آرشیف
استاد ملکزاد، دوست روزهای هجرت و جهاد
عبدالحق عتید
در فراز و نشیب روزگاران، کمتر انسان هایی را می توان یافت که هم در میدانِ کارزار دلیرانه بدرخشند و هم در گسترهی اندیشه و ادب، خوشه چینِ نور و نغمه باشند. از آن شمارِ نایاب، یکی هم استاد ملکزاد، یار دیرینم، همراز ایام سخت جهاد و همسفر روشنای معرفت. او نه فقط همسنگر من در روزهای پرغوغای نبرد، بل آینه دارِ صفا، خرد و فرزانگی است. در نگاه او برق تعهد میدرخشد ، و در زبانش نغمه های صلح و عشق.
استاد ملکزاد؛ صداي شعر و سُرودِ تعهد:
در تاریخ ملتها، گاه مردانی پدیدار می شوند که فراتر از نقش های معمول انسانی، به نمادهای فرهنگی و اخلاقی تبدیل میگردند. استاد ملکزاد، دوست دیرین و همسنگر دوران پرآشوب جهاد، از جمله چنین شخصیتهایی است که نامش با واژهی صداقت، شرافت، هنر و تعهد گره خورده است. او نه تنها در میدان نبرد با دشمن، بلکه در عرصه ی اندیشه و ادب، دلیرانه جنگید و قلمش را همچون شمشیری از جنس معنا و عدالت در راه روشنگری به کار گرفت.
او از آن نسل پاک بازاست که نه تنها تفنگ به دوش کشیدند، که قلم نیز در مشت گرفتند. در شبهای خاموشِ سنگر، آنگاه که باد سردِ کوهستان از درزهای چادر عبور می کرد، او کاغذی می گشود و واژهها را با جوهر دل می نگاشت؛ نه برای نام، بل برای بیدار کردن جان ها، برای افروختن چراغ اندیشه در دل شب . شاعری است که واژه هایش عطر خاک و خون دارد، و طنین شعرش پژواک ایمان و امید.
استاد ملکزاد در ساحه ادب و هنر، نه به عنوان یک شاعر صرف، بلکه به عنوان متفکری آگاه و نکته سنج می درخشد. شعرهایش، گاه مرثیه ای است برای شهیدان گلگون کفن ، وگاه سرودی است بر شکوه ایستادگی مردمانی خسته ورنج دیده . نثرش لبریز از حکمت و عطرو زندگی است؛ گویی واژههای اند که از سینه ی زمین برآمده و به آسمان عزت پیوسته است.
در کنار این طبع لطیف، او انسانی است با سجایای والا؛ فروتن، صبور، و آراسته به فضایل اخلاقی . هر که با او نشست بهرهای از معرفت برد وهرکه با او سر صحبت گشود گرمایی از محبت یافت. حضورش در میان جمع دوستان امید میافگند ، و کلامش آرامش روح می بخشد. او نه فقط یار دیروز من بلکه آموزگارنسل امروزی ماست.
در روزگاری که فراموشی خاطره ها حافظه ی جمعی ما را تهدید می کند، استاد ملکزاد فانوسی است در دل تاریکی ها . آثار ادبی او گنجینه ای از تاریخِ است که شور مبارزه، وعشق ادبی و آرمان انسان دوستی را در اذهان ما می آفریند.
یقینا نسلهای آینده با خواندن این آثار گهر بار ، هم بر گذشته خود واقف می شوند، وهم برای ساختن آینده خویش الهام می گیرند.
استاد ملکزاد نامی است که نه فقط در دفتر خاطرات دوستانش، بلکه در دلِ فرهنگ این سرزمین جاودانه خواهد ماند. نام او، آثار شعری و نثری او ؛همچون برگ زرینی در تاریخِ ادب و مقاومت وجهاد این سرزمین خواهد درخشید.
استاد ملکزاد، آینه دارِ واژه تعهد و وفا
در میان ایامِ گردآلود رنج وعذاب آوارگی ، و سال های سخت و دشوار هجرت وجهاد ، و روزگاری که رعد بر کوه و صحرا طنین می افگند ، وبرق برتاریکی های جهل روشنی و پرتو افشانی می کرد سرزمین اشغال شده افغانستان زیر قدم های مجاهدین کرام ومردانِ مصمم وآزاده آن می لرزید، او مردی است از تبارِ نور، و جوانی است از دودمان فضل ودانش حقا که او شایسته ای چنین لقب ومستحق چنین نام ونشانی است.
او هم رزم جهاد مجاهدین و هم نفسِ قافله ای قلم به دستان روزگار است ، از یک سو در دستانش تفنگی برای دفاع از حقیقت واز سوی دیگر قلم برای تبارز عشق و زیبائی . در میان جمع که از سروده های دل انگیزش لذت می بردند و از رفتار نیکویش درس محبت می آموختند ، سنگر برایش دفتر بود و ماه کوهستان چراغ برای نوشتن در دل شب . واژه هایش از دل کوه بر می خواست و بانسیم ملایم روح و روان را نوازش می داد ، آه چه شب های مهتابی دل انگیز که در پرتو نورش قصیده ای انشاد می کرد وبا رنگ اشک آن را درصفحه ای کاغذ جانش می نوشت .
نقش آفرینی استاد شعر وسخن :
استاد ملکزاد را نمی توان تنها با شعر شناخت، چراکه شعرش خود پرتوی از درونِ آسمانیِ اوست. او را باید در چهرهی خندان کودکی دید که شعرهایش را زمزمه می کند ، در چشمان مادری که اشعار او مرهمِ داغ هایش شده ، در آهِ آرامی که از دل مجاهدی بیرون می آید، آنگاه که مصرعی از ملکزاد به یاد میآورد.
درینجا لازم دارد چند نمونه از اشعار دلنشین را تذکر دهیم:
در کلامش، رایحه ای ایمان موج می زند؛ گویی که کلمات و واژهها به نماز ایستادهاند، و هر بیت او قنوتی است در ستایش حقیقت. شعر او، تنها بازی واژهها نیست، بل حکمتِ جهاد، سلوکِ عرفان و نغمه ی درد است.
اما فراتر ازاین همه ، این دوست فرهیخته شخصیتی است بی نیاز از مدح وخود وستایی ، ساده زندگی می کند و ژرف می اندیشد؛ با مردم می نشیند اما در بلندای فهم و احساس جای دارد . ادب در رفتارش است و نه فقط در اشعارش؛ بزرگواری اش در سکوت است ونه در کلام.
بالاخره با گذشت زمان نامش، در سایه سار دفتر شعرا ، در پس هر آه عاشقانه، در لبخند هر جوان آرمان خواه می درخشد. و ما، یاران دیرینش، چون فانوسهای خاموش، هنوز از شعله های حضورش گرمایش جان می گیریم.
ای کاش دفتر ایام، برگی دیگر برایش می نوشت؛ اما یقین دارم اثار استاد ملکزاد در روح و روان جوانان این سرزمین باقی خواهد ماند، در هر سطرش روشنی، در هر شعرش راستی و در هر نثرش احساس بیدار به دل خواهد گذاشت.
استاد ملکزاد شاعر مسئولیت اندیش :
استاد ملکزاد، شاعری برجسته و نویسندهای صاحب سبک بود که شعر را نه ابزار نمایش، بلکه مسئولیت دانست؛ مسئولیتی برای آگاهی بخشی، برای حفظ میراث فرهنگی، و برای پاسداری آنچه از دل مردم برمی خیزد. آثار وی، لبریز از عطر خاک وطن، نَفَسِ رزمندگان سنگر و حکمت زیسته ی مردمان رنج کشیده است. شعرهای او، آیینه ای است از جانِ جامعه؛ گاه بغض آلود و گاه لبریز از امید.
نثر ملکزاد نیز همچون شعرش، صیقل یافته و ژرف بین است. او نه تنها می نوشت، بلکه می نگریست؛ پدیدهها را تحلیل می کرد، تاریخ را می فهمید، و زبان را با درایت و طهارت در خدمت حقیقت به کار می گرفت. سبک نگارشش هم متین بود و هم دلنشین؛ ترکیبی از ادبیات کلاسیک و نگاه مدرن که خواننده را درگیر و در عین حال، روشن میساخت.
حلم وبردباری :
اما آن چه شخصیت او را بیش از پیش ممتاز می سازد، سجایای اخلاقی و روح بزرگ انسانی اش است. در مشی و رفتارش، تواضع، حلم، ادب و فروغی از معرفت موج میزند. هر که با او نشست، چیزی از اخلاق و ادب آموخت. او نه فقط شاعر و ادیب، بلکه آموزگاری است که زندگی اش، درس و سلوکش الگویی است برای نسلهای آینده.
بی تردید، آثار ماندگار استاد ملکزاد، گنجینه ای ارزشمند است برای فرهنگ و ادب این سرزمین. واشعار نغز و دلنشینش در دل اهل شعر و ادب ریشه دارد. ازین رو باید او را ستود ، نه به خاطر آنچه نوشته، بلکه بهخاطر آن که چگونه در میان مردمش تابید ؛ با قلمی شریف، دلی وفادار، و ایمانی استوار.
نام او، در تاریخ معاصر ادبیات این خطه، چون ستارهای تابناک خواهد درخشید؛ و نسلهای آینده از چشمه زلال اندیشه اش خواهند نوشید، تا راه را روشنتر و دل را بیدارتر نگاه دارند.
عبد الحق عتید
نوشتن دیدگاه
دیدگاهی بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.
مطالب مرتبط
پر بیننده ترین مقالات
مجلات و کتب
پیوند با کانال جام غور در یوتوب
صفجه جام غور در فیس بوک
Problem displaying Facebook posts.
Type: OAuthException
Subcode: 460
گزارشات و مصاحبه ها
-
قاری رحمت الله بنیان گزار گروه داعش و سرکرده گروه طالبان ولایت غورطی یک عملیات نیروهای امنیتی افغان در ولایت فاریاب کشته شد
-
کارگاه سه روزه آموزش حقوق بشر و حقوق بشردوستانه برای نیروهای امنیتی و دفاعی در ولایت غور
-
گرامیداشت شانزدهمین سالروز تأسیس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان در ولایت غور
-
امضاء تفاهمنامه نشر برنامه های حقوق بشری با چهار رادیو در ولایت غور