته 

بـه ذلـت خــواری، پـسمانی رسیدیم
بـه صــد رنــج و پریشـانی رسیـدیم
بـه ایـن حـال پـریـشـان ای وطــندار 
ز دسـت جـهــل و نـادانـی رســـیدیم

عبدالغفور «غوری»
هلند 14.07.2012

لغتنامه:

کـَرباس : تکه های سفید و نخی که در قدیم توسط دستگاه های معمو لی و ساده توسط دست بافته میشد.
راس : آرایش کردن
بـَلبَل : روشنی و جلا ش دادن
مَهتـَو : مهتاب
اَ ّیا  : هوای صاف
خمچه : نا ز ک ،خیلی جو ا ن و تا ز ه، کو چک
زَ ّره گِـیـن : جوا نه ً تا ز ه و نو سر ز د ه ا ز خا ک که هنو زشعا ع آ فتا ب نخو رد ه و ر نگ ا ن هنو ز سفیدبا شد.
دَر بَچه : کلکینچه ، سو ر ا خ کو چک که آ فتا ب و یا ر و شنی ا ز طر یق آ ن د ا خل خا نه شو د. 
تـَمَچه : ر قا بت کر د ن ، ضد یت نشا ن د ا د ن با کسی 
گـَلبَچه : بچه ها ی جو ا ن
کَچه : ا نگشتر، بد ا خلا ق ،ا ما د ر ینجا بی ا د ب و لا و با لی معنی مید هد. 
تـَـر و تـمـیـز : پا ک و نظیف
سُو ّچـه : پا ک و بی عیب 
نا لـیـنچـه : تو شکچه
پَی نـمی بر د ی : ا ز مصد ر پی نبر د ن گر فته شد ه که معنی آ ن ند ا نستن و بی خبر بو د ن ا ست.
گـَز : د ر و لا یا ت غو ر ،با د غیس و هر ا ت و ا حد ا ند ا ز ه گیر ی گز ا ست که یک گز مسا و ی به یک متر ا ست.
خو نا وه : جگر خو نی ،غم و ا ند و ح . 
خیر ه : د ید ن بطو ر د و ا مد ا ر بد و ن ا ینکه چشم با ز و بسته شو د.
ما یـه : میخو ا هد ، د ا ر د
ز یـر ه : یکنو غ گیا ه طبی و خو شبو ا ست که د ر تا بستا ن د ا نه ها ی آ نر ا میچینند.
هی هی : کسی ر ا صد ا ز د ن بد و ن ا ینکه نا مش ر ا بگیر ند و ا ینطو ر صد ا ز د ن موء د با نه نیست.