آرشیف

2017-12-17

عصمت الله راغب

صدای که در افغانستان کمتر شنیده می‎شود صدای غوری‎هاست

ولایت غور در گذشته نشانی از تمدن، خردورزی، دانشگستری با اسلاف از امپراتوران، یلان جهانگشا و ابر مردان تاریخ بود، اما فرزندانش امروز خسته، مهجور و محروم از ابتداییترین خواستههای هستند که توهین به تاریخ و تمدن گذشتهی آنها  تلقی می‌شود.
امروز یادآوری از تمدن شکوهمند غوری‌ها و مثال آوردن از علاوالدین، غیاث الدین، شهاب الدین و سلطان رضیه از سویی زعمای افغانستان تنها وسیله برای فریب غوری‌ها شده است که هرازگاهی متولیان برنامهریز در حکومتهای معاصر فقط برای حصول خواسته‌هایشان به رسم نیرنگ سری به تاریخ گذشتهی غوریها میزنند و فریبمآبانه آنها را به گذشتهی تاریخیشان دل خوش میکنند.
ولایت غور علیالرغم گذشتهی تاریخیاش که مهد تمدن بود، امروز یکی از محرومترین ولایتهای بحساب میآید که در میان 34 آستان در عقب ماندهگی زبانزد خاص و عام است.  آنچه را که غوریها از سوی حکومت تبعیض، بیعدالتی و دست کم گرفتن غوریها میدانند همانا عدم توجه حکومت روی اولویتهای شهروندان این ولایت مبنی بر عدم ساختمان سرک( کابل- غور – هرات) و  اعمار بند برق  در این ولایت میباشد، چیزی که ابتداییترین خواست و نیاز انسانهای امروزی را میسازد.
غوریها سالهاست که بدون برخورداری از سرک، برق، پویایی اقتصادی، دادوستد فرهنگی… در جغرافیای محصور اند که در تمام لایههای آن نه آثاری از نوگرایی به چشم میخورد و نه هم از رفاه اجتماعی و انکشاف متوازن خبری هست، تنها چیزی که در این ولایت به درستی نمایان است رفتارهای تبعیضآمیز و تعطیل مفاد ماده ششم قانون اساسی مبنی بر تامین عدالت اجتماعی و انکشاف متوازن  در این ولایت میباشد.
غوریها سالهاست با مدنیترین روش خواستار دستیابی به حقوق شهروندی و توزیع عادلانه ثروت ملی شده اند؛ چیزی که قانون اساسی افغانستان آنرا به عبارت «دولت به ایجاد یک جامعه مرفه و مترقی بر اساس عدالت و کرامت انسانی، حمایت از حقوق بشر، تحقق دموکراسی، تامین وحدت ملی، برابری بین همه اقوام و قبایل، و انکشاف متوازن در همه مناطق کشور مکلف میباشد» تضمین میکند؛ اما متاسفانه تا هنوز در میان همه حرکتهای مدنی در افغانستان کمترین صدای که به آن در پیوند به تحقق عدالت، رسیدن به جامعه مرفه و مترقی، تامین وحدت ملی، برابری اقوام و انکشاف متوازن توجه شده است صدای مردم غور بوده است.
در ادامه حرکتهای دادخواهانه در سالهای گذشته امسال نیز غوریها بطور بیسابقهی برای تحقق عدالت اجتماعی و توسل به دو خواست عمدهشان (سرک و برق) در این ولایت دست به مظاهرات خیابانی زدند؛ مظاهراتی  که با تجمع از  همه اقشار جامعه اعم از بزرگان، جوانان، نوجوانان، کودکان، معلمان، ماموران، پزشکان، کسبه کاران، بانووان… در غور کمتر پیشینه داشته است.
در همین حال طولانی شدن مظاهرات خیابانی و شب زندهداری غوریها در هوای سرد زمستان در چادرهای تحصن پس از پانزده روز حکومت را مجبور ساخت تا باب گفتگوها را در کابل با نماینده گان این حرکت باز کند و سپس هیئتی را با ترکیب از وزارت خانههای سکتوری (فواید عامه، انرژی آب و برق، انکشاف دهات و شرکت برشنا) جهت بررسی مشکلات و خواستههای غوریها به آن ولایت اعزام  نماید.
 هیئت اعزامی پس از گفتگوهای طولانی با نمایندهگان حرکت راه و روشنی  و تصدیق از داعیه حقطلبانه غوریها سر انجام برای پایان دادخواهی و برچیدن خیمههای تحصن تفاهمنامهی را با نمایندهگان حرکت راه و روشنی به امضا رسانید که در آن تفاهمنامه نمایندهگان حکومت تعهد سپرد تا افزون بر تکمیل کردن کار بندپوزه لیچ،  هزینه ساختمان صد کیلومتر سرک اسفالت و هزینه اعمار برق سولری 5 میگاوات را شامل بودجه مالی سال 1397 بسازند.
این در حالیاست که از امضای تفاهمنامه روزهاست که میگذرد؛ اما از تحقق وعدههای حکومت هنوز خبری در دست نیست. در یک بند از آن تفاهمنامه آمده است که؛ «هیئت اعزامی پس از برگشت به کابل در هنگام تسلیمدهی متن تفاهمنامه به شخص رییس جمهور باید نمایندهگان مردم غور در خانه ملت و نمایندهگان کمیتهی راه و روشنی نیز حضور داشته باشند، تا هرآنچه را شخص رییس جمهور به حضورداشت نمایندهگان برای مردم غور وعده میسپارد به عنوان یک سند ثبت گردد که متاسفانه پس از برگشت هیئت تا هنوز از سرنوشت تفاهمنامه خبری نیست. جستجوهای ابتدایی نمایندهگان حرکت راه و روشنی نشان میدهد که حکومت هیچ ارادهی برای پاسخ مثبت به خواستههای برحق غوریها مبنی بر خواستهای مندرج در تفاهمنامه حرکت راه و روشنی را ندارد.
از سوییهم با وصف اینکه حرکت دادخواهانه اخیر غوریها با موجی از حمایتهای نهادهای مدنی، برخی از شخصیتهای سیاسی و وکلای محترم پارلمان روبرو شد؛ اما برایند گفتگوها با حکومت نشان میدهد که متاسفانه دستان آشکار و پنهانی در نظام و جود دارد که در زمینه اسفالت بزرگراه مرکزی مداخله میکنند.
به باور نویسنده آنچه که عامل جدی پس ماندهگی غوریها گفته می‎شود، عقده ورزی برخی از رهبران سیاسی و سنگ اندازی عدهی که با دستیابی مردم غور به انکشاف و توسعه، منافع خودشان را در دراز مدت به خطر میبینند است.
بیش از یک و نیم دهه است که نظام جدید در کشور به حمایت کمکهای مالی جامعه جهانی دهها میلیارد دالر را در افغانستان به مصرف رسانده است؛ اما در این میان ولایت غور  یگانه ولایتی است که کمترین سهم را در عرصه ساختوساز از این کمکها بهره برده است.
بیپروایی و تعلل مقدماتی حکومت نشان میدهد که حکومت هیچکدام ارادهی مبنی بر عملی ساختن وعدههای خود در پیوند به ساختمان سرک و اعمار بند برق درغور ندارد. در همینحال نمایندهگان کمیته راه و روشنی حکومت را به کارشکنی متهم کرده هشدار میدهند در صورتیکه حکومت مطابق مواد تفاهمنامه عمل نکند، در آن صورت نقض کننده تفاهمنامه جانب حکومت بوده؛ غوریها بار دیگر در جادهها خواهند ریخت و در آن صورت حکومت پاسخگوی هرنوع پیامد پیش آمده در آینده خواهد بود.

با احترام
عصمت الله راغب