آرشیف

2015-2-4

محمداکرام اندیشمند

حامدکرزی؛ انتخابِ مجددواشنگتن

      2می2009
علی رغم اظهارات پیشین ریچاردهالبروگ نماینده بارک اوباما درامور افغانستان وپاکستان مبنی برحمایت واشنگتن ازپروسه ی انتخابات ریاست جمهوری نه حمایت ازفردخاص، رئیس جمهورکرزی باردیگر فردموردنظر واشنگتن دردور آینده ی ریاست جمهوری افغانستان قرارگرفت. درحالیکه منابع معتبروآگاه ازاین دیدگاه دولتمداران دموکرات ایالات متحده اکنون سخن می گویند، امابه نظرمی رسدکه تصمیم امریکایی هادرانتخاب مجدد حامدکرزی ازمدت هاپیش گرفته شده بود. انصراف گل آقاشیرزی والی ننگرهار ازنامزدی درانتخابات آینده که امروز(2می2009-12ثور1388)صورت گرفت وانصراف سایرکاندید های مهم وبالقوه که تاقبل ازآخرین روزثبت نام کاندیدها عملی می شود، نشانه هایی ازروشن شدن سیاست واشنگتن درانتخاب رئیس جمهورآینده ی افغانستان است. عدم ورود زلمی خلیل زاد به میدان انتخابات ریاست جمهوری که هیچگاه بصورت علنی دراین مورد تصمیم خودش را بیان نداشته بود، وانصراف کاندیدهای دیگری چون علی احمدجلالی، اشرف غنی احمدزی واحتمالاً انورالحق احدی انتخاب مجدد رئیس جمهورکرزی رادرکرسی ریاست جمهوری ازسوی دولت بارک اوباما محقق میسازد.
تنش درروابط کرزی با واشنگتن درماه های اخیر وبه خصوص با دولت بارک اوباما به این حدس وگمان دامن زد که امریکایی ها دراداره ی جدید دموکراتها تصمیم به تغیررهبری دولت افغانستان گرفتند. لحن پرخاشگرانه ی رئیس جمهورکرزی دربرابر امریکایی ها که درماه های اخیر تشدید یافته بود، بیش ازبیش به این گمانه زنی ها قوت بخشید. اما برخی ازتحلیلگران به چنین تغیری ازسوی واشنگتن باورنداشتند. علی رغم آنکه دربیان واظهارات امریکایی ها حرف های سخت ودرشتی به آدرس کرزی وناتوانی های او درایجاد یک دولت سالم ومؤثر ارائه می شد. تغیردررهبری دولت افغانستان ویافتن جانشین کرزی برای دولتمداران امریکایی که باراصلی حمایت ازاین دولت بدوش آنهااست، چندان آسان شمرده نمی شد. برای سیاست مداران حاکم درواشنگتن راندن کرزی ازقدرت که هفت سال دراستحکام رهبری دولت او خون سربازان خود را ریختاندند وملیارد ها دالرخویش را هزینه کردند، یک ریسک خطرناک ارزیابی می شود. ممکن است بسیاری از کارگزاران سیاست واشنگتن درافغانستان به این نتیجه رسیده باشند که کنارزدن کرزی از مسند رهبری دولت به تخریب آنچی بیانجامد که دراین هفت سال با هزینه ی هنگفتی بنا نهاده شد.
نکته ی جالب وقابل توجه آن است که هردوطرف واشنگتن وکرزی درانتقادهای شدیدالحن ماه های اخیر درصدد ترساندن یکدیگر بودند. رئس جمهورکرزی با لحن خارجی ستیزی خود امریکایی هارا برحذرمیداشت تا درفکر تعویض او ازرهبری دولت نشوند وامریکایی ها کرزی را تحت فشارقرار میدادندتا با ایجاد رهبری مؤثر ودولت سالم زمینه های پیروزی آنها را درجنگ افغانستان هموارکند. حمایت ازکرزی برای ماندن درکرسی ریاست جمهوری توافق متقابل برسرنکاتی است که درآینده بیشتر روشن خواهد شد. برخی ازمنابع آگاه ازتعهدات جدیدرئیس جمهورکرزی برای واشنگتن درتوزیع متوازن قدرت وایجاد یک دولت سالم ومؤثر سخن گفته اند. نظارت برسیاست ومسایل امنیتی ونظامی و اموراقتصادی وبازسازی دردولت آینده ازسوی چهره هاونهادهای دیگرخارج ازحیطه ی قدرت وصلاحیت کرزی بخشی ازاین تعهدات وی تلقی می شود. مسئولیت ونظارت دراین موارد به چهره های مهمی تفویض خواهد شد که به عنوان رقیب های اصلی کرزی ازمیدان انتخابات ریاست جمهوری کنارمی روند.
وقتی ازانتخاب مجددحامدکرزی ازسوی واشنگتن در کرسی ریاست جمهوری سخن می رود این پرسش مطرح می شود که تکلیف انتخابات وتظاهر به دموکراسی چه می شود؟ اگردموکراسی وانتخابات ریاست جمهوری تظاهر ونمایشی بیش نباشد، تمام زمینه ها وابزار این نمایش درجهت پیروزی کرزی ازقبل تنظیم وآماده شده است. کاندید های که رقیب بالقوه دربرابر کرزی محسوب می شدند ازرقابت دست می کشند. حزب وحدت ازقبل حمایت خودرا ازکرزی اعلان داشته است. انتخاب محمدقسیم فهیم به عنوان معاون اول کرزی اهمیت کاندید جبهه ی ملی را به عنوان رقیب کرزی ازبین میبرد. ورود سایرنامزدهای انتخابات ریاست جمهوری به میدان رقابت، مشروعیت انتخابات وانتخاب مجدد حامدکرزی را درجهت خاست واراده ی واشنگتن تثبیت می کند.