آرشیف
زمونږ اوسنی بحران او له هغه نه د وتلولارې!
دوکتور صلاح الدین سعیدی
این متن را به پیشواز و استقبال از سومین کنفرانس فرانکفورت که متمرکز به راههای حل و راههای خروج از بحران امروز کشور و جامعۀ ما است، نوشتم. کنفرانس فرانکفورت به ابتکار و گردانندگی جناب حامد ضرابی و همکاران، اینبار هم در فرانکفورت – جرمنی به تأریخ ۲۵-۲۶ ماه جنوری ۲۰۲۵ دایر میشود. الله متعال درین تلاش خیر شان برکت بیاندازد تا در مورد، نسخهها و برنامههای خوب راهیابی خروج از بحران پیشکش شود!
منظور واحد ما کار، همکاری، همیاری و دستیاري تمام نیروهای ملی و کسانی است که در تنویرجامعه و عام سازی منطق سلیم استوار و بر راه خروج از بحران امروزی کشور و جامعۀ ما کار میکنند، میباشد. هدف کار در عرصه تنظیم و انسجام نیروهای ملی و نیروهای سلیم افغانی برای این است تا منطق راستین را عام ساخت و به زور ملت در عالم اسباب، با توکل به الله متعال مساعی خود را مشترک، چنان به خرچ داد تا با وقت و مصرف کم، مردم خویش را ازین بحران نجات داد. این وجیبه و مسؤولیت همۀ ما بود و است!
برهمۀ ماست تا در حد توان برای تحقق این آرمان ملی و ادای رسالت درین راه، دست کمک وهمکاری بدهیم. بحران بی اعتمادی رهبری را بخاطر هم پشت سر بگذاریم که درین نشستها و کنفرانسها و یا خارج از ارادۀ ملت مانند بن اول، در بن دوم و یا جای دیگر نباید رهبر سازی شود و حاکمیتهای استخبارات خارجی وهمسایهها با بادیدگاردان خارجی وارد افغانستان شوند. اکنون باید بر سیستم و راهبردهای توافق کرد که در نتیجۀ آن ملت افغانستان تصمیم گیرندۀ أصلی شود. برماست تا چنین وجیبه را اداء، اجراء و در عمل روی دست بگیریم که (ان شاء الله) چنین خواهد شد.
فهم و درک من به حیث یک افغان و عضو مدافغان منافع ملی افغانستان (م م م ا.) و مجمع ملی برای نجات افغانستان این است که رسیدگی امروز ما به حل بحران سیاسی و نظامی افغانستان، از طریق دامن زدن به مسائل (تعصبات) قومی و زبانی نه تنها مفید نیست بلکه مضر است. یگانه راه حل مسئله عبارت از نافذ ساختن اصل یک شهروند و یک رأی و ساختار سیاسي منبعث از ارادۀ ملت افغان در راستای نهادینه سازی مردم سالاری، مشروعیت متداول حاکمیت سیاسی در چوکات آنچه بشریت امروز در اختیار دارد که شیوۀ آن انتخاب مقامات مسئول سیاسی از طریق رأیدهی آزاد، سری، سراسری و مستقیم است و تعیینات یا تقرر در پوستهای مسلکی و خدمات ملکی بر اساس اهلیت، لیاقت و شایستگی تحصیلی، تجارب، تعهد، صداقت و پاکنفسی از طریق رقابت آزاد میتواند سبب ختم جنگ، تأمین ثبات و استقرار حاکمیت مشروع درکشور شده، مانع خشونت و برادر کشی در افغانستان گردد. عملکرد های خلاف آن نتیجه و حالت معکوس را ببار خواهد آورد که آورده است و ما بارها امتحان کرده ایم ولی دیده میشود که یا حافظه ضعیف است ویا آسیب شناسی ما نادرست است. هر زمانیکه در جبهۀ جنگ دست بالا بود، توقع داشتیم و چنان عملکرد صورت گرفته که همه باید تسلیم شود و کمیتههای بنام آشتی را که در عمل کمیتههای تسلیمی و نقل گذاری به حاکمیت ساخته و چنان تصور داشته ایم که همه باید تسلیم شوند.
ما باور داریم که خودکامگی، تمامیتخواهی، تیرانی، نبود قوانین مشروع و مدون در عوض سیستم ملت سالار، افراد و اشخاص خود کامه نمی توانند، صلح و استقرار معنا دار را به مفهوم واقعی کلمه بوجود بیاورند.
باید برای ایجاد ساختار و حاکمیت کار کرد، که ملت و حاکمیت هردو تابع قوانین از قبل مشروع، مدون و از طروق مراحل مشروع متداول نافذ شده باشند. هر عضو جامعه، شهروند با یک رأی و منطق سلیم در سرنوشت کشور به صورت دوامدار سهم گرفته بتواند. وارد کردن و تحمیل اندیشههای غریبه و غیر از ارزش ملی و اسلامی ما قابل قبول نیست. انتخاب مسلمان در چوکات اسلام است و در موارد که شرع اسلامی وضاحت تام دارد، رأی و رأی ګیری جای ندارد. مطمیناً ملا، عالم و متخصص اسلامی و فقیه در جامعۀ اسلامی جایگاه خاص خویش را در رهنمایی انتخاب درست و بهتر دارد، اما ملت را تعویض کرده نمی تواند. مانع ندارد که ملا، عالم و فقیه خود عضوی پارلمان باشد و در چوکات فهم اسلامی قوانین خوب و بهتر را به صورت متداول و مشروع تصویب و به جامعه و عمل پیشکش کنند.
همۀ تلاشهای ملی و بین المللی و نشستهای شان نباید در جستجوی رهبر و پيشوا باشد. پیشوا و رهبر برنامه و نسخه است. رهبران دایمی، وزیر، رئیس، سرباز و قومندان دایمی وجود ندارد. عملکردها، تواناییها، نسخه اساس و بیناد کار باشد.
با این فهم ، حضور و کار برای ملت سالاری در چوکات سومین کنفرانس فرانکفورت مؤرخ ۲۵-۲۶ جنوری ۲۰۲۵ م. را استقبال و برای دست أندرکاران این تلاش خیر موفقیت مزید، از درگاه ایزد متعال تمنا و استدعا داریم. آمین
وینو او پوهیږو چې افغان ملت او دلته په دغه سیمه او ځانګړې توګه افغانستان کې، له نیمې پېړۍ راهیسې خلک په وینو کې مزل وهي، او یا مزل وهلو ته مجبورکړای شوي دي. خپل کور او کورنۍ پريږدي او یا له کورنیو سره له وطنه تښتې او تښتېدو ته مجبوريږي. د راست او چپو حاکمیتو او جنایتکارانو له لاسه مهاجرت او نامعلومې ته مخه کول، سخت او ګران کار دی. زه خپله اروپا کې، ددې تراژېدیو د قصو شاهد او د مهاجرینو د دردناکوداستانو او سرنوشتونو (د پینځو ژبو د رسمی ژباړونکي او د ۱۴ کلنې وکالت د تجربې) په رڼا کې په دغه برخه کې په لسهاو مستندات او شواهد لرم، چې ډېر ځلي مو ورته ژړلي او خفه شوي یو. افغانان او مهاجرین په ابحارو کې غرق او یا د نړېوالې مافیا لاسو ته لوېدلي، د ناروا کارو ته مجبور شوي او یا يې د وجود غړي په نړېوال بازار کې پلورل شوي اویا په زندانو کې زنداني او شهیدان شوي او دا لړۍ دوام لري.
پوهیږو چې مونږ او کل کې بشپړ افغانستان د سیمې ېوه مهمه سیمه او ستراتېژیکه برخه وه اوده. زمونږ د سترو قدرتو درمېنځ، جغرافیایی موقعیت، سیمه کې شته سترې طبعی، لاس نه خوړلې زیرمې او شتمنۍ، او په سیمه کې زمونږ نه د پاکستان، ایران، چین، روسۍ ( آسیای میانه هیوادو)، امریکې او انګلستان او داسې نورو سیاسي، اقتصادي، امنیتي، فرهنګي تأریخي او اوسنۍ روا او ناروا غوښتنې او توقعات او ېو شمېر شته داخلی او بهرني، تر مونږ او زمونږ له توانه بهر لاملونه، د هغوی غوښتنې او برنامې او زمونږ مشران او پرمونږ پورې تپل شوي مشران ، د دین، دیموکراسۍ، عدالت، او آزادۍ نه نامکمله او ناقصه پوهه او د افغانانو د دینی، عربی ژبو منابعو ته د غیرمستقیم لاس رسی، یعنی ددوی پوهه ددینی عالم له طریقه او دلته د سؤ استفادې فرصت او تأریخی تجارب، او په دې توګه د دین دعالم او یا عالم نما او یا مرجع په قید کې پاتې کېدل او دلته له د غه (لایک) حالته سؤ استاده او غلطه بهره برداري او یو شمېر نور غټ او واړه، أصلي او فرعي، داخلي او بهرني لاملونه د افغانستان د اوسني بحران له لاملونو څخه شمېرل کیږي.
هو مکررا وایم چې دلته او هلته د سیستم او هغه میکانیزم پر ځای چې ملت او قانونیت به مشروع او متداول ډول حاکمیت کړي، په غلطو نسخو تمرکز او ضیاع وقت، د مشرانو او رهبرانو لټول، د بهرنیو د ملاتړمرجع اصلی شمېر، د رهبري بحران وجود، د عدالت اجتماعی تر عنوان لاندی قومی او ژبنی تربنګنیو او فتنو ته عملاً کار کول، د افغانستان د تجزیې په قیمت د عدم مرکزی حاکمیت او د قوم او ژبې د عدالت پر بنیاد قومی او ژبنی تاجرانو ته فرصت ورکول او افغانستان په دې بنیاد تجزیی ته برابرول، د متجاوز او تأریخی دښمن او د غلطو توقعاتو پاکستانی او ایرانی استابلشمنت سره به هر قیمت د روغې او جوړې خبر کول، پر ېوازینی الترناتیف او یوازنۍ خپله خط کشي تأکید کول او ملت دوه درې الترناتیفه د انتخاب لپاره نه وړاندې کول، د سیستم او لارو پر ځای په افغانستان کې د اوسني دیفکتور حاکمیت دطالب د اوسني حاکمیت جانشین لټول، در حالی چې د طالب او غیر طالب جانشین شته او هغه افغان ملت دی، د یو څو ډلو او ګروپ سره در ېوځای کېدو په صورت کې ځان د ملت استازی بلل او داسې بیا د نړۍ د غولولو هڅه کول، د نوي سهامی حاکمیت او شرکتی نسخو باندې تأکید کول او … ټول هغه تأکیدات دي چې داسې ښکاری نه پوهېږو څه وایو. اړتیا شته چې دا ټول له سره و څېړو او له سره ځان ته ترجمه کړو او هغه د هند او پاکستان د تقسیم له کبله د شوو بشری جنایاتو عواقبو ته سخته او جدي پاملرنه و کړو چې مونږ یې بیا دلته افغانستان کې د شمال او جنوب او فدرالی تر نامه لاندې تکرار نه کړو.
د طماع همسایه ګانو منفی نقش او په ځانګړی توګه د پاکستاني استابلشمنت ناروا، افغان ضد سیاست زمونړ ملت او خلک د سترو ستونځو سره مخامخ کړای چې په دې ترڅ کې د اسلامي اصولو او د انترناسیونالیستی اصولو په خلاف دینی، مذهبی، قومی او ژبنیز تجارت او په دې تجارت کې واحد افغانی او اسلامی قوم ته ماته هم د داخلي سیاسي تاجرانو او هم د اسلام او هم در مکار همسایه استابلشمنت د افغان ضد کار او ناروا هڅو او برنامو نتیجه او پایله ده چې دا پروسه لا دلته او هلته ادامه لري.
دغه تلګرافی په ګوته شوي نکاتو او لاملونو زمونږ ملت له سترو ناخوالو سره مخامخ کړای او کوي.
اوږده قصه لنډه مونږ قربانۍ ورکړې او یا هم قربانۍ ورکولو ته په بنیادي ډول د نورو د لومو او دسایسو ښکار او یا قربانۍ شوي یو. شواهد ښکاره کوي دا لړۍ د بدو تدابیرو، بدو نسخو او بدو مشرانو له ناروا کړو په پایله کې لا ادامه لري.
نو زمونږ وجیبه ګرځي چې د خیر اود خدمت او له بحرانه د وتلو لارو کې له لازمی هوښیارتیاوې او پوره درایته کار واخلو. او د سترو چترو او سترو صفونو د جوړولو لار کې د وحدت او یوموټي کېدو په لړ د مغرضو، پردي پالو او ځان پلورو له دسایسو، لومو او پیشداوریو، ښکارنه شو. دلته د خود غرضه او خود خواهۍ ، تکبر او أنانیت له وجهې ځان محصور او محدود نه کړو. په تېروتنو د اقرار او تصحیح شهامت خپل کړو. هغو ځواکونو، ته چې صادقانه سرښندنې کوي او له بحرانه د وتلو لاره کې صادقانه کار کوي د ورورۍ او صداقت لاس ورکړو. زمونږ د ملت د تراژیری او بحران غم لړلې لار به لا اوږده شي او له سترو مشقاتو سره به مخامخ شو که مو ځان اصلاح نه کړ. مونږ باور لرو چې د حقایقو په پوهیدو مونږ خپله او د ټول ملت لار داسې روښانه استقامت ته استقامت ورکولای شو چې مظالمو او نارواوو ته په تدریجي شکل او بڼه د پای ټکی کېږدو. دغې موخې ته رسیدل زمونږ دهر ېو وجیبه او فرصت دی. د قرآن کریم د و «العصر» د سورې به هدایاتو کې د انسان اومسلمان کامله دنده اورسالت پرحق ایمان، پرحق عمل او دحق اشاعه او یو بل ته د حق د لارې توصیه ده.
که مونږ خپله حد اقل، پر بنیادي مسایلو متحد، همغږي او قوت نه شو، نو دا د وینو او مرکنډو لار به لا اوږده مخ ته ادامه ولري! نور یې مونږ ته نه شي جوړولای او نه جوړوي. همسایګان يې مونږ ته نشي جوړولای او نه جوړوي. دا باید زمونږ خپل کار شي او خپله هرڅه ته آماده شو او د حل پر لارو فکر او داسې سیستم او لارو باندې توافق وکړو. په دغه لار کې له تېرو زده کړه خو به تېره کې نه پاتې کېدل او معقول ګذشت دحل لار ده. مونږ ته پکار ده چې داسې اعتقاداتو او افکارو باندې متمرکز شو چې د نجات او خلاصون لار وي. دلته او هلته داسې تجاویز او سفارشونه شته چې معکوس نتایج (کنترا پرودکتیف) او خطاء لوري ته مو کاږي. همه شمول حکومت، عدم متمرکز حاکمیت، د افغانستان قومی او ژبنیز حل کې سیاسی ناروا قومی تجارت، د شرق او غرب په پخواني تقسیم که بې ځایه دغه او یا هغه ته پلوي، افراطیت او تحجر او خپله خط کشي بر نور تحمیلول او بل ته په سپکه سترګه کتل او ځان تر ټولو لوړ شمېرل او خپل د ۲۰ کلن تحمیلی حاکمیت په معیار ځان ته پروتکل غوښتل، ځان مشر، مشر او رهبرګڼل او …. دا ټول هغه مطالب، خواوې او منفی جوانب دي چې بیا بیا پرې فکر کول او مشکل جوړول د منلو وړ نه دي.
هو دلته او هلته، داسې هم ښکاري چې د نه هوښیارتیا او د تېرو تېروتنو نه د تجربو نه اخیستلو په صورت کې، د تخلف او تیروتنې تکرار او د تکرار په پایله کې به دا زمونږ د غم لړلې لحظې، د مرکنډو مزلونه او مراحل بیا بیا هم تکرارې شي.
مشخص او ښکاره قدمونه چې باید پورته شي، هغه دادي چې که په افغانستان کې د شته زخمونو او پرهرنو د تازه والي له کبله یو ملي ستر چتر او یو ملي ستر پلاتفورم او مجمع جوړول د فعلاً لپاره ممکنه نه وي نو داستره ملي مجمع کېدای شي د اوس لپاره دوه درې جوړې او د دوی تر مېنځ یو ډول همغږۍ په سترو مسایل کې یو بل ته د شته ستر واقعیت در قبلولو په چوکاټ کې، مېنخ ته راوړل شي. دا کار به په قول او خبرو کې آسانه بریښي خو د شته سیاسي او پوځي پیشمنظرو سره، عمل کې د یوبل زغم او د هر چا د حدودو او ثغورو متناسب حد او حق ساتل لږ ګران اما مهم، ضروري او ممکن کار دی.
د افغانستان د ملي مدافعانو او د مجمع ملی برای نجات افغانستان نه زما برداشت د همدغه ستر زغم او په حد اقلو مواردو اتفاق او د ګډ ملی آدرس جوړولو او خېر هڅه ده. دلته دې څوک نه رهبر ایجادوي او ټاکي او نه دې څوک ځان د طالب ځای ناستی او د مشروع حاکمیت مرجع بولي او نه دي. د طالب او د هر چا ځای ناستی معلوم دی او هغه د افغان ملت دی. دا هلې ځلې، مجموعی او ټولنې د طالب په شمول د ګډ کار هدف او موخه به حد اقل طرحو او نجات لارو د الترناتیف به بڼه چې هم وي، داسې توافق او مقدماتی توافق او د طرحو وړاندې کول او له ملته د هغو مشروعیت د اخیستلو په متداول میکانیزم او د ګذار په لنډمهاله او هدفمندمیکانیز توافق دی چې څوک، چاته د دوکې اراده ونکړي او یا ونه کړای شي. ملت سالاري او افغان ملت مجاهد ملت دی، ملا، طالب، عالم، منور او مخکښ لري چې هغوی به د ښه انتخاب په لار کې ېواځې توصیه او مرسته کوي او نور به ملت د خپل انتخاب حق کاروی او دجان کیري د مداخلې حق به د عدالت عملی په ترسیوري لاندې مجاز نه ګڼل کیږي. زه دا عملی، درست او ممکن بولم او ای و او دوه درې نورو حرکتونو او سترو چترونو کې ورته تجربې عملاً تر لاس لاندې او یو شمېر د وطن مخکښان او وطن وال يې عملاً تجربه کوي او لاس ته راوړنې د منلو وړ او هڅې ښې خواته روانې دي.
لدې کبله چې د افغانستان مسأله نه قومی او نه ژبنیز او نه سمتی حل لري او د یوه وګړي او یوې رأیې حل د مدونو او مشروعو قوانینو پرټولو یو ډول عملی کول او د ساختار محور سیستم داسې فعالول چې حاکمیت او رعیت، حاکم او وګړی او شهروند د قانون مخې ته یو مقام او حیثیت ولري او د تنازع په صورت کې غیرسیاسي محاکم او غیر سیاسي د مدونو او متداولو مشروع قوانینو تر تورې او سیوري لاندې ، هم وګړي او هم حاکمیت کار ته چمتو او یا چمتو کړای شي، دا به هغه پروسه وي چې پرې باور لرل ، ورته کار کول او د ورته انساني ټولنو له تجاربو استفاده کول او د اسلام د اساسي ارزښتونو په رڼا کې د قانون او مشروعیت قوی لاس حاکم شي، دا به هغه وخت وي چې په ريښتیا به مونږ مانا دارې سولې ته رسیـږو او باید هم ورسو.
هو د چاسره د مذاکرې او مفاهمې او سیاسې مصالحې خبر له خپلو اصولو تېرېدل نه وه او نه دي. د سیاسي مذاکرې یو هدف او موخه د متخلف تجریدول هم دي. دوحه ۲۰۱۲م کال، دا موخه له سره له یاده وویستل شوه او دا کار د منلو نه دی.
مونږ نباید د خپلو اوسنیو ناستو ولاړو په سلسله کې د رهبرانو او زعماوو او مشرانو د پیدا کولو په لار کې خپل وخت ونیست. په دغه برخه کې د لمړي بن په کنفرانس کې عملاً د پردو د استخباراتو حاکمیت په کابل کې نصب شو او دا دحل لار نه وه او نه ده.
أما هـدف مرکزٍی نوشته ای امروز من و چیزیکه من را وادار با این نوشته کرد، ذیل أند:
قلقله های متواتر و تکرار تأکیدات و راههای حل و تأکید خروج از بحران امروز در افغانستان وتمرکز بریافتن جانشینی و بدیل سیاسی و نظامی در شرایط امروز و تأکیدات ما و عده ای در جهان و ای اس ای که ګویا چنین بدیل سیاسی و نظامی از حاکمیت موجود در افغانستان وجود ندارد و یا باید ایجاد شود، با داشتن مقدمه ای فوق کاملاً ګمراه کننده و یا اغواګرانه است!
بدیل نظام متداول قبول شده به مفهوم درست آن در جهان و دست آورد های بشریت تا امروز است و بدیل ملت افغان و تصمیم ګیری و کار دوامدار برای تصمیم ګیری آن است!
بدیل رفتن به معامله در غیاب ملت نیست و بوده نمی تواند! بدیل توافق به ساختار ملت سالار است!
اقتصاد بازار آزاد وحشی ( غیر مهار شده به قوانین مدرن امروز) و دیموکراسی و آزادی لجام ګسیخته باید با قوانین خوب منطبق به ارزشهای اسلامی ما ګردیده و جوانب منفی آن با قوانین خوب، به حد اقل رسانیده شود!
ما یعنی بشریت دیګر بدیل ممکن ندارد. مدینه ای فاضله و خیالات غیر عملی و لو مطلوب را به جایش بګذاریم و آنرا باید یک مسأله ای نسبی دانست و میباشد.
اګر طالب ویا مجاهد؟! مدعی است که بیست ( یا ۵۰ ) سال ملت به وی نان داد و وطن را آزاد کرد، درمورد تردید ضرورت نیست. اما این دلیل برای تسلط انحصاری حاکمیت شده نمی تواند. این اعتقاد شان و به این نام بر ملت خود را حق تحمیل انحصاری ندارند و چنین تحمیل غیر مشروع و غیر مجاز و عامل جنګ و فساد میشود و شده است.
در صورتیکه ملت ایشان را میخواهد: باید از انتخاب این ملت ترس نداشته باشند.
چرا به نیروی منطق برحق، مسلمانی و انتخاب و ارادۀ ملت شک و تردید دارند؟
چرا از رفتن به انتخاب ملت مجاهد و شهید پرور شک دارند؟
مګر پيامبر بزرګوار اسلام وعده نداده که ملت مسلمه بر امر ناروا اجماع نمی کند؟
مګر طالب نمی داند که پارلمان در کشور های اسلامی خالق قوانین مشروع نیستند؟ پارلمان در کشور های اسلامی در چوکات هدایات اسلامی و ارزشهای ملت و انتخاب ملت مسلما، از آراء مختلف داخل اسلام انتخاب میدارند!
خوب حال که به اینجارسیدیم باید فردا چنین کار و برنامه تحقق یایبد؟
نـه!
برای این پروسه تعهد و آمادګی های لازم در حد اقل زمانی با تیم فنی و مسلکی و متعهد به ملت ارزشهای ملت افغان و افغانستان در مطابقت به ارزشهای عام قبول شده و متداول بشری که در خلاف ارزش های اسلامی ما نباشد، باید کار شود واین ممکن است!
لویه جرگۀ تعریف شده منتشرۀ مدافعان منافع ملی افغانستان ( م م م ا) در مورد مرحلۀ ګذار طرح لویه جرگۀ تعریف شده ای انتقالی را مانند مسوده، تهیه شده، دارد.
از همان آغاز و تا امروز در تمام تأکیدات خویش جهان را با تعامل تعریف شده ای قابل قبول برای مردم افغانستان سفارش داشته و قطع کمک ها برای مردم افغانستان را به بهانۀ استفاده ممکن از جانب حاکمیت طالبان نادرست و خواست و عمل غیر انسانی میدانیم. با تأسف حاکمیت دیفکتوی طالب در افغانستان، این تعامل، رفت و آمد جهان را با فریب دادن خود، نزدیک شدن به رسمیت شناسی حاکمیت خود تعبیر و خود را خوش ساخته أند! این روش و این خود فریبی، درست نیست!
اصل سخن: هست مواردیکه دیګران أعم از دوست و دشمن به دهن و بیشقاب ما نان پیشکش و تقدیم میکنند و ما بدون تفکروتعمق و بدون تمرکز به اضرار ممکن و جانبی برای اشاعه ای، آن تبلیغ هم میکنیم. و به این ترتیب به اضرار کشنده خود را مواجه میکنیم. تمرکز اصلی مشروعیت و عدم مشروعیت حاکمیت است ولې ما به ایجاد حاکمیت همه شمول از جانب طالبان و دادن فرصت تعلیم به دختران و کار برای اناث تأکید داریم. چرا ما را از مشروعیت نظام به این خواسته ها پایین آورده أند. من تصور کرده نمی توانیم چګونه با کسانی دریک حاکمیت نشست که به اصول اساسی حق تحصیل برای همه یکسان و …. باور ندارند؟
بلی ما به این ترتیب قربانی ایم!
بلی درجستجوی راه حل، چون جهان با هم نزدیک و قریه ای کوچک شده و تعاملات در افغانستان با جهان در رابطه أن، بدیل و راه حل ها هم، تفاهمات وسیع داخلی و خارج را مانند یک پروسه ایجاب میکند.
باید جمع و جور شد، تا ازین هم دیر نه شده باشد! باید به توکل به الله متعال و نسخه های سالم په پااستاد.
اګر حرکت نه کنیم این ریل در حال حرکت از ما خواهد رفت و هر روز ذلیل و ذلیل تر خواهیم شد!
انتخاب با شما! ( ګفتنی ها زیاد أند!). من باور دارم که ما توانایی ها و ظرفیت های کامیابی را ( ان شاء الله تعالی ) داریم. و ماعلینا الا البلاغ المبین – دوکتور صلاح الدین سعیدی ۲۲/۰۱/ ۲۰۲۵
strategicstudieas@yahoo.com, 00447886474638
نوشتن دیدگاه
دیدگاهی بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.
مطالب مرتبط
پر بیننده ترین مقالات
مجلات و کتب
پیوند با کانال جام غور در یوتوب
صفجه جام غور در فیس بوک
Problem displaying Facebook posts.
Type: OAuthException
Subcode: 460
گزارشات و مصاحبه ها
-
قاری رحمت الله بنیان گزار گروه داعش و سرکرده گروه طالبان ولایت غورطی یک عملیات نیروهای امنیتی افغان در ولایت فاریاب کشته شد
-
کارگاه سه روزه آموزش حقوق بشر و حقوق بشردوستانه برای نیروهای امنیتی و دفاعی در ولایت غور
-
گرامیداشت شانزدهمین سالروز تأسیس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در ولایت غور
-
امضاء تفاهمنامه نشر برنامه های حقوق بشری با چهار رادیو در ولایت غور