آرشیف

یک دوست خوب من مفهوم کیستی و چیستی را پرسیدند.

پاسخ به این پرسش شان را عارفانِ‌ علم و اسلام‌شناسان بهتر می‌دانند که از توان و سواد من بیرون و بلند است.

فقط با یادداشت کوتاه خدمت شان می‌نگارم:

کیستی و چیستی دو اصل مهم در شناسه‌ی خلقت بشر است که با ورود علمی به‌مباحث الٰهیات یا همان خدا شناسی می‌توان وزن آن‌ها را درک کرد. این دوتا با برگردان به دری در عالم هستی و عالم روحانی پیوست هویت و ماهیت یاد می‌شوند که در اصل ریشه‌ی عربی دارد و گونه‌یی علامت استفثار برای استفهام است  ماهو «الانسان ماهو» و یا «الحیوان ماهو» ماهیت انسان چیست؟ و ماهیت حیوان چیست؟

در عالم ادب و فرهنگ این دو واژه همان معنای کیستی و چیستی را می‌دهد و به گونه‌های متنوع کاربرد دارند. کما این‌که نقش مهم شان در تعریف هویت و ماهیت و خلقت بشر هم چنان رخ‌نمایی

می‌کنند.‌البته در گفتار و نوشتار و طی‌طریق افاده و تحریر همان زمان حال را می‌کنند و زمان ماضی نه‌دارند. مگر بادگرگونی پرسش مربوط به گذشته.

من که در صنعت شعر و نوشته و اموری از این دست نادانی بیش نیستم فکر کردم فی البدیهه مثالی را برای تان بنویسم:

کیست؟

 آن که زلف یار بیند و لرزان نه شود

کیست؟

 صاحب آن زلف کز دیدار تو نگران نه شود.

این کیست با کیستی خلقتی و هویتی فرق فاحشی دارد و از بنیاد تغیر محتوایی پیدا می‌کند.

یا به زمان گذشته:

 کی بود؟

 آن کس که دی درِ ما را دق‌الباب کرد.

یا اندرباب کیستی و چیستی در خلقت بشر:

کیستی؟

تو کز ازل آمده‌یی

چیستی؟

 تو که نه‌دانی چه‌سان آمده‌یی

و چیستی هم به زمان ماضی اطلاق نه می‌شود مگر با دگرگونی دستوری از منظر زبان شناسی.

چی بود؟

در آن کندوی‌کلان

چی شد؟

کز منش کردی پنهان.

چیست و چیستی را تغییر فرم ساختار و گفتار دادند.

یا در زمان حال:

تره‌کی صاحب!

در این صندوق پیش‌روی تان چیست؟

یا تره‌کی صاحب!

شما چیستی محتوای درون این جعبه را می‌دانید؟

یا به روش گفتارِ عام و پرسش‌ِ عام:

تره‌کی صاحب در داخل این صندوق چیست؟

این چیستی و چیست ربطی به چیستی خلقت نه دارد.

آرزو دارم برای آگاهی بیش‌تر تان پژوهش زیادی اندرین گذرکنید.

من هم در کَندوکاوِ دریافت تعریف درست واژه ها از واژه‌نامه‌های مرورگرِگوگل سودجستم

کاستی های من را نادیده نه گیرید تا به کمک بزرگان ادب و عرفان بحث نقادانه‌یی آغاز گردد و ما را بیاموزانند.  سبز بمانید