آرشیف

2020-1-7

رفعت حسینی

واقعیت در ادبیات افغانستان

 

 

سخن ازشاعرونویسنده جغرافیای افغانستان درگذشته وامروزاست. چی ها نگاشتند ومی نگارند؟

آیا نگاشته های آنان ، براساسات وموازین پذیرفته شده دردنیای متمدن، متکی و برابراست؟

آیا «شعر» و« داستان یارُمان» همینسان <باید>باشد؟

آیاشاعرانی نام کشیده مانند عنصری ومسعودسعد،قاآنی،منوچهری،لامعی،فرخی پدیده یی ارزشناک وعقلانی ،ازدریچهء معاییرشعروآگاهی، ایجادنموده اند؟

وآیااین شاعران میدانستند که مسئوولیت اجتماعی دارند؟

درسایت گنجورمیشوددیوانهای کامل اشعار عنصری ومسعودسعد، قاآنی، منوچهری، لامعی،فرخی را خواندوآنگاه داوری نمود.

آیا درستایش یک مستبدوویرانگروبی مدنیت وفاقدفرهنگ وارزشهای انسانی سرودن ، میتواند«شعر» تلقی شود ؟

شاعرراستین آن آدمی نیست که{ تنها } واژه های نازنین ودلربا را برمبنای موازین

ادبی وباصطلاح صرف ونحو واوزان کاکه ورقصان عروضی خلیل ابن احمد ایجادنماید. این فقط جادوگری باکلمات است.

برجسته ترین بخش شعردرونمایهء آن میباشد!

وقتی دردهه شست خورشیدی،خلیل الله خلیلی، درکنارتمجید،به زمامدارپاکستان ضیاالحق چنین استغاثه مینماید :

شو ضيا الحق چراغ آرزوى مسلمين
شــــوعلم دار، شو مهـــین سرباز دین
جانشين شير يزدان شو، در خيبر گشا
در مقام خالدى، ميدان محشر آفرين
مسند محمود غازى، شهسوار بت شكن
آنكه ميلرزد از وى هند تا درياى چين
پايمال لشكر اين بى خدايان تا به كى
اى تو محمود بزرگ بت شكن را جا گزين
حالت امروز ما آيينه ى فرداى تست
اى ضمير روشنت با پرتو ايمان قرين

آیا این نگاشته «شعر»است؟؟

آیا پابلونرودا،هانریش هاینه، بودلر،شیللرهمینگونه شعر بوجودآورده بودند؟

…ونویسندگان افغانستان:

اکرم عثمان،سپوژمی زریاب، زلمی باباکوهی ،مریم محبوب واعظم رهنوردزریاب از۱۳۵۷ خورشیدی تا ۱۳۹۸ ، چی ها پدیدآورده اند؟

آیا این پذیرفتنی وعقلانی هست که وقتی بدستورستمگران حزب خلق ،شبکه های کام،اگسا وخاد مردم را ،بدون استنادبقانون مدنی، درسرک ودفتروجای کارودرمعاینه خانه داکترودرخانه ودرصنف درسی دستگیرکنندوببرندوشکنجه بدهند واگرزنده ماند،زندانی نمایند. ونویسندهَ باخیال آرام وبی دغدغه خاطر، درباره <کاکه گی های کاکه تیغون برسرپل لرزانک کابل یامندوی> داستان های میانه بنویسد؟ ویا درزمینه شمله دستارکاکه های قندهاری وهراتی چندین داستان کوتاه بنگارد ؟

ویادرداستانهایی «رسالت های پهلوان مراد درقشتی گیری»،«اسب نانجیب پهلوان یعقوب»،

«نکتایی پوشیدن جوان شکست خورده درعشق ، درشب عروسی دلدارش » را

برای ثبت درتاریخ ادبیات افغانستان،

منتشرنماید؟

نویسندگان نامبرده شده دربالا، ازدهشت های مجاهدین واوباشی های شورای نظاروطالبان جمله یی برکاغذریخته اند؟

نویسندگان نامبرده شده دربالا، ازمهاجرت ها وفرارافغانها وبی خانمانی آنها یک داستان کوتاه پدیدآورده اند؟