آرشیف

(مقارنهٔ حکومتیهای جمهوریت هی ایران و افغانستان)  

بحث شما جناب … جالب و مانند همیشه به نکات مهم و مرکزی متوجه و انسان را به تعمق بیشتر وامیدارد، تشکر از نوشته ای شما اما بګذار بنویسم و شما را به تعمق بیشتر وادارم: قیاس مع الفارق خطاست! 

شما میتوانید اشیای مشابه مثلاً سیب را با سیب دیګر مقایسه و مقارنه کنید و در نتیجه به نتیجه ګیری ها و قانونمندی های برسید که این نتیجه ګیری ها در علوم ساینسی ( اګزکت ساینس) به نتایج مشخص یقیني منجر میشوند ( ۲+۲= ۴)، اما در علوم اجتماعی این نتیجه ګیری ها بخاطر تفاوت شرایط داخلی، بیروني، اقلیمی، انکشافی و … متفاوت بوده میتوانند و متفاوت اند! 

لذا قانونمندیها  و نتیجه ګیری ها در تحلیل های سیاسی  نیز در موارد، بنا بر تغیر مفرداتیکه تحلیل به آن استوار است و متفاوت بودن شرايط و حالات متفاوت و متغیر أند! 

در مقایسهٔ ملت ایران با افغانستان که ایراتي ها فرار نمی کنند و افغانها فرار کردند و …. باید ګف: 

اول ملت افغان و شهامت ملت افغان در طول قرون متمادی و مانند اولین کشور قیام کننده در برابر استعمار و نتایج حاصله، بر شهامت و شجاعت و دلیری این مردم و در کل افغانها ګواه بلا دغدغه و بلا تردید هم هست! 

لذا موضع و موقف امروز موفق ایران و رهبران ایران در موفقیتهای شان در جنګ اخیر با حاکمیت نتانیاهو و امروز را در مقارنه و نتیجه ګیري کردن با افغانستان جمهوریت و سرکشیدن  عدهٔ، قابل مقارنه و مقایسه و به صورت منطقی نتایج حاصله از تحلیل شما دقیق نه خواهد بود و نیست! 

اګر دور نه رویم، هرزمانیکه افغانها بر هند و منافع استعمار به نحوې تحدید کردند، جانب ایرانی ( حاکمیتهای موجود درین حوزه) بر افغانستان حمله ور شده، تا افغانها را از حمله بر هند باز دارنداین جانب قضیه به حضور میلیونها افغان در ایران امروز و امکان کار و زندګی در آنجا و حتی در دفاع از منافع ایران در ساختار های زینبیون و فاطمیون بحث در جای خود بافی هست! 

همچنان  میدانبم که 

جهان در یک نعبیر آسان ساز، جهان

 غرب، امام خمیني و نظام موجود ایران را چنانچه از دهن تحلیل ګران و عدهٔ از  سیاسیون افغان میشود و مطرح میدارند: «حاکمان سیاسی امروز ایران را غرب  در افغانستان و یا در ایران به قدرت  رسانید»… 

!«بلې این فهم و این تأکید درست  و بجا نیست! 

 این هم درست نیست که دیروز حاکمیت رضا شاه را غربیها سقوط و حاکمیت امام خمینی را از فرانسه در طیاره سوار و به سازماندهی همه چیز به نفع خمیني به قدرت رسانید. 

داستان را شما میدانید که در جنک سرد شرق و غرب و تقابل چین، شوروي- حزب توده و …  ازیک طرف و محل مورد بحث ما، شاه ایران ، مانند دست نشاندهٔ امریکا از جانب دیګر و مبارزات حرکات و سازمانهای شیعه و خمیني از جانب دیګر ( به صورت مشخص جهت تمرکز بجث) ضو وقوع نا آرامی ها در این  ایران  آنروز، بدون خواست امریکا و بدون برنامهٔ جهان غرب جریان داشت و داشت که اوضاع از کنترول شاه و حامیان شان بیرون میشد و بیرون بود! 

 در ایران آنوقت تغیر و انقلاب و سرنګونی شاه را شرايط عیني  حتمی ساخته بود! 

سوال در آوردن انقلاب و تغیر بنیادی در ایران آن وقت نبود، آن واقع شدنی بود، سوال بر سر این شد که عوض رضاء شاه کي خواهد آمد و کی بهتر و نفی کییت؟ درین بهتر و بدتر،  و بهتر و بدتر به نفع کدام نیروی خارجی و داخلی و جایګاه مردم درآن، مسایل مطرح بودند! خارجی های تأثیر ګذار، فرانسه و غرب ، روش پرګمتیتک انتخاب کردند که ازین دو بد به زعم غرب، کدام بد بهتر هست، مطرح بود!

حزب توده ای آنوقت،  با تمام افکار چپي نزدیک به اتحاد شوروی و یا چین و یا خمینی با افکار دینی ضد کمونیستی؟ 

جواب واضح بود و انتخاب صورت ګرفت و چپی با تمام کم و کاستی های خود هدفمند در ایران آنوقت بعد از به قدرت رسیدن  رژیم موجود شیعه و دیني، به زور دین همراه با آزاد اندیشان، خلع سلاح، قلع و قمع و یا مجبور به فرار شدند! این نیروهای دینی در ایران ، با شعار های معین ضد امریکایی و افکار تاریخی ضد چپي و ضد عربی و قوت تفرقه های سنی و شیعه وسعت داده شد و امور را وسعت دادند. 

درین میان آینده و انکشافات آینده و محاصره های چندین دهه اقتصادی و سیاسی ایران غني از مواد سوخت ومعدن و ساختار های قومی مذهبی تا امروز مشکلات بزرګ را با قربانی تحمل کرد و درین میان به نحوې   به خود کفایی در بخش از موارد فرصت یافت. 

سیر حوادث در روسیه ، اقتصاد چین و …  ختم معادلات یک قطبی جهان را چنان تغیر داد که منافع، دوست و دشمن مشترک مطرح شد و جهان از یک قطبی شدن در جسم پوتین و اقتصاد چین سبب شد که دو و یا سه دشکن بزرګ، دشمنان دیروز

() از یک طروف وآمریکا و یهود از جانب دیګر  و … از جانب دیګرثف آرایی کنند! 

 شوروي و ایران ) صادق بودن، حد اقل دریک صف ضد امریکایی و در هین غیر صادق باهم به خاطر دشمن مشترک متحد شوند و دوستی شان در سوریه و بخش از جا های دیګر نتیجه داد! 

فراموش  نه کنیم که دشمن نظام موجود حاکمیت ایران یعنی حزب توده و بقایای آن هنوز که هنوز هست در لست سیاه عدهٔ از کشورهای مهم جهان به شمول جانب امریکایی قرار دارد! 

تکنولوجی جنګی امروز ایران با حضور صد ها متخصص روسی همین حالا در ایران و پیشبرد پروژه های بزرګ تسلیحاتی و انرءي اتًمی در ایران از جانب روسها، هندیها، چینایی ها، کوریایی ها و … سبب انکشافات زیاد تسلیحات ایران شد، تا حدیکه عدم ضرورت اشتراک روسها در جنګ ایران و اسرائیل ( نتانیاهو) را عملاً روسها ( روسیهٔ فدراتیف ) ضرږرت و احتیاج ایرانی ها نمیدانند! 

اقتصاد و پیشرفتهای اقتصادی ایران از زمان رضاء شاه و… همه و همه ایران را از افغانستان متفاوت میسازد. 

مدعی پسر بودن ( وارث شاه) رضاء شاه ، در ایران امروز یک ادعا پسر بودن هست که به يقین ایشان از مادر غیر منکوحهٔ رضاء شاه ګویا متولد هست! ولی این شخص ادعا، دارد که پسر رضا شاه هست! 

در افغانستان تمام نیرو های تربیه شده در ایران، پاکستان و عدهٔ از ملی ګرایان و استخبارات کشور ضد روسی و افکار ضد کمونیستی دست به دست هم دادند و ساختار و نظام از داخل پوسیدهٔ اندیشه های چپی و اقتصاد غیر طبعی پوسیده را سقوط دادند و در عین حال متوجه  بودند که نیروی جهادی وارد شده از کشور های متحابهٔ عربی و نیروهای غیر مهار جهادی در داخل افغانستان ممکن هست چهرهٔ منطقه را تغیر داده و غیر قابل کنترول باشد و شود! 

درین میان در سیاست کاړری قبل از مشروعین و شایستګی بهذاعتماد بیشتر و اولویت بیشتر، به تکلم به زبان انګلیسی و مختص همین حلقات بودند و نقش این نیرو ها در جامعه با عملکرد خطاء، چور و چپاول های متعدد کاملاً ضعیف و عملاً  ضعیف نګه داشته بود تا این افکار درد سر و سبب قوت جنبشهای اسلامی نه شوند!  اصل وفاداری استخباراتی برای کادر های جمهوریت ذ

در افغانستان  اساس کار نیز بود. 

امروز میشنویم  که مطرح بودن خانوادهٔ حاجی قدیر در افغانستان بخاطر هم بود که ایشان یګانه افسر انګلیس وقت ، داکتر برایدن در فرار و زنده ماندنش  در راه فراردر جنګ سوم افغان و انګلیس،  کمک کرده بودند! 

 قصهٔ دراز کوتاه، ایجاد جمهوریت اخیر در در افغانستان با سیاست کادری بالا ، دیسانت پراشوتی سیکولاریستها، در جامعهٔ قبیلوي و دادن بادیګاردهای خویش برای شان و ساختار سیاسی طیف ریاست جمهوری امریکا و روشهای خاني و ملکی و مرکز تصمیم ګیری آقای زاد، سفارت، کرزی، غني… این و دهها مورد تخلف مافیایی اقتصادی کشورهای خارجی به شمول امریکا ( کمپنی های سوپریم و محافظتی و دزدعای بانکها به صورت کلاسیک و … پیاده کرده اقتصاد بارار آزاد وحشی، بدون مهار کردن با قوانین مدرن، دیمومراسی مبتذل و سیکولار و …. همه و همه ، ثابت میسازد که جناب شما دارید قیاس مع الفارق میکنید و نتیجه ګیری های شما هم خطاء میشوند! 

ایران / حکومتی ها در ایران محل فرار در خارج ندارند، در حالیکه حکام جمهوریت افغانستان داشت!!ً

ایران قسماً خود کفا در تمام عرصه ها بنا بر مجبوریتهای محاصرهٔ اقتصادی و سیاسی، ایران با داشتن ساختار سیاسی بزرګ دینی و ضد عربی با افغانستان با حاکم پراشوتی و در موارد بهتر مدیران  دور مانده از رسم و رواج افغانها و مدیر بانک با مقارنه به رهبر ایرانی،  دینی مسلط بر قلب، مقارنه و مقایسهٔ شما را خطا میکشد و همان قیاس مع الفارق میشود! ! 

افراد و کادر ها در حالت خوب از پوهنتون با تکالیف بزرګی صحی و با بادیګارد های خارجی وارد افغانستان ساخته  شدندو کشور را کسیکه نان میداد، فرمان میداد! ایران چنین نبود و نیست! روش و سیاست تقیه ای شیعه و انعکاس آن در سیاست  دولتی ایران و سیاست  ایران با  های روسها، اروپایی ها، کشور های عربی و اسلامی  بحث مستقل میطلبند! 

این و دهها  مورد ثابت میسازد که مقارنه و مقایسهٔ افغانستان با ایران در برخورد بزرګان جمهوریت اخیر جمهوریت در افغانستان و مقاومت رژیم موجود در ایران مقارنه و مقایسهٔ قیاس مع الفارق و غیر قابل مقایسه هست! 

مکرر کهدطالب امروز که دیګر چندان جای پای در ایران و خاصتأ در پاکستان ندارد، با طالب دیروز متفاوت در انتخاب هست! 

حاکمیت موجود طالب  در افغانستان در دوحه ۲۰۲۱ آنکه نان میداد، در دوحه ( ۲۰۲۱) فرمان دادو شد که به نحوی تلاش مقاومت وجود ولی تداوم به علت تمیم نان ده، تغیر کرد و فرار بر قرار تحمیل شد! این تحمیل و موقف پرګمتیک جواب یتیم و بیوهٔ سرباز افغان را که بزدلانه به تیغ دشمن قرار داده شد، هیچ رهبر و زعیم حکومنی توجیه کرده نمی توانند! 

ایشان دبګر حد اقل از لحاظ اخلاقی هم که باشد، حق زعامت را ندارند! 

توبه و استغفار و رول سرباز ممکن در کم کردن و تلافی ګناهتن شان بهترین موصع برای شان باشد! اکت و تمثیل رهبر شدن هیچ شایستهٔ شان نیست! 

تمرکز به نسخه و راهکار خروج از بحران باید در تمام تلاشهای افغانی اساس  قرار بګیرد! 

رهبر و زغیم در حق انتخاب ملت بود و باید باشد! این تلاش نصب رهبر و زعیم از بالا، خارج و در بازی های استخباراتی خطاء بود و هست!

د. صلاح سعیدی 

۲۴/۲۰۲۲۳۴۵۶۷۸۹۰،